Halkaçayır, Yıldızeli: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎Coğrafya: düzeltme AWB ile
Değişiklik özeti yok
31. satır: 31. satır:


== Tarihçe ==
== Tarihçe ==
Halkaçayırköyü'nün tarihi 1864 yılındaki dünya tarihinin gördüğü en acımasız sürgünlerden biri olan Kafkas sürgününün başlangıcı olan Müslüman Kafkas halkları le Çarlık Rusya arasındaki savaşın Kafkas müslümanları aleyhine sonuçlanması ve devamında Osmanlı imparatorluğu ile çarlık Rusya arasında varılan anlaşma sonrasında Osmanlının Kafkas Müslümanlarını(abhaz,oset,karaçay,lezgi,kumuh,çeçen,dağıstan,Nogay,kabarday-balkar)topraklarına kabul etmesi ile başlar.Söz konusu olayları takiben Kafkasya'dan ayrılan ve tam olmamakla beraber beş Abhaz kabilesinden beş aile,bir karaçay kabilesinden bir aile,Nogay kabilesinden bir aile olmak kaydı ile(Kafkas halklarında kast sistemi olduğu için gelen aileler yanlarında uşaklıklarını yapan aileleride (kölelerini) beraberinde getirdiklerinden 10-11 aileye-haneye tekabül eden bir topluluk)köyün şimdiki konumuna göre Yozgat-Sivas karayolu ile köy arasında kalan kıraç çayırlık alan o tarihlerde yoğun bir ormanlık alan olduğu ve bu alanın ortasında da bir çayırlık kısım olduğu, gelen göçmen kafkaslarında çadırlarını bu alana kurarak bir müddet burada yaşadıkları bilinmektedir.Bu alanın doğusunda halen su ihtiyaçlarını giderdikleri kaynaklar biraz daha düzenlenmiş haliyle varlığını devam ettirmektedir.Köyün şimdiki yerleşim yerinin ilk kurucuları ise Kars-Ardahan ve Erzurum-Horasan vilayetlerinden 1800 lü yılların ilk yarısında Sultan Mahmut ve Sultan Abdülmecid İnkilap ve Tanzimat çalışmaları ve milliyetçilik akımlarının etkisi ile nüfusla ilgili iskan düzenlemeleri neticesinde naklettirdikleri bir kısım kürtleşmeye yüz tutmuş türkmen boylardır. Bunlar kendilerini Karslı ismiyle ayrı bir boy olarakta tanımlamaktadırlar(selamet köyü,porsuk köyü,Yavu-yeniköy köyü,Beleni Akpınar Köyü bunlara örnek verilebilir.)Daha sonra zamanla köyün şimdiki yerine taşınarak köyde yaşayan yerli halkla bütünleşmişlerdir.Azınlığa düşen yerli köylülerin ise bir kısmı köyden taşınmış,bir kısmı ise halen köy hayatına devam etmektedir. Halkaçayır köyünde sosyal yaşam hareketlenmeye başladıktan sonra yakın köylerden de göç yaşanmıştır. Çakraz (yolkaya)köyünden bir Kürt aile,üyükyaylası köyünden bir Kabardey aile,Tokat Sulusaray nahiyesinden bir karaçay aile,belcik köyünden bir türkmen aile,Konaközü köyünden bir oset aile,sandal köyünden bir türkmen aile,faraşderesi köyünden bir türkmen aile,Yassıkara köyünden bir türkmen aile,Fındıcak köyünden bir lezgi aile,kesin olmamakla birlikte Çöte veya Bahçebaşı köyünden de bir Kürt aile,Kapıköy köyünden bir bir türkmen aile Halkaçayır köyüne taşınmıştır.Köy halkı yaşam tarzı,karşılıklı saygı,kültürel özellikleri, temizliği ön plana çıkaran köy hayatı ve dindarlığı ile kısa sürede çevre köylerde hatırı sayılır bir saygınlık kazanmıştır.1950 li yıllarda yaklaşık 90 haneye kadar çıktığı bilinen köy 2010 lu yıllara gelindiğinde 10-12 haneye kadar gerilemiştir.Köyde Kafkas kültür ve yaşam tarzına ait bir faaliyet ve görünüm bulunmamaktadır.Ancak köy sakinleri kendilerini Çerkez olarak tanımlamaya devam etmektedir.1970 li yıllara kadar yoğun olarak konuşulan abhazca(Abazaca)artık tamamen unutulmuş ve konuşulmamaktadır.Köyde tarım ve hayvancılık temel gelir kaynağıdır.1960 lı yıllara kadar şeker pancarı üretimi yapılabilen köyde şimdilerde bu ürün hiç ekilmemektedir.Düz ve geniş bir arazi yapısı bulunması hayvancılığı cazip kılmaktadır.Köy eğitime oldukça önem vermektedir.Devlet kademesinde çalışanı olmayan aile neredeyse yok denecek kadardır.Bir diğer geçim kaynağı ise gurbetciliktir. Yurt dışında hatırı sayılır bir gurbetçi barındırmaktadır halkaçayırköyü. Almanya,Belçika,Danimarka bu ülkelerin başındadır.Köyün yoğun olarak dışarıya göç vermeye başlaması ise 1980 yıllardan itibaren gençlerin eğitim maksadı ile şehirde bulunma zorunluluğu ve muhtarlık seçimlerinin köye olan olumsuz etkisi.Adayların birazda eğitimsizlikten kaynaklanan oy veriyorsan dostumsun vermiyorsan düşmanımsın yaklaşımı köyde huzuru bozan temel neden olmuş ve zamanla köy birlik ve bütünlüğünü kaybetmiştir.Ancak 2000 li yıllara gelindiğinde bu sıkıntılar gençlerinde anlayışlı bakış açıları ile ancak düzelmeye başlamıştır.Çok azda olsa köye dönüşler başlamıştır.Yarının bu günden daha iyi olacağı umudunu köyde herkes taşımaktadır.
Halkaçayır köyünün tarihi 1864 yılında Müslüman Kafkas halkları ile Çarlık Rusya arasındaki savaşın Kafkas Müslümanları aleyhine sonuçlanması ve devamında Osmanlı İmparatorluğu ile Çarlık Rusya arasında varılan anlaşma sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun Kafkas Müslümanlarını (Abhaz, Oset, Karaçay, Lezgi, Kumuh, Çeçen, Dağıstanlı, Nogay, Kabardey-Balkarlı) topraklarına kabul etmesi ile başlar. Söz konusu olayları takiben Kafkasya'dan ayrılan ve tam olmamakla beraber beş Abhaz kabilesinden beş aile, bir Karaçay kabilesinden bir aile, Nogay kabilesinden bir aile olmak kaydı ile (Kafkas halklarında kast sistemi olduğu için gelen aileler yanlarında uşaklıklarını yapan aileleri de (kölelerini) beraberinde getirdiklerinden 10-11 aileye-haneye tekabül eden bir topluluk) köyün şimdiki konumuna göre Yozgat-Sivas karayolu ile köy arasında kalan kıraç çayırlık alan o tarihlerde yoğun bir ormanlık alan olduğu ve bu alanın ortasında da bir çayırlık kısım olduğu, gelen göçmen Kafkaslıların da çadırlarını bu alana kurarak bir müddet burada yaşadıkları bilinmektedir. Bu alanın doğusunda halen su ihtiyaçlarını giderdikleri kaynaklar biraz daha düzenlenmiş haliyle varlığını devam ettirmektedir. Köyün şimdiki yerleşim yerinin ilk kurucuları ise Kars-Ardahan ve Erzurum-Horasan vilayetlerinden 1800'lü yılların ilk yarısında Sultan Mahmud ve Sultan Abdülmecid inkılap ve Tanzimat çalışmaları ve milliyetçilik akımlarının etkisi ile nüfusla ilgili iskan düzenlemeleri neticesinde naklettirdikleri bir kısım Kürtleşmeye yüz tutmuş Türkmen boylarıdır. Bunlar kendilerini Karslı ismiyle ayrı bir boy olarak da tanımlamaktadırlar. Daha sonra zamanla köyün şimdiki yerine taşınarak köyde yaşayan yerli halkla bütünleşmişlerdir. Azınlığa düşen yerli köylülerin ise bir kısmı köyden taşınmış, bir kısmı ise halen köy hayatına devam etmektedir. Halkaçayır köyünde sosyal yaşam hareketlenmeye başladıktan sonra yakın köylerden de göç yaşanmıştır. Çakraz (Yolkaya) köyünden bir Kürt aile, Üyükyaylası köyünden bir Kabardey aile, Tokat Sulusaray nahiyesinden bir Karaçay aile, Belcik köyünden bir Türkmen aile, Konaközü köyünden bir Oset aile, Sandal köyünden bir Türkmen aile, Faraşderesi köyünden bir Türkmen aile, Yassıkara köyünden bir Türkmen aile, Fındıcak köyünden bir Lezgi aile, kesin olmamakla birlikte Çöte veya Bahçebaşı köyünden de bir Kürt aile, Kapıköy köyünden bir Türkmen aile Halkaçayır köyüne taşınmıştır. Köy halkının yaşam tarzı, karşılıklı saygı, kültürel özellikleri, temizliği ön plana çıkaran köy hayatı ve dindarlığı ile kısa sürede çevre köylerde hatırı sayılır bir saygınlık kazanmıştır. 1950'li yıllarda yaklaşık 90 haneye kadar çıktığı bilinen köy 2010'lu yıllara gelindiğinde 10-12 haneye kadar gerilemiştir. Köyde Kafkas kültür ve yaşam tarzına ait bir faaliyet ve görünüm bulunmamaktadır. Ancak köy sakinleri kendilerini Çerkez olarak tanımlamaya devam etmektedir. 1970'li yıllara kadar yoğun olarak konuşulan Abhazca (Abazaca) artık tamamen unutulmuştur ve konuşulmamaktadır. Köyde tarım ve hayvancılık temel gelir kaynağıdır. 1960'lı yıllara kadar şeker pancarı üretimi yapılabilen köyde şimdilerde bu ürün hiç ekilmemektedir. Düz ve geniş bir arazi yapısı bulunması hayvancılığı cazip kılmaktadır. Köy eğitime oldukça önem vermektedir. Devlet kademesinde çalışanı olmayan aile neredeyse yok denecek kadardır. Ayrıca yurt dışında hatırı sayılır bir gurbetçi barındırmaktadır Halkaçayır. Almanya, Belçika, Danimarka bu ülkelerin başındadır. Köyün yoğun olarak dışarıya göç vermeye başlaması ise 1980 yıllardan itibaren gençlerin eğitim maksadı ile şehirde bulunma zorunluluğu ve muhtarlık seçimlerinin köye olan olumsuz etkisi. Adayların biraz da eğitimsizlikten kaynaklanan "oy veriyorsan dostumsun, vermiyorsan düşmanımsın" yaklaşımı köyde huzuru bozan temel neden olmuş ve zamanla köy birlik ve bütünlüğünü kaybetmiştir. Ancak 2000'li yıllara gelindiğinde bu sıkıntılar gençlerin de anlayışlı bakış açıları ile ancak düzelmeye başlamıştır. Çok az da olsa köye dönüşler başlamıştır.


== Kültür ==
== Kültür ==
Köyün [[gelenek]], görenek ve [[yemek]]leri hakkındaki bilgiler şöyledir. Kafkasyadan 1864 yılında göç ederek gelmiş olan genellikle Abaza-Aşkaruwa kökenli bir nüfus yapısına sahiptir. Çerkez yemekleri her daim özel günlerde ve gecelerde misafirlerin ve ev halkının önüne memnuniyetle getirilerek misafirperverlik konusundada örnek bir yerdir. Köy bugüne kadar gelenek ve göreneklerinden hiçbirşey kaybetmemiştir. Köyün gençleri yılda bir kez düzenlenen şenlikle bir araya gelerek eğlenceler düzenlenerek kaynaşma sağlanmaktadır.
Kafkasya'dan 1864 yılında göç ederek gelmiş olan genellikle Abaza-Aşkaruwa kökenli bir nüfus yapısına sahiptir. Çerkez yemekleri her daim özel günlerde ve gecelerde misafirlerin ve ev halkının önüne memnuniyetle getirilerek misafirperverlik konusunda da örnek bir yerdir. Köy bugüne kadar gelenek ve göreneklerinden hiçbir şey kaybetmemiştir. Köyün gençleri yılda bir kez düzenlenen şenlikle bir araya gelir, eğlenceler düzenlenerek kaynaşma sağlanır.


== Coğrafya ==
== Coğrafya ==

Sayfanın 07.05, 10 Nisan 2017 tarihindeki hâli

Halkaçayır
Köy
Harita
Sivas
Sivas
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlSivas
İlçeYıldızeli
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
Nüfus
 (2000)
 • Toplam82
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0346
Posta kodu58540
Resmî site
[1]

Halkaçayır, Sivas ilinin Yıldızeli ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Halkaçayır köyünün tarihi 1864 yılında Müslüman Kafkas halkları ile Çarlık Rusya arasındaki savaşın Kafkas Müslümanları aleyhine sonuçlanması ve devamında Osmanlı İmparatorluğu ile Çarlık Rusya arasında varılan anlaşma sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun Kafkas Müslümanlarını (Abhaz, Oset, Karaçay, Lezgi, Kumuh, Çeçen, Dağıstanlı, Nogay, Kabardey-Balkarlı) topraklarına kabul etmesi ile başlar. Söz konusu olayları takiben Kafkasya'dan ayrılan ve tam olmamakla beraber beş Abhaz kabilesinden beş aile, bir Karaçay kabilesinden bir aile, Nogay kabilesinden bir aile olmak kaydı ile (Kafkas halklarında kast sistemi olduğu için gelen aileler yanlarında uşaklıklarını yapan aileleri de (kölelerini) beraberinde getirdiklerinden 10-11 aileye-haneye tekabül eden bir topluluk) köyün şimdiki konumuna göre Yozgat-Sivas karayolu ile köy arasında kalan kıraç çayırlık alan o tarihlerde yoğun bir ormanlık alan olduğu ve bu alanın ortasında da bir çayırlık kısım olduğu, gelen göçmen Kafkaslıların da çadırlarını bu alana kurarak bir müddet burada yaşadıkları bilinmektedir. Bu alanın doğusunda halen su ihtiyaçlarını giderdikleri kaynaklar biraz daha düzenlenmiş haliyle varlığını devam ettirmektedir. Köyün şimdiki yerleşim yerinin ilk kurucuları ise Kars-Ardahan ve Erzurum-Horasan vilayetlerinden 1800'lü yılların ilk yarısında Sultan Mahmud ve Sultan Abdülmecid inkılap ve Tanzimat çalışmaları ve milliyetçilik akımlarının etkisi ile nüfusla ilgili iskan düzenlemeleri neticesinde naklettirdikleri bir kısım Kürtleşmeye yüz tutmuş Türkmen boylarıdır. Bunlar kendilerini Karslı ismiyle ayrı bir boy olarak da tanımlamaktadırlar. Daha sonra zamanla köyün şimdiki yerine taşınarak köyde yaşayan yerli halkla bütünleşmişlerdir. Azınlığa düşen yerli köylülerin ise bir kısmı köyden taşınmış, bir kısmı ise halen köy hayatına devam etmektedir. Halkaçayır köyünde sosyal yaşam hareketlenmeye başladıktan sonra yakın köylerden de göç yaşanmıştır. Çakraz (Yolkaya) köyünden bir Kürt aile, Üyükyaylası köyünden bir Kabardey aile, Tokat Sulusaray nahiyesinden bir Karaçay aile, Belcik köyünden bir Türkmen aile, Konaközü köyünden bir Oset aile, Sandal köyünden bir Türkmen aile, Faraşderesi köyünden bir Türkmen aile, Yassıkara köyünden bir Türkmen aile, Fındıcak köyünden bir Lezgi aile, kesin olmamakla birlikte Çöte veya Bahçebaşı köyünden de bir Kürt aile, Kapıköy köyünden bir Türkmen aile Halkaçayır köyüne taşınmıştır. Köy halkının yaşam tarzı, karşılıklı saygı, kültürel özellikleri, temizliği ön plana çıkaran köy hayatı ve dindarlığı ile kısa sürede çevre köylerde hatırı sayılır bir saygınlık kazanmıştır. 1950'li yıllarda yaklaşık 90 haneye kadar çıktığı bilinen köy 2010'lu yıllara gelindiğinde 10-12 haneye kadar gerilemiştir. Köyde Kafkas kültür ve yaşam tarzına ait bir faaliyet ve görünüm bulunmamaktadır. Ancak köy sakinleri kendilerini Çerkez olarak tanımlamaya devam etmektedir. 1970'li yıllara kadar yoğun olarak konuşulan Abhazca (Abazaca) artık tamamen unutulmuştur ve konuşulmamaktadır. Köyde tarım ve hayvancılık temel gelir kaynağıdır. 1960'lı yıllara kadar şeker pancarı üretimi yapılabilen köyde şimdilerde bu ürün hiç ekilmemektedir. Düz ve geniş bir arazi yapısı bulunması hayvancılığı cazip kılmaktadır. Köy eğitime oldukça önem vermektedir. Devlet kademesinde çalışanı olmayan aile neredeyse yok denecek kadardır. Ayrıca yurt dışında hatırı sayılır bir gurbetçi barındırmaktadır Halkaçayır. Almanya, Belçika, Danimarka bu ülkelerin başındadır. Köyün yoğun olarak dışarıya göç vermeye başlaması ise 1980 yıllardan itibaren gençlerin eğitim maksadı ile şehirde bulunma zorunluluğu ve muhtarlık seçimlerinin köye olan olumsuz etkisi. Adayların biraz da eğitimsizlikten kaynaklanan "oy veriyorsan dostumsun, vermiyorsan düşmanımsın" yaklaşımı köyde huzuru bozan temel neden olmuş ve zamanla köy birlik ve bütünlüğünü kaybetmiştir. Ancak 2000'li yıllara gelindiğinde bu sıkıntılar gençlerin de anlayışlı bakış açıları ile ancak düzelmeye başlamıştır. Çok az da olsa köye dönüşler başlamıştır.

Kültür

Kafkasya'dan 1864 yılında göç ederek gelmiş olan genellikle Abaza-Aşkaruwa kökenli bir nüfus yapısına sahiptir. Çerkez yemekleri her daim özel günlerde ve gecelerde misafirlerin ve ev halkının önüne memnuniyetle getirilerek misafirperverlik konusunda da örnek bir yerdir. Köy bugüne kadar gelenek ve göreneklerinden hiçbir şey kaybetmemiştir. Köyün gençleri yılda bir kez düzenlenen şenlikle bir araya gelir, eğlenceler düzenlenerek kaynaşma sağlanır.

Coğrafya

Sivas iline 70 km, Yıldızeli ilçesine 24 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2007
2000 82
1997 138

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Altyapı bilgileri

Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Dış bağlantılar

Şablon:Portal

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Halkaçayır,_Yıldızeli&oldid=18416553" sayfasından alınmıştır