Yugoslavya'da yapılan toplu infazlar ve katliamlar listesi
- Bu liste eksiktir, maddeyi geliştirerek yardımcı olabilirsiniz.
Aşağıdaki liste II. Dünya Savaşı ve 1990'lardaki bağımsızlık savaşları sırasında Yugoslavya'da meydana gelmiş toplu katliamlar ve infazların (sayılar yaklaşık değerler olabilir) listesidir. Katliam bölgeleri bir zamanlar Yugoslavya sınırları içerisinde olan, ancak günümüzde Bosna-Hersek, Hırvatistan, Sırbistan, Slovenya, Makedonya ve Karadağ ülkelerinin sınırları içerisinde kalan bölgelerdir.
II. Dünya Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]_location_map.svg)
Çetnikler'in (kırmızı), Ustaşaların (mavi), Çetnikler ve Ustaşaların birlikte (mor), Wehrmacht'ın (siyah) ve Partizanların (turuncu) toplu katliam yaptıkları yerleri gösteren harita. Noktalar ne kadar büyükse katliam o kadar büyük anlamına gelmektedir.
Ustaşa'nın en geniş soykırım niyetli katliamı Boşnaklara karşı, Bosanska Krajina'da (Türkçe: Bosna Cephesi) ve Hırvatistanın Sırpların nüfus yönünden baskın olduğu Banija, Kordun, Lika ve Dalmaçya bölgelerinde meydana gelmiştir. Boşnaklar'a karşı Çetnik katliamları 1942 baharından sonra Bosna'nın doğu bölümlerinde gerçekleşmiştir. İngiliz-Hırvat tarihçi Dr. Marko Attila Hoare'ye göre bu katliamlar intikam amaçlı değil, Çetniklerin "soykırım politikaları ve ideolojilerinin dışavurumu" idi.[1] Kaplan ve Nosarzewska'ya göre Çetniklerin Hırvat ve Müslüman bölgelerini vahşice "temizlemesindeki" amaç, Mihver/Ustaşa kontrolündeki Sırpların geleceğini garantiye almak için "etnik açıdan temiz, saf" bir Büyük Sırbistan oluşturma gayesiydi.[2] The Partizanlar da bazı katliamlar gerçekleştirdiler. Bunların içinde en dikkat çekeni Eylül 1941'de Kulen Vakuf'ta, Arnavut Waffen-SS birliklerinin de yaptığı gibi 400'den fazla Ortodoks Hristiyan sivili Andrijevica'da öldürdüler.[3]
| İsim | Tarih | Yer | Ölü sayısı | İşleyen | Description |
|---|---|---|---|---|---|
| Pančevo infazları | 21–22 Nisan 1941 | Pančevo | 36 | Wehrmacht | Wehrmacht ve Volksdeutsche 36 sivili infaz etti.[4] |
| Gudovac katliamı | 28 Nisan 1941 | Gudovac, Bjelovar yakınlarında | 184–196 | Ustaşa | Ustaşa'nın Gudovac'ta yaptığı Sırp katliamı.[5][6][7] |
| Kosinj katliamı | 30 Nisan 1941 | Kosinj, Lika | 600 | Ustaşa | Ustaşa'nın Kosinj'te yaptığı Sırp katliamı[8] |
| Blagaj katliamı | Nisan-Mayıs 1941 | Blagaj | 250 | Ustaşa | Ustaşa'nın Blagaj'da yaptığı Sırp katliamı.[5] |
| Veljun katliamı | 9 Mayıs 1941 | Veljun, Kordun | 400 | Ustaşa | Ustaşa'nın Veljun'da yaptığı Sırp katliamı.[9] |
| Glina katliamı | 11–12 Mayıs 1941 | Glina | 260–300 | Ustaşa | Ustaşa'nın Glina'da yaptığı Sırp katliamı.[10][5] |
| Nevesinje katliamı | Mayıs sonu-Haziran 1941 | Nevesinje | 173 | Ustaşa | Ustaşa'nın Nevesinje'de yaptığı Sırp katliamı.[5] |
| Ljubinje massacre | Haziran başları, 1941 | Ljubinje, Herzegovina | 140 | Ustaşa | Ustaşa'nın Ljubinje'de yaptığı Sırp katliamı. [5] |
| Bileća katliamı | Haziran 1941 | Bileća, Hersek | 600 | Sırp köylüler | Bosnalı Sırpların Bileca'da yaptığı Müslüman katliamı.[11] |
| Korita katliamı | 3 Haziran 1941 | Korita | 133–180 | Ustaşa | Ustaşa'nın Korita'da yaptığı Sırp katliamı. Cesetler Koritska Jama adındaki bir çukura atıldı.[6][12][5] |
| Knin katliamı | 15 Haziran 1941 | Knin | 60 | Ustaşa | Ustaşa'nın Knin'de yaptığı Sırp katliamı.[5] |
| Metković massacre | 25 Haziran 1941 | Metković | 280 | Ustaşa | Ustaşa tarafından, Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin 17 Nisan 1941'de yayınlanan emri sonrasında yapılan Sırp katliamı.[13] |
| Čelebić katliamı (1941) | Temmuz 1941 | Čelebić | 104 | Ustaşa | Ustaşa tarafından Celebic'te yapılan Sırp katliamı.[kaynak belirtilmeli] |
| Grabovac katliamı | 24–25 Temmuz 1941 | Grabovac, near Petrinja | 1,200 | Ustaşa | Ustaşa'nın Grabovac'ta yaptığı Sırp katliamı.[14] |
| Ličko Petrovo Selo katliamı | 27 Temmuz 1941 | Ličko Petrovo Selo | 313 | Ustaşa | Ustaşa'nın Ličko Petrovo Selo'da yaptığı Sırp katliamı.[14] |
| Višegrad katliamı (1941) | Temmuz-Ağustos 1941 | Višegrad | 500 | Sırp köylüler | Bosnalı Sırpların Visegrad ve çevresinde yaptığı Müslüman katliamı.[11] |
| Prebilovci katliamı | 4–6 Ağustos 1941 | Prebilovci | 650 | Ustaşa | Ustaşa'nın Prebilovci'de yaptığı Sırp katliamı.[15] |
| Glina katliamı (Temmuz 1941) | 5 Ağustos 1941 | Glina | 1,200–2,000 | Ustaşa | Ustaşa'nın Glina'da yaptığı Sırp katliamı.[16][14] |
| Bosanska Dubica katliamı | 20–21 Ağustos 1941 | Bosanska Dubica | y. 300 | Ustaşa | Ustaşa'nın Bosanska Dubica'da yaptığı Sırp katliamı.[17] |
| Čitluk and Strigova katliamları | 22 Ağustos 1941 | Čitluk ve Strigova | 26 | Ustaşa | Ustaşa'nın Čitluk and Strigova'da yaptığı Sırp katliamı.[18] |
| Novoselci katliamı | Ağustos başları, 1941 | Novoselci | 31 | Ustaşa | Ustaşa'nın Novoselci'de yaptığı Sırp katliamı.[17] |
| Zaklopača katliamı | Ağustos 1941 | Srebrenica | 81 | Çetnikler | Bölgedeki bir mektepte (medrese) sıkıştırılan bir grup müslümanın, Jezdimir Dangić komutasındaki Çetnikler tarafından mektebi ateşe vererek yapılan Müslüman katliamı.[19] |
| Otecac katliamı | 1941 | Otecac | 331 | Ustaşa | Ustaşa'nın Otecac'da yaptığı Sırp katliamı.[20] |
| Kulen Vakuf katliamı | 5–8 Eylül 1941 | Kulen Vakuf | 1,600+ | Partizan Drvar Tugayı | Partizanların ve bölgedeki işçilerin Kulen Vakuf'ta yaptığı müslüman katliamı.[3] |
| Jošan katliamı | 1941 | Jošan | 338 | Ustaşa | Ustaşa'nın Josan'da yaptığı Sırp katliamı.[21] |
| Javor katliamı | 1941 | Javor | 100+ | Ustaşa | Ustaşa'nın Srebrenitsa ve Ozren yakınlarındaki Javor dağı eteklerinde yaptığı Sırp katliamı.[22] |
| Kraljevo katliamı | Ekim ortaları, 1941 | Kraljevo | 1,755 | Wehrmacht | Wehrmacht, açtığı yaylım ateş sonucu 1,000'e yakın sivili öldürdü.[23] |
| Kragujevac katliamı | 20–21 Ekim 1941 | Kragujevac | 2,778 | Wehrmacht | Wehrmacht'ın açtığı yaylım ateş sonucunda birkaç bin sivil öldü.[23] |
| Goražde katliamı | 29 Kasım 1941 | Goražde | 300+ | Çetnikler | Çetnikler tarafından yapılan Müslüman katliamı. Cesetlerin bir kısmı asılarak kasabada bırakıldı, diğer bir kısmı ise Drina nehrine atıldı.[24] |
| Visuć massacre | 1941 | Visuć | 85 | Ustaşa | Ustaşa'nın yaptığı Sırp katliamı.[25] |
| Foča katliamı (1941) | 5 Aralık 1941 | Foča | 500 | Çetnikler | Çetniklerin İtalya Kraliyet Ordusu'ndan Foča kasabasını aldıktan sonra yaptığı Müslüman katliamı.[26] |
| Žepa katliamı | 1941 sonları | Žepa | 300 | Çetnikler | Çetniklerin Zepa'da yaptığı Müslüman katliamı.[27] |
| Čelebić katliamı (1942) | Ocak 1942 | Čelebić | 54 | Çetnikler | Çetniklerin Celebic'te yaptığı Müslüman katliamı. Katliamdan sonra köy ateşe verildi.[27] |
| Srebrenitsa katliamı (II. Dünya Savaşı) | Ocak 1942 | Srebrenitsa ve çevresi | 1,000 | Çetnikler | Çetniklerin Srebrenitsa ve çevre köylerde yaptığı Müslüman katliamı.[28] |
| Višegrad katliamı (1942) | Ocak 1942 | Višegrad | 1,000+ | Çetnikler | Çetniklerin Visegrad'ta yaptığı Müslüman katliamı.[27] |
| Dražgoše Muharebesi | 11–12 Ocak 1942 | Dražgoše | 41 | Wehrmacht | Wehrmacht köydeki 41 sivil rehineyi infaz etti.[29] |
| Draksenić katliamı | 13–15 Ocak 1942 | Draksenić | y. 360 | Ustaşa | Ustaşa'nın Draksenic'te yaptığı Sırp katliamı.[30] |
| Pljeva katliamı | Şubat 1942 | Pljeva, Central Bosnia | 41 | Partizanlar | Partizanlar tarafından yakalanan 41 Hırvat Yurt Savunma askeri infaz edildi.[31] |
| Piskavica ve Ivanjska katliamı | 5, 12 Şubat 1942 | Piskavica ve Ivanjska | 520 | Ustaşa | Ustaşa'nın Piskavica and Ivanjska'da yaptığı Sırp katliamı.[32] |
| Drakulić katliamı | 7 Şubat 1942 | Drakulić, Šargovac, Motike | 2,315 | Ustaşa | Ustaşa'nın Drakulic'te yaptığı Sırp katliamı.[33] |
| Drakan katliamı | 3 Mart 1942 | Drakan | 42 | Çetnikler | Çetniklerin Drakan'da yaptığı Müslüman katliamı.[28] |
| Foča katliamı (1942) | Ağustos 1942 | Foča | 2,000 | Çetnikler | Çetniklerin Foca bölgesinde yaptığı Müslüman katliamı.[34] |
| Gata massacre | 1 Ekim 1942 | Gata | 100+ | Çetnikler | Çetniklerin Yugoslav Partizanları sempatizanı oldukları ve Split-Omiš yolunu imha edilmesinin intikamını almak için yaptığı sivil katliamı.[35] |
| Alfa Operasyonu | 14–15 Ekim 1942 | Prozor | 543 | Çetnikler | Çetniklerin, Partizanlara yardım yataklık yaptıkları şüphesiyle gerçekleştirdiği Hırvat ve Boşnak Müslüman katliamı.[35] |
| Andrijevica katliamı | Temmuz 1944 | Andrijevica | 400+ | SS Skanderbeg | Arnavut Waffen-SS' birlikler 400'den fazla Ortodoks Hristiyan sivili Andrijevica'da öldürdüler.[36] |
| Hrvatska Dubica katliamı | 18–19 Eylül 1944 | Hrvatska Dubica | y. 55 | Ustaşa | Ustaşa'nın Hrvatska Dubica'da birçoğu Sırp olan sivil katliamı. |
| Daksa infazları | Ekim 1944 | Daksa | 48 | Partizanlar | Partizanlar en az 45 Hırvat mahkûmu infaz etti.[37] |
| Kozara katliamları | 17–22 Şubat 1945 | Hrvatska Dubica | 140+ | Ustaşa | Ustaşa'nın Hrvatska Dubica'da birçoğu Sırp olan sivil katliamı. |
| Bar katliamı | 24-27 Mart 1945 | Bar | 400-2,000 | Partizanlar | Yugoslav Partizanları, Karadağ'ın Bar kentinde Arnavut askerlerini infaz etti.[38] |
| Jakljan infazları | Mayıs 1945 | Jakljan | 214 | Partizanlar | Partizanlar Jakljan'da Alman mahkûmları infaz etti.[39] |
| Kočevski Rog katliamı | Mayıs sonları, 1945 | Kočevski Rog | Birkaç bin kişi (Kesin kaynaklara göre 10,000 ve 12,000 arası)[40] | Partizanlar | Partizanlar, Sloven Yurt Savunması üyeleri ve ailelerini infaz etti. |
| Barbara Çukuru | Mayıs-Eylül 1945 | Huda Jama | 726[41] | Partizanlar |
| İsim | Tarih | Yer | Ölü sayısı | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ćuška katliamı | 14 Mayıs 1999 | Cuska (Peć yakınlarında) | 41 | |
| Drenica katliamları | Şubat-Mart 1998 Mart-Haziran 1999 |
Drenica | 83 | |
| Izbica katliamı | 28 Mart 1999 | Izbica | 89–146 | |
| Ljubenić katliamları | 25 Mayıs 1998 and 1 Nisan 1999 | Ljubenić | y. 74 | |
| Račak Operasyonu | 15 Ocak 1999 | Račak, Kosova, Sırbistan-Karadağ | 40–45 | |
| Podujevo katliamı | 28 Mart 1999 | Podujevo | 14 |
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hoare 2006, s. 143.
- ^ Kaplan, Jan, and Krystyna Nosarzewska, Prague: The Turbulent Century, Koenemann Verlagsgesellschaft mbH, Koeln, (1997), pg. 241; ISBN 3-89508-528-6
- ^ a b Hoare 2006, ss. 106-108.
- ^ Spasović, Ivana (2012). Страдања у Панчеву и Јабуци за време Другог светског рата [Suffering in Pančevo and Jabuka During the Second World War]. Pančevo: Istorijski arhiv. ISBN 978-86-83347-96-4.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b c d e f g Hoare 2006, s. 22.
- ^ a b Tomasevich 2001, s. 398.
- ^ Ramet 2006, s. 119.
- ^ Paris 1961, s. 60.
- ^ Goldstein 2007, s. 22.
- ^ Tomasevich 2001, s. 536.
- ^ a b Malcolm 1994, s. 176.
- ^ Paris 1961, s. 82.
- ^ Ramet 2006, s. 120.
- ^ a b c Hoare 2006, s. 23.
- ^ Vojinovic, Novica (1991). Srpske Jame u Prebilovcima. Genocid hrvatskih kleroustaša nad Srbima u Hercegovini (Sırp-Hırvatça). Titograd.
- ^ Judah 2000, s. 127.
- ^ a b Момчило Ракић,"У усташком затвору у Босанској Дубици", Козара, I, Београд, 1971, стр. I/151-157.
- ^ Самарџија, Душан Д. (1984). Босанскодубичко подручје у НОР-у и социјалистичкој револуцији 1941-1945. Босанска Дубица. ss. 102-103.
- ^ Toljaga & 18 Kasım 2010.
- ^ Paris 1961, s. 59.
- ^ Ђуро Затезало, Радио сам свој сељачки и ковачки посао: Свједочанства о геноциду, Загреб, 2005. 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. стр. 356.
- ^ Paris 1961, s. 104.
- ^ a b Tomasevich 1975, s. 146.
- ^ Hoare 2006, s. 145.
- ^ Гојко Везмар, "Уз попис палих бораца, жртава фашистичког терора и умрлих од тифуса на подручју опћине Титова Кореница", Котар Кореница и котар Удбина у НОР-у и социјалистичкој изградњи, Карловац, 1979 1 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., стр. 965-90.
- ^ Hoare 2006, ss. 145-146.
- ^ a b c Hoare 2006, s. 146.
- ^ a b Hoare 2006, s. 147.
- ^ Corsellis & Ferrar 2006, s. 33.
- ^ Душан Тороман: Покољ у цркви у Драксенићу, књ. 1, 1981, стр. 878-884
- ^ Hoare 2013, s. 96–97.
- ^ Lukajić 2005.
- ^ Lukajić 2005, s. 420.
- ^ Malcolm 1994, s. 188.
- ^ a b Tomasevich 2001, ss. 258-259.
- ^ Morrison 2009, s. 65.
- ^ Dubrovački vjesnik & 19 Haziran 2010.
- ^ "Massive Grave of Albanian Victims of Tivari Massacre uncovered". Albanian Telegraphic Agency. 19 Eylül 1996. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2012.
- ^ Slobodna Dalmacija & 1 Mart 2013.
- ^ Encyclopaedia Britannica: "Slovenia (World War Two)"
- ^ "Stratišta: "U iskapanju Hude jame Hrvati nam moraju pomoći, tamo su oni ubijali svoje"". Slobodna Dalmacija (Hırvatça). 4 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2015.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Kitaplar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Corsellis, John; Ferrar, Marcus (2006). Slovenia, 1945: Memories of Death and Survival After World War II. Londra: I.B.Tauris. ISBN 978-1-85043-840-3.
- Dedijer, Vladimir; Miletić, Antun (1990). Genocid nad Muslimanima, 1941–1945 (Sırp-Hırvatça). Saraybosna: Svjetlost.
- Dizdar, Zdravko; Sobolevski, Mihael (1999). Prešućivani četnički zločini u Hrvatskoj i u Bosni i Hercegovini 1941–1945 (Sırp-Hırvatça). Zagreb: Hrvatski institut za povijest.
- Goldstein, Ivo (2007), "The Independent State of Croatia in 1941: On the Road to Catastrophe", Ramet, Sabrina P. (Ed.), The Independent State of Croatia 1941–45, New York: Routledge, ss. 19-29, ISBN 0-415-44055-6
- Judah, Tim (2000). The Serbs: History, Myth and the Destruction of Yugoslavia. New Haven: Yale University Press. ISBN 978-0-300-08507-5. 2 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016.
- Morrison, Kenneth (2009). Montenegro: A Modern History. New York: I.B. Tauris. ISBN 978-1-84511-710-8.
- Paris, Edmond (1961). Genocide in Satellite Croatia, 1941–1945: A Record of Racial and Religious Persecutions and Massacres. Chicago: American Institute for Balkan Affairs.
- Hoare, Marko Attila (2006). Genocide and Resistance in Hitler's Bosnia: The Partisans and the Chetniks 1941–1943. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-726380-8.
- Hoare, Marko Attila (2013). Bosnian Muslims in the Second World War. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-231-70394-9.
- Malcolm, Noel (1994). Bosnia: A Short History. New York: New York University Press. ISBN 978-0-8147-5520-4.
- Ramet, Sabrina P. (2006). The Three Yugoslavias: State-Building and Legitimation, 1918–2005. Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-34656-8. 29 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016.
- Tomasevich, Jozo (1975). War and Revolution in Yugoslavia, 1941–1945: The Chetniks. Stanford: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-0857-9. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016.
- Tomasevich, Jozo (2001). War and Revolution in Yugoslavia, 1941–1945: Occupation and Collaboration. Stanford: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-3615-2. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016.
- Lukajić, Lazar (2005). "Fratri i ustaše kolju - zločini i svjedoci" (PDF) (Sırpça). Belgrad: Fond za istraživanje genocida. 27 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mart 2012.
Web
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Dostojno pokopani nakon 66. godina mučkog smaknuća". Dubrovački vjesnik (Hırvatça). 19 Haziran 2010. 23 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016.
- "Na dubrovačkom Domobranskom groblju pokopani posmrtni ostaci 214 njemačkih mornara". Slobodna Dalmacija (Hırvatça). 1 Mart 2013. 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016.
- Toljaga, Daniel (18 Kasım 2010). "Prelude to the Srebrenica genocide". Bosnian Institute. 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016.