Vişne suyu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bir bardak vişne suyu

Vişne suyu, vişne meyvesinin suyundan oluşan bir meyve suyudur. İçecek olarak tüketilmekte ve çeşitli gıdalarda, işlenmiş gıdalarda ve içeceklerde bileşen olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda bir sağlık takviyesi olarak pazarlanmaktadır. Vişnelerin sıcak veya soğuk preslenmesi, suyunun toplanması ve ardından filtrelenip pastörize edilmesiyle üretilir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Herodot, kiraz suyunun Argippalılar tarafından taze veya sütle karıştırılarak tüketildiğini not eder.[1] Vişne suyu antik Romalılar tarafından da içilirdi.[2]

19. yüzyılın sonlarında Amerika Birleşik Devletleri'nde vişne suyu üretilmiyor ve Almanya'dan ithal ediliyordu.[3] İthal meyve suyu, toptan içki ve ilaç firmaları ile soda üreticileri tarafından kullanılıyordu.[3] İlaç şirketleri, meyve suyunu tipik olarak soda suyu için şuruplar üretmek için kullandılar ve likör şirketleri de kiraz brendi, vişne likörlerü üretmek için kullandılar. Almanya'dan ithal edilen vişne suyu, meyve suyunun bozulmasını önlemek için alkolle zenginleştirildi.[3][4] Bu süre zarfında, Almanya'nın Magdeburg kentinde bölgede yetişen siyah kirazlardan üretilen meyve suyu tipik olarak ABD'ye ihraç ediliyordu.[4]

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

İçecek olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir bardak Montmorency vişne suyu

Vişne suyu, içecek olarak tüketilen ve çeşitli yiyeceklerde, işlenmiş yiyeceklerde ve içeceklerde bileşen olarak kullanılan, seri üretilen bir gıda ürünüdür.[5] Bazen vişneli dondurmada ve vişneli turta dolgusunda bir bileşen olarak kullanılır.[6][7] Ayrıca kiraz brendisinde bir bileşen olarak kullanılır.[8][9] Vişne reçeli de suyu kullanılarak üretilmiştir.[4] Vişne suyu konsantresi, gıda üreticileri tarafından meyve suyu karışımlarının üretiminde kullanılmaktadır.[10] Montmorency kirazından elde edilen vişne suyu, gıda üreticileri tarafından aroma konsantresi olarak kullanılan vişne özü üretmek için kullanılır.[11]

Alkollü içeceklerde[değiştir | kaynağı değiştir]

Kirsch meyve brendi bazen fermente vişne suyunun damıtılmasıyla üretilir.[12] Vişne suyu da biranın bir bileşeni olarak kullanılır. Örneğin, Samuel Smith Old Brewery'nin vişne birası %17 oranında organik vişne suyu içerir[13] ve Three Floyds Brewing, Battle of Charro II Imperial Brett IPA'sını içerik maddesi olarak vişne suyu kullanarak üretir.[14] Kiraz şarabı da (cider) bazı şirketler tarafından vişne suyu kullanılarak üretilmiştir.[15][16] Şekerli vişne suyu bazen Belçika'dan belirgin şekilde ekşi, vişne birası tarzı olan Kriek Lambik'in üretiminde kullanılır.[17]

Diyet takviyesi olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

Montmorency vişne suyu, besin takviyesi olarak üretilir ve konsantre olarak ve dondurularak kurutulmuş toz halinde kapsüller halinde üretilir.[18]

Montmorency kirazının suyu zengin bir antosiyanin ve flavonoid kaynağıdır.[18] Bazı araştırmalar, Montmorency kirazından elde edilen meyve suyunun tüketilmesinin "yoğun egzersizin ardından kas iyileşmesini" destekleyebileceğini ileri sürmüştür.[18] 2017'de yapılan bir literatür incelemesi, ekşi vişne suyunun "antrenmanın adaptasyon/inşa aşaması sırasında optimal olmayabileceğini", ancak yoğun egzersizlerden kaynaklanan iltihaplanma ve oksidatif stresten kurtulmayı iyileştirmek isteyen, hali hazırda zirvede olan eğitimli sporcular için yararlı olabileceğini buldu.[19]

Vişne suyunun uykusuzluk çeken kişilerde uykuyu iyileştirmeye yardımcı olabileceği iddia edildi. Ancak bu iddiaları destekleyecek iyi bir kanıt bulunamadı.[20]

Ticari üretim[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük ölçekli ticari vişne suyu üretimi, tipik olarak sıcak sıkma veya soğuk sıkma yöntemi kullanılarak üretilir.[21]

Sıcak ekstraksiyon, vişneleri ısıtmayı, preslemeyi ve ardından katıları çıkarmak için süzmeyi ve filtrelemeyi içerir.[5] Sıcak preslenmiş vişne suyu, soğuk sıkma kullanılarak üretilene kıyasla tipik olarak daha derin bir renge sahiptir.[5] Meyvenin ısıtılması aynı zamanda meyve suyunun esmerleşmesini önlemeye de hizmet eder, çünkü ısıtma meyve yumuşadığında meydana gelen doğal enzimatik eylemleri durdurur.[22]

Soğuk sıkım, taze vişnelerden önce çekirdeklerin çıkarılmasını ve ardından preslenip suyunun alınmasını içerir.[21] Meyve suyu daha sonra mikroorganizmaları öldürmek, enzim aktivitesini durdurmak ve filtrelemeden önce partiküllü maddeyi katılaştırmak için ısıtılır.[5] Sıcak sıkılmış meyve suyunda olduğu gibi, soğuk sıkılmış meyve suyu da tipik olarak süzülür ve süzülür.[5] Soğuk sıkılmış vişne suyu, taze vişne tadına daha çok benzer ve rengi, sıcak sıkılmış meyve suyuna kıyasla daha hafiftir.[5][23]

Bazen donmuş vişneler kullanılır. Bu da soğuk sıkılmış meyve suyunun vişne benzeri tadına ve sıcak sıkmayla üretilenler gibi daha derin bir renge sahip bir meyve suyunun oluşturulmasını sağlar.[5]

Askorbik asit bazen vişnelerin preslenmesinden önce renk dengeleyici olarak eklenir.[21] Meyve suyu paketlenmeden önce tipik olarak filtrelenir ve berraklaştırılır ve tipik olarak pastörizasyon veya hızlı pastörizasyon kullanılır.[21] Bazen donmuş bir konsantre olarak işlenir.[21] Ticari vişne suyu konsantresi, gıda üreticilerine toplu kaplarda ve perakende satışlar için daha küçük, tüketici boyutundaki kaplarda gönderilir.[10]

Amerika Birleşik Devletleri'nde vişne suyu en çok Wisconsin eyaletinde üretilmektedir.[5] ABD'nin New York, Pensilvanya ve Colorado eyaletlerinde daha küçük miktarlar üretiliyor.[5]

İçecek üretimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Saf vişne suyunun güçlü bir tadı vardır ve yüksek asitliğe sahip olabilir. Bu nedenle ticari olarak bir içecek ürünü olarak üretildiğinde daha lezzetli hale getirmek için bazen suyla seyreltilir.[5] İçecek olarak üretildiğinde bazen ürüne şeker şurubu veya kuru şeker eklenir.[5] Vişne suyu içeceklerinin üretiminde bazen hem sıcak preslenmiş hem de soğuk preslenmiş meyve sularının karışımları kullanılır, bu da tüketiciler için arzu edilen bir renge ve tada sahip bir ürün sağlar.[5] Vişne suyu gazlı içecek ürünü olarak da üretilmektedir.[5]

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Macaulay, G.C., trans. (2008). The History of Herodotus, vol. 1. Project Gutenberg. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 
  2. ^ Snodgrass, M.E. (2004). Encyclopedia of Kitchen History. Taylor & Francis. s. 403. ISBN 978-1-135-45572-9. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  3. ^ a b c Bulletin No. 43: Committee on Finance, United States Senate. U.S. Government Printing Office. 1894. ss. 36-38. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  4. ^ a b c Pharmaceutical Society of Great Britain (1873). The Pharmaceutical Journal and Transactions. J. & A. Churchill. ss. 767-768. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  5. ^ a b c d e f g h i j k l m Woodroof, J. (2012). Commercial Fruit Processing. Springer Netherlands. ss. 203-206. ISBN 978-94-011-7385-8. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  6. ^ Bryan, L. (2001). The Kentucky Housewife: Containing Nearly Thirteen Hundred Full Receipts. Applewood Books. s. 342. ISBN 978-1-55709-514-5. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2017. 
  7. ^ The National Farm Journal. W. Atkinson. 1933. s. 6. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  8. ^ Armstrong, J. (1825). The Young Woman's Guide to Virtue, Economy, and Happiness. Mackenzie and Dent. s. 333. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  9. ^ Rack, J. (1868). The French Wine and Liquor Manufacturer. Dick & Fitzgerald. s. 155. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  10. ^ a b Muzzalupo, I.; Micali, S. (2015). Agricultural and Food Biotechnologies of Olea europaea and Stone Fruits. Bentham Science Publishers. s. 336. ISBN 978-1-60805-993-5. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  11. ^ Woodroof, J. (2012). Commercial Fruit Processing. Springer Netherlands. ss. 441-442. ISBN 978-94-011-7385-8. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  12. ^ "Kirsch - distilled liquor". Encyclopedia Britannica. 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  13. ^ Miller, Norman (28 Ağustos 2013). "Cherries: the finest of all fruits?". The Guardian. 28 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  14. ^ "20 Stand-Out Beers from GABF 2017". Paste. 20 Ekim 2017. 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  15. ^ Kemme, Emily (23 Şubat 2019). "Colorado Cherry Company bringing four generations of experience to Windsor's RainDance". Greeley Tribune. 24 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  16. ^ Parker, Zarah (9 Ocak 2019). "Houston Cider growing as cider grows on Houston". The Leader. 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  17. ^ Oliver, Garrett. (2011). The Oxford Companion to Beer. United Kingdom: Oxford University Press. s. 522. 9780199912100. 14 Mart 2019'da erişildi.
  18. ^ a b c Bean, A. (2017). The Complete Guide to Sports Nutrition: 8th edition. Complete Guides. Bloomsbury Publishing. s. 120. ISBN 978-1-4729-2421-6. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  19. ^ KC, Vitale; Al., Et (8 Temmuz 2017). "Tart Cherry Juice in Athletes: A Literature Review and Commentary". Current Sports Medicine Reports. 16 (4): 230-239. doi:10.1249/JSR.0000000000000385. PMID 28696985. 
  20. ^ "Cherry juice for insomnia". National Health Service. 14 Temmuz 2010. 13 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ a b c d e Somogyi, L.; Barrett, D.M.; Hui, Y.H. (1996). Processing Fruits. Processing Fruits, Science and Technology: Volume 1: Biology, Principles, and Applications : Volume 2: Major Processed Products. Taylor & Francis. ss. 86-87. ISBN 978-1-56676-383-7. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  22. ^ Arthey, D.; Ashurst, P.R. (1995). Fruit Processing. Springer US. s. 79. ISBN 978-0-7514-0039-7. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  23. ^ Bates, R.P.; Morris, J.R.; Crandall, P.G. (2001). Principles and Practices of Small- and Medium-scale Fruit Juice Processing. FAO agricultural services bulletin. Food and Agriculture Organization of the United Nations. s. 176. ISBN 978-92-5-104661-6. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 

Okumalar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Vişne_suyu&oldid=29662814" sayfasından alınmıştır