İçeriğe atla

Tavşan

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Tavşangiller sayfasından yönlendirildi)
Leporidae
Yaşadığı dönem aralığı: 56-0 myö
Eosen-Günümüz 
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Lagomorpha
Familya: Leporidae
Fischer de Waldheim, 1817
Tip cins
Lepus
Linnaeus, 1758
Cinsler
Pentalagus
Bunolagus
Nesolagus
Romerolagus
Brachylagus
Sylvilagus
Oryctolagus
Poelagus
Caprolagus
Pronolagus
Lepus
Aztlanolagus
Nuralagus

Tavşan, Lagomorpha takımı içinde sınıflandırılan tavşangiller (Leporidae) familyasını oluşturan memeli türlerinin ortak adıdır. Yavru bakımları çok azdır. 7 gün baktıktan sonra anne tavşan yavru tavşanı bırakır.

Tavşangiller familyası yaklaşık 60 türü içine alır. Kuyrukları uzun kıllarla örtülüdür. Kulaklar ve arka bacaklar uzamıştır. Bir kısmı toprak altında oyuklarda yaşar. Tavşangiller, Ochotonidae familyasını oluşturan pikalardan tüylü küçük kuyrukları, uzun kulakları ve arka ayakları ile ayrılır.

Lepus harici cinslerin tüm üyeleri genel olarak ada tavşanı olarak adlandırılır. Ada tavşanları başka hayvanların yuvalarında veya kendi kazdıkları yuvalarda barınırken, tavşanlar uzun ot ve çalıklarda yaşar. Tavşanlar arasında en çarpıcı özelliklere sahip olan beyaz tüylü sera tavşanı 21. yüzyıla damgasını vurmuştur.

Ayrıca, bazı türlerin kulakları oldukça iyi duymaktadır. Her türlü sese şaşkınlıkla tepki vermektedirler. Bu yüzden kendi türünden ya da başka canlıların yaklaşması durumunda yabanî tavşanlar irkilirler.

Okyanusya hariç tüm yeryüzünde yerlidir. Okyanusya'ya gelişleri yerli memeliler için büyük bir tehdit oluşturur.

Tavşanlar otçullardır. Bitkisel besinlerle beslenen hayvanlardır. Genelde Lahana, taze çimenler, havuç, turp, dereotu, marul, salata, enginar ve karnabahar yaprakları, brüksel lahanası, yeşil fasulye gibi besinlerle beslenirler. Ancak içinde şeker olan besinleri (mesela havuç) çok fazla vermemek gerekir.

Serengetilagus praecapensis kafatası, Naturkundemuseum, Berlin

Bilinen en eski tavşan türü artık familyanın hem Kuzey Amerika'da hem de Asya'da yayıldığı Eosen'in sonlarından kalmadır. Evrimleri boyunca bu hayvan grubu giderek daha hızlı koşma ve zıplama yaşantısına uyum sağlamıştır. Örneğin Kuzey Amerika'da Oligosen'in sonlarından kalma soyu tükenmiş Palaeolagus cinsinin arka bacakları günümüz tavşanlarından daha kısadır dolayısıyla zıplamaktan çok koştuğu anlaşılır. Bu özelliğin dışında diğer yanlardan günümüz tavşanlarına benzerlik gösterir.[1] Yaklaşık 48 milyon yıl ile 53 milyon yıl öncesinden kalma ve henüz tanımlanmamış iki fosil ilkel de olsa tavşanlara özgü bilek özelliklerine sahiptir dolayısıyla Ochotonidae ile Leporidae familyasının soylarının ayrılmasının daha da eskiye gittiğini gösterirler.[2]

Matthee vd., 2004, nükleer ve mitokondriyel gen analizlerine dayanan kladogram aşağıdadır:[3]

Leporidae

Nesolagus

Poelagus

Pronolagus

Romerolagus

Sylvilagus

Brachylagus

Caprolagus

Oryctolagus

Bunolagus

Lepus

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Familya Leporidae:

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Savage, R.J.G.; Long, M.R. (1986). Mammal Evolution: an illustrated guide. New York: Facts on File. ss. 128-129. ISBN 978-0-8160-1194-0. 
  2. ^ Handwerk, Brian (21 Mart 2008). "Easter Surprise: World's Oldest Rabbit Bones Found". National Geographic News. National Geographic Society. 1 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  3. ^ Matthee, Conrad A. (2004). "A Molecular Supermatrix of the Rabbits and Hares (Leporidae) Allows for the Identification of Five Intercontinental Exchanges During the Miocene". Systematic Biology. 53 (3): 433-477. doi:10.1080/10635150490445715.