Tartışma:Kürdistan Teali Cemiyeti

Untitled

Aşağıdaki bilgiler telif hakkı nedeniyle hiç bilmediğim bir siteden alıntı olduğu savıyla silindi. Kaynak gösterdiğim yer Selçuk Üniversitesi Tarih Kürsüsü yayınlarıdır. Kamu malları telif hakkı kapsamı dışında değil midir???
--- 6 Kasım 1917’de kurulan cemiyet Osmanlı Dahiliye Nezareti’ne 7 Aralık 1918 tarihinde bir yazıyla başvurmuş; Dahiliye Nezareti 19 Şubat 1919 tarih ve 74 sayılı kararla kurulma izni vermiştir.

Başta kendisini; “1908 yılında kurulan Osmanlılık idealine bağlı bir hayır cemiyeti görünümünde olan Kürt Teavün ve Terakki Cemiyetinin devamı gibi gösterdiyse de asıl amacı: mütarekenin yarattığı elverişli koşullardan yararlanarak bağımsız bir Kürt Devleti kurmaktı”.

Merkezi İstanbul’da bulunan cemiyetin Diyarbakır, Bitlis, Mardin, Erzurum, Elazığ, Van vilayetlerinde şubeleri ve geniş manada faaliyetleri vardı.

Bedirhani, Baban ve Şemdinan aşiretlerinden İstanbul’da oturan Kürt aileler ve entellektüel aydınlardan kurucuları arısında; “Ayan azasından cemiyet başkanı Seyit Abdülkadir, Başkan vekilleri Babanzade Mustafa Zihni Paşa, Bedirhani Emin Ali, Molla Said, Bediüzzaman (Said-i Nursi), Katipler: Babanzade Abdülaziz, Seyit Abdullah ve Şefik Beylerden oluşmaktadır.”

Türk milletinin aleyhinde çalışıp, Türk toprakları üzerinde İtilaf Devletlerinin menfaatleri doğrultusunda propaganda yaparak Osmanlıyı içten yıkmak için ellerinden gelen gayreti göstererek Millî Mücadele’yi aksatma çalışmalarıyla zararlı hale geldiler.

Kendilerini Kürt davasının tek temsilcisi sayan cemiyet üyeleri, İstanbul’da bulunan İngiliz, Fransız, Amerikan komisyon üyelerini ziyaretle isteklerde bulundular. 4 Ağustos 1919’da Amerikan heyetiyle İstanbul’da Seyit Abdülkadir başkanlığında görüşen cemiyet üyeleri; “Kürdistan hudutlarının gösterildiği bir haritayı vererek denize de bir çıkışlarının bulunmasını istediler”.

Amerikan Komiserinin Kürdistan’ın büyük bir kısmını içine alan Ermenistan Devleti’nin kurulmasına karar verildiğini söylemesi üzerine kızan Bediüzzaman Said Nursi cevaben; “Kürdistan eğer deniz sahilinde olsaydı harp gemilerinizle belki bu kararı tatbik edebilirdiniz. Fakat Kürdistan dağlarına gemileriniz çıkamaz bu kararınız da uygulanamaz.” dedi. Amerika’dan Kürt milli haklarına yardımcı olmaları yönündeki isteklerine Amerikan Komiseri; “Sen kendin yardımcı ol, Allah da sana yardım eder” diyerek toplantıyı sona erdirdi.

“Jin” ve “Kürdistan” dergileri çıkararak, boş yere fırtına koparıp Türk halkından toprak isteyen Kürt Teali Cemiyeti üyeleri, Kürt Şerif Paşa’nın Paris’teki girişimlerini desteklediler. “Barış Konferansına iki muhtıra ve bir Kürdistan haritası sunan Şerif Paşa, Ermeni temsilci Bogos Nubar Paşa ile de bir andlaşma yaptı. Cemiyet üyelerinden Arif Paşa başkanlığında oluşturulan heyet de destek vermek üzere Paris’e gönderildi.” --- --Bruno Giordano 16:49, 12 Ekim 2007 (UTC)

Said Nursi'nin üyeliği

Said Nursi'nin Kürt Teali Cemiyeti'yle olan ilişkisi bu cemiyetin Said Nursi'yle temasa geçmesidir. Bağımsız Kürt Devleti emellerini Said Nursi'ye sunan cemiyet sert bir tepkiyle karşılaşmıştır. Bu konuda Said Nursi cevabi mektubunda, Devlet-i Aliyye’yi yeniden diriltmek için yapılacak her türlü hareketin içinde yer almaya hazır olduğunu, ancak Kürt Devleti tahayyülünün sadece İslâm düşmanlarının işine yarayacağını ifade etmişti.

Konuyla ilgili diğer referanslar: Mustafa Nezihi Polat, Mülâkat, Erzurum 1964, s. 30-34 Necmeddin Şahiner, Bilinmeyen Taraflarıyla Bediüzzaman Said Nursi, İstanbul 1979, s. 214-216

Ayrıca konuyla ilgili ayrıntılı bir araştırmayı ve Said Nursi'nin Milli Mücadele'deki rolünü şu linkten okuyabilirsiniz: Milli Mücadele'de Said Nursi

Bu bağlamda Said Nursi'nin üyeler arasından silinmesi gerektiği açıktır.İddialar üzerine bir kişiyi üyesi olmadığı bir cemiyetteymiş gibi göstermek objektiflik ilkesine aykırı düşmektedir. Saygılar. --Terennum 14:25, 7 Mayıs 2008 (UTC)

• Viki'de kural olarak silmek için kaynak gösterme yoktur. Ekleme yapan kaynak gösterir, hatırımda kaldığına göre veya bir zamanlar şöyle birşey duymuştum diye ekleme yapmalar önlenir; silmek için ise kaynak gösterilmez. Belirttiğiniz karşı görüşleri de ilave edebiliriz ancak sağlam kaynaklarda yazılmış bir bilgiyi tamamen çıkaramayız. O zaman tek yanlılık olur. Hem bilgiyi hem de buna olan itirazı yazmamız gerekir. --Bruno Giordano 11:19, 8 Mayıs 2008 (UTC)

Ders notu nasıl kaynak olarak gösterilebiliyor? Burada verdiğim linklerin tamamında Said Nursi'nin Milli Mücadele yılları anlatılmaktadır ve kendisinin bu cemiyete dahil olmadığına, onların temasına karşı çıktığına dair ifadesi vardır. Bu yüzden Said Nursi üyeler arasından çıkarılmalıdır. Ek bir başlıkta iddia olarak bahsedilebilir. --Terennum 13:25, 8 Mayıs 2008 (UTC)

Tek yanlılığın önüne geçmek için Not-2 eklemesini ve Not-1 için referans eklemesi yaptım. --Terennum 13:33, 8 Mayıs 2008 (UTC)

• Atatürk de ittihat ve terakki üyesi olmasına rağmen daha sonra bu cemiyete karşı olduğunu açıklamıştı. Ama bu durum Atatürk'ün vaktiyle ITC'ne üye olduğu tarihi gerçeğini ortadan kaldırmaz. Biz said nursi'nin kürt teali cemiyetine üye olup olmadığını tartışamayız. Sadece güvenilir kaynaklarda neler söylenmiş olduğunu, farklı görüş sahiplerinin söylediklerini, tarafsız bakış açısı ile okuyucuya aktarabiliriz. Bizim kendi kanaatlerimizin okuyucu açısından bir önemi yoktur. --Bruno Giordano 14:04, 8 Mayıs 2008 (UTC)

Elbette ben de farklı düşünmüyorum. Yani Vikipedi, kendi kanaatlerimizi paylaştığımız bir ortam değil. Bununla beraber, bir olay hakkındaki tüm görüşlerin okuyucuya sunulması gerekmektedir. Bunu sağlamak adına Not-2'yi eklemiştim. Siz hepsini Not-1'de birleştirmişsiniz. Bu düzenlemenize itirazım yok. Fakat, orjinal belge olduğu takdirde yazabileceğimiz birşeyi, belirli kitaplarda yazıyor diye buraya eklemek doğrulanabilir bir hareket olmasa gerek. En basit olarak, mantık çerçevesinde düşünüldüğünde Milli Mücadele'de Said Nursi'nin yaptıklarını bir tarafa koyup, Kürt Teali Cemiyeti gibi bölücü bir derneği bir tarafa koyarak bir kıyaslama yapılarak durum anlaşılabilir. --Terennum 14:37, 8 Mayıs 2008 (UTC)

• Doğrulanabilir kaynaklar ve diğer kurallar için Vikipedi yönergelerini inceleyebilirsiniz. Said Nursi'nin Milli Mücadele'e verdiği destekleri kendi maddesine yazabilirsiniz.--Bruno Giordano 15:02, 8 Mayıs 2008 (UTC)

Madde başlığı

Madde başlığı sadece Kürt Teali Cemiyeti olsa daha iyi olmaz mı? Kürt Yükseltme Cemiyeti'de buraya yönlendirilir ve giriş kısmına da eklenir. Neden iki başlığa yer verildiğini ben çözemedim... --60.240.112.112 08:32, 20 Mayıs 2008 (UTC)

Evet. Haklısınız. Takabeg ^ileti 08:35, 20 Mayıs 2008 (UTC)

Ders notu

Ders notu, Vikipedi yönergelerine göre sağlam kaynaklar arasına nasıl girebiliyor? Bunun açıklamasını yapar mısınız? Bir yazı, Üniversite web sitelerinin bir sayfasına konulduğu zaman hemen güvenilir kaynaklar arasına mı giriyor? Üniversitelerin web sayfalarını tüm öğretim görevlileri ve tüm öğrenciler erişebilmektedir. Bir öğretim görevlisinin koymuş olduğu bir ders notu, Üniversitenin ilgili bölümünün resmi yayın organı değildir. Bu bakımdan Üniversitenin bilimsel, araştırmacı, objektif, rasyonel kimliğini ortaya koymayabilir. Bu maddede Selcuk Universitesi'nin bir web sayfasındaki ders notu tüm madde için en sağlam kaynak olarak görüldüğü için bir değişiklik yapılmasının önüne geçiliyor. Vikipedi taraf olmadığı için kaynak seçiminde dikkat edilmelidir. İyi çalışmalar --Terennum 08:48, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Bu konuda cevap verecek kimse vardır umarım. Çünkü bahsi geçen üniversite ders notunu hazırlayan dört akademisyenden oluşan ekibin bu çalışması tekzip edilmiştir 1999 yılında. Bununla ilgili tekzip metinlerini, kaynaklarıyla birlikte dijital ortama aktardıktan sonra buraya ekleyeceğim. Daha sonra konuyu tekrar müzakere etmemiz gerekecek. İyi çalışmalar. --Terennum 12:39, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Kaynak düzenlemesi

Takabeg tarafından bilinçli vurgulama sebebi gösterilerek aşağıdaki kaynak isimleri değiştirildi.

Eski Hali:

1. ^ Milli Mücadele'de Said Nursi
2. ^ Köprü Dergisi

Yeni Hali:

1. ^ Recep Çelik, 'Milli Mücadele’de Bediüzzaman Said Nursi', Köprü dergisi, 'Bediüzzaman özel sayı' (2000 Bahar)
2. ^ Çelik, age.

Bu kaynakları ekleyen kullanıcı benim. Ve bunları eklerken bilinçli vurgulama amacında olmadığımı belirtmek isterim. Niyet okuma gibi olağanüstü özelliğiniz varsa onu bilemem ama tartışma kısmında sorabilirdiniz en azından. Örneğin, diğer maddelerdeki 'akademikleştirme' çabalarım böyle olmadığının bir göstergesidir. Burdaki durum ise birçok kaynağı ard arda eklediğim için Köprü dergisinden aldığım kaynağı standartlaştırmayı atlamışım. Bu eksikliği kabul ediyorum ama bilinçli vurgulama suçlamasını doğru bulmuyorum. İyi çalışmalar ve iyi niyetler (bilinçli vurgulama) dilerim. --Terennum 12:37, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Anladım. Karşıma Said Nursi adları rengagengi çıkınca öyle hissettim. Kusura bakmayın.Takabeg ^ileti 12:39, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Birbirimizi anlamaya çalıştığımız sürece bu platformda iyi geçineceğimizi düşünüyorum. Bu kollektif çalışmada, ideolojilerimiz ne olursa olsun aynı yolun yolcuyuz ;) Saygılarımla --Terennum 12:40, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Kurtuluş Savaşında Anadolu'daki Faaliyetleri?

Selamlar. 'Ali Galip hâdisesi' Kürt Teali Cemiyetinin faaliyeti midir? Belge 62 (Nutuk, C.III)'e göre 'Mevlanzade Rifat, Bedirahnîlerden Kâmran, Celâdet ve Cemil Paşazade Erkerm'in faaliyeti'. Bu cemiyetin faaliyeti olsaydı niye Yusuf Ziya milletin mebusu seçilmiş? Cemiyet mensuplarının faaliyetlerinin bir paçasında odaklanmış olması bu maddenin ahengini (tarafsızlığını da) bozuyor bence. Ne dersiniz? Takabeg ^ileti 13:28, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Gösterilen belgelerde Kürt Teali Cemiyetinin adı geçmiyor. Nutuk'ta cemiyetin adı Belge 3 ve Frew On Birinci Mektubunda geçiyor. Belge 3 Mustafa Kemal'in Diyarbakır, Erzurum, Van, Bitlis mamuretülâziz, Sivas Vilâyetleri ve Erzincan, Kayseri Mütstakil Mutasarrıflığına yolladığı şifrelidir ve burda söz konusu cemyetinin teşkilâtının olup olmadığını sormuştur. Frew ise o cemiyetindeki yakın dostlarıyla görüştüğü yazılmaktadır. Bence bu maddeye isabetsiz belgeler eklenmemiştir. Maddeyle alakalı olmayan kısımlar çıkarılmalıdır. Çıkarılacak bilgilerden Ali Galip olayı maddesi açılabilir ve Frew mektubu da Mustafa Kemal'in mektubu Said Molla maddesinde kullanılabilir. Teşekkür ederim. İyi çalışmalar. Takabeg ^ileti 14:16, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Bu hadiseye katılanların tümü (binbaşı Colbentin Noel hariç) K.T.C. cemiyeti kurucularından ve onların oğullardır. Bu yüzden Bilal Şimşir, Cemal Kutay, vb. (kaynaklar arttırılabilir araştırmak lazım) yazarlar kitaplarında olayı K.T.C. ile ilişkilendirdiler. Seyit Abdülkadirin ingiliz yüksek komiseri T.B. Hohler ile yaptığı görüşme ve bunu İngiliz dışişlerine gönderdiği raporu, vb. birçok vesikalarla madde zenginleştirilebilr. İngiliz arşivlerinin gizlilik süresi kalktıktan sonra emk. diplomat Bilal Şimşir incelemiş çok burda bütün hadiseleri yazmak zaman alır. --Bruno ^ileti 15:04, 23 Mayıs 2008 (UTC)

İsteyen uygun kaynaklar ilave edeceklerdir. Şimdilik isabetsiz belgeler çıkarılmalıdır. Takabeg ^ileti 15:10, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Yusuf Ziya Bey'in mebus seçilmesi sıkıntı değil zira bu cemiyet 1921 yılında yasaklandı. Yusuf Bey bu tarihte zaten halihazırda mebus idi. Keza, misal, 1935 senesinde kuruluşu yerli olmayan cemiyetlerin kapatılmasında Masonlar kendilerini feshettiğinde bakanların ve mebusların bazıları masondu. Milletvekilliklerine ve bakanlıklarına halel gelmedi yasaklamadan sonra.Bruno ^ileti 16:14, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Nutuk ne zaman okundu? Maksadı neydi? Bunları da dikkat etmelisiniz. Takabeg ^ileti 16:19, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Takabeg'in mesaj sayfasından alındı:

Selam tekrar,

Bu konuda kaynak çok. Vakit olunca ekliyeceğim hepsini. Belge 62 isabetli. Çıkarmadan önce tartışma sayfasında tartışalım. iyi çalışmalarBruno ^ileti 15:30, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Bu konuda kaynak çok demiştim yukarıda. Sabredin ekliyeceğim vakit buldukça. Cididye alıyorum merak etmeyin. Biraz zaman tanıyın önce 5-10 sene önce okuduğum kitapları sonra da ilgili sayfaları tekrar okumam gerekiyor.Bruno ^ileti 16:00, 23 Mayıs 2008 (UTC)

İfadeleri vikikaynağa aktarma

Bu vikikaynağa aktarma gerçekten gerekli mi. Anlam kalmıyor söylenen ifadeyi kesince, ve baktım, birçok örnek var konuyu açıklayabilmek için maddede vermişler. Bu gerekli bir kuralsa birçok madde etkilenir bundan.Bruno ^ileti 15:45, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Anlamı zaten yoktu. Ali Galip olayı maddesini açın bence. En iyisi. Takabeg ^ileti 15:57, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Şimdilik cemiyetin işi olduğunu kanıtlayan kaynak yoktur. Cemiyetinde yer almış kişilerin adları karışmış bir olayı gösterilmektedir. Şimdilik o kısıma yanlış şablonunu ekleyelim. Aslında yanlış maddede yer alma şablonu olsaydı onu yapıştırırdık. Bilgileri yanlış olmazsa da kaynak göstermeden cemiyetin örgütsel işi gibi göstermek yerine alakalı kişileri anlatan maddelerde yazılması hatta yeni madde açılması daha uygundur. Umarım sağlam kaynaklar gösterilecektir. Takabeg ^ileti 16:08, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Takabeg'in mesaj sayfasından alındı:

Selam tekrar,

Bu konuda kaynak çok. Vakit olunca ekliyeceğim hepsini. Belge 62 isabetli. Çıkarmadan önce tartışma sayfasında tartışalım. iyi çalışmalarBruno ^ileti 15:30, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Bu konuda kaynak çok demiştim yukarıda. Sabredin ekliyeceğim vakit buldukça. Cididye alıyorum merak etmeyin. Biraz zaman tanıyın önce 5-10 sene önce okuduğum kitapları sonra da ilgili sayfaları tekrar okumam gerekiyor.Bruno ^ileti 16:00, 23 Mayıs 2008 (UTC)

İtiraf etmem gerekirse şimdiye kadar eklediğiniz kaynaklara baktığımızda tarafsızlık konusunda beklentimiz son derece azdır. Yine de bir kaç gün bekleyebiliriz. Kolay gelsin. Takabeg ^ileti 16:03, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Yani takabeg'e mesaj yazmaktan vakit bulabilirsem yazıcam demek istedim :) Bruno ^ileti 17:07, 23 Mayıs 2008 (UTC)

Ali Galip olayı diye birşey yok?

Ali Galip olayı diye birşey yok. ne demek? Takabeg ^ileti 17:31, 25 Mayıs 2008 (UTC)

Olay Nutukta da Ali Galip olayı olarak geçiyormuş. Düzeltiyorum.Bruno ^ileti 17:37, 25 Mayıs 2008 (UTC)

geçiyormuş dediğinize göre emin değilsinizdir. Bu nedir? bakın Takabeg ^ileti 17:50, 25 Mayıs 2008 (UTC)

Kürdistan Teâli Cemiyeti

Selamlar. Kürdistan Teâli Cemiyeti dışında 1918'de Ekrem Cemilpaşa ve arkadaşları tarafından Diyarbekir'de kurulan Kürt Teâli Cemiyeti varmış. Bu maddede cemiyet 1919'de İstanbul'da kurulan bir cemiyet anlatıldığına göre Kürdistan Teâli Cemiyeti (Kürdistan Teali Cemiyeti) olmalıdır. Kürdistan Teali Cemiyeti için Kürt Teali Cemiyeti terimi kullanıldığını biliyorum. Yine de ayrı bir cemiyetler. Teşekkür ederim. Takabeg ^ileti 15:25, 20 Ekim 2008 (UTC) + Pardon bir hata oldu. Bu maddedeki de 1918'de kurulmuş. Ekrem Cemilpaşa 1919'de Kürdistan Teali Cemiyeti'ne katılmış. Takabeg ^ileti 15:27, 20 Ekim 2008 (UTC)

• Kürdistan Teali Cemiyeti ifadesi nizamnamesi dışında bir kaynakta geçiyor mu? Yaygın adını kullanmak daha doğru.--Bruno ^ileti 08:09, 27 Eylül 2009 (UTC)

"İngiliz politikası, doğuda bağımsız bir Kürdistan ve Ermenistan devleti kurulmasını amaçlıyordu. Bu sayede hem bolşevikler ile aralarında bir tampon bölge oluşturmayı, hem de mütareke şartlarını kabul etmeyen Kemalist milliyetçi güçleri meşgul etmeyi ve durdurmayı hedefliyordu."

"Kemalizm" diye bir ideolojinin var olmadığı bir zamanda kuvayi milliyecileri "Kemalist milliyetçi güçler" olarak tanımlamak yanlıştır. Kemalizm cumhuriyet sonrası yapılan devlet yönetimi ve toplum hayatında yapılan değişikleri koruma ve savunma iddiasıyla ortaya çıkmış bir akımdır. 1920 yılında "kemalist milliyetçi güçler" diye bir şey ortada yoktur. Ludditejam 03:38, 16 Eylül 2010 (UTC)

ADI YANLIŞ

Kürdistan Teali Cemiyeti ,adı yanlış yazılmış gerçek adı KÜRT TEALİ CEMİYETİdir saygılarımla. Emre Kazan 16 (mesaj) 18:14, 21 Ocak 2016 (UTC)

Kaynak çarpıtma ya da yanlış okuma

Merhaba, Sayfada Kürt Teali Bildirisi diye Peyam-ı Sabah gazetesinden bir alıntı yapmış, Kuva-yı Milliyeyi eleştiren. O bildirinin sahibi Türk Teali Cemiyetidir, Kürt değil. Gazetenin 31 Mart 1920 tarihli nüshası Taksim Atatürk Kitaplığında var, internet sayfasından da indirebilirsiniz, açın tekrar okuyun, Kürt değil Türk Teali Cemiyetidir onu söyleyen. Ayıptır, yalan söyleyen tarih[çi] olmaz. 37.155.134.228 20:53, 6 Nisan 2016 (UTC)Mesut

Kürdistan Teali Cemiyeti Değil

Kürt Teali Cemiyeti 85.104.192.89 13.59, 12 Aralık 2022 (UTC)