Tapuğ
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Eylül 2018) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Tapuğ - Türk halk ve tasavvuf edebiyatında dini içerikli şiir, dinsel musiki, ilahi. Değişik Türk dillerinde Tapuk veya Tapzuk (Tapzuğ) olarak da söylenir. İçeriği dini konulara dair olan ve özel ezgileri bulunan şiir ve müzik türüdür.
Ayrıca Gülşeni tarikatına bağlı mutasavvıf şairlerin ayinler sırasında okudukları makamlı şiirlere de yine tapuğ adı verilir.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkçe (Tap) kökünden türemiştir. İnanmak, kulluk etmek anlamları vardır. Tapmak (İman etmek), tapınmak (ibadet etmek) gibi sözcüklerle aynı kökeni paylaşır. Ve anlam olarak da bu kelimelerle yakından bağlantılıdır. Bu kelimeyle aynı kökten gelen Tapu sözcüğü, güven ve belirli bir hakkı göstermesi bakımından dikkate değerdir. Azericedeki tapmak sözcüğünün bulmak anlamı da, inancın bulunç (vicdan) ile alakasını ortaya koyması açısından önemlidir.
Tapuğ örneği
[değiştir | kaynağı değiştir]Bizdedir
[değiştir | kaynağı değiştir]- Eşrefoğlu al haberi
- Bahçe biziz gül bizdedir
- Biz bir Mevlânın kuluyuz
- Yetmiş iki dil bizdedir
- Erlik midir eri yormak
- Irak yoldan haber sormak
- Cennetteki ol dört ırmak
- Coşkun akan sel bizdedir
- Âdem vardır cismi semiz
- Apdest alır olmaz temin
- Halkı ta'neylemek nemiz
- Bilcümle vebal bizdedir
- Arı vardır uyup gezer
- Teni tenden seçip gezer
- Canan bizden kaçıp gezer
- Edep erkân yol bizdedir
- Kuldur Hasan Dede'm kuldur
- Manayı söyleyen dildir
- Elif Hakka doğru yoldur
- Cim ararsan dal bizdedir
Tamaşvarlı Âşık Hasan.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)7 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.