İçeriğe atla

Oktar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Oktar veya Ouptaros bir Hun hükümdarıydı ve imparatorluğu kardeşi Rua ile birlikte yönetmişti. Bu ikili yönetim biçiminde muhtemelen Rua Doğu Hun topraklarını yöntirken Oktar, batı topraklarını yönetiyordu. Rua, Muncuk ve Aybars ile kardeştir (Muncuk Atilla'nın babasıdır.)

Oktar'ın adı tarihte iki şekilde geçmiştir: Yunanca versiyonu ile Ούπταρος (Ouptaros) ve Latince olarak Octar.[1] Adının ct- ve -pt- ekleri ile değişiklik göstermesinin ana sebebi Balkan Latincesinin kendine özgü özelliklerinden kaynaklanmaktadır.[1][2] Tarihçi Otto J. Maenchen-Helfen, isminin kökeninin müphem olduğunu belirtmiştir.[3] Ukraynalı tarihçi Omeljan Pritsak ise adının Türk-Moğolca kökenli (Yani Türkçe kökenli) öktem (güçlü, kuvvetli, mert, otoriter; onur) adı ve ökte- / oktä- (cesaretlendirmek) fiilinin türemesiyle Öktä-r biçimini alarak oluştuğunu öne sürmektedir.[1]

Jordanes'in Getica adlı eserine göre, Octar kardeşi Rugila ile birlikte hüküm sürmüştür: "...Mundzsucus'un kardeşleri Octar ve Rua olup, Attila'dan önce farklı [bölgeler] üzerinde kral olarak yönetmişlerdi."[4] Kardeşleri Muncuk Han, Attila'nın babasıydı ancak Hunların en yüksek hükümdarı değildi. Bizanslı tarihçi ve diplomat Priskos'a göre, dördüncü kardeşleri Aybars 448 yılında hâlâ hayattaydı.[4] Ataları ve önceki hükümdarlar Uldin ve Karaton ile olan ilişkileri bilinmemektedir.[5]

Attila ve Bleda'nın hükümdarlığında olduğu gibi ikili krallık yönetimi olarak kardeşiyle birlikte hüküm sürdü, muhtemelen Rua Doğu Hunları, Octar' ise Batı Hunları yönetmişti.[6]

Tarihçi Sokrates Skolastikos'e göre, Ouptaros olarak adlandırılan Oktar, 430 yılında Ren Nehri yakınlarında hayatını kaybetti. "Hunların kralı Uptaros, bir gece vakti aşırı yemesi sebebiyle öldü; Burgundlar liderleri olmayan bu [Uptaros'un Hunları] halka saldırdı; ve sayıca az olmalarına rağmen, çok sayıda olan düşmanlarına karşı zafer kazandılar".[7] Lakin antik kaynaklarda bu ve bunun gibi aktarımlar spekülatif olmaya açıktır ve abartılı olma ihtimali vardır.

Pritsak, Omeljan (1982). The Hunnic Language of the Attila Clan (PDF). IV. Cambridge, Massachusetts: Harvard Ukrainian Research Institute. ISSN 0363-5570.  Maenchen-Helfen, Otto J. (1973). The World of the Huns: Studies in Their History and Culture. University of California Press. ISBN 9780520015968.