Nizip

Vikipedi, özgür ansiklopedi
18.25, 10 Kasım 2016 tarihinde Zafer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17805435 numaralı sürüm (88.249.30.194 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Teacher0691 tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.)
Nizip
İlçe
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlGaziantep
Coğrafi bölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamHarun Sarıfakıoğulları
 • Belediye başkanıHacı Fevzi Akdoğan (AK Parti)
Rakım510 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam142,389
 • Kır
-
 • Şehir
146.528
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu27700
İl alan kodu0342
İl plaka kodu27

Nizip, Gaziantep'e bağlı ilçe.

Gaziantep ilinin en büyük ilçesidir. Nizip ilçesinde tarım ve tarıma dayalı sanayi oldukça gelişmiştir. İklim olarak karasal iklim görülür. Antep fıstığı ve Zeytin bahçeleri yaygındır. Bu bahçelerden toplanan Antepfıstığı ve Zeytin Meyveleri işlenmeden piyasaya sürülemez. Bunları işleyecek 100'den fazla orta ölçekli fabrika ve işletme mevcuttur. Karasal iklimde yetişen zeytinlerin aroması ve kokusu çok yoğundur. Nizip ilçesinde toplanan zeytinlerin kendine özgü aroması vardır. Bu zeytinyağından elde edilen sabunları meşhurdur. 1960'lı yıllarda Türkiye'nin Sabun ihtiyacının %90'ı Nizip ilçesindeki Sabun Fabrikalarında üretilmekteydi. Zeugma, diğer adıyla Belkıs harabeleri ilçeye 8 km uzaklıktadır.

Tarihi ve coğrafi yapısı

Nizip ilçesinin tarihi MÖ 2000 yılına kadar gider. Eski Hitit zamanında (M.Ö.18.yüzyilda) I.Mursil, M.Ö.13.yüzyılda İmparatorluk Hititleri zamanında daŞuppilulluima tarafından Hitit devletine bağlanmıştır.[3]

1517 yılında Yavuz Sultan Selim Nizip'i Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katmıştır. İlçe, Fırat nehrinin meydana getirdiği Orta Mezopotamya havzasındadır. Gaziantep-Nusaybin demiryolu diğer bir deyişle Bağdad Demiryolu ve E-90 karayolu ile Çukurova Otobanı da ilçeden geçer. Gaziantep İli, Nizip İlçesi'nin 10 km. doğusundaki Belkıs Köyü'nde, Fırat Irmağı kıyısında, Zeugma Antik Kenti bulunmaktadır. Tarih öncesi çağlardan beri kesintisiz iskan gösteren bu yerleşimin önemi, Fırat Irmağı'nın en kolay geçit verdiği iki noktadan birisinde olmasıdır. Zaten "Zeugma" adı da "köprübaşı" veya "geçit yeri" gibi bir anlam taşımaktadır. Günümüzde, üzerinde fıstık ağaçlı yetişmiş bulunan, 3-4 metre kalınlığında toprak tabakasıyla örtülüdür. Yaklaşık 20 bin dönümlük bir arazi üzerine kurulmuş olan bu antik kentin 1/3'ü, su tutulması Ekim 2000'de tamamlanmış olan Birecik Barajı göl alanı altında kalmıştır.

İdari, sosyal, eğitim ve kültür durumu

İlçenin merkezi ile birlikte 5 belediyesi ve 79 köyü bulunmaktadır. Yerleşim genel olarak topludur. İlçe merkezinde planlı bir şehirleşme vardır.

İlçede bir devlet hastahanesi, 3 özel hastahane,10 sağlık ocağı, 19 sağlık evi, SSK sağlık istasyonu, ana çocuk sağlık ocağı, aile planlama merkezi, verem savaş dispanseri bulunmaktadır. Merkezde dört tane düz lise,bir tane fen lisesi, dört tane Anadolu lisesi, ticaret lisesi, kız meslek lisesi, sağlık meslek lisesi, veterinerlik lisesi, imam hatip lisesi Endüstri meslek lisesi ve bir adet özel lise vardır. Yatılı ilköğretim bölge okulu olmak üzere kasaba ve köylerdeki toplam 121 ilk ve orta dereceli okulla eğitim öğretim hizmeti verilmektedir. Gaziantep Üniversitesi'ne bağlı Meslek Yüksek Okulu da ilçededir. Halk Eğitim Merkezi bünyesinde biçki-dikiş, makina nakışı, halıcılık ve konfeksiyon kursları, hat kursu, kasaplık kursu, Arapça ve İngilizce kursları açılmaktadır. Bir grup öğretmenin kurduğu Bağbozumu Tiyatro Grubu ilçede faaliyet göstermektedir. Şehirde parklar geniş alan kaplamaktadır. Bunların en meşhuru Osmanlı Parkıdır.

Ekonomik durum

Nizip tarıma dayalı sanayi ve ticaret bölgesidir. Sabun, Antep fıstığı, zeytin, mercimek, buğday, arpa ve bağcılık faaliyetleri üzerine kurulu çeşitli sanayi kuruluşları ilçeyi ekonomik yönden canlı tutmaktadır. Özellikle zeytinyağı üretimi yaygındır.

Rakamlarla Nizip

Enlem : Kuzey 36°-37°
Boylam : Doğu 36°-38°
Rakım : 534-463 kotları arasındadır
Yüzölçümü : 761.950 dekar
Yıllık Ortalama Sıcaklık : 16 °C
En Yüksek Sıcaklık : 43 °C
En Düşük Sıcaklık : -15 °C
Otel sayısı : 12
Lokanta sayısı : 118
Kahvehane sayısı : 375 resmi 75
İnternet Kafe : 19 (2'si eğitim amaçlı)
Kamu Hastanesi : 1
Özel Hastane : 3
Sağlık Ocağı : 4 merkez 8 köy ve kasaba
Sağlık Evi : 13
Semt Parkı : 24 adet (Toplam 174.141 m²)
Çocuk Bahçeleri : 9 adet (Toplam 13.404 m²)
Yeşil Alan : 13 adet (34.818 m²)

İlçenin 10 km kuzey doğusunda Belkıs (Zeugma) şehri kalıntıları bulunmaktadır. İlçede Karpuzatan mesire yeri, eski kilise, Taşbaş dağı gezilip görülebilecek yerlerdendir. İlçe merkezinde yeni park ve dinlenme alanları bulunmaktadır. Birecik Barajı civarına yapılan seyir tepesi ve mesire alanı gezilebilecek yerler arasındadır. Yine taşbaş mesire alanı da gezilebilir. Ayrıca belkıs zeugma harebelirinin kıyısından başlayarak şanlıurfaya baglı olan Halfeti ilçesine Fırat nehri üzerinde vapur ile turlar düzenlenmektedir.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[4] 48.717 7.041 41.676
1935[5] 40.100 7.621 32.479
1940[6] 44.352 9.009 35.343
1945[7] 47.461 10.017 37.444
1950[8] 54.557 11.642 42.915
1955[9] 61.341 15.331 46.010
1960[10] 68.313 19.336 48.977
1965[11] 74.213 22.675 51.538
1970[12] 85.134 30.219 54.915
1975[13] 94.662 36.190 58.472
1980[14] 96.367 38.967 57.400
1985[15] 112.644 50.067 62.577
1990[16][a] 106.381 58.604 47.777
2000[17] 115.043 71.629 43.414
2007[18] 129.432 91.486 37.946
2008[19] 132.018 93.101 38.917
2009[20] 132.408 94.835 37.573
2010[21] 133.093 96.229 36.864
2011[22] 134.434 97.956 36.478
2012[23] 135.819 100.488 35.331
2013[24] 135.588 135.588 veri yok
2014[25] 136.365 136.365 veri yok
2015[26] 137.878 137.878 veri yok
2016[26] 139.304 139.304 veri yok
2017[26] 140.779 140.779 Veri yok
2018[26] 142.389 142.389 veri yok
2019[26] 143.994 143.994 veri yok
2020[26] 146.528 146.528 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Kaynakça

  1. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  2. ^ http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198559
  3. ^ http://www.nizip.com/3231-nizip-tarihi.html
  4. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  5. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  7. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  11. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  24. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  25. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  26. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Nizip Nüfusu - Gaziantep". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Gaziantep Nizip Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

Şablon:Portal


Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nizip&oldid=17805435" sayfasından alınmıştır