Azot triklorür

Azot triklorür
Adlandırmalar
	Sistematik IUPAC adı Nitrojen triklorür
	Diğer adlar Trikloamim; Agene; Azot(III) klorür; Trikloroazan; Triklor nitrür
Tanımlayıcılar
CAS numarası	10025-85-1 ;
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü;
ChEBI	CHEBI:37382;
ChemSpider	22445;
ECHA InfoCard	100.030.029
EC Numarası	215-481-4233-045-1;
PubChem CID	55361;
RTECS numarası	QW974000;
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID4074938 ;
	InChI InChI=VSCWAEJMTAWNJL-DFZHHIFOAR;
	SMILES Cl[Al](Cl)Cl;
Özellikler
Molekül formülü	NCl3
Molekül kütlesi	1.653 g/mL
Görünüm	yağımsı sarı sıvı
Erime noktası	−40 °C
Kaynama noktası	71 °C
Çözünürlük (su içinde)	çözünmez, yavaşça bozunur
Çözünürlük	benzen, kloroform, CCl4, CS2, PCl3
Tehlikeler
NFPA 704; (yangın karosu)	2 0 4
	Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
	Bilgi kutusu kaynakları

Azot triklorür, trikloramin olarak da bilinen formülü NCl₃ olan kimyasal bileşik. Sarı, yağımsı, keskin kokulu bir sıvıdır. En sık amonyak türevleri ve klor arasındaki kimyasal reaksiyon sonrası oluşmaktadır, yüzme havuzlarındaki oluşumu buna bir örnektir.

Yapısı ve Elde edilişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Amonyak gibi, NCl3 bir piramidal molekül'dür. O N-Cl mesafeleri 1.76 A ve Cl-N-Cl açıları 107 °'dir.^[1]

Bileşik, amonyum nitrat gibi amonyum tuzlarının klor ile işlenmesi suretiyle hazırlanır. Bu dönüşümdeki ara maddeler sırasıyla kloramin (NH₂Cl) ve dikloramindir. (NHCl₂)

Reaksiyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

NCI₃ kimyası iyi araştırılmıştır.^[2] 0,6 D'lık bir dipol momenti ile orta derecede polardır. Azot merkezi, amonyaktan daha bazik olmakla birlikte baziktir. Amonyak ve hipokloröz asit serbest bırakmak için sıcak suda hidrolize olur:

NCl₃ + 3 H₂O → NH₃ + 3 HOCl

NCl₃,N₂ ve klor gazı vermek için patlar.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Holleman, A. F.; Wiberg, E. (2001). Inorganic Chemistry. San Diego: Academic Press. ISBN 0-12-352651-5.
^ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. bas.). Butterworth-Heinemann. ISBN 0080379419.

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Jander, J. (1976). "Recent Chemistry and Structure Investigation of Nitrogen Triiodide, Tribromide, Trichloride, and Related Compounds". Advances in Inorganic Chemistry. Cilt 19. ss. 1-63. doi:10.1016/S0065-2792(08)60070-9.
Kovacic, P.; Lowery, M. K.; Field, K. W. (1970). "Chemistry of N-Bromamines and N-Chloramines". Chemical Reviews. 70 (6). ss. 639-665. doi:10.1021/cr60268a002.
Hartl, H.; Schöner, J.; Jander, J.; Schulz, H. (1975). "Die Struktur des Festen Stickstofftrichlorids (−125 °C)". Zeitschrift für Anorganische und Allgemeine Chemie. 413 (1). ss. 61-71. doi:10.1002/zaac.19754130108.
Cazzoli, G.; Favero, P. G.; Dal Borgo, A. (1974). "Molecular Structure, Nuclear Quadrupole Coupling Constant and Dipole Moment of Nitrogen Trichloride from Microwave Spectroscopy". Journal of Molecular Spectroscopy. 50 (1–3). ss. 82-89. doi:10.1016/0022-2852(74)90219-7.
Bayersdorfer, L.; Engelhardt, U.; Fischer, J.; Höhne, K.; Jander, J. (1969). "Untersuchungen an Stickstoff–Chlor-Verbindungen. V. Infrarot- und RAMAN-Spektren von Stickstofftrichlorid". Zeitschrift für Anorganische und Allgemeine Chemie. 366 (3–4). ss. 169-179. doi:10.1002/zaac.19693660308.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

OSHA - Nitrogen trichloride 5 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Nitrogen Trichloride - Health References

[1] Holleman, A. F.; Wiberg, E. (2001). Inorganic Chemistry. San Diego: Academic Press. ISBN 0-12-352651-5.

[2] Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. bas.). Butterworth-Heinemann. ISBN 0080379419.

[1]

[2]