Louisa Vesterager Jespersen ve Maren Ueland Cinayetleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Louisa Vesterager Jespersen ve Maren Ueland Cinayetleri
Harita
Imlil in Morocco
Imlil in Morocco
Imlil
Imlil (Fas)
BölgeFas'ın Imlil köyünün yakınındaki Tubkal Dağı'nın etekleri
Tarih17 Aralık 2018 (cesetlerin keşfedilmesi)
Saldırı türü
Baş kesme, bıçaklama
KurbanlarLouisa Vesterager Jespersen
Maren Ueland
İşleyenlerAbdessamad Ejjoud

Younes Ouaziyad

Rachid Afatti
Örgüt(ler) IŞİD
Katılan24
SebepRadikal İslam
Hajin Savaşı'nın intikamı (Suriye İç Savaşı)

17 Aralık 2018'de, 24 yaşındaki Danimarkalı kadın Louisa Vesterager Jespersen ve 28 yaşındaki Norveçli kadın Maren Ueland'ın cesetleri, Fas'ın Atlas Dağları'ndaki Imlil köyü yakınındaki Tubkal Dağı'nın eteklerinde başları kesilmiş halde bulundu.[1]

Cinayetlerle ilgili olarak Fas Polisi tarafından toplam 18 kişi tutuklandı. Cinayetler, birkaç şüphelinin Jespersen'in başını keserken Irak ve Şam İslam Devleti'ne bağlılık yemini ettikleri bir videonun internette yayınlanmasının ardından Fas başsavcısı tarafından bir terör eylemi olarak tanımlandı.[2][3]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha fazla bilgi: Islamic terrorism § Morocco

Louisa Vesterager Jespersen (1994 doğumlu) Danimarka'nın Ikast kentinde büyüdü. Vestre Okulu'na gitti ve 2013'te Ikast-Brande Gymnasium [da]'da öğrenci oldu. Arjantin, Peru ve Norveç gibi çeşitli ülkelere seyahat ediyordu. Jespersen, 2017 ve 2018 yıllarında Fjällräven Kutup keşif gezisine katılmak için başvuruda bulundu.

Maren Ueland'ın (1990 doğumlu) memleketi Norveç'in Bryne şehridir.

Jespersen ve Ueland, Güneydoğu Norveç Üniversitesi'nde öğrenciydiler ve burada tur rehberi olmak için açık hava rekreasyonu ve doğa rehberliği eğitimi aldılar.[4] Jespersen'in annesine göre ikili, yürüyüş yapmak ve "tecrübeleri kovalamak" amacıyla 9 Aralık'ta turist olarak Fas'a gelmişti.[3] İki kadın Atlas Dağları'ndaki Imlil'e gitmeden önce ilk olarak Marakeş'e geldi. Imlil köyü, Kuzey Afrika'nın en yüksek zirvesi olan Tubkal'ın zirvesine çıkmak için ana üs olarak gezginler arasında meşhurdur.[1]

Dört saldırgan, saldırılardan önce sosyal medyada bir video paylaşarak IŞİD terör örgütüne biat etmiş ve " Haçlı ittifakının savaş uçaklarının yarattığı yıkım"dan bahsetmişti. Saldırganlardan biri, "Nerede olursanız olun Allah düşmanlarıyla savaşmaya devam edin, hiçbir mazeretiniz yok ve bilin ki biz sizin destekçiniziz, aramızda müttefikleriniz var." diye belirtmişti [5]

İsveç Savunma Üniversitesi araştırmacısı Magnus Ranstorp'a göre teröristlerin turistlere saldırması yeni bir olgu değil ve bu tür saldırıların gerçekleştiği ülkeyi istikrarsızlaştırmayı amaçlıyor.[3]

Fas genellikle turistler için güvenli bir destinasyon olarak görülse de, son terör saldırısı 2011 yılında meydana geldi; Marakeş'teki bir restorana düzenlenen bombalı saldırıda 17 kişi öldü, 1600'den fazla kişi Suriye İç Savaşı'nda IŞİD'e katılmak için Fas'tan seyahat etti. Faslı yetkililer ilk etapta IŞİD'e katılan kişileri görmezden geldi ancak daha sonra bu kişilerin Fas'a dönüp terör suçu işleyebileceklerini fark etti. Sonuç olarak, Bureau central d'investigation judiciaire [fr] (BCIJ) kuruldu.[6]

Danimarka Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü'ndeki bir araştırmacıya göre, "Faslı yetkililerin cihatçı durumu iyi kontrol ettiği ve Avrupalı ve ABD'li yetkililerle işbirliği yaptığı görülüyor". Fas sınırları dışında gerçekleşen terörizm anlamına gelen "diaspora terörü"nde Faslılar aşırı temsil ediliyor; örneğin, 2017 Londra Köprüsü saldırısının arkasında iki Faslı vardı; 2017 Barselona terör saldırılarında bir Faslı, minibüsünü La Rambla'da yayaların üzerine sürerek insanları öldürdü ve ertesi gün 2017 Turku saldırısı'nda başka bir Faslı, saldırıda iki kadını öldürdü ve diğer 8 kurbanı da yaraladı.[6]

Cinayetler ve soruşturma[değiştir | kaynağı değiştir]

Imlil köyü ve çevresindeki vadi

17 Aralık 2018 sabahı, bir çift Fransız yürüyüşçü, Imlil'i Tubkal Dağı'na bağlayan bir patikanın yakınında kurbanların başları kesilmiş cesetlerine ve çadırlarına rastladı.[7] Olayın ardından Abderrahim Khayali adlı şüpheli, polisin kurbanların çadırında şüphelinin bıraktığı kimliği bulması üzerine kısa sürede yakalandı.[8] Diğer üç şüpheli, Abdessamad Ejjoud, Rachid Afatti ve Younes Ouaziyad daha sonra yakınlardaki Marakeş şehrinde sabah trafiğinin yoğun olduğu saatlerde otobüse binerken polis tarafından yakalandı.[9] 3 zanlı, üzerinde bıçaklı silahlarla yakalandı. Abdessamad Ejjoud'un grubun lideri olduğu varsayılıyor ve dört adam, cinayetlerden bir hafta önce IŞİD'e bağlılık sözü verdikleri bir video çekmişti.[10]

Katiller, yabancıları aramak için Imlil bölgesine gitmeye ve iki sırt çantalı gezgini hedef almaya karar vermeden önce, güvenlik hizmetlerine veya yabancı turistlere yönelik bir terör eylemi gerçekleştirmeyi kabul etmişlerdi.[11] Cinayet videosunda saldırganların "Allah'ın düşmanları" ve "Hajin'deki kardeşlerimizin intikamı" diye bağırdığı duyuluyor.[12]

Fas polisi daha sonra şüphelilerle bağlantısı olduğuna inanılan kişileri de tutukladı.[2]

Yargılama[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplamda 24 kişi Fas'ın Rabat yakınlarındaki Sela'da yargılandı. Suçlananlardan 23 şüpheli Marakeşli Faslı, biri ise İsviçreli-İspanyol kökenli Müslüman olmuş bir kişi idi. Bunlardan üçü cinayetle, diğer 23'ü ise çeşitli terör suçlamalarıyla suçlandı.[4]

Mayıs 2019'da şüphelilerden biri kadınlardan birini öldürdüğünü itiraf etti. Daha önce Suriye'de İslam Devleti'ne katılmaya teşebbüs ettiği için hapse atılmıştı ve 2015'te serbest bırakıldı.[4]

Temmuz 2019'da şüphelilerden üçüne idam cezası verildi ve avukatları buna itiraz edeceğini söyledi.[13]

Temyiz[değiştir | kaynağı değiştir]

31 Ekim 2019'da hükümlülerden üçünün idam cezası Salé'deki terörle mücadele mahkemesi tarafından onandı. Toplamda cinayetlerle bağlantısı olan veya cihatçı hücre üyesi olan 24 şüpheliye ceza verildi.[14]

Baş şüpheli Abdessamad Ejjoud 25 yaşındaydı ve cinayeti kayda alan iki suç ortağı Younes Ouaziyad (27) ve Rachid Afatti (33) ile birlikte cinayeti organize etti. Dördüncü şüpheli Abderrahim Khayali'nin cezası ise ömür boyu hapisten ölüm cezasına çıkarıldı. Khayali dağa yapılan keşif gezisinin bir parçasıydı ancak cinayetlerden önce gruptan ayrıldı. Mahkeme, sanıklardan 19'unun 5 yıldan 30 yıla kadar hapis cezasını onadı, bir cezayı da 15 yıldan 20 yıla çıkardı. Ejjoud, ne yasalara ne de insan haklarına inanmadığı için idam cezası istemek için cezadan önce konuşma şansını kullandı. Ouaziyad ve Afatti Kuran'dan ayetler okudular.[14][15]

Mahkeme, ilk duruşmada olduğu gibi dört baş şüphelinin Maren Ueland'ın ebeveynlerine 190 bin euro ödemesine karar verdi.[14]

Fas'ta idam cezası hâlâ yürürlükte. Uygulamada 1993'ten bu yana hiçbir idam gerçekleşmedi.[14][15]

2023 yılı itibarıyla şüpheliler halen infaz edilmeyi beklemektedir.[16] Abderrahmane Khayali, 28 Şubat 2023'te bir pencereye tutturduğu elbisesinden aldığı bir bez parçasıyla kendini asarak intihar etti; Khayali Vecde'deki yerel hapishanede infazı bekliyordu.[17][18][19]

Cenazeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kurbanların kalıntıları 21 Aralık 2018'de Danimarka'nın Kopenhag kentine götürüldü [20]

Jespersen'in cenazesi 12 Ocak'ta memleketi Danimarka'nın Ikast kasabasında düzenlendi.[21] Danimarka Başbakanı Lars Løkke Rasmussen cenazeye katıldı.[22]

Ueland, 21 Ocak'ta Norveç'in Jæren kentinde toprağa verildi. Törene Norveç Sağlık Bakanı Bent Høie ve Fas Büyükelçisi Lamia Radi katıldı.[23]

Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Fas'ta saldırı haberi geniş çapta öfke ve kınamayla karşılandı. Olay uluslararası basında geniş yer buldu. Kurbanların memleketlerindeki tepkiler şok ve öfke doluydu. Ailesine ve sevdiklerine destek olmak için Ueland'ın memleketi Bryne'de halka açık bir meşaleli nöbet düzenlendi.[20]

Kurbanlar için nöbetler Fas'ın Rabat kentinde, Norveç ve Danimarka büyükelçiliklerinde, Marakeş ve Imlil'de de anma törenleri düzenlendi.[24]

Biri cinayeti gösteren diğeri ise şüphelilerin IŞİD'e biat ederken kendilerini kayda aldıkları iki video sosyal medyada yayınlandı.[25] Faslı yetkililer ve Norveç Ulusal Kriminal Soruşturma Servisi ajanları videoların gerçek olduğunu söyledi.[2]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kayla Mueller – IŞİD tarafından kaçırılan ve daha sonra öldürülen Amerikalı aktivist ve yardım görevlisi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Scandinavian student murders: nine more arrested in Morocco". The Guardian. Agence France-Presse. 21 Aralık 2018. 22 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  2. ^ a b c "Video allegedly shows university students' murders in Morocco". CBS News. 21 Aralık 2018. 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  3. ^ a b c Thykier, Michael; Haislund, Jacob (20 Aralık 2018). "Islamisk Stat i søgelyset efter drab på to veninder". Jyllands-Posten (Danca). 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  4. ^ a b c "Morocco suspect admits killing Scandinavian hiker". BBC News. 31 Mayıs 2019. 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019. 
  5. ^ Bachl, Matt (21 Aralık 2018). "Moroccan four 'swore allegiance to ISIS' before decapitating female tourist". 9News. 14 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  6. ^ a b Plesner, Eva (20 Aralık 2018). "Mindst 1.600 marokkanere sluttede sig til IS: Nu har Marokko et problem med "hellige krigere"". Jyllands-Posten (Danca). 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  7. ^ Skjetne, Oda Leraan; Mikalsen, Helge; Sandnes, Ådne Husby; Haram, Ola (19 Aralık 2018). "De fant Maren og Louisa drept: – Det var forferdelig". Verdens Gang (Bokmål). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  8. ^ Bellaouali, Ismail; Mekouar, Hamza (22 Aralık 2018). "'Radical' young men key suspects in Morocco tourist murders". MSN News. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019. 
  9. ^ "'Radical' young men key suspects in Morocco tourist murders". Agence France-Presse. 22 Aralık 2018. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019 – France24 vasıtasıyla. 
  10. ^ Chamberlain, Samuel (24 Aralık 2018). "'Mastermind' of backpacker beheadings arrested, Moroccan officials say". Fox News. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  11. ^ O'Neill, Marnie (27 Aralık 2018). "What 'lone wolf' gang did before Scandinavian tourist beheadings". news.com.au. 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  12. ^ Beaumont, Peter (20 Aralık 2018). "Morocco murders: agents investigate footage as terror fears mount". The Guardian. 10 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  13. ^ "Morocco hikers: Three get death penalty for Scandinavian tourist murders". BBC News. 18 Temmuz 2019. 19 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2019. 
  14. ^ a b c d "Scandinaves assassinées au Maroc : peine de mort confirmée pour les trois auteurs" (Fransızca). 31 Ekim 2019. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2019. 
  15. ^ a b "Morocco backpacker murders: Court confirms death penalty for killers | DW | 31.10.2019". DW.COM (İngilizce). 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2019. 
  16. ^ "Three sentenced to death for Morocco backpacker murders". Reuters (İngilizce). 18 Temmuz 2019. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023. 
  17. ^ "Meurtre d'Imlil: suicide de l'un des détenus à la prison d'Oujda". Médias24 (Fransızca). 1 Mart 2023. Erişim tarihi: 1 Mart 2023. 
  18. ^ معروف, غير (28 Şubat 2023). "مندوبية السجون تعلن انتحار محكوم بالإعدام ضمن خلية "شمهروش" بسجن وجدة". al3omk.com (Arapça). 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2023. 
  19. ^ "Affaire Chamharouch : Condamné à mort, Abderrahmane Khayali se suicide en prison". L'Opinion (Fransızca). 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2023. 
  20. ^ a b Skodje, Marte (21 Aralık 2018). "Marens familie takker for støtten". NRK (Bokmål). 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  21. ^ "Danish PM joins hundreds at funeral for Dane slain in Morocco". The Local Denmark. Agence France-Presse. 12 Ocak 2019. 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019 – The Local vasıtasıyla. 
  22. ^ "Danish woman Louisa Vesterager Jespersen, murdered in Morocco, mourned by hundreds at funeral". news.com.au. 13 Ocak 2019. 14 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  23. ^ "Mördad norska begravdes". Göteborgs-Posten (İsveççe). 21 Ocak 2019. 9 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2019. 
  24. ^ "Morocco vigils for murdered Scandinavians". BBC News. 22 Aralık 2018. 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  25. ^ O'Neill, Marnie (27 Aralık 2018). "Family urges public not to watch Scandinavian tourist decapitation video". news.com.au. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019. 

İleri okumalar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Louisa_Vesterager_Jespersen_ve_Maren_Ueland_Cinayetleri&oldid=32804955" sayfasından alınmıştır