János Kodolányi
János Kodolányi (Kodolányi János ; Telki, 13 Mart 1899 - Budapeşte, 10 Ağustos 1969) Macar kısa öykü, drama, roman ve sosyografi yazarı. Kodolányi János Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'ne onun adı verilmiştir.
Nesir ve siyaset[değiştir | kaynağı değiştir]
Sosyografik ve kurgusal kısa öykü yazarı olarak ünlendi (ilk zamanlarında kendisini radikal solcu olarak tanımlıyordu, örneğin yasadışı komünist harekete sempati duyuyordu). Düzyazı kurgusu genellikle otobiyografik malzemelerden yararlanırdı. Hayali ve sosyografik yazılarında reform arayan, toplumcu ama son derece bağımsız, popülist bir yazar olarak kabul edilmişti. Etkilendiği unsurların büyük bir kısmı Marksizm ve Freudizm'den geliyordu.
1930-1945 yılları arasında Macar halkının süregelen özelliklerini keşfetmeye çalıştığı tarihi romanlarının konusu olarak Macar tarihine yöneldi. Julianus barát (Frater Julian) İtalyancaya çevrildi ve bazı kısa öyküleri İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca ve Sırpçada yayımlandı.
Bu süre içinde bazı görüşleri değişti. Sosyalizmin küresel sorunları çözebileceğini ama yerel sorunları çözemeyeceğini düşünüyordu. Giderek daha fazla sağ görüşe yöneldi. Milliyetçi gazetelere yazdı, ancak Nasyonal Sosyalizme, Faşizme ve Hitler'e karşı çıktı. László Németh, Gyula Illyés, Géza Féja, Zsigmond Móricz ve diğerleriyle birlikte Nazi karşıtı direnişçi Endre Bajcsy-Zsilinszky (Bağımsız Küçük Çiftçiler Partisi'nin Parlamento'daki temsilcisi) ve "Halk Yazarları" (népi írók) adlı bir yazar grubuna katıldı. László Németh'in "Macaristan için Üçüncü Yol" (ne Nazizm ne de Komünizm) olarak adlandırdığı siyasi görüşlerine katıldı.
Hem faşizm hem de komünizm döneminde baskı gördü. Miklós Horthy Jr'ın Ayrılık Bürosu'na bir muhtıra yazarak Nazi karşıtı faaliyetlere karıştı ve bu yüzden 1944'te Balatonakarattya'dan Budapeşte'ye kaçmak zorunda kaldı. Naziler yenildikten sonra, bazı burjuva gazeteleri tarafından Nazi karşıtı bir cadı avı başlatıldı. Bazı halk yazarları (József Erdélyi gibi) gerçekten Nazilerle az ya da neredeyse hiç işbirliği yapmamıştı, ancak bazı kişiler (Kodolányi veya Lőrinc Szabó gibi) de onlarla hiçbir ilişkileri olmamasına rağmen bu işe bulaşmışlardı. Géza Féja tutuklandıktan sonra Kodolányi Budapeşte'den daha güvenli olan Pécs'e kaçmak zorunda kaldı, ancak herhangi bir şey yayımlaması yasaktı. Balatonakarattya'daki evine çekildi. En büyük mitik, büyülü gerçekçi romanlarını orada yazdı (Vízöntő [Kova], Új ég, új föld [Yeni gökyüzü, yeni topraklar], Égő csipkebokor [Yanan Çalı]), Én vagyok (Ben). Bu romanlarda, insanlığın büyük mitlerine, Gılgamış Destanı'na, İncil'e ve Utnapiştim, Gılgamış, Musa, İsa ve Yahuda'nın hikâyelerine giden yolu buldu.
İnternet üzerindeki çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
| Romanlar | Eleştirmenler | Kısa Hikâyeler |
|---|---|---|
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Az égő csipkebokor 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ bir vas fiai 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Holdvilág völgye 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Szép Zsuzska, Börtön, Kántor József megdicsőülése 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Vizözön 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Új ég, új Föld 28 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Julianus Barat 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Jehuda bar Simon emlékiratai 16 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Sullyedő világ 27 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Debrecen 14 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Hortobány (Szép Ernő könyvéről) 14 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Meg kell a szívnek hasadni 14 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ pilango 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Színházi tapasztalatok Debrecenben 23 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Művészet a kocsmában 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Tel/Fegyveretelen 24 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ József, az acs 24 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Vallomas 24 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Házasság 23 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Küszöb 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Torténelem I. 24 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Torténelem II. 24 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Rekkenő nyári nap 24 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- János Kodolányi, Hunlit'te 28 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Macar Kitap Vakfı'nın Macar edebiyatı üzerine çevrimiçi çok dilli veritabanı
- Albert Tezla'nın Macar Yazarlarının Bibliyografik El Kitabı 21 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ; çevrimiçi. Orijinal versiyonu The Belknap Press of Harvard University Press'te yayınlandı, CAMBRIDGE, MASSACHUSETTS, 1970
