İçeriğe atla

Hanri Benazus

Bağlantı ekle
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hanri Benazus
Altay Spor Kulübü Başkanı
Görev süresi
11 Aralık 1985 - 30 Aralık 1987
Kişisel bilgiler
Doğum 27 Mart 1930(1930-03-27)
İzmir, Türkiye
Ölüm 15 Ocak 2024 (93 yaşında)
Bayraklı, İzmir, Türkiye
Defin yeri Altındağ Musevi Mezarlığı, İzmir
Vatandaşlığı Türkiye
Milliyeti Sefarad Yahudisi
Bitirdiği okul İzmir Atatürk Lisesi
Mesleği Yazar  • İş insanı

Hanri Benazus (27 Mart 1930, İzmir - 15 Ocak 2024, İzmir), Sefarad Yahudisi asıllı Türk yazar, iş insanı ve koleksiyoner. Mustafa Kemal Atatürk ve hakkında yazdığı kitaplar ve binlerce fotoğraftan oluşan Atatürk fotoğrafları koleksiyonuyla tanınır. Ayrıca, 1985-1987 yıllarında Altay Spor Kulübü başkanlığı görevinde bulundu.

Yaşamı

[değiştir | kaynağı değiştir]

27 Mart 1930 tarihinde İzmir'de doğdu. Hanri Benazus'un kökleri 1492'de Elhamra Kararnamesi ile İspanya'dan sürgün edilerek Osmanlı İmparatorluğu'na göç eden Sefarad Yahudisi bir aileye dayanmaktadır.[1] İzmir’in İşgali sırasında Basmane Garı’nda kâtiplik yaparken işgal kuvvetlerine dair bilgileri cepheye aktaran gizli Kuvâ-yi Milliyeci İsak Benazus’un oğludur.[2]

Benazus, ilk ve ortaöğrenimini İzmir'de yaptı. 1937 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ü, Nazilli Basma Fabrikası’nın açılışını yaptıktan sonra ziyaret ettiği Aydın ilinin Ortaklar köyünde şahsen görme ve konuşma fırsatı buldu.[3] Atatürk'ün kompartmanına götürüp masada karşısına oturttuğu Hanri Benazus, bu sırada Atatürk'ün tabağındaki leblebileri kendisinin bitirdiğini anlatır ve bu yüzden kamuoyunda “Atatürk’ün leblebilerini aşıran çocuk" olarak tanınır.[1] 17 yaşındayken Atatürk fotoğrafları koleksiyonu yapmaya başladı.[4]

İzmir Atatürk Lisesi'nden mezun olduktan sonra, maddi olanaksızlıklar nedeniyle yükseköğrenimini tamamlayamadı. İş yaşamına atıldı. 1960'lı yıllarda "Yupi Piliç" adlı firmayı kurarak tavukçuluk sektöründe faaliyet gösterdi. 1988 yılında emekli oldu ve aktif iş yaşamını sona erdirdi.[5]

İş yaşamını sürdürürken, taraftarı olduğu Altay Spor Kulübü'ne başkan seçildi. 11 Aralık 1985-30 Aralık 1987 tarihleri arasında Altay Spor başkanı olarak görev yaptı.[6] Fanatizm derecesinde bir Atatürk hayranı olan Benazus, yıllarını Atatürk'ün hiç bilinmeyen ve farklı yönlerini gösteren fotoğraflar toplamaya adadı. 1947'den bu yana biriktirdiği, 10 bini çekildiği yer ve tarih belli olmak üzere toplam 20 bin Atatürk fotoğrafını içeren büyük bir koleksiyona ulaştı.[7] Bu koleksiyonunu 2021 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağışladı.[8]

"Koleksiyonumda, Çanakkale Savaşı fotoğrafları, Sarıkamış Savaşı fotoğrafları, Nazım Hikmet fotoğrafları, Cumhuriyetimizin Anıt Kadınları fotoğrafları, İzmir’in işgal dönemi fotoğrafları (15 Mayıs 1919-9 Eylül 1922 arası), Atatürk’ün kişisel yaşamına ait eşyalarına ait özel fotoğrafları, tüm yakın çalışma arkadaşlarının fotoğrafları, Türkiye Büyük Millet Meclisinin ilk dönemlerine ait Milletvekillerinin fotoğrafları, Atatürk’ün cenaze fotoğrafları (10 Kasım 1938-10 Kasım 1953), İstanbul’un işgal dönemi fotoğrafları, eski İzmir fotoğrafları, eski İstanbul fotoğrafları, eski Ankara fotoğrafları, annesi Zübeyde Hanımın bireysel ve özel eşyalarının fotoğrafları, eşi Latife Hanım fotoğrafları, kız kardeşi Makbule Hanım’ın fotoğrafları, manevi çocuklarının fotoğrafları, Jön Türkler ve İttihat ve Terakki Dönemi fotoğrafları, Yürüyen Köşk fotoğrafları, dönemin Dünya liderlerinin ve yakın çevrelerinin fotoğrafları vs. bulunmaktadır."

Hanri Benazus’le Atatürk Fotoğrafları Koleksiyonu Üzerine[1]

Yunanistan, Fransa ve İngiltere arşivlerinden, birçok ülkenin savaş muhabirinden ve ABD'den topladığı Atatürk fotoğraflarının kopyalarını kurum ve kuruluşların kullanımına açtı.[9] Çanakkale Savaşı'nın görsel arşivini, Yeni Zelanda, Sidney, Canberra, Londra, Paris ve Berlin savaş arşivlerinden elde ettiği 900 kare fotoğrafla oluşturdu.

Benazus, Atatürk fotoğrafları koleksiyonundan 3105 adetlik fotoğrafı Ankara'da Çankaya Cumhurbaşkanlığı Köşkünde kurulmakta olan Atatürk Müzesine hediye etmiştir.[10] Karşıyaka'nın Mavişehir mahallesinde yaşadığı caddeye 2022 yılında Benazus'un adı verilmiştir.[11]

Yakın tarih, Atatürkçülük konularında çok sayıda kitabı bulunan Hari Benazus, yaşlılığa bağlı hastalıklar nedeniyle 15 Ocak 2024 tarihinde İzmir'deki Bayraklı Şehir Hastanesinde 93 yaşında öldü.[12][13] 16 Ocak'ta düzenlenen cenaze töreninin ardından Altındağ Musevi Mezarlığı'na defnedildi.[14]

Kitapları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Her şeye Rağmen - Aşk Duyguların Aşkın Dili (Toplumsal Dönüşüm Yayınları, 2004, Ürün kodu: 9789756448724)
  • Geçmişten Günümüze Kadınlar ve Kadınlarımız (Bizim Kitaplar Yayınevi, 2011, Ürün kodu: 9789944159234)
  • İnsanlığın En Temel Değeri Dostluk (Bizim Kitaplar Yayınevi, 2011, Ürün kodu: 9786055476199)
  • Ulusal Kurtuluş Mücadelesinde Din Adamlarımız (Bizim Kitaplar Yayınevi, 2014, Ürün kodu: 9786055476724)
  • Niçin Atatürk (Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 2018, Ürün kodu: 9786059446648)
  • Asker Atatürk (İleri Yayınları, 2019, ()Ürün kodu: 9786056915512)
  • Atatürk ve Çağdaşlık (İleri Yayınları, 2019, Ürün kodu: 9786056915482)
  • Atatürk ve Aramızdan Ayrılışı (İleri Yayınları, 2019, Ürün kodu: 9786056915505)
  • Atatürk ve Kadın (İleri Yayınları, 2019, Ürün kodu: 9786056915437)
  • Atatürk ve Deniz Sevdası (İleri Yayınları, 2019, Ürün kodu: 9786056915475)
  • Atatürk ve Doğa Sevgisi (İleri Yayınları, 2019, Ürün kodu: 9786056915468)
  • Atatürk ve Eğitim (İleri Yayınları, 2019, Ürün kodu: 9786056915451)
  • Milli Mücadelede Din Adamları (İleri Yayınları, 2020, Ürün kodu: 9786056976759)
  • Atatürk ve Din (İleri Yayınları, 2020, Ürün kodu: 9786056976766)
  • Çanakkale'den Gelibolu'ya 1915 (Sözcü Kitabevi, 2021, Ürün kodu: 9786057393432)
  • Sarıkamış Gerçeği Beyaz Ölüm (Sözcü Kitabevi, 2021, Ürün kodu: 9786057429544)
  • Mevlana Felsefesi - Çağlar Ötesini Aydınlatan Işık (Sözcü Kitabevi, 2021, Ürün kodu: 9786057393463)
  • Yunus Emre - Anadolu'nun Bozkırından Doğan Bir Yaşam (Sözcü Kitabevi, 2021, Ürün kodu: 9786057393470)
  • Mehmet Akif'i Anlamak (Sözcü Kitabevi, 2021, Ürün kodu: 9786057393487)
  • Ulusal Kurtuluş Savaşı'na Toplumsal Katkı Sağlayan Mitingler (Sözcü Kitabevi, 2021, Ürün kodu: 9786057393494)
  • Atatürk Orman Çiftliği - Sabrın ve İnancın Zaferi (İleri Yayınları, 2021, Ürün kodu: 9786057063762)
  • Dünya Milletlerinin Gözüyle Atatürk (Sözcü Kitabevi, 2021, Ürün kodu: 9786057368300)
  • Vahdettin ve Mustafa Kemal - Saltanattan Cumhuriyete (Sözcü Kitabevi, 2021, Ürün kodu: 9786057393401)
  • Hacı Bektaş-ı Veli Felsefesi (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057429599)
  • İnsancıl Gülümseyişi ile Atatürk (İleri Yayınları, 2022, Ürün kodu: 9786057194350)
  • Atatürk ve Tarım (İleri Yayınları, 2022, Ürün kodu: 9786057194374)
  • Atatürk ve Çocuk (İleri Yayınları, 2022, Ürün kodu: 9786057194343)
  • Laiklik ve Atatürk`ün Dine Bakışı - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057188212)
  • Devrimcilik ve Çağdaşlık - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057338563)
  • Ekonomi ve Tarım - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057338594)
  • Atatürkçülük ve Atatürkçü Felsefe - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057338549)
  • Cumhuriyetçilik Ulusal Egemenlik ve Birlik - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057338556)
  • Milliyetçilik Vatanseverlik Ve Ordu - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057188229)
  • Dış Politika Devletçilik ve Halkçılık - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057338570)
  • Eğitim, Öğretim ve Öğretmen - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057338587)
  • Kültür Sanat Spor ve Basın - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057368386)
  • Kadın, Hümanizm ve Felsefe - Atatürk'ün Yorumuyla Atatürkçülük (Sözcü Kitabevi, 2022, Ürün kodu: 9786057188205)
  • Türk Tarihinin Dönüm Noktası: Lozan (Sia Kitap, 2023, Ürün kodu: 978-625-8129-63-2)
  • Atatürk ve Gençlik (İleri Yayınları, 2023, Ürün kodu: 9786258250190)

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Oğhan, Şehriban (3 Kasım 2012). "Adım Hanri işte o gün Türk oldum". Hürriyet. 18 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  2. ^ "ADDP'den Hanri Benazus'a tebrik mesajı". Londra Gazete. 12 Nisan 2022. 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  3. ^ Konfino, Sibel (27 Ocak 2010). "Bir Atatürk aşığı: Hanri Benazus". Şalom gazetesi. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Sozcu.com.tr (15 Ocak 2024). "Hanri Benazus hayatını kaybetti - Sözcü Gazetesi". Sözcü. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  5. ^ "Aşk, yeniden!". Milliyet Pembe Nar. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  6. ^ "Başkanlarımız - Altay Spor Kulübü". altay.org.tr. 16 Mayıs 2020. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2024. 
  7. ^ "Hanri Benazus hayatını kaybetti". 15 Ocak 2024. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  8. ^ "Hanri Benazus, 20 bin parçalık Atatürk fotoğrafları koleksiyonu İzmir'e bağışladı". Cumhuriyet. 12 Ocak 2021. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  9. ^ "Atatürk'ün o fotoğrafını ABD'den nasıl satın aldığı anlattı". DHA | Demirören Haber Ajansı. 28 Mart 2018. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  10. ^ "Hanri Benazus'tan Ankara'ya çok değerli hediye". ODA TV. 10 Mart 2021. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  11. ^ "Atatürk sevdalısı Hanri Benazus'un adı İzmir'de yaşayacak". Cumhuriyet. 4 Eylül 2022. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  12. ^ "Hanri Benazus hayatını kaybetti". Cumhuriyet. 15 Ocak 2024. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  13. ^ "Hanri Benazus hayatını kaybetti". Şalom. 15 Ocak 2024. 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2024. 
  14. ^ "Yazar Hanri Benazus son yolculuğuna uğurlandı". NTV. 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024. 

Dış Bağlantı

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hanri_Benazus&oldid=33900896" sayfasından alınmıştır