HMD Global

Vikipedi, özgür ansiklopedi
HMD Global - Nokia Mobile
TipOsakeyhtiö (Limited şirket)
EndüstriConsumer electronics
Kuruluş1 Aralık 2016 (7 yıl önce) (2016-12-01)
KurucuJean-Francois Baril
Genel merkeziEspoo, Finlandiya[1]
Hizmet alanlarıDünya çapında
Önemli kişilerJean-Francois Baril:(YKB & CEO)
Alain Lejeune:(COO)
Anssi Rönnemaa:(CFO & CCO)
Lars Silberbauer:(CMO)[2]
ÜrünCep telefonları, akıllı telefon, tuşlu telefon, tablet bilgisayar
MarkalarNokia
Gelirazalış €1.7 billion (2019)[3]
Net gelir −€295 million (2019)[3]
Çalışan sayısı700+ (2023)[4]
Web sitesihmdglobal.com

HMD Global (Home of mobile devices) veya Nokia olarak markalanmış Nokia Mobile, Terry Gou'ya ait bir Fin cep telefonu üreticisidir. Şirket, Nokia'nın 2014 yılında Microsoft'a sattığı ve 2016 yılında geri satın aldığı cep telefonu işiyle uğraşmaktadır. HMD, 1 Aralık 2016'da Nokia markalı akıllı telefonları ve tuşlu telefonları pazarlamaya başladı. Şirket, bir lisans sözleşmesi aracılığıyla cep telefonları için Nokia markasının münhasır haklarına sahiptir.[5] HMD markası yalnızca kurumsal amaçlarla kullanılmakta ve reklamlarda yer almamaktadır; sosyal medyada ise "Nokia Mobile" ismi kullanılmaktadır.[6][7]

HMD'nin Google ile de ortaklığı vardır ve akıllı telefonlarında Android One programı kapsamında Android işletim sistemini kullanır,[8] HMD'nin tuşlu telefonları ise Series 30+ platformunu veya en son olarak Firefox OS'den türetilmiş KaiOS'u kullanmaktadır.

HMD'nin genel merkezi Finlandiya'nın Espoo şehrindedir ve büyük ölçüde eski Nokia yöneticileri tarafından yönetilmektedir.[9] İlk CEO, şirket başkanı Florian Seiche'nin CEO olarak görevi devraldığı Temmuz 2017'ye kadar Nokia'nın 17 yıllık emektarı olan Arto Nummela'ydı.[10] Üretim Foxconn'un yan kuruluşu FIH Mobile'a yaptırılmaktadır.[11][12][13] Nokia'nın HMD'ye yatırımı vardır[14] ve telif hakkı ödemeleri karşılığında zorunlu gereklilikleri belirleyen ve patentler ve teknolojiler sağlayan bir ortak olarak devam etmektedir.[15][16] HMD, marka güveni ve nostaljinin yanı sıra Nokia telefonlarını "saf, güvenli ve güncel" olarak (standart Android arayüzüne ve hızlı güncellemelere olan bağlılığına atıfta bulunarak) tanıtan bir pazarlama stratejisi kullanıyor.[17][18][19][20]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Nokia, Apple, Samsung ve Google'ın daha yenilikçi akıllı telefon tekliflerinin artması nedeniyle pazar liderliğini korumakta zorlanmaya başlayana kadar lider bir küresel cep telefonu ve akıllı telefon üreticisiydi. Mobil pazarın akıllı telefonlara kayması ve mobil işletim sistemlerinin kötü seçimi gibi çeşitli faktörler nedeniyle Nokia, 2000'li yıllarda sahip olduğu popülerliği daha fazla sürdüremedi. Windows Phone'un mobil uygulama teklifleri, Apple'ın iOS ve Google'ın Android'indekiler kadar kapsamlı olmadığından, işletim sistemini kullanmak için Microsoft'la yaptığı ilk ortaklığı da işe yaramadı.

Bu noktada Nokia, bir dizi tuşlu telefona ve Microsoft Lumia ve Nokia Asha ürün grupları altında düşük ila üst düzey akıllı telefonlara sahipti.

2010'ların başında Nokia, cep telefonu pazarında büyük bir pazar payı kaybetmişti ve Apple ile Samsung tarafından geçilmişti.

2014 yılında Nokia'nın cep telefonu işletmesi ve Nokia markasını on yıl boyunca cep telefonlarında kullanma hakkı Microsoft'a satıldı. Satış, yine de işletmenin sıkıntılarına son vermedi. Microsoft, markayı öncelikli olarak Windows Phone mobil işletim sistemini tanıtmanın bir aracı olarak kullandı; ancak kendisi de pazarda önemli bir varlık oluşturmakta zorlanıyordu.[21] Microsoft Lumia akıllı telefon yelpazesi, Android ve iOS cihazlarının hakim olduğu son derece rekabetçi akıllı telefon pazarında kayda değer bir ilgi görmedi. Microsoft, Nokia markasını Microsoft Mobile kapsamındaki kendi hedefleriyle uzlaştırmaya çalışırken, daha fazla iç mücadele de yaşandı. Ekim 2014 itibarıyla Microsoft, Microsoft Lumia 535'in piyasaya sürülmesiyle Nokia markasını bırakıp Microsoft markalı Lumia akıllı telefon serisine karar verirken, yalnızca tuşlu telefon segmenti Nokia markasını korudu.[22]

Nokia'ya dönüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Nokia CEO'su Rajeev Suri, Haziran 2015'te Nokia markasının akıllı telefonlara geri döneceğini bildirdi.[23] Aynı yılın başlarında Nokia Technologies, Android ile çalışan N1 tableti piyasaya sürdü. Microsoft ile yapılan satın alma anlaşmasının şartları uyarınca Nokia, 31 Aralık 2015 tarihine kadar Nokia markalı telefonları satamayacaktı.[24] Suri, Şubat 2016'da şirketin başka bir üreticiyle ortak tasarım yaptığı ancak "uygun kontrol önlemlerini" sürdürdüğü bir konumda olmasını istediğini söyledi.[25]

HMD Global Oy, ilk olarak 9 Kasım 2015'te Helsinki'de kuruldu.[26]

18 Mayıs 2016'da Microsoft Mobile, tuşlu telefon işinin HMD Global ve FIH Mobile'a satıldığını duyurdu. Satış, tasarım haklarını ve Nokia markalı cep telefonlarının 2008'den bu yana satılmadığı Japonya hariç, 2024 yılına kadar dünya çapında her tür cep telefonu ve tablette Nokia markasını kullanma haklarını içeriyordu.[27][28] HMD ayrıca Nokia Corporation ile hücresel standart temel patent lisanslarının kullanılmasını içeren bir lisans anlaşması da imzaladı. Nokia, bu hamlenin "dünyanın ikonik mobil markalarından birini lider mobil işletim sistemiyle birleştirmek" olduğunu söyledi.[29] Microsoft Mobile'ın Vietnam'daki fabrikaları da dahil olmak üzere bazı fabrikaları dünyanın en büyük elektronik üreticisi Foxconn'a satılmıştı.

HMD ürünlerinin FIH/Foxconn fabrikalarında üretilmesine karar verildi.[30] HMD Global ve FIH Mobile'a yapılan toplam satış 350 milyon ABD dolarını bulmuştu.[31] HMD, takip eden üç yıl içinde yeni ürünlerin pazarlanmasını desteklemek için 500 milyon ABD doları daha harcamaya karar verdi. Ayrıca şirket, 1999'dan 2012'ye kadar Nokia'nın kıdemli başkan yardımcısı olan Jean-François Baril tarafından yönetilen, Smart Connect LP adlı Lüksemburg merkezli bir özel sermaye fonu tarafından da desteklenmektedir.[32]

Nokia 6, HMD'nin ilk akıllı telefonu ve Google Play sertifikalı ilk Android destekli Nokia'dır.

1 Aralık 2016'da Nokia web sitesi, 2014'ten bu yana ilk kez mobil cihazların satışını gösterdi.[27][33] İlk cihazları Nokia 150 ve 150 Çift SIM özellikli telefonlar 13 Aralık 2016'da duyurulurken,[34] ilk Android akıllı telefonları Nokia 6, 8 Ocak 2017'de duyuruldu. Şubat 2017'deki Mobil Dünya Kongresi'nde HMD, ikonik Nokia 3310'un yanı sıra Nokia 3 ve Nokia 5 adlı iki yeni Android cihazının yeniden lansmanını duyurdu.[35] İlk Nokia markalı Android akıllı telefon olan Nokia 6, Ocak ayından itibaren Çin'de ve diğer birkaç Asya pazarında piyasaya sürüldü. Telefonun batı sürümleri, Haziran ayında Finlandiya'dan başlayarak[36] Ağustos 2017'ye kadar, üç Android cihazın tamamının dünya çapında piyasaya sürülmesiyle başladı.[37]

6 Temmuz 2017'de HMD, Nokia akıllı telefonlarına kamera lensi optikleri sağlamak üzere Carl Zeiss AG ile ortaklık kurdu.[38] Nokia daha önce de 2005'ten 2014'e kadar cep telefonu serisinde Zeiss optiklerini kullanmıştı.[39]

27 Temmuz 2017'de HMD, Microsoft Mobile'dan orijinal olarak Nokia tarafından oluşturulan 500 tasarım patentini satın aldı. Dikkate değer patentlerden biri, Nokia Lumia 1020'de göründüğünden beri eleştirmenler[40][41] tarafından büyük övgüler alan Lumia Kamera kullanıcı arayüzüdür.

16 Ağustos 2017'de HMD, ilk amiral gemisi Nokia akıllı telefonu Nokia 8'i tanıttı. En ayırt edici özellikleri, hem ön hem de arka Zeiss kameralarla canlı yayına izin veren Çift Görüş ("selfie" kelimesini çağrıştıracak şekilde "bothie" olarak anıldı) ve Nokia'nın üst düzey OZO kamerasından türetilen uzamsal 360° ses teknolojisini içeren OZO Audio'dur.[42][43][44]

Eylül 2017'de HMD, Nokia Lumia 2520'nin tasarım patentini aldı.

25 Ekim 2017'de HMD, bir beta yazılım programı olan Nokia Beta Labs'ı yeniden canlandırdı.[45]

11 Ocak 2018'de HMD Global, Asha markasını satın aldı.

25 Şubat 2018'de, Tamamen camdan kavisli bir tasarıma sahip olan ve adı Nokia 8800 Sirocco'ya gönderme yapan yeni üst düzey amiral gemisi Nokia 8 Sirocco[46] ve buna paralel Nokia 7 plus ile ultra düşük maliyetli akıllı telefon, Nokia 1 tanıtıldı.[47] Ayrıca HMD, ZEISS kameralı telefonları için Nokia Pro Kamera uygulamasını yeniden tanıttı.[48] Klasik 8110 da yeniden tanıtıldı.

Temmuz 2018'in sonlarında HMD, ABD'deki işi genişletecek bir ekip için boş yer olduğunu duyurdu.

Çin pazarı için, dünya çapında Nokia 6.1 Plus adıyla piyasaya sürülen Nokia X6 duyuruldu. Daha sonra Nokia X5 adı verilen başka bir Çin pazarı cihazı duyuruldu. Her ikisinde de çerçevesiz ekranlar bulunuyordu.

Ağustos 2018'in sonlarında HMD, 2012'deki Nokia 808 PureView'dan bu yana daha önce ileri teknoloji Nokia/Lumia akıllı telefonlarda uygulanan görüntüleme teknolojisi markası PureView markasını satın aldı.

Kasım 2019'da HMD, Android Go akıllı telefonu Nokia C1'i duyurdu.

19 Mart 2020'de HMD çevrimiçi bir etkinlik düzenledi ve ilk Nokia markalı 5G akıllı telefon ve "dünyanın ilk gerçek küresel 5G cihazı" olan Nokia 8.3 5G'yi duyurdu. Aynı gün duyurulan diğer ürünler ise Nokia 5.3, Nokia 1.3 ve Nokia 5310 XpressMusic'in yeniden canlandırılmasıydı. Bunun yanı sıra HMD, küresel dolaşım veri SIM kartı olan HMD Connect'i ilgili planlarla birlikte tanıttı. Bu 120 ülkede çalışan bir sistemdi. Nokia 6.2 ve Nokia 7.2, James Bond filmi No Time to Die ile birlikte yapılan HMD pazarlama kampanyasıyla özel 007 markalı Kevlar kasalara sahip oldu.

Şirket, halen Yapay Zekayı kullanan yeni sistemleri hayata uyarlamaya devam etmektedir.[49]

Temmuz 2020'de HMD Global, mobil yazılım siber güvenlik şirketi Valona Labs'ı satın aldı.[50]

Ürün adlandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Nokia cihazlarının ürün adlandırmaları tarihsel olarak sayısal sisteme dayanıyordu; yeni Nokia markalı Android akıllı telefonlar 1'den 9'a kadar adlandırılıyordu; Nokia 1 serisi en düşük seviyeli giriş seviyesi akıllı telefon, Nokia 9 serisi ise portföyün en üst seviye cihazıydı. Cihazların halefleri ve aynı seri altında piyasaya sürülen yeni ürünler için, farklı akıllı telefon sürümlerini (örneğin, yazılım sürümlerinin adlandırma kuralına benzer şekilde) belirtmek için ondalık sistem kullanılıyor. Nokia 6 (2017), Nokia 6.1 (2018), Nokia 6.2 (2019), Nokia 6.3 vb...)

Nisan 2021'de, mevcut C serisinin yanı sıra G serisi ve X serisinin de piyasaya sürülmesiyle iki haneli yeni bir terminoloji oluştu.

Yazılım[değiştir | kaynağı değiştir]

HMD, Google ile ortaktır ve Nokia markalı akıllı telefonları Google'ın Android işletim sistemini çalıştırmaktadır.[51] Yazılım minimum düzeyde özelleştirmeye sahiptir ve stok Android'dir; daha genel bir mavi temaya sahip ince ayarlı simgeler,[52] farklı bir kamera uygulaması,[53] ve klasik Nokia başlangıç sesi ile Nokia tune zil sesinin eklenmesi gibi bazı dikkate değer özelleştirmeler içerir.[54] HMD bunu "saf, güvenli ve güncel" olarak adlandırıyor ve Yazılım şişkinliği veya ek yazılım[55] içermediğini ve telefonların diğer OEM'lere kıyasla hızlı yazılım güncellemeleri alacağını iddia ediyor.[56] Google'ın stok Android çalıştırdığı bilinen eski Nexus serisinin manevi halefi olarak görülebilir.[57] HMD'nin lansman cihazları, Android sürüm 7 "Nougat" ile önceden yüklenmiş olarak gelmiştir.[58] 2017'den sonra piyasaya sürülen cihazlar, Android 8 "Oreo" veya Android 9 "Pie" ile önceden yüklenmiş olarak geliyor. Aralık 2019'dan sonra piyasaya sürülen cihazlar Android 10 "Q" ile gelirken, bazı telefonların Android 10 "Q" güncellemesi alacağı da doğrulanmıştı.

Eski CEO Arto Nummela, Haziran 2017'de yaptığı bir röportajda HMD'nin "Google'ın birinci kademe ortağı" olduğunu söylemiştir.[59]

Ağustos 2019'da Counterpoint araştırması "Nokia'nın Akıllı Telefon Yazılımını ve Güvenliği Güncellemede [3. taraf Android OEM'leri arasında] Küresel Sıralamada Lider Olduğunu" söyledi. Ek 2: En İyi 10 Üreticinin Portföylerini En Son Android Sürümüne Yükseltmek İçin Harcadığı Zaman'a göre Nokia, Android 9'un piyasaya sürülmesinden sonraki 12 ay boyunca, [Akıllı Telefon] Portföyünün yüzdesi açısından Android Pie'a güncellenmede ilk sırada yer aldı.[60] Ancak ürün portföyünün artmasıyla birlikte Nokia bu yüksek standartlara ayak uyduramadı ve güncellemeler daha fazla gecikmeye ve daha az dağıtılmaya başlandı. Telefonlar genellikle iki ila üç yıl boyunca güncelleme alır.[61]

HMD, özellikli telefonlarda Series 30+'ı, Nokia 3310 3G için Java destekli Smart Özellik İşletim Sistemini, Nokia 8110 4G için KaiOS'u ve Çin pazarında AliOS'u kullanmıştır.

Android'li Nokia akıllı telefon

Nokia ve Android[değiştir | kaynağı değiştir]

Kasım 2007'de Google'ın Open Handset Alliance'ının duyurulmasının ardından Nokia, Symbian Software'deki çoğunluk hissesine rağmen birliğe katılmayı "düşündüğünü[62] söylemişti. Ancak, Nokia sonunda birliğe katılmadı ve bunun yerine 2008 yılında Symbian işletim sisteminin kontrolünü alıp onu açık kaynak haline getirdikten sonra rakip Symbian Vakfı'nı kurdu.[63][64] 2010 yılında rekabet sertleştiğinde Nokia, Symbian Vakfı'nın o zamanlar yalnızca Google'ı destekleyen bazı ortaklarını kaybetti.[65] Nokia o dönemde N9 amiral gemisinden sonra Symbian'ı Linux tabanlı MeeGo ile değiştirmeyi planlıyordu. MeeGo ve Android Linux tabanlı olduğundan, bazıları bunun Nokia'nın sonunda Android'i benimsemesinde bir yol haritası olacağını tahmin ediyordu.[66]

CEO Stephen Elop yönetimindeki şirket, Windows Phone'u benimsemek adına MeeGo projesini durdurmayı seçti; bu, 2011'de Microsoft ile bir ortaklıkla ancak Symbian'ın küme düşmesiyle sonuçlandı. Google'ın CEO'su Eric Schmidt, şirketin Android kullanımını teşvik etmek için Nokia ile kapsamlı "gizli görüşmeler" yaptığını doğruladı.[67] Buna rağmen Nokia o yıl hala Android üzerinde denemeler yapıyordu ve sızdırılan görüntülerde Android çalıştıran bir Nokia N9 prototipi görülüyordu.[68] 2013'ün sonlarında Microsoft, Nokia'nın cep telefonu bölümünü satın alma niyetini açıkladığında New York Times, Nokia'daki bir ekibin Android'i Microsoft Lumia cihazlarında gizlice test ettiğini ancak Microsoft'un bunun farkında olduğunu bildirdi.[69] Bazı analistler Microsoft'un işi satın almasının nedeninin Nokia'nın Android'e geçmeyi düşünmesi olduğunu, bunun da Microsoft'un baskın Windows Phone OEM'ini kaybetmesiyle sonuçlanabileceğini düşünüyordu.[70] Aralık 2013'te Normandiya kod adlı bir Nokia Android akıllı telefona ilişkin sızıntıların yanı sıra, Lumia donanımında iptal edilen Meltineme Projesi,[71] sonunda Şubat 2014'te Android Açık Kaynak Projesinin (AOSP) oldukça özelleştirilmiş bir versiyonunu içeren Nokia X serisi olarak tanıtıldı ve gelişmekte olan pazarlarda piyasaya sürüldü. Satın alma işlemi yalnızca iki ay sonra tamamlandı ve Microsoft, kısa süre sonra X serisini durdurdu. Forbes'a verdiği röportajda eski HMD CEO'su Arto Nummela, Nokia X ailesinin orta ve düşük seviyeli bir cihaz serisi olmasına rağmen şaşırtıcı bir şekilde üst seviye Samsung ve Apple akıllı telefon cihazlarının kullanıcıları arasında popüler hale geldiğini belirtti.[72]

Satışın ardından Nokia Technologies bölümü, 2015 yılında Çin'de piyasaya sürülen, Z Launcher arayüzüne sahip N1 Android tableti geliştirdi. Aynı yılın ilerleyen aylarında, C1 adı verilen Android'li N1 benzeri bir telefonun görüntüleri sızdırıldı.[73] Nokia CEO'su Rajeev Suri, Nokia markasının Haziran 2015'te bir lisanslama stratejisi aracılığıyla akıllı telefonlara geri döndüğünü doğruladı[74] ve HMD Global'in oluşumu nihayet Mayıs 2016'da duyuruldu. Nokia 6, Google/Android kullanmayı reddetmesinden ve Microsoft ile ortaklık kurmasından neredeyse altı yıl sonra, Ocak 2017'de duyuruldu.

S30+ OS[değiştir | kaynağı değiştir]

Series 30+ (S30+ olarak kısaltılır), Nokia markalı mobil cihazlar için kullanılan bir yazılım platformu ve uygulama kullanıcı arayüzüdür. Platform, Nokia tarafından Eylül 2013'te tanıtıldı ve ilk olarak Nokia 108'de göründü ve 2014 yılında Series 30 ve Series 40 platformlarının sona ermesinden sonra Nokia'nın ana özellikli telefon işletim sistemi oldu. Benzer isme ve kullanıcı arayüzüne rağmen S30+ teknik olarak tamamen farklıdır ve S30 ile hiçbir ilgisi yoktur.

Birçok S30+ cihazı yalnızca MAUI Çalışma Zamanı Ortamı'nı ve MediaTek tarafından geliştirilen uygulama dosyasını (.vxp) destekler, ancak daha sonraki bazı cihazlar J2ME uygulamaları için destek içerdi. Java J2ME uygulamalarını desteklemeyen modeller için bile bazıları hala bir şeyleri çalıştırma kapasitesine sahiptir. Bazı S30+ modelleri ayrıca yeni uygulamaların ve oyunların indirilmesine olanak tanıyan bir çevrimiçi mağazayla birlikte geldi.

"Seri 30+" platformuna sahip daha yeni telefon modellerinin RTOS'u temel aldığı söyleniyor.

Akıllı Tuşlu OS[değiştir | kaynağı değiştir]

"Akıllı Tuşlu OS", tuşlu telefon form faktörüne sahip cihazlarda bazı akıllı özellikler sağlayan bir işletim sistemidir. SmartFeature OS, Nokia 3310 3G ve Nokia 220 4G için Java tabanlıdır ve Nokia 3310 3G'de kullanıma sunulmuştur. Bazı modellerin bir uygulama mağazası vardır ve tamamen tuşsuz değildir. Bu telefonlar varsayılan tarayıcı olarak Opera Mini 4'ü kullanır.

KaiOS[değiştir | kaynağı değiştir]

HMD tarafından kullanılan diğer bir işletim sistemi ise Nokia 8110 4G[75][76] Nokia 800 Tough, Nokia 2720 Flip, Nokia 6300 4G ve Nokia 8000 4G için KaiOS'tur ve Nokia 8110 4G'de piyasaya sürülmüştür.[77][78][79][80] Daha yeni KaiOS tabanlı sistem, Google'ın birçok hizmetiyle entegredir. KaiOS telefonların da bir uygulama mağazası vardır ve UC Tarayıcısı[81] indirilebilir.

Donanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Şirket tarafından piyasaya sürülen ve James Bond filmi No Time To Die'ın sponsorluğunu üstlendiği ilk Nokia 5G akıllı telefon

HMD'nin Nokia akıllı telefonlarının tasarım dili tipik İskandinav tasarımı ve estetiğinden oluşur[82][83] ve temiz ve minimal tarzıyla önceki Microsoft Lumia serisini anımsattığı düşünülür.[84][85][86] HMD 2016 yılında kurulduğunda, Nokia'nın popüler "tasarım, sağlamlık ve güvenilirlik" mirasına sadık kalan telefonlar geliştirmek istediğini belirtmişti.[87] Şirketin tasarım ekibine Raun Forsyth ve Alasdair McPhail başkanlık etmektedir.[88]

Nokia 5, 6 ve 8, 6000 serisi alüminyumdan oluşan tek bir bloktan yapılmışken[89][90] 7, 7000 serisi alüminyumdan üretilmiştir.[91] Nokia 8 Sirocco, tek bir paslanmaz çelik bloktan üretilmiştir.[46]

Nokia, 2017 yılında klasik cihazlarını yeniden canlandırmaya başladı. Bu, Mayıs 2017'de Mobil Dünya Kongresi'nde yeni bir 3310 cep telefonunun tanıtılmasıyla başladı. Güncellenmiş ancak Eylül 2000'de piyasaya sürülen orijinaline benzer bir tasarıma sahipti.[92] Bu cihaz hala özellikli bir telefondu ancak yeni bir işletim sistemi, renkli ekran ve Nokia yerel uygulamalarıyla birlikte geliyordu. Bu girişimin başarısının ardından Nokia, 4G güncellemesi, mükemmel pil ömrü ve klasik Nokia uygulamaları içeren klasik telefonlarından biri olan Nokia 8110'u yeniden tasarladı.[93]

ZEISS ile İlişki[değiştir | kaynağı değiştir]

Nokia ve ZEISS, 2005 yılında Nokia N90'ın geliştirilmesinden bu yana ortaktır. İki şirket arasındaki ortaklık, Nokia'nın 2013 yılında mobil sektörden ayrılmasına kadar devam etmiştir. Aynı yıl, Microsoft Nokia'nın mobil işini satın aldı ve ortaklık Microsoft'a devredildi. ZEISS lensli son Microsoft akıllı telefonu, 2015 yılında piyasaya sürülen Lumia 950 ve Lumia 950 XL'di.

Microsoft, 2016 yılında tuşlu telefon işini HMD Global ve FIH Mobile'a sattı. Bunu, Nokia markasının Nokia Corporation'dan akıllı telefonlar için lisanslanması izledi. Temmuz 2017'de HMD Global ve ZEISS "özel" ortaklığını yeniden alevlendirdi.[94] ZEISS lensli ilk Nokia Android akıllı telefon, amiral gemisi Nokia 8'di.[95]

25 Temmuz 2022'de ZEISS, Avrupa web sitesi Nokiamob aracılığıyla iki şirket arasındaki ortaklığın 2021'de sona erdiğini doğruladı. Bu noktada ortaklığın münhasır olmaktan çıktığı açıktır. Bu, Vivo ve Sony Mobile'ı ZEISS'ın kalan son ortakları haline getiriyor.

Uzun ve başarılı bir işbirliğinin ardından 2021 yılında ZEISS ve HMD Global, "Nokia" markalı akıllı telefonların görüntüleme teknolojileri için ZEISS'ın danışmanlık ve geliştirme ortağı olarak işbirliğini de içeren münhasır olmayan ortaklıklarını uzatmama konusunda karşılıklı olarak anlaştılar.[96]

Nokia XR20, ZEISS lensli son Nokia akıllı telefon olurken, Nokia 8.3 5G, ZEISS lensi veya markası olmayan, PureView teknolojisine sahip son Nokia cihazıdır. Hem ZEISS hem de PureView içeren son Nokia amiral gemisi, 2019'daki Nokia 9 PureView'du. Nokia X30 5G, PureView teknolojisine sahip ancak ZEISS lensi olmayan ilk Nokia cihazıdır.

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

HMD'nin Nokia akıllı telefonlarının öne çıkan özellikleri üretim kalitesi ve tasarım oldu.[97][98] TechRadar, düşük maliyetine rağmen Nokia 5'in birinci sınıf yapısına dikkat çekerken GSMArena, Nokia 6'nın "bir tank gibi inşa edildiğini" söyledi.[99] HMD'nin baş ürün sorumlusu Juho Sarvikas, "Nokia'dan beklediğiniz yapı kalitesine sahip" dedi.[100] Nokia 6 yapısının sonucuna "en yüksek düzeyde görsel ve yapısal kaliteye sahip alüminyum yekpare gövde" adı verildi.[101] TechRadar, Nokia 8'i "arka tarafında Nokia markasının yer aldığı şimdiye kadar gördüğümüz en güzel telefonlardan biri" olarak nitelendirdi.[102]

HMD, başlangıçta sıfır gün ve aylık güvenlik yamalarının yanı sıra ek bir kullanıcı arayüzü olmadan stok Android sağlama taahhüdünden ötürü de övgüyle karşılandı.[103] Ancak 2020'nin sonlarında ve 2021'in başlarından başlayarak, Android 11'e yönelik çeşitli Nokia akıllı telefon güncellemeleri 2021'in 2. çeyreğine[104] (ve sonrasına) erteleme yapıldı. 2021'in sonlarında HMD, üst düzey Nokia 9 PureView cihazlarının Android 11 güncellemesi almayacağını duyurdu ve bunun sonucunda HMD, etkilenen müşterilere Nokia X ailesi cihazlarda %50 indirim teklif etti.[105] Bu durum son dönemde güçlü bir tüketici memnuniyetsizliği ile birlikte geldi. HMD'nin Nokia web sitesinde anlık güncellemelere ilişkin reklamlar büyük ölçüde azaltıldı.

Nokia 3310'un yeniden başlatılması, markaya olan ilgiyi yeniden canlandıran akıllı bir pazarlama stratejisi olarak övüldü,[106][107] bir analist bunu "PR gösterisi" olarak nitelendirdi.[108]

5 Mart 2020 tarihli ZDNet'e göre Nokia akıllı telefonları, 2019'da yeniden satış değerinde iPhone'un hemen ardından en yüksek ikinci sırada yer aldı. 2019 yılında ortalama yıpranma oranı %27,68 ile Android akıllı telefon markaları arasında en düşük oran oldu.[109]

Bazı Nokia akıllı telefonlarına yönelik bir diğer ortak eleştiri, çeşitli modellerde çip üzerinde sistemin (SoC'ler) tercih edilmesi olmuştur. Orijinal seri Nokia 3, 5 ve 6, yazılım performansını zorlayan daha eski bir giriş seviyesi SoC kullanmaktadır.[110][111][112] 2019 modelleri Nokia 6.2, 7.2 ve 9 PureView, 2017'den 2018'e kadar eski Qualcomm Snapdragon SoC'leri kullandı. Analistler ayrıca yeni Nokia 3310'un "aşırı pahalı" olduğunu[113][114] ve benzer temel telefonların neredeyse yarı fiyatına satın alınabileceğini belirttiler.[115]

Satışlar[değiştir | kaynağı değiştir]

HMD yöneticisi Juho Sarvikas, 16 Ağustos 2017'de şirketin "3, 5 ve 6'dan milyonlarca birim" sevk ettiğini ve talebin arzın "çok üzerinde" olduğunu söyledi.[116] Haziran 2017 itibarıyla yeni Nokia 3310'a olan talep İngiltere'de beklenenden yedi kat daha fazla oldu.[117]

2017'nin 2. çeyreği itibarıyla HMD, akıllı telefon pazarında %0,4 pazar payına sahipti; bu da onu Avrupa'nın 11'inci, Finlandiya'nın ise 5'inci en büyük pazarı haline getiriyordu. Bir IDC analisti bunu "harika bir başlangıç" olarak nitelendirdi.[118] Counterpoint Research'e göre 1 Aralık 2017'de (HMD'nin birinci yıl dönümü) şirket dünyadaki en büyük 8. cep telefonu satıcısıydı (buna hem akıllı telefonlar hem de tuşlu telefonlar dahildir). Hindistan'da 5'inci, Rusya'da 4'üncü, İngiltere'de 3'üncü ve Orta Doğu'da 1'inci sırada yer aldı.[119] Ayrıca 2017 yılının 3. çeyreği itibarıyla Almanya'nın 4. satıcısı oldu.[120]

2017'nin ilk yarısında 1,5 milyon Nokia akıllı telefon satıldı; bu rakam bir önceki yıl neredeyse sıfırdı.[121]

2017'nin 4. çeyreğinde HMD, Vietnam'da ve Orta Doğu ülkelerinin çoğunda en çok satan cep telefonu satıcısı ve aynı zamanda dünya çapında 1 numaralı tuşlu telefon satıcısı oldu. Aynı zamanda, 2010'dan bu yana Nokia markası için ilk kez Birleşik Krallık'ta en çok satan 3. akıllı telefon satıcısı oldu.[122] HMD, 2018'in 3. çeyreğinde, yıllık %71'lik en büyük satış artışıyla 4,8 milyon adede ulaşarak dünya çapında 9. en büyük akıllı telefon satıcısı oldu.[123]

HMD, 2018'in ikinci çeyreğindeki 4,5 milyon akıllı telefon satışını 2019'un ikinci çeyreğinde 4,8 milyona çıkardı.[124]

Operasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Kadro[değiştir | kaynağı değiştir]

CEO ve başkanlık görevini, Nokia Avrupa'nın eski satış ve pazarlamadan sorumlu kıdemli başkan yardımcısı olan ve aynı zamanda Siemens, Orange ve HTC'de de görev yapan Florian Seiche üstleniyor.[125] Asıl CEO, Nokia'ya 1994 yılında katılan ve 2014 yılında kurulduğunda Microsoft Mobile'a geçmeden önce ürün oluşturma ve portföy dahil olmak üzere çeşitli pozisyonlarda görev yapan Arto Nummela'ydı.[126] 19 Temmuz 2017'de Nummela "karşılıklı anlaşma" ile şirketten ayrıldı ve başkan Seiche'nin CEO vekili olmasına yol açtı.[127][128]

15 Ağustos 2016'da, Rovio Entertainment'ın eski CEO'su Pekka Rantala, HMD'nin pazarlama müdürü oldu[129] ve Nokia'nın "yeniden yükseleceğini" söyledi. Rantala daha önce 1994'ten 2011'e kadar Nokia'da, Nokia'nın Avrupa operasyonlarının liderliği gibi çeşitli görevlerde bulunmuştu.[130][131]

Merkez[değiştir | kaynağı değiştir]

HMD, başlangıçta Finlandiya'nın Espoo kentinde, Nokia Corporation'ın genel merkezinin karşısındaki Karaportti'deki Nokia Kampüsü Bina 2'de bulunuyordu.[132] Kasım 2018'de HMD 3 km (1,9 mi) uzakta, eski Fin-İsveçli mimar Bertel Jung'un adını taşıyan bir meydan olan Bertel Jungin aukio'da yeni binasına taşındı.[133] Aynı bina aynı zamanda HMD Global'in ürünlerini dağıtan FIH Mobile'ın bir yan kuruluşu olan TNS Mobile Oy'a da ev sahipliği yapıyor.[27] HMD'nin diğer ana ofisleri Londra, İngiltere'de, Noida, Hindistan'da ve Dubai, BAE.'de bulunmaktadır.[134]

Ürünler ve servisler[değiştir | kaynağı değiştir]

2017 başındaki orijinal seri: Nokia 3310, 6, 5 ve 3

Akıllı telefonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Nokia tek haneli seri (2017–2021)[değiştir | kaynağı değiştir]

Seriler Ondalık olmayan nesil x.1 nesil x.2 nesil x.3 nesil x.4 nesil
1 serisi Nokia 1

Ann. 2018-02-25[135][136]

Android 8.110 (Go Edition)

CPU: Cortex-A53
N/A Nokia 1.3

Ann. 2020-03-19[137]

Android 10–TBA (Go Edition)

CPU: Cortex-A53
Nokia 1.4

Ann. 2021-02-03[138]

Android 10–TBA (Go Edition)

CPU: Cortex-A53
Nokia 1 Plus

Ann. 2019-02-24[139]

Android 9.011 (Go Edition)

CPU: Cortex-A53
2 serisi Nokia 2

Ann. 2017-10-31[140]

Android 7.1.1 (8.1)

CPU: Cortex-A7
Nokia 2.1

Ann. 2018-05-29[141]

Android 8.110 (Go Edition)

CPU: Cortex-A53
Nokia 2.2

Ann. 2019-06-06

Android 9.011 (Android One)

CPU: Cortex-A53
Nokia 2.3

Ann. 2019-12-05[142]

Android 9.011 (Android One)

CPU: Cortex-A53
Nokia 2.4

Ann. 2020-09-22[143]

Android 10–TBA (Android One)

CPU: Cortex-A53
3 serisi Nokia 3

Ann. 2017-02-26[144]

Android 7.1.19.0

CPU: Cortex-A53
Nokia 3.1

Ann. 2018-05-29[141]

Android 8.010 (Android One)

CPU: Cortex-A53
Nokia 3.2

Ann. 2019-02-24

Android 9.011 (Android One)

CPU: Cortex-A53
N/A Nokia 3.4

Ann. 2020-09-22[143]

Android 10–TBA (Android One)

CPU: Cortex-A73
Nokia 3.1 Plus

Ann. 2018-10-11[145]

Android 8.110 (Android One)

CPU: Cortex-A53
4 serisi N/A Nokia 4.2

Ann. 2019-02-24

Android 9.011 (Android One)

CPU: Cortex-A53
N/A
5 serisi Nokia 5

Ann. 2017-02-26[144]

Android 7.1.19.0

CPU: Cortex-A53
Nokia 5.1

Ann. 2018-05-29[141]

Android 8.010 (Android One)

CPU: Cortex-A53
N/A Nokia 5.3

Ann. 2020-03-19[137]

Android 10–TBA (Android One)

CPU: Cortex-A73
Nokia 5.4

Ann. 2020-12-15[146]

Android 10–TBA (Android One)

CPU: Cortex-A73
Nokia 5.1 Plus

Ann. 2018-08-21[147]

Android 8.110 (Android One)

CPU: Cortex-A53

in China as Nokia X5
6 serisi Nokia 6

Ann. 2017-01-08[148]

Android 7.1.19.0

CPU: Cortex-A53
Nokia 6.1

Ann. 2018-01-05[149]

Android 8.110 (Android One)

CPU: Cortex-A53
Nokia 6.2

Ann. 2019-08-05[150]

Android 9.011 (Android One)

CPU: Cortex-A73
N/A N/A
Nokia 6.1 Plus

Ann. 2018-08-21[147]

Android 8.110 (Android One)

CPU: Cortex-A73

in China as Nokia X6
7 serisi Nokia 7

(exclusively in China)

Ann. 2017-10-18[151]

Android 7.1.19.0

CPU: Cortex-A53
Nokia 7.1

Ann. 2018-10-04[152]

Android 8.110 (Android One)

CPU: Cortex-A73
Nokia 7.2

Ann. 2019-08-05[150]

Android 9.011 (Android One)

CPU: Cortex-A73
Nokia 7 Plus

Ann. 2018-02-25[135]

Android 8.110 (Android One)

CPU: Cortex-A73
8 serisi Nokia 8

Ann. 2017-08-16[153]

Android 7.1.19.0

CPU: Cortex-A73
Nokia 8.1

Ann. 2018-12-05[154]

Android 9.011 (Android One)

CPU: Cortex-A75

in China as Nokia X7

Ann. 2018-10-16[155]

Android 8.19.0 (Android One)

N/A Nokia 8.3 5G

Ann. 2020-03-19[137]

Android 1012 (Android One)

CPU: Cortex-A76
Nokia 8 Sirocco

Ann. 2018-02-25[135]

Android 8.010 (Android One)

CPU: Cortex-A73
Nokia X71

(only in Taiwan and China)

Ann. 2019-04-02[156][157]

Android 9.0 (Android One)
9 serisi Nokia 9 PureView

Ann. 2019-02-24[158]

Android 9.010 (Android One)

CPU: Cortex-A75
one

Nokia harf-sayı serisi (2019-günümüz)[değiştir | kaynağı değiştir]

Seriler Cihaz adı Duyuru tarihi
C serisi

(Low-end)

Nokia C1 2019-12-11[159]
Nokia C2 2020-03-15[160]
Nokia C2 Tava/Tennen 2020-05-29[161]
Nokia C5 Endi
Nokia C3 2020-08-04[162]
Nokia C1 Plus 2020-12-14[163]
Nokia C10 2021-04-08[164]
Nokia C20
Nokia C01 Plus 2021-06-08[165]
Nokia C20 Plus 2021-06-11[166]
Nokia C1 2nd Edition 2021-07-05[167]
Nokia C30 2021-07-26[168]
Nokia C100 (US only) 2022-01-05[169]
Nokia C200 (US only)
Nokia C2 2nd Edition 2022-02-28[170]
Nokia C21
Nokia C21 Plus
Nokia C31 2022-09-01[171]
Nokia C12 2023-01-18[172]
Nokia C02 2023-02-23[173]
Nokia C22 2023-02-25[174]
Nokia C32
Nokia C12 Pro 2023-03-21[175]
Nokia C12 Plus 2023-04-01[176]
Nokia C110 (US only) 2023-06-02[177]
Nokia C300 (US only)
Nokia C210 (US only) 2023-08-16[178]
G serisi

(Entry-level)

Nokia G10 2021-04-08[164]
Nokia G20
Nokia G50 5G 2021-09-22[179]
Nokia G300 5G (US only) 2021-10-12[180]
Nokia G100

Nokia G100 Verizon (US only)

2022-01-05[169]
Nokia G400 5G (US only)
Nokia G21 2022-02-14[181]
Nokia G11 2022-02-15[182]
Nokia G11 Plus 2022-06-29[183]
Nokia G60 5G 2022-09-01[171]
Nokia G22 2023-02-25[184]
Nokia G42 5G 2023-06-28[185]
Nokia G310 5G (US only) 2023-08-16[178]
X serisi

(Mid-range)

Nokia X71 (China & Taiwan only) 2019-04-10[156] (Taiwan)

2019-04-17[157] (China)
Nokia X10 5G 2021-04-08[164]
Nokia X20 5G
Nokia XR20 5G (rugged) 2021-07-27[186]
Nokia X100 5G (US only) 2021-11-19[187]
Nokia X30 5G 2022-09-01[171]
Nokia XR21 5G (rugged) 2023-05-03[188]

Tabletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Cihaz adı Duyuru tarihi
Nokia T20 2021-10-06[189]
Nokia T10 2022-07-12[190]
Nokia T21 2022-09-01[191]

Nokia Series 30+/Tuşlu Telefon İşletim Sistemi telefonları[değiştir | kaynağı değiştir]

Device name Release Date Chipset Display Network Bluetooth Internet GPS RAM Memory Camera Flash microSD support FM Radio OS J2ME apps
Nokia 150 13 December 2016 2.4 inches 240 x 320 2G Bluetooth 3.0 yes no NA NA 0.3MP yes yes yes Series 30+ no
Nokia 3310 (2017) 26 Şubat 2017 2.4 inches 240 x 320 2G Bluetooth 3.0 yes

'Eğik metin'|no

NA 16 MB 2 MP yes yes yes Series 30+ initially yes
Nokia 105 (2017) 17 Temmuz 2017 1.8 inches 120 x 160 2G no no no 4 MB 4 MB no yes no no Series 30+ no
Nokia 130 (2017) 17 Temmuz 2017 1.8 inches 120 x 160 2G Bluetooth 3.0 yes no 8 MB 4 MB VGA yes yes yes Series 30+ no
Nokia 3310 3G 1 September 2017 2.4 inches 240 x 320 2G/3G Bluetooth 2.1 yes no NA 64 MB 2 MP yes yes yes Smart Feature OS yes
Nokia 106 (2018) 14 November 2018 Mediatek MT6261D 1.8 inches 120 x 160 2G no yes no NA 4 MB no yes no no Series 30+ no
Nokia 210 (2019) 25 Şubat 2019 Mediatek MT6260A 2.4 inches 240 x 320 2G Bluetooth 3.0 yes no NA 16MB 0.3MP yes yes yes Series 30+ no
Nokia 105 (2019) 24 Temmuz 2019 1.8 inches 120 x 160 2G no no no 4 MB 4 MB no yes no no Series 30+ no
Nokia 110 (2019) 5 September 2019 1.8 inches 120 x 160 2G no no no NA 4 MB QVGA yes yes yes Series 30+ no
Nokia 220 4G 24 Temmuz 2019 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.2 yes no 16 MB 24 MB 0.3 MP yes yes yes Smart Feature OS yes
Nokia 5310 (2020) 19 Mart 2020 Mediatek MT6260A 2.4 inches 240 x 320 2G Bluetooth 3.0 yes no 8 MB 16MB VGA yes yes yes Series 30+ no
Nokia 125 12 Mayıs 2020 2.4 inches 240 x 320 2G no no no NA 4 MB no yes no yes Series 30+ no
Nokia 150 (2020) 12 Mayıs 2020 2.4 inches 240 x 320 2G Bluetooth 3.0 no no NA 4 MB VGA yes yes yes Series 30+ no
Nokia 215 4G (2020) 10 October 2020 Unisoc UMS9117 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 5.0 yes no 64 MB 128 MB no no yes yes Series 30+ no
Nokia 225 4G (2020) 10 October 2020 Unisoc UMS9117 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 5.0 yes no 64 MB 128 MB 0.3 MP no yes yes Series 30+ no
Nokia 105 4G (2021) 15 Haziran 2021 Unisoc T107 1.8 inches 120 x 160 2G/3G/4G no yes no 48 MB 128 MB no yes yes yes Series 30+ no
Nokia 110 4G (2021) 15 Haziran 2021 Unisoc T107 1.8 inches 120 x 160 2G/3G/4G no yes no 48 MB 128 MB VGA yes yes yes Series 30+ no
Nokia 6310 (2021) 26 Temmuz 2021 Unisoc 6531F 2.8 inches 240 x 320 2G Bluetooth 5.0 yes no 8 MB 16 MB VGA yes yes yes Series 30+ no
Nokia 105 (2022) 26 Mart 2022 1.8 inches 120 x 160 2G no yes no yes Series 30+ no
Nokia 110 (2022) 26 Mart 2022 1.8 inches 120 x 160 2G VGA yes yes yes Series 30+ no
Nokia 5710 XpressAudio 12 Temmuz 2022 Unisoc T107 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 5.0 with built-in TWS earphone no no 48 MB 128 MB 0.3 MP yes yes yes Series 30+ no
Nokia 8210 4G 12 Temmuz 2022 Unisoc T107 2.8 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 5.0 no no 48 MB 128 MB 0.3 MP no yes yes Series 30+ no
Nokia 2660 Flip 12 Temmuz 2022 Unisoc T107 2.8 inches 240 x 320

1.77 inches QQVGA

2G/3G/4G Bluetooth 4.2 no no 48 MB 128 MB 0.3 MP yes yes yes Series 30+ no
Nokia 110 4G (2023) 1.8 inches 120 x 160 2G/3G/4G no yes no 48 MB 128 MB VGA yes yes yes, wireless Series 30+ no
Nokia 105 4G (2023) 1.8 inches 120 x 160 2G/3G/4G no yes no 48 MB 128 MB no yes yes yes, wireless Series 30+ no
Nokia 105 (2023) 1.8 inches 120 x 160 2G no no no no yes no yes, wireless Series 30+ no
Nokia 110 (2023) 1.8 inches 120 x 160 2G no no no VGA yes yes yes, wireless Series 30+ no
Nokia 106 (2023) 1.8 inches 120 x 160 2G no no no no yes yes yes, wireless Series 30+ no
Nokia 130 (2023)
Nokia 150 (2023)

Nokia KaiOS telefonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Device name Release Date Chipset Display Network Bluetooth WiFi Internet GPS RAM Memory Camera Flash microSD support FM Radio OS J2ME apps
Nokia 8110 4G 2018, Şubat 25 Qualcomm MSM8905 Snapdragon 205 (28 nm) 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.1 yes yes yes 512 MB 4 GB 2 MP yes yes yes KaiOS no
Nokia 2720 Flip 2019, September 5 Qualcomm MSM8905 Snapdragon 205 (28 nm) 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.1 yes yes yes 512 MB 4 GB 2 MP yes yes yes KaiOS no
Nokia 800 Tough 2019, September 5 Qualcomm MSM8905 Snapdragon 205 (28 nm) 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.1 yes yes yes 512 MB 4 GB 2 MP yes yes yes KaiOS no
Nokia 6300 4G 2020, November 13 Qualcomm QC8909 Snapdragon 210 (28 nm) 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.1 yes yes yes 512 MB 4 GB VGA yes yes yes KaiOS no
Nokia 8000 4G 2020, November 13 Qualcomm QC8909 Snapdragon 210 (28 nm) 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.1 yes yes yes 512 MB 4 GB 2 MP yes yes yes KaiOS no
Nokia 2720 V Flip 2021, Mayıs 14 Qualcomm MSM8905 Snapdragon 205 (28 nm) 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.1 yes yes yes 512 MB 4 GB 2 MP yes yes yes KaiOS no
Nokia 2760 Flip 4G 2022, Nisan 28 Qualcomm MSM8905 Snapdragon 205 (28 nm) 2.4 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.2 yes yes yes 512 MB 4 GB 5 MP

FF

yes yes yes KaiOS 3 no
Nokia 2780 Flip 2022, November 15 Qualcomm QM215 Snapdragon 215 (28 nm) 2.7 inches 240 x 320 2G/3G/4G Bluetooth 4.2 yes yes yes 512 MB 4 GB 5 MP FF yes yes, 32 GB yes KaiOS 3.1 no

Nokia Orijinalleri Serisi[değiştir | kaynağı değiştir]

HMD Global tarafından satılan diğer cihazlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu cihazlar daha önce Microsoft Mobile tarafından satılıyordu.[192]

Üretimi durdurulan ürün ve hizmetler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • HMD Connect (dolaşım ) – 15 Aralık 2022'de kullanımdan kaldırıldı.[193][194]
  • HMD Mobile (Birleşik Krallık'taki SIM kart operatörü) - Temmuz 2023'te kullanımdan kaldırıldı.[195]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Jolla, eski Nokia'nın MeeGo personelinin bulunduğu bir cep telefonu şirketi
  • Alcatel Mobile, Nokia'ya ait bir cep telefonu markası

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "HMD Global Oy". Wireless Power Consortium. 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  2. ^ "About Us". HMD Global. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  3. ^ a b "nokiaMob". 6 Haziran 2020. 16 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  4. ^ "HMD Global". hmdglobal.com. 21 Şubat 2023. 12 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020. 
  5. ^ Dua, Kunal (2 Aralık 2016). "Meet HMD Global, the Team Bringing Nokia Phones Back". NDTV. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  6. ^ "Nokia Mobile (@nokiamobile)". Twitter. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  7. ^ "Nokia Mobile". Facebook. 6 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  8. ^ Carlon, Kris (1 Aralık 2016). "Nokia's new Android phones made in "close partnership" with Google". Android Authority. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  9. ^ Petrovan, Bogdan (18 Mayıs 2016). "The legend lives on: Nokia-branded Android smartphones are coming". Android Authority. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  10. ^ Reigh, Brian (19 Temmuz 2017). "HMD Global, the company behind new Nokia phones, loses its CEO". Android Authority. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  11. ^ Kharpal, Arjun (16 Ağustos 2017). "A new $702 Nokia high-end smartphone unveiled ahead of Apple, Samsung launches". CNBC. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  12. ^ Costello, Steve (18 Mayıs 2016). "Nokia brand to return to devices, as Microsoft confirms feature phone retreat". Mobile World Live. 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  13. ^ Orlowski, Andrew (18 Ağustos 2017). "So, Nokia. What makes you think the world wants your phones?". The Register. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017. 
  14. ^ Hughes, Matthew (11 Ağustos 2020). "Nokia licensor HMD Global scores $230m from Google, Qualcomm, and, er... Nokia". The Register. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  15. ^ "Foxconn scores big with multi-layered transaction that will bring Nokia mobile devices back to life". Intellectual Asset Management. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  16. ^ "HMD Global Founded to Create New Generation of Nokia-branded Mobile Phones and Tablets". PRNewswire.com. 15 Ağustos 2016. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  17. ^ Serrafero, Mario Tomás (12 Nisan 2017). "If HMD Does Deliver a Nokia Flagship with Stock Android and Fast Updates, They Have My Money". XDA Developers. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  18. ^ Khullar, Kunal (14 Haziran 2017). "Nokia 6 first impressions: A healthy reboot for a nostalgia-heavy brand". Firstpost. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  19. ^ "Poll: What do you think of Nokia 8 design & build quality". Nokia Power User. 18 Ağustos 2017. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  20. ^ Makhni, Rajiv (28 Ocak 2017). "Can the new Nokia be no.1 again?". Hindustan Times. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  21. ^ Datta, Debabrata (2017). Managerial Economics. Haryana: PHI Learning Pvt. Ltd. s. 115. ISBN 978-8-12035-241-4. 
  22. ^ Shah, Neil (1 Aralık 2016). "Nokia Brand Relives". Counterpoint Research. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  23. ^ Burton, Graeme (22 Şubat 2016). "MWC 2016: Nokia confirms plan to return to smartphones". V3.co.uk. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  24. ^ R., Rahul (27 Ekim 2014). "Nokia Planning New Smartphones in 2016 after License Agreement with Microsoft Ends?". International Business Times. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  25. ^ Callaham, John (22 Şubat 2016). "Nokia CEO says company is in 'no rush' to return to smartphone market". Windows Central. 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  26. ^ "HMD Global oy". Business Information System. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  27. ^ a b c Shilov, Anton (2 Aralık 2016). "HMD Closes Nokia Brand and Patents Deal with Microsoft, Smartphones Due in 2017". AnandTech. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  28. ^ "Microsoft sells Nokia feature phones business". BBC News. 18 Mayıs 2016. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  29. ^ Ranger, Steve (18 Mayıs 2016). "Nokia-branded smartphones and tablets are coming – and they will be running Android". ZDNet. 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  30. ^ Barr, Chris Scott (18 Mayıs 2016). "Microsoft sells Nokia brand use to Foxconn and HMD Global". SlashGear. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016. 
  31. ^ Souppouris, Aaron (18 Mayıs 2016). "Nokia will return to mobile with Android phones and tablets". Engadget. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016. 
  32. ^ "Jean-Francois Baril". LinkedIn. 28 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. 
  33. ^ Moore, Michael (1 Aralık 2016). "Nokia is BACK – legendary smartphone maker starts selling phones online again". Daily Express. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  34. ^ "HMD Global announces affordable and durable Nokia 150 phones". HMD Global. 13 Aralık 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  35. ^ Collins, Katie (26 Şubat 2017). "Everything Nokia announced at its MWC 2017 press conference". CNET. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  36. ^ "HMD will officially launch Nokia 3, 5 and 6 in Finland on Haziran 6". Nokia Power User. 5 Haziran 2017. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  37. ^ Akolawala, Tasneem (24 Mart 2017). "Nokia 3, Nokia 5, Nokia 6 Android Phones to Reportedly Launch at 'Affordable Price' in 120 Markets Simultaneously". NDTV. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  38. ^ Warren, Tom (6 Temmuz 2017). "Nokia and Zeiss brands reunite for the Android era". The Verge. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  39. ^ Fingas, Jon (6 Temmuz 2017). "HMD hopes Zeiss can restore 'Nokia' phones to their former glory". Engadget. 11 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  40. ^ "HMD now owns 500 Nokia design patents, including one for the Lumia Camera UI". GSM Arena. 27 Temmuz 2017. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  41. ^ Vasile, Cosmin (27 Temmuz 2017). "Nokia smartphones might soon come with Lumia Camera UI". Phone Arena. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  42. ^ "Nokia 8 OZO Audio, Dual-sight & Liquid-cooling: All that you need to know". Nokia Power User. 17 Ağustos 2017. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  43. ^ Gibbs, Samuel (16 Ağustos 2017). "Nokia 8 hopes to beat Apple and Samsung with 'bothie', a new version of the selfie". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017. 
  44. ^ Wiggins, Kaye (16 Ağustos 2017). "With a New Smartphone, Nokia-Maker Takes on Apple and Samsung". Bloomberg L.P. (İngilizce). 1 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017. 
  45. ^ Lynch, Doug (25 Ekim 2017). "Nokia Reintroduces Beta Labs Program for Android 8.0 Oreo Beta Testing". XDA Developers. 18 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  46. ^ a b Rigg, Jamie (25 Şubat 2018). "The Nokia 8 Sirocco edition is 95-percent glass". Engadget. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  47. ^ Scrivens, Scott (25 Şubat 2018). "Hands on with the Nokia 1, Nokia 6 (2018), Nokia 7 Plus, and Nokia 8 Sirocco". Android Police. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  48. ^ El Khoury, Rita (26 Şubat 2018). "Nokia brings back the Lumia's beloved Camera Pro to its Android devices". Android Police. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  49. ^ "How HMD global is transforming logistics through artificial intelligence and increased visibility". www.supplychaindigital.com (İngilizce). 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 
  50. ^ "HMD Global acquires mobile software company to set up own R&D in Finland – Back End News". backendnews.net. 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  51. ^ Smith, Chris (7 Nisan 2017). "Google and Nokia might finally make the Android phone fans are dying for". BGR.com. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  52. ^ Dunn, Jeff (26 Haziran 2017). "Nokia phones are coming back to the US with a $229 device arriving next month". Business Insider. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  53. ^ "Nokia 3 review: Un-Finnished Business". GSMArena. 30 Haziran 2017. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  54. ^ "Counterclockwise: Nokia Tune, iPhone Marimba and the popularity of ringtones". GSMArena. 28 Mayıs 2017. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  55. ^ Macro, Ashleigh (1 Mart 2017). "Nokia 3 review: Hands-on with the cheapest Nokia Android phone". PC Advisor. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  56. ^ Amadeo, Ron (27 Şubat 2017). "Nokia 6 hands-on: A metal phone with stock Android?! Someone is listening!". Ars Technica UK. 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  57. ^ Goodwin, Richard (27 Nisan 2017). "Nokia Wants To Make Its Android Phones The New Nexus Phones". Know Your Mobile. 22 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  58. ^ Prabhu, Abhinaya (6 Haziran 2017). "Nokia 6, Nokia 5, Nokia 3 to get Android O and Android P; HMD assures OS update support for two years". Gizbot. 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  59. ^ Aulakh, Gulveen (14 Haziran 2017). "We don't want to be in megapixel race: Arto Nummela, CEO, HMD Global". The Economic Times. 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  60. ^ "Nokia Leads the Global Rankings in Updating Smartphone Software and Security". Counterpoint Research (İngilizce). 30 Ağustos 2019. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2019. 
  61. ^ "Nokia Smartphone Security Maintenance Release Summary". Nokia (İngilizce). 8 Aralık 2022. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022. 
  62. ^ Lagerkvist, Anna (7 Kasım 2007). "Nokia considering joining Google alliance". Tech Radar. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  63. ^ Fulton, Scott M. (24 Haziran 2008). "New Symbian Foundation to take on Android, LiMo". BetaNews. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  64. ^ Ray, Bill (12 Şubat 2009). "Symbian Foundation in anti-Android recruit drive". The Register. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  65. ^ Beavis, Gareth (1 Ekim 2010). "Samsung finally admits Symbian split". Tech Radar. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  66. ^ Arthur, Charles (29 Kasım 2010). "Nokia closes Symbian to the world: can MeeGo make up the gap?". The Guardian. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  67. ^ Warman, Matt (16 Şubat 2011). "Google: Nokia 'made wrong choice', with Microsoft". The Daily Telegraph. 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  68. ^ Cerejo, Roydon (24 Haziran 2011). "Mystery Nokia N9-Looking Phone Seen Running Android". First Post. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  69. ^ Chan, Casey (13 Eylül 2013). "Nokia Was Testing Android Lumia Phones Before Microsoft Swallowed It". Gizmodo.com. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  70. ^ Carlson, Nicholas (3 Eylül 2013). "Analysts: Microsoft Bought Nokia Because Nokia Was Going To Stop Making Windows Phones". Business Insider. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  71. ^ Anthony, Sebastian (11 Aralık 2013). "Nokia's Android smartphone is 'full steam ahead' for 2014 release... but what about Windows Phone?". Extremetech.com. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  72. ^ Spence, Ewan (4 Aralık 2016). "Finland's Impossible Dream Is Happening: Meeting The Startup Behind Nokia's Smartphone Return". Forbes. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  73. ^ Fingas, Jon (8 Eylül 2015). "Nokia's first Android phone reportedly breaks cover". Engadget. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  74. ^ Curtis, Sophie (14 Temmuz 2015). "Nokia confirms plans to return to mobile phone market". The Daily Telegraph. United Kingdom. 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  75. ^ Vermeulen, Jan (25 Şubat 2018). "The Nokia 8110 is back". mybroadband.co.za. South Africa. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  76. ^ "KaiOS – Everything about the smart feature phone revolution". 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  77. ^ Warren, Tom (25 Şubat 2018). "Nokia's banana phone from The Matrix is back". The Verge. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  78. ^ McCann, John (5 Mart 2018). "Hands on: Nokia 8110 4G review". Tech Radar. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  79. ^ Rutherford, Sam (25 Şubat 2018). "Nokia's Latest Retro Revival Is Making Me Crave Bananas". Gizmodo.com. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  80. ^ Trenholm, Richard (25 Şubat 2018). "Nokia reboots the 8110, the phone from 'The Matrix'". CNet.com. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  81. ^ "UC Browser". KaiOS (İngilizce). 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023. 
  82. ^ Hassan, Ali (19 Haziran 2017). "Falling in love with Scandinavian design: The story behind the new Nokia smartphones". Flare.pk. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  83. ^ "Nokia 8 review: Killer flagship, or a flagship killer?". Deccan Chronicle. 4 Kasım 2017. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  84. ^ "Nokia 3: The best smartphone that you can buy under Rs 10,000". Asia Net News.tv. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  85. ^ Huilgol, Mahit (17 Ağustos 2017). "Nokia 8 Flagship with Snapdragon 835 and Zeiss Dual Camera Launched at €599". Techapp.com. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  86. ^ Varma, Shobhit (17 Ağustos 2017). "Nokia 8 launched: Specs, top features, expected India price and everything to know". India Today. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  87. ^ "HMD Global Enters the Market to Bring New Nokia Branded Phones to Consumers". PRNewswire.com. 1 Aralık 2016. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  88. ^ "The new old principles of HMD's #Nokia design". Nokiamob.net. 15 Ağustos 2017. 6 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  89. ^ Plummer, Libby (27 Şubat 2017). "MWC 2017: Nokia unveils three new Android phones at very friendly prices". Daily Mirror. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  90. ^ Hall, Chris (16 Ağustos 2017). "Nokia 8: Release date, specs and everything you need to know for Nokia's flagship". Pocket-lint.com. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  91. ^ "Nokia 7 launches with glass back, Snapdragon 630". GSMArena (İngilizce). 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2017. 
  92. ^ Warren, Tom (24 Mayıs 2017). "The new Nokia 3310 is now available to buy". The Verge. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2018. 
  93. ^ Nield, David (25 Şubat 2018). "Nokia reboot continues with five new phones at MWC 2018". NewAtlas.com (İngilizce). 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2018. 
  94. ^ ZEISS, HMD Global and. "Nokia Smartphones to Feature ZEISS Optics". www.prnewswire.com (Basın açıklaması) (İngilizce). 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022. 
  95. ^ "Official: This is #Nokia 8 | Nokiamob" (İngilizce). 16 Ağustos 2017. 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022. 
  96. ^ "Nokia and ZEISS are no longer brand partners | Nokiamob" (İngilizce). 25 Temmuz 2022. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022. 
  97. ^ "HMD's Nokia 6 is now available in the U.S. for $229". DigitalTrends.com. 26 Haziran 2017. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  98. ^ Williams, Andrew (18 Temmuz 2018). "Nokia 6 Review: Is this the budget Android phone to beat?". Trusted Reviews. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  99. ^ "Nokia 6 teardown: built like a tank". GSMArena. 29 Mart 2017. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  100. ^ Dhapola, Shruti (9 Mayıs 2017). "Nokia smartphones have premium build, go beyond specs, says HMD Global's Juho Sarvikas". The Indian Express. 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  101. ^ Montano, Jay (8 Ocak 2017). "Nokia 6 is official! 'First' Nokia Android Smartphone Launched in China!". My Nokia Blog. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  102. ^ Peckham, James (29 Ocak 2018). "Nokia 8 review". Tech Radar. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  103. ^ Varma, Shobhit (1 Mart 2017). "Nokia's decision to stick with stock Android is a stroke of genius". India Today. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  104. ^ "HMD releases revised Nokia Android 11 update roadmap". GSMArena.com (İngilizce). 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022. 
  105. ^ Brecher, Hannes (30 Kasım 2021). "Das Nokia 9 PureView erhält kein Update auf Android 11, dafür gibts 50% Rabatt auf ein neues Smartphone". Notebookcheck (Almanca). 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022. 
  106. ^ Tan, Emily (3 Mart 2017). "Nokia 3310 and the people who love it". Campaign Asia.com. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  107. ^ Mcleod, Duncan (8 Ağustos 2017). "Interview: HMD Global on the future of Nokia phones". Techcentral.co.za. South Africa. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  108. ^ Loughran, Jack (24 Mayıs 2017). "Nokia 3310 leverages "nostalgia marketing" for "PR stunt"". The IET. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  109. ^ Kingsley-Hughes, Adrian (5 Mart 2020). "Flagship Android smartphones lose their value twice as fast as iPhones". ZDNet. 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2022. 
  110. ^ Morgan, Tom (9 Ağustos 2017). "Nokia 6 review". Stuff.tv. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  111. ^ Ferrari-Herrmann, Eric (2 Ağustos 2017). "Nokia 6 review: HMD Global isn't strutting its stuff yet". AndroidPIT. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  112. ^ Hoyle, Andrew (11 Ağustos 2017). "Nokia 6 review: Beauty on a budget". CNET. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  113. ^ Walton, Mark (24 Mayıs 2017). "Nokia 3310 review: No matter how much you think you want it, you don't want it". Ars Technica. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  114. ^ White, Jeremy (23 Haziran 2017). "Nokia 3310 review: the retro fun is short lived". Wired.com. 19 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  115. ^ Peckham, James (17 Temmuz 2017). "New Nokia 3310 (2017) review". Tech Radar. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  116. ^ Field, Matthew (16 Ağustos 2017). "Nokia 8 best features: What is a 'bothie' and does it have Snake?". The Daily Telegraph. 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  117. ^ Withers, Paul (7 Haziran 2017). "Demand for Nokia 3310 up to seven times more than expected". Mobile News. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  118. ^ "IDC: In Q2 2017, #Nokia smartphones took 0.4% marketshare; No.11 in Europe; No.5 in Finland". Nokiamob.net. 12 Ekim 2017. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  119. ^ "Nokia was the 8th phone vendor globally in Q3 2017 (Counterpoint Research)". Nokiamob.net. 1 Aralık 2017. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  120. ^ "Nokia back as No.1 feature phone and No.4 overall mobile brand in Germany (Q3 2017)". Nokiamob.net. 8 Aralık 2017. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  121. ^ "IDC: 1.5 million Nokia smartphones sold in the first half of 2017 *UPDATED*". Nokiamob.net. 10 Ekim 2017. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  122. ^ "Nokia the 3rd smartphone brand in the UK (Q4 2017)". Nokiamob.net. 12 Şubat 2018. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  123. ^ Elder, Duncan (2 Kasım 2018). "Samsung is still the number one OEM, but Huawei is inching closer". Android Authority. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  124. ^ "Total of 16.8 million Nokia phones shipped in Q2 2019 – Counterpoint". Nokiamob (İngilizce). 29 Ağustos 2019. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2019. 
  125. ^ "Florian Seiche, Chief Executive Officer, HMD Global". HMD Global. 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  126. ^ "Arto Nummela, Chief Executive Officer, HMD Global". HMD Global. 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  127. ^ "HMD Global CEO Arto Nummela resigns". The Economic Times. 20 Temmuz 2017. 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  128. ^ "Leadership Change at HMD Global". HMD Global. 19 Temmuz 2017. 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017. 
  129. ^ Virki, Tarmo (15 Ağustos 2016). "Ex-Angry Birds CEO To Head Nokia Phones Relaunch". Arctic Startup. 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  130. ^ Carlon, Kris (15 Ağustos 2016). "Nokia will "rise again" says newly appointed marketing chief". Android Authority. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  131. ^ "Pekka Rantala, Executive Vice President, Chief Marketing Officer, HMD Global". HMD Global. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  132. ^ "Nokia Campus Espoo". Nokia. 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  133. ^ Lehtiniitty, Markus (2 Kasım 2018). "Nokia-puhelinyhtiö HMD Globalin pääkonttori muutti Espoossa Karaportista Leppävaaraan" [The headquarters of Nokia Telephone Company HMD Global moved from Karaporta to Leppävaara in Espoo]. Mobiili.fi. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  134. ^ "Contact Us". HMD Global. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  135. ^ a b c Martonik, Andrew (25 Şubat 2018). "Nokia announces €749 Nokia 8 Sirocco, improved Nokia 7 Plus and Android Go-powered Nokia 1". Android Central. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  136. ^ "Nokia 1 is the first Android Go smartphone by HMD Global". GSMArena. 25 Şubat 2018. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  137. ^ a b c Porter, Jon (19 Mart 2020). "Nokia 8.3 5G announced alongside three more affordable handsets". The Verge. 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  138. ^ "Nokia 1.4 announced with a large 6.51" display, bigger battery and €99 price tag". GSMArena. 3 Şubat 2021. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  139. ^ Gartenberg, Chaim (24 Şubat 2019). "Nokia bets big on buttons with its new budget phones". The Verge. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019. 
  140. ^ Rogerson, James (31 Ekim 2017). "Nokia 2 announced with two-day battery life and a low price". Tech Radar. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  141. ^ a b c Yanachkov, Milen (29 Mayıs 2018). "Nokia 5.1, 3.1, 2.1 are announced: pure Android, affordable price". Phone Arena. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  142. ^ "Nokia 2.3 announced with Android One and 2 days battery life". GSMArena. 5 Aralık 2019. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019. 
  143. ^ a b Gartenberg, Chaim (22 Eylül 2020). "HMD's Nokia 2.4 and 3.4 refresh the company's under-$200 lineup". The Verge. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020. 
  144. ^ a b "A new era for Nokia smartphones". HMD Global. 26 Şubat 2017. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  145. ^ "Nokia 3.1 Plus International – Phone specs comparison". Phone Arena. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  146. ^ "Nokia 5.4 announced - Snapdragon 662 for €189". GSMArena. 15 Aralık 2020. 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020. 
  147. ^ a b "Nokia 6.1 Plus and Nokia 5.1 Plus officially announced". Nokiamob. 21 Ağustos 2018. 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2021. 
  148. ^ "HMD Global launches first smartphone, the Nokia 6 in China". HMD Global. 8 Ocak 2017. 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  149. ^ Adams, Matt (5 Ocak 2018). "Nokia 6 (2018) is official: coming with OZO Audio and "Bothie" photo mode for $230". Android Authority. 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  150. ^ a b "Nokia 7.2 and 6.2 unveiled with triple cameras, 6.3" HDR10 screens". gsmArena. 5 Eylül 2019. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2019. 
  151. ^ Kastrenakes, Jacob (18 Ekim 2017). "The Nokia 7 has a 'bothie' camera for half the price of the Nokia 8". The Verge. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  152. ^ Nield, David (4 Kasım 2018). "Nokia 7.1 review". Tech Radar. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  153. ^ "Nokia 8: Three firsts in one precision designed flagship". HMD Global. 16 Ağustos 2017. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  154. ^ "Introducing the new Nokia 8.1 - Smarter and better over time". YouTube. 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  155. ^ "官方放出诺基亚X7正面照" [Official release of Nokia X7 front photo]. IThome.com (Çince). 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018. 
  156. ^ a b "Nokia X71 4/10 上市". gsmArena. 2 Nisan 2019. 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019. 
  157. ^ a b "Nokia X71中國發表多了64GB容量規格 4月中旬上市". sogi. 8 Nisan 2019. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2019. 
  158. ^ "Nokia 9 Pureview goes official, see the first five-camera setup". gsmArena. 24 Şubat 2019. 7 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019. 
  159. ^ "Nokia C1 - Full phone specifications". www.gsmarena.com. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  160. ^ "Android Go-powered Nokia C2 debuts with front-facing flash". GSMArena. 16 Mart 2020. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020. 
  161. ^ "Nokia C5 Endi, C2 Tava and Tennen announced". GSMArena. 29 Mayıs 2020. 11 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  162. ^ "Nokia C3 arrives with a 5.99" display and 3,040 mAh battery for $100". GSMArena. 4 Ağustos 2020. 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2020. 
  163. ^ "Nokia C1 Plus gets official with Android 10 (Go edition) and €69 price". GSMArena. 14 Aralık 2020. 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020. 
  164. ^ a b c Porter, Jon (8 Nisan 2021). "HMD revamps its midrange Nokia lineup with six phones under €350". The Verge. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021. 
  165. ^ "Nokia C01 Plus silently announced with Android 11 Go Edition". GSMArena. 8 Haziran 2021. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  166. ^ "Nokia C20 Plus announced with Android Go, 6.5" screen, and 4,950 mAh battery". GSMArena. 11 Haziran 2021. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  167. ^ "Nokia C1 2nd Edition - Full phone specifications". www.gsmarena.com. 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  168. ^ "Nokia C30 and 6310 are official too alongside a bunch of true wireless earbuds". GSMArena. 26 Temmuz 2021. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  169. ^ a b "HMD launches four new Nokia C and G-series smartphones at CES 2022". GSMArena.com (İngilizce). 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  170. ^ "Nokia C21 and C21 Plus announced with metal frames and 6.5" displays". GSMArena.com (İngilizce). 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  171. ^ a b c Porter, Jon (1 Eylül 2022). "HMD claims its latest Nokia smartphone is its most 'eco-friendly' yet". The Verge. 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 
  172. ^ Peter. "Nokia C12 launches with Android 12 Go Edition, 6.3" display". GSMArena.com (İngilizce). 27 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  173. ^ Michail. "Nokia C02 silently debuts with Android 12 (Go edition) and entry-level specs". GSMArena.com (İngilizce). 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  174. ^ Ivan. "The Nokia C22 and C32 announced with three-day battery life". GSMArena.com (İngilizce). 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  175. ^ Michail. "Nokia C12 Pro debuts with Android 12 (Go edition), Unisoc chipset". GSMArena.com (İngilizce). 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  176. ^ Sagar. "Nokia C12 Plus goes official with a 6.3" screen and 4,000 mAh battery". GSMArena.com (İngilizce). 29 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  177. ^ Michail. "Nokia C110 and C300 announced with entry level specs and budget pricing". GSMArena.com (İngilizce). 26 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2023. 
  178. ^ a b Yordan. "HMD launches affordable Nokia G310 5G and Nokia C210 in the US". GSMArena.com (İngilizce). 26 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2023. 
  179. ^ "Nokia G50 5G phone unveiled with Snapdragon 480, 6.81" HD+ display and a 48 MP camera". GSMArena. 22 Eylül 2021. 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  180. ^ "Nokia announces G300 with 6.52-inch screen, 4,470 mAh battery for $200". GSMArena. 12 Ekim 2021. 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  181. ^ "Nokia G21 unveiled with 90Hz LCD, 50MP camera and three day battery life". GSMArena. 14 Şubat 2022. 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  182. ^ "Nokia G11 launches silently with three cameras, big battery". GSMArena. 15 Şubat 2022. 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  183. ^ Sagar. "Nokia G11 Plus goes official with 50MP camera and 3-day battery life". GSMArena.com (İngilizce). 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  184. ^ Ivan. "Nokia G22 is official with focus on repairability and sustainability". GSMArena.com (İngilizce). 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  185. ^ "Nokia G42 - Full phone specifications". www.gsmarena.com. 17 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2023. 
  186. ^ "Nokia XR20: Full Specification and 5 Special Features". Goriber.Tech. 27 Temmuz 2021. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  187. ^ "Nokia X100 unveiled: an X10 for T-Mobile, it will sell for just $252". GSMArena.com (İngilizce). 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021. 
  188. ^ Ro. "Nokia's XR21 rugged phone goes official with IP69K certification". GSMArena.com (İngilizce). 29 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023. 
  189. ^ Porter, Jon (6 Ekim 2021). "HMD's Nokia is getting into Android tablets with the $249.99 T20". The Verge. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2021. 
  190. ^ "Nokia T10 is an 8" tablet with optional LTE". GSMArena. 12 Temmuz 2022. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 
  191. ^ "Nokia C31 debuts with 6.7" display, T21 tablet with stylus support joins in". GSMArena. 1 Eylül 2022. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 
  192. ^ "Nokia Phones". 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 
  193. ^ Peter. "HMD Connect is shutting down in December, the global roaming service was just over 2 years old". GSMArena.com (İngilizce). 12 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023. 
  194. ^ "HMD Connect update". HMD Global (İngilizce). 11 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023. 
  195. ^ "HMD Global shuts down HMD Mobile after just two years | Nokiamob" (İngilizce). 27 Temmuz 2023. 26 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2023.