Tempo and Mode in Evolution

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Evrimde Usul ve Makam sayfasından yönlendirildi)
Kitabın kapağı

Tempo and Mode in Evolution, (Türkçe: Evrim'in Temposu ve Biçimi, Kitap henüz Türkçeye tercüme edilmedi.) George Gaylord Simpson’un 1944 yılında yayınlanan, paleontoloji biliminin unsurlarını genetik ve evrimsel biyoloji bilim dallarıyla birleştirerek modern evrimsel senteze büyük katkı yapan kitabı. Simpson popülasyon genetiğine ait mikro evrimin, paleontoloji ile gözlenen makro evrimin kalıplarını açıklamaya yeteceğini savundu. Simpson ayrıca tempo ve biçim arasındaki ayrımın altını çizdi. Tempo ile kastedilen şey evrimsel oranlar, bu oranların artıp azalması, aşırı yavaş ya da hızlı evrimleşme koşuları ve durağanlık ve devinim ile ilgili olgulardır. Biçim ile kastedilen şey ise evrim biçiminin temel bir faktör olduğu, ama ondan daha kapsamlı olan bir evrimleşme yöntem, biçim ve modeli çalışmasıdır. Simpson’un eserinde şu genellemelere varılır:

  • Evrimin usulü, makamı hakkında bilgi verebilir.
  • Fosil kayıtlarında birden çok usul bulunabilir (braditelik-standart evrimleşme hızından daha yavaş olan evrimleşme hızı, takitelik-standart evrimleşme hızından daha hızlı olan evrimleşme hızı, horotelik-standart evrimleşme hızı)
  • Paleontolojinin bulguları doğal seçilimin genetik teorisi ile uyumludur. Dahası, ortogenez, Lamarkizm, mutasyon baskısı ve makromutasyon gibi teoriler ya yanlıştır ya da rolleri yok denecek kadar azdır.
  • Her on evrimden dokuzu, bütün neslin sabit filetik dönüşümü ile gerçekleşir (anagenez). Ernst Mayr’ın yaptığı popülasyonların parçalanması ile türleşme tanımının aksine özellikle allopatrik ve peripatrik türleşme söz konusudur.
  • Fosil kayıtlardaki evrimsel geçişlere dair kanıt eksiklikleri için en iyi açıklama jeolojik kayıtlardaki yetersizlik ve kuantum evrimidir (kuantum evrimi “aile, takım ve sınıf gibi yüksek seviyedeki taksonomik birimlerin evriminden sorumludur). Kuantum evrimi Sewall Wright’ın rastgele genetik sürüklenme teorisine dayanır.

Simpson’un kitabının yayınlanmasından elli yıl sonra Amerika Birleşik Devletleri'nde Ulusal Bilimler Akademisi editörleri Walter M. Fitch ve Francisco J. Ayala olan Tempo and Mode in Evolution: Genetics and Paleontology 50 Years After Simpson adında bir kitap yayımladı. Bu kitap Ayala, Stephen Jay Gould ve W. Ford Doolittle tarafından yazılan makaleleri de içeriyor.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]