El Escorial
 | |
 | |
| Koordinatlar | 40°35′21″K 4°08′52″B / 40.58917°K 4.14778°B |
|---|---|
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | Juan Bautista de Toledo Juan de Herrera |
El Escorial, Madrid Özerk Bölgesi içinde, Sierra de Guadarrama dağının eteklerinde manastır, saray, kütüphane ve diğer bölümlerden oluşan, İspanya Kralı II. Felipe'nin ikametgahı olarak kullanılmış dinî-kültürel yapı. 1984 yılından itibaren UNESCO Dünya Mirasları listesindedir.[1]
Tarihi
10 Ağustos 1557 tarihinde İspanyollar St. Quentin Savaşı'nda Fransız ordusunu mağlup edince, İspanya Kralı II. Felipe Aziz Lawrence gününde kazandığı bu zafer için şükran ifadesi olarak Aziz'in onuruna İspanyol monarşisinin ve silahının gücünü simgeleyecek ve St. Quentin zaferini ölümsüzleştirecek bir manastır yaptırmaya karar verir.
Manastır projesi zamanla, yapıya yüklenmek istenen anlamlara paralel bir şekilde büyür. V. Karl'ın vasiyet ettiği gibi bir hanedan panteonu düşüncesinin işin içine girmesinin ötesinde, manastırla kral sarayını bir araya getirmek suretiyle İspanyol mutlakiyetinin siyasal doktrininin taşa kazınması hedeflenir. Öte yandan II. Felipe, Aziz Lawrence'e bağlılığı bir tarafa, içekapanık, melankolik, aşırı dindar ve sağlık sorunları olan biridir ve büyük bir imparatorluğu yönetmenin zorluklarından dinlenebileceği, maiyetiyle değil, rahiplerle çevrili olacağı bir yer aramaktadır. Bu nedenle yapının Aziz Jerome tarikatına ait bir manastıra bir kral sarayından daha yakın bulunması gerekmektedir.
El Escoral'ın inşasına 1563 yılında başlanır. Projenin baş mimarı önce Mikelanj'ın öğrencisi olan Juan Bautista de Toledo'dur. Fakat 1569 yılında Juan de Toledo'nun ölümü üzerine işi Juan de Herrera devralır ve 13 Aralık 1584 tarihinde bitirir.
II. Felipe işi hem proje, hem de yapım aşamasında sıkı bir şekilde takip eder. Yapının iç süslemeleri için İber Yarımadası'ndan ve diğer ülkelerden en iyi malzemeyle en usta işçiler getirilir. Kullanılan mermer Aracena'dan temin edilir, heykeltıraşlık işleri Milano'ya sipariş edilir, bronz ve gümüş işlemeler ise Toledo, Zaragoza ve Flandre'de yaptırılır.
Binanın yapımı tamamlanınca, II. Felipe İspanyol ve Avrupalı ressamların en iyi eserlerini, çok sayıda kitap ve yazmayı burada toplar. II. Felipe'nin ölümünden sonra mirasçıları El Escorial'ın resim, kitap ve yazma koleksiyonlarını geliştirmeyi sürdürürler. Günümüzde El Escorial Tiziano Vecellio, El Greco, Francisco de Zurbarán, Jusepe de Ribera, Tintoretto, Coello gibi ressamların en iyi eserlerine ev sahipliği yapmaktadır.
Kütüphane
Dünyanın en büyük kütüphanelerinden biri olan El Escorial Kütüphanesi'nde Augustinus (354-430), X. Alfonso (1221-1284) ve Avilalı Teresa'ya (1515-1582) ait yazmalarla beraber, çok sayıda Arapça yazma eser de muhafaza edilmektedir. Burası, ciltlerinin daha iyi muhafaza edilmesi için kitapların raflarda sırtları rafın içine gelecek şekilde korunduğu yegane kütüphanedir.
San Lorenzo de El Escorial
El Escorial Sarayı'nın etrafında bugün San Lorenzo de El Escorial adlı, 2011 yılı verilerine göre yaklaşık 19 bin nüfuslu[2] küçük bir kent mevcuttur.
Kaynakça
Dış kaynaklar
 |
Wikimedia Commons'ta El Escorial ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
