Balıklı, Uzundere
| Balıklı | |
|---|---|
 | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Balıklı Balıklı'nın Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Uzundere |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 33,27 km² |
| Rakım | 1020 m |
| Nüfus | |
| • Toplam | 609 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25440 |
Balıklı, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Tortum Gölü kıyısında yer alan Balıklı Mahallesi'nin eski adı Zihek'tir. Nitekim Gürcüce kaynaklarda Ziheki (ზიხექი), Türkçe kaynaklarda Zihik (ذیخیك)olarak geçer.[5][6]
Zihek köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinde yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirdi. 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre köy, Oltu sancağının Haho (Hahuli) nayihesine bağlıydı. Köyün nüfusu 218 haneden oluşuyordu. Bu hane içinde 211 hane Hristiyan, 7 hane Müslüman olarak kaydedilmişti. Bu nüfus Zihek köyünün hayli büyük bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinde köyde 48 hanede 160 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Zihek köyünün nüfusunun yaklaşık 320 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[7]
Zihek, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Zihik" adıyla Erzurum vilayetinin Tortum kazasına bağlı Azort nahiyesinde yer alıyordu.[6] 1935 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahip olan köyün nüfusu 350 kişiden oluşuyordu.[8] Zihek veya Zihik Türkçe olmadığı için köyün adı 1950'lerin ilk yarısında Balıklı olarak değiştirildi. Nitekim köyü adı 1955 genel nüfus sayımında "Balıklı (Zihik)" biçimde yazılmıştır.[9] 1965 genel nüfus sayımında Balıklı köyünün nüfusu 567 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 129 kişi okuma yazma biliyordu. Bu tarihte köy Tortum kazasının Uzundere bucağına bağlıydı.[10] Uzundere 1987 yılında ilçe olunca, Balıklı da bu ilçenin merkez nahiyesinin köyü haline geldi.
Daha önceleri Erzurum ili Tortum ilçesine bağlı olan köy, 1987 yılında, yeni kurulan Erzurum ili Uzundere ilçesine bağlanmıştır.[11] 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Uzundere Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[12]
Balıklı köyünde iki adet kilise bulunmaktadır. Aşağı mahalledeki tek nefli kilise, çatı örtüsü dışında, nerdeyse tamamen ayakta kalmıştır. Değirmentepe mahallesindeki kilise ise, büyük ölçüde yıkılmış ve geriye kuzey duvarı ile doğu ve batı duvarlarının birer parçası kalmıştır.[13]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahalle, Erzurum il merkezine 105 km, Uzundere ilçe merkezine 19 km uzaklıktadır.</ref>[14] Mahalle, Uzundere'nin kuzeydoğusunda olup, 
numaralı Artvin-Erzurum (Yusufeli-Uzundere) devlet yolu ve Tortum Gölü kenarındadır.[15] .
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 609[1] |
| 2021 | 632[1] |
| 2020 | 611[1] |
| 2019 | 635[1] |
| 2018 | 622[1] |
| 2017 | 566[1] |
| 2016 | 533[1] |
| 2015 | 542[1] |
| 2014 | 491[1] |
| 2013 | 538[1] |
| 2012 | 536[2] |
| 2011 | 513[2] |
| 2010 | 500[2] |
| 2009 | 500[2] |
| 2008 | 517[2] |
| 2007 | 533[2] |
| 2000 | 503[2] |
| 1990 | 668[16] |
| 1985 | 739[17] |
| 1965 | 567[18] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Uzundere Balıklı Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Balıklı alan". Balıklı alan. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ "Balikli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 94. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 235.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 94, 96. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ 1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 404.
- ^ 1955 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1961, s. 213.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 264.
- ^ "3392 sayılı Kanun". Resmî Gazete. 19 Haziran 1987. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 110-111 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
- ^ "Balıklı Mahallesi". YerelNet.org.tr. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ "Balıklı to D 950". Balıklı to D 950. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |