Amerika'daki İsveç kolonileri
| Amerika'nın Avrupa kolonizasyonu |
|---|
| dizisinin bir parçası |
.svg) |
İsveç, şu anda Delaware, New Jersey, Pennsylvania ve Maryland'de bulunan Delaware Nehri üzerindeki Yeni İsveç kolonisi (1638-1655) ve 18. ve 19. yüzyıllarda Karayipler'de iki servet de dahil olmak üzere 17. yüzyılın ortalarında Amerika'da koloniler kurdu.
Kuzey Amerika[değiştir | kaynağı değiştir]
Yeni İsveç kolonisi, 1637 yılında İsveç, Hollanda ve Alman ticari çıkarlarından oluşan bir konsorsiyum olan İsveç Güney Şirketi'nin ilk seferiyle 1638 yılında kuruldu.[1][2] Koloni, Delaware Nehri boyunca, İsveçli ve Hollandalı tüccarların onlarca yıldır ziyaret ettiği yerler boyunca modern Delaware (örneğin Wilmington), Pennsylvania (örneğin Philadelphia) ve New Jersey'deki (örneğin New Stockholm ve Swedesboro) yerleşim yerleriyle birlikte bulunuyordu[3]
O zamanlar (1809 yılına kadar) Finlandiya, İsveç Krallığı'nınbir parçasıydı ve İsveç kolonilerinin yerleşimcilerinden bazıları günümüz Finlandiya'sından geldi veya Fince konuşuyordu.[4] İsveçliler ve Finliler ahşap ev tasarımlarını, öncülerin tipik ahşap kulübe haline geldiği Amerika'ya getirdiler.[1] İsveçli sömürgeciler, Susquehannock ile ticari bir ilişki kurdular ve Maryland sömürgecilerine karşı başarılı savaşlarında onları desteklediler.[3][5]
Baltık deniz gücüyken, İsveç İmparatorluğu'nun uluslararası gücü kara temelli askerî güce dayanıyordu ve başka bir genel savaş kuzey Avrupa'yı sardığında, İsveç Kraliyet Donanması koloniyi koruyamadı. Sonra, genç koloni sonunda Kuzey Amerika'daki İsveçli sömürgecilerin varlığını Yeni Hollanda kolonisindeki çıkarları için bir tehdit olarak algılayan Hollandalılar tarafından ilhak edildi.
Karayipler[değiştir | kaynağı değiştir]
İsveç kolonisi Saint Barthélemy (1784-1878) porto franco (serbest liman) olarak işletildi. Başkent Gustavia, İsveç adını hâlâ koruyor. Guadeloupe (1813-1814), Napolyon Savaşları'nın bir sonucu olarak İsveç'in eline geçti. Guadeloupe Fonu'nun yükselişini sağladı.[6]
Diğer yerleşim yerleri[değiştir | kaynağı değiştir]
İsveçli göçmenler, diğer ülkelere veya kolonilere yerleşmek amacıyla Amerika'ya gitmeye devam ettiler. 19. yüzyılın ortaları ve 20. yüzyılın başlarında Amerika Birleşik Devletleri'ne büyük bir İsveç göçü görüldü. Bu dönemde ABD'ye yaklaşık 1,3 milyon İsveçli yerleşti ve şu anda 2008 itibarıyla yaklaşık dört milyon İsveçli Amerikalı var.[7]
Brezilya'nın ikinci imparatoru II. Dom Pedro'nun göçü teşvik etmesi, Brezilya'ya giren ve esas olarak Joinville ve Ijuí şehirlerine yerleşen çok sayıda İsveçliyle sonuçlandı. 19. yüzyılın sonlarında, Arjantin'deki Misiones Eyaleti, İsveç göçünün önemli bir merkeziydi ve İsveçli-Arjantinlilerden oluşan bir nüfusun temellerini attı.[8]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- İsveç denizaşırı kolonileri
- İsveç'in serveti
- İsveç İmparatorluğu
- 1816'da sömürge valileri
- İsveçli Arjantinliler
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "A Brief History of New Sweden in America (The Swedish Colonial Society)". 11 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023.
- ^ Mark L. Thompson (2013). The Contest for the Delaware Valley: Allegiance, Identity, and Empire in the Seventeenth Century. Louisiana State University Press. ISBN 978-0-8071-5060-3. 13 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023.
- ^ a b See or copy American Heritage Book of Indian cites, Susquehannock peoples.
- ^ "A. R. Dunlap & E. J. Moyne. The Finnish Language on the Delaware. American Speech, Vol. 27, No. 2 (May, 1952), pp. 81–90". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2007.
- ^ See text and cites of Province of Maryland#Relations with the Susquehannock
- ^ "Discover St Barts island | St Barths". www.st-barths.com (İngilizce). 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023.
- ^ "U.S. Census website". Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu (İngilizce). 27 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2018.
- ^ "::Asociación Sueca::". www.clubsueco.com.ar. 21 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023.
Diğer kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Barton, H. Arnold (1994) Bölünmüş Bir Halk: Anavatan İsveçliler ve İsveçli Amerikalılar, 1840–1940. (Uppsala: Acta Universitatis Upsaliensis).
- Benson, Adolph B. ve Naboth Hedin, editörler. (1938) Amerika'da İsveçliler, 1638–1938 (New Haven, CT: Yale University Press) 978-0-8383-0326-9
- Johnson, Amandus (1927) Delaware'deki İsveçliler (Uluslararası Baskı Şirketi, Philadelphia)
İlgili okuma[değiştir | kaynağı değiştir]
- Jameson, J. Franklin (1887) Willem Usselinx: Hollandalı ve İsveçli Batı Hindistan Şirketlerinin (GP Putnam's Sons) Kurucusu
Harici bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yeni İsveç Merkezi 22 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., müze turları ve canlandırıcılar.
- Anı St Barth | St Barthélemy Tarihi (arşivler ve kölelik tarihi, köle ticareti ve bunların kaldırılması),[ölü/kırık bağlantı] Comité de Liaison et d'Application des Sources Historiques.