Alkin

Sayfanın 2 Temmuz 2020 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.

Etinenin Üç Farklı Şekilde Gösterilmesi
Etinin Yapı Modeli
Alkinlerin en basiti olan Etin
Etinenin Top-Çubuk Modeli
Maviyle gösterilen Hidrojen atomlarıdır.
Etinenin Uzay-Dolgu Modeli
Maviyle gösterilen Hidrojen atomlarıdır.

Alkinler Hidrokarbon zincirinde en az bir tane karbon-karbon üçlü bağı içeren organik bileşiklerdir. Yapısında sadece bir tane karbon-karbon üçlü bağı bulunduran Alkinler homolog bir sıra oluştururlar ve C_nH_2n-2 n=2,3,4... genel formülüne sahiptirler.^[1] En basit Alkin Etin(C₂H₂) dir. Alkinlerin yapısında en az karbon –karbon üçlü bağı bulunduğundan ve moleküldeki karbonlar bağlıya bileceği en fazla hidrojen atomunu bağlamadıklarından. Doymamış moleküller kategorisine girerler. İlk kez en basit Alkin , Asetilen İngiltere’nin en ünlü kimyacısı olan Humphry Dayn’in kuzeni olan Edmund Davy tarafından bulunmuştur.

Yapısında iki veya daha fazla karbon-karbon üçlü bağı içeren moleküller polinler diye adlandırılır. Halkalı yapı gösteren Alkinler, yani yapısında karbon-karbon üçlü bağı halkalı moleküller sikloalkinlerle sayılır ve armalı halkalı yapılar Arinler diye adlandırılır.

Homolog Seri

Yapılarında sadece bir tek karbon-karbon üçlü bağı bulunduran Alkinler homolog bir yapı oluştururlar. Aşağıdaki tabloda homolog bir yapı gösteren ilk 10 Alkin'nin genel formulü IUPAC adı verilmiştir.

Dallanmamış Alkinlerde IUPAC Adlandrılması
Genel Formülü	IUPAC Adı
C₂H₂	Etin
C₃H₄	Propin
C₄H₆	Bütin
C₅H₈	Pentin
C₆H₁₀	Heksin
C₇H₁₂	Heptin
C₈H₁₄	Oktin
C₉H₁₆	Nonin
C₁₀H₁₈	Dekin
C₁₁H₂₀	Undekin

Kaynakça

^ Siegfried Hauptmann: Organische Chemie, 2. durchgesehene Auflage, VEB Deutscher Verlag für Grundstoffindustrie, Leipzig, 1985, S. 256−257, ISBN 3-342-00280-8.

[Hauptmann-1] Siegfried Hauptmann: Organische Chemie, 2. durchgesehene Auflage, VEB Deutscher Verlag für Grundstoffindustrie, Leipzig, 1985, S. 256−257, ISBN 3-342-00280-8.

[1]