İçeriğe atla

Çalca, Dereli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
14.52, 15 Kasım 2020 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24021424 numaralı sürüm (→‎Tarihçe: düzeltme)
Çalca Köyü
Çalca Köyü, Köy Merkezi
Çalca
Harita
Giresun
Giresun
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlGiresun
İlçeDereli
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım250 m
Nüfus
 (2019)
 • Toplam735
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu454
İl plaka kodu28
Posta kodu28950

Çalca, Giresun ilinin Dereli ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Köyün tarihi çok eski yıllara dayanmaktadır. Eski adı; 1400 lü yıllarda imar edilmiş olan tarihi kervan yolu üzerinde bulunan han dan dolayı HANYANI olarak isimlendirilmiştir. Çepnilerin bütün obalarının Anadolu’ya geldiğini ve Hazar Denizi ötesi Türkmenleri arasında hiçbir Çepni obası kalmadığını söyleyen Sümer (TDTD/LX:16), XVI. yüzyılda 43 yerleşim yeri ismiyle 24 Oğuz Boyu arasında 9’uncu sırada olan Çepnilerin İçişleri Bakanlığı’nın Türkiye’de Meskûn Yerler Kılavuzu adlı kitabına göre XX. yüzyılda kendi adıyla isimlenen yer sayısını 36 olarak tespit etmektedir ki bu da toplamda Afşar ve Kınık’tan sonra üçüncü sırada olduğunu göstermektedir (Sümer, 1999:427). Aynı yüzyıla (XVI) ait defterlerde Vilâyet-i Çepni ile Vilâyet-i Kürtün adlı kazaların köy dökümleri de yer almıştır. Çepni Vilâyetine bağlı köyün isimleri ÇALCA olarak değiştirilmiştir. Köy 1943 yılında Giresun'a bağlı Tekke Köyü'nden ayrılarak kurulmuştur.

Köye ilk yerleşenler Hekimoğulları, Dadaşoğulları, İmamoğulları, Karacaoğulları, Süleymanustaoğulları'dır. Köyün eski merkezi kavrazlı mahallesidir. Bu mahallenin Çalca için önemi aslen Oğuzların batılı kaynaklara göre 16. Doğu kaynaklarında 21. kolu olan Çebni (Düşmanı görünce saldıran)lerin bu mahallede yerleşik olması ve Devlet-i Ali Osman zamanından kalma Camisinin bulunması ve kültürel özelliklerini korumasıdır. Köy, ilçenin en yüksek nüfuslu köyüdür. Daha fazla bilgiye ulaşmak için; Kutalmışoğlu Çebni, Kaşgarlı Mahmut (Divanü Lûgati’t Türk) vb. eserleri incelenebilir.

Kültür

Her ne kadar son zamanlarda bazı bozulmalar olsa da yöre halkı Türk-İslam kültürünü yaşamakta ve yaşatmaktadır.

Kullanılan dil hala özünü korumaktadır. Birçok kelime Öztürkçe'dir (bıldır, toynak, güz...).

Köyde yaylacılık kültürü yerini korumaktadır. Köy halkının büyük bölümü yaz aylarında Kuzugölü yaylasına göç ederek, yaylacılık kültürünü devam ettirmektedir. Her yıl Temmuz ayında Kuzugölü Yaylası'nda Otçu Göçü Yayla Şenliği düzenlenmektedir. Şenliğe katılım oldukça yoğundur. Şenlikte yöresel sanatçılar sahne almakta ve çevre köylerin katılımı ile çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir.

6 Mayıs’ta Hıdırellez tutulur. Hıdırellez Hızır ve İlyas'ın bir araya geldiğine ve kış ayının bitip güzel günlerin geleceğine inanılır. Hıdırellez günü yeşil bitkilerin koparılmasının uğursuzluk olacağına inanılır.

Eğitim

Yerleşim alanları dağınık olduğu için, eğitim taşımalı sistem ile sağlanmaktadır. Çevre köylerde bulunan öğrenciler taşımalı sistem ile Çalca köyünde bulunan Şehit Basri Apaydın İlköğretim Okulu'nda ilköğretim eğitimini tamamlamaktadır.

Eğitim Düzeyi Toplam Erkek Kadın
Okuma Yazma Bilmeyen 114 28 86
Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul Bitirmeyen 132 42 90
İlkokul Mezunu 295 169 126
İlköğretim mezunu 125 69 56
Ortaokul veya dengi okul mezunu 41 27 14
Lise veya dengi okul mezunu 88 63 25
Yüksek okul ve üzeri 25 15 10
Bilinmeyen 23 12 11
TOPLAM 842 424 418

NOT: Tablo 2014 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre TUİK (Türkiye İstatistik Kurumu) web sitesindeki eğitim istatistikleri veritabanına göre hazırlanmıştır. (Not: 6 yaş üzeri istatistikler)

Coğrafya

Giresun-Dereli yolu üzerinde, Giresun iline 21 km, Dereli ilçesine 10.8 km uzaklıkta olan Çalca köyü Dereli Aksu Çayı ve Çalca Deresi birleşim noktasında kurulmuştur. Kavrazlı, Hanyanı, Tepe Harman, Pelit Bayırı, Gökseki, Yukarı Köy, Harmanın Başı, Çağlan, Güney, Karakışla, Ustalı, Dere Gözü, Kıran Mahallesi (Poyraz) olmak üzere 13 mahalleden oluşur. Nüfus, özellikle yaz aylarında ve özel günlerde 3.000 civarına çıkar. Köy arazisi dağlıktır.

Nüfus

Yıl Toplam Erkek Kadın
2019 735 368 367
2018 835 426 409
2017 694 349 345
2016 820 410 410
2015 851 428 423
2014 883 446 437
2013 1.017 511 506
2012 1.039 527 512
2011 1.050 530 520
2010 1.000 590 410
2009 1.078 545 533
2008 1.120 563 557
2007 1.141 577 564
2000 1.710 - -
1990 1.706 - -
1985 1.825 - -

Altyapı bilgileri

Altyapı Bilgileri Durumu
İlköğretim Okulu VAR
İçme Suyu Şebekesi VAR
PTT Şubesi YOK
PTT Acentesi YOK
Sağlık Ocağı VAR
Sağlık Evi YOK
elektrik Şebekesi VAR
Telefon Şebekesi VAR
İnternet Altyapısı VAR

Köye ulaşımı sağlayan yol asfalttır ve bu sebeple ulaşım kolaydır. Son zamanlarda mahallelere ulaşım sağlayan yolların büyük bölümüne betonlama ve asfaltlama çalışmaları yapılmıştır.

Şablon:Portal