1999 Düzce depremi
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın.
|
UTC zamanı | 1999-11-12 16:57:22 |
---|---|
Yerel tarih | 12 Kasım 1999 | )
Yerel saat | 18:57 TSİ |
Süre | 30 saniye |
Büyüklük | 7.2 Mw (Kandilli)[1] 7.2 Mw (USGS)[2] |
Derinlik | 17 km |
Merkez üs | Düzce, Türkiye |
Fay | Kuzey Anadolu Fay Hattı |
Maks. şiddet | IX (Çok yıkıcı) |
Maks. yer ivmesi | 1.49 g[3] |
Etkilenen ülkeler/bölgeler | Türkiye |
Kayıplar | 845 ölü ve 4.948 yaralı[4] |
1999 Düzce depremi, 12 Kasım 1999 Cuma günü saat 18.57'de aletsel büyüklüğü 7,2 ve merkez üssü Düzce olan deprem. 30 saniye süreyle etkili olan deprem, pek çok ilin yanı sıra Ukrayna'dan da hissedildi.
Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezinin açıklamasına göre; ölü sayısı 845, yaralı sayısı 4.948, depremde hasar gören ve derhâl yıkılması gereken bina sayısı 3.395, yıkık ya da ağır hasarlı ev sayısı 12.939, iş yeri sayısı ise 2.450'dir. Depremden sonra Bolu'ya bağlı Düzce ilçesi, Türkiye'nin 81. ili oldu.
Oluşumu
[değiştir | kaynağı değiştir]73 km uzunluğundaki Düzce fayının 30 km'lik batı bölümü 17 Ağustos 1999 depreminde kırılmış bulunuyordu. Düzce depremi ise fayın 43 km uzunluğundaki doğu bölümünün kırılması sonucunda oluşmuştur. Deprem, 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremine neden olan Kuzey Anadolu Fayı'ın kuzey kolunu oluşturan fayların en doğusunda bulunan segmenti üzerinde, 17 Ağustos 1999'daki kırılmaların Düzce fayının doğu bölümünü tetiklemesi sonucu gerçekleşmiştir.
Deprem kırığının doğu bölümünü sağ yönlü doğrultu atımlı, Efteni gölü bölümü ise oblik faylanma mekanizmasını yansıtır. Kırık üzerinde ölçülebilen maksimum sağ yönlü yer değiştirme 410 ± cm, eğim atım ise 300 cm dolayındadır.
MTA-Ankara Üniversitesi tarafından deprem sonrası hazırlanan Düzce Alternatif Yerleşim Alanlarının Jeolojik İncelemesi" adlı raporda, Adapazarı-Düzce arasında deprem riski artan faylar olarak Düzce fayının doğu bölümü ve Hendek arasında deprem riski artan faylar olarak Düzce fayının doğu bölümü ve Hendek fayı öngörülmüştü. 12 Kasım depremi ile Düzce fayındaki beklenti gerçekleşmemiştir.
Etkisi
[değiştir | kaynağı değiştir]En fazla can kaybı ve yapısal hasar, deprem kırığı üzerinde bulunan yerleşmeler ile Düzce kentinde meydana gelmiştir. Gölyaka-Kaynaşlı hattındaki yapı hasarlarının çoğunluğu, deprem fayının parçalaması sonucunda, Düzce kentindeki hasar ise zayıf zemin özelliklerine bağlı olarak gerçekleşmiştir. Ulaşım alt yapısında da deprem kırığına ve heyelanlara bağlı olarak çeşitli deformasyonlar gelişmiştir. Bölgede geniş bir alanda yapılan ölçümler, suların ekoloji, direkt temas olmadığına göstermektedir. CH4 gazının devamlılığı bulunmamaktadır ve konsantrasyonu giderek düşmektedir.
Bilimsel
[değiştir | kaynağı değiştir]Faylanma Mekanizması:
- 1. Düzlem: 276/59/-167
- 2. Düzlem: 179/79/-32
- Yüzey Kırığı: karada gözlenen 45–50 km.
Maksimum Yanal Atım:
- -4.20 m. Düzce fayı doğu ucunda
- -5.40 m. Düzce güneyi
- -Batı ucunda, sağ yönlü yanal atım miktarı: 3 m.
- -Eğim-yönlü düşey atım: 2.5 m.
- -Doğu ucunda: sağ yönlü yanal atım miktarı: 4.20m.
Sayılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ölüm ve yaralanmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Düzce İlçeleri ve Ölü Sayısı | ||
Ölü | Yaralı | |
Merkez | 463 | 1849 |
Gölyaka | 1 | 67 |
Cumayeri | 0 | 22 |
Çilimli | 2 | 25 |
Akçakoca | 2 | 96 |
Yığılca | 0 | 42 |
Kaynaşlı | 316 | 544 |
Gümüşova | 0 | 34 |
Toplam | 782 | 2678 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü". 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023.
- ^ "USGS ShakeMap Analysis". 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023.
- ^ "Meclis Araştırma Komisyonu Raporu" (PDF). TBMM. Temmuz 2010. s. 4. 2 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2014.