16 Psyche
 16 Psyche'nin, Very Large Telescope'un uyarlanabilir optik sistemi tarafından Ağustos 2019'da elde edilen görüntüsü | |
| Keşif | |
|---|---|
| Keşfeden | Annibale de Gasparis |
| Keşif yeri | Napoli Gözlemevi |
| Keşif tarihi | 17 Mart 1852 |
| Adlandırmalar | |
| MPC belirtmesi | (16) Psyche |
Adın kaynağı | Psyche (Ψυχή) |
| Ana kuşak | |
| Sıfatlar | Psychean[1] |
| Sembol | .svg){kind=small} (tarihsel) |
| Yörünge özellikleri[2] | |
| Günöte | 3,32 AU (497 milyon km) |
| Günberi | 2,53 AU (378 milyon km) |
| 2,92 AU (437 milyon km) | |
| Dış merkezlik | 0,1342 |
| 4,999 y (1825.95 g) | |
| 243,16° | |
| Eğiklik | 3,096° |
| 150,03° | |
| 27 Nisan 2025 | |
| 229,41° | |
| Dünya MOID | 1,53 AU (229 milyon km) |
| Fiziksel özellikler | |
Tayf tipi | Tholen = M[2] SMASS = X[2] Bus-DeMeo = Xk[3] |
| 9,22 ila 12,19 | |
| 6,21[2] | |
| Boyutlar | yaklaşık = 0,59±0,02[4] (278±5 × 232±6 × 164±4) km[5] (en iyi elipsoit uyumu = 277 km × 238 km × 168 km][5] 279 × 232 × 189 km ( ± 10% )[6] (278+4 -8 × 238+4 -6 × 171+1 -5) km[7] |
Ortalama çap | 223±3 km[4] 222±4 km[5] 222+1 -4 km[7] |
| Hacim | 5,75×106 km3 (en uygun)[7] |
| Kütle | (2,29±0,14)×1019 kg[8] |
Ortalama yoğunluk | 3,977±0,253 g/cm3 |
| ~0,144 m/s2[6] | |
| ~180 m/s[6] (~600 ft/s) | |
| 4,195948±0,000001 sa[6][7] | |
| Albedo | 0,15±0,03[5] 0,34±0,08 (radar)[7] |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
16 Psyche, İtalyan gök bilimci Annibale de Gasparis tarafından 17 Mart 1852'de keşfedilen ve Yunan tanrıçası Psyche'den adını alan büyük bir M-tipi asteroittir.[9] "16" ön eki, keşfedilme sırasına göre on altıncı küçük gezegen olduğunu belirtir. M-tipi asteroitlerin en büyüğü ve en kütleli olanıdır ve en büyük on iki asteroitten biridir. Ortalama çapı yaklaşık 220 km 'dir (140 mi) ve asteroit kuşağı kütlesinin yaklaşık yüzde birini içerir. Eskiden bir öngezegennin açığa çıkmış çekirdeği olduğu düşünülüyordu,[10] fakat son gözlemler bu varsayımı sorgulamaktadır.[7][8] Psyche, NASA tarafından aynı adı taşıyan bir uzay aracıyla araştırılacak. Bu, insan yapımı bir nesnenin metalik bir asteroide yolculuk ettiği ilk sefer olacak. Uzay aracı 13 Ekim 2023'te fırlatıldı[11] ve 2029 yılında asteroide ulaşması bekleniyor.[12]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Psychean". Oxford English Dictionary. "psyche". Oxford English Dictionary (Çevrimiçi bas.). Oxford University Press. (Abonelik veya katılımcı kurum üyeliği gerekli.)
- ^ a b c d "JPL SBDB: 16 Psyche". JPL Small-Body Database Browser (9 Aralık 2021 son gözlem). Jet İtki Laboratuvarı. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023.
- ^ "EAR-A-5-DDR Taxonomy". Planetary Data System (v 6.0 bas.). 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2018.
- ^ a b P. Vernazza; M. Ferrais; L. Jorda; J. Hanuš; B. Carry (4 Ekim 2021). "VLT/SPHERE imaging survey of the largest main-belt asteroids: Final results and synthesis" (PDF). Astronomy & Astrophysics. 654: A56. Bibcode:2021A&A...654A..56V. doi:10.1051/0004-6361/202141781. 12 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ekim 2021.
- ^ a b c d Ferrais, M.; Vernazza, P.; Jorda, L.; Rambaux, N.; Hanuš, J.; Carry, B.; Marchis, F.; Marsset, M.; Viikinkoski, M.; Brož, M.; Fetick, R.; Drouard, A.; Fusco, T.; Birlan, M.; Podlewska-Gaca, E.; Jehin, E.; Bartczak, P.; Berthier, J.; Castillo-Rogez, J.; Cipriani, F.; Colas, F.; Dudziński, G.; Dumas, C.; Ďurech, J.; Kaasalainen, M.; Kryszczynska, A.; Lamy, P.; le Coroller, H.; Marciniak, A.; Michalowski, T.; Michel, P.; Santana-Ros, T.; Tanga, P.; Vachier, F.; Vigan, A.; Witasse, O.; Yang, B. (Haziran 2020). "Asteroid (16) Psyche's primordial shape: A possible Jacobi ellipsoid?" (PDF). Astronomy and Astrophysics. 638: L15. Bibcode:2020A&A...638L..15F. doi:10.1051/0004-6361/202038100. 27 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ a b c d Shepard, Michael K.; Richardson, James; Taylor, Patrick A. (2017). "Radar observations and shape model of asteroid 16 Psyche". Icarus. 281: 388-403. Bibcode:2017Icar..281..388S. doi:10.1016/j.icarus.2016.08.011.
- ^ a b c d e f Shepard, Michael K.; De Kleer, Katherine; Cambioni, Saverio; Taylor, Patrick A.; Virkki, Anne K.; Rívera-Valentin, Edgard G.; Rodriguez Sanchez-Vahamonde, Carolina; Fernanda Zambrano-Marin, Luisa; Magri, Christopher; Dunham, David; Moore, John; Camarca, Maria (2021). "Asteroid 16 Psyche: Shape, Features, and Global Map". The Planetary Science Journal. 2 (4): 125. arXiv:2110.03635 $2. Bibcode:2021PSJ.....2..125S. doi:10.3847/PSJ/abfdba.
- ^ a b Elkins-Tanton, L. T. (2020). "Observations, meteorites, and models: A preflight assessment of the composition and formation of (16) Psyche". Journal of Geophysical Research: Planets. 125 (3): 23. Bibcode:2020JGRE..12506296E. doi:10.1029/2019JE006296. PMC 7375145 $2. PMID 32714727.
- ^ Schmadel, Lutz D. (2012). Dictionary of Minor Planet Names (6. bas.). Springer Science & Business Media. ss. 14-15. ISBN 978-3642297182.
- ^ Bell, J.F. (2015). Richard P. Binzel; Tom Gehrels; Mildred Shapley Matthews (Ed.). Asteroids: The Big Picture in Asteroids II. University of Arizona Press. ss. 921-948. ISBN 978-0-8165-1123-5.
- ^ Wall, Mike (28 Eylül 2023). "NASA's Psyche Mission Targeting Oct. 12 for Launch". blogs.nasa.gov. Nasa. 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2023.
- ^ "NASA Continues Psyche Asteroid Mission". JPL. NASA. 28 Ekim 2022. 8 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kaasalainen, M. (2002). "Shape model deduced from lightcurve" (PDF). 16 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2006.
- Carter, Jamie (26 Ekim 2020). "Hubble examines massive metal asteroid called 'Psyche' that's worth way more than our global economy". Forbes. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- 16 Psyche - AstDyS-2, Asteroitler—Dinamik Site
- 16 Psyche - JPL Small-Body Database
