Ay tanrılarının listesi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 05.24, 20 Ocak 2021 tarihindeki hâli

Mitolojide, bir ay tanrısı, bazen bir kişileştirme olarak, Ay tanrısı veya tanrıçasıdır. Bu tanrılar kültüre bağlı olarak çeşitli işlevlere ve geleneklere sahip olabilirler, ancak bunlar genellikle birbirleriyle ilişkilidir. Çoğu eski dinlerde bir tür Ay ibadeti bulunabilir.

Ay tanrılarının listesi

Afrikalı

İsim	Mitoloji / Din	Detaylar
Abuk	Dinka	Bereket, ahlak, yaratıcılık ve sevgi tanrıçası
Ala	Igbo	Doğurganlık, ahlak ve yaratıcılık tanrıçası
Gleti	Dahomean
Mawu	Dahomean
Iah	Mısırlı
iNyanga	Zulu	Ay Tanrıçası
Khonsu	Mısırlı	Khonsu şahin başlı bir tanrı olarak tasvir edilmiştir, ancak çoğunlukla genç bir Mısırlı gibi yandan tutam saçları olan genç bir adam olarak tasvir edilir. Aynı zamanda bir zaman tanrısıydı. Kültünün merkezi, Amun ve Mut'la üçlü bir araya geldiği Thebes'teydi. Khonsu aynı zamanda zaman ve ay ölçümlerinde de yer alan Thoth ile sıkı bir ilişki içindeydi.
Thoth	Mısırlı	Bilgelik, sanat, bilim ve yargı tanrısı
Ela-Opitan	Yoruba

Avrupa

İsim	Mitoloji / Din	Detaylar
Arianrhod	Galler
Artemis	Yunan	Artemis, av, vahşi doğa, vahşi hayvanlar, iffet ve Ay'ın eski Yunan tanrıçasıdır.^[1]^[2] Zeus ve Leto'nun kızı ve Apollon'un ikiz kız kardeşidir.^[3] Roma tanrıçası Diana ile kapsamlı bir şekilde birleştirilmiştir. Cynthia adlı sıfatı Ay'ın Yunan kişiliği Selene ve Romalı Diana için de kullanıldı.^[4]
Artume	Etrüsk
Ataegina	Lusitanya
Bendis	Trakyalı
Diana	Roma	Diana, Roma ve Helenistik dinlerde bir tanrıçadır ve öncelikle kırsal kesimin, avcıların, kavşakların ve Ay'ın tanrıçası olarak kabul edilir. Eşdeğeri Yunan tanrıçası Artemis'dir (yukarıya bakınız).
Elatha	İrlandalı	Elatha, İrlanda mitolojisinde Fomor halkının kralıydı. Babası Delbáeth'in yerini aldı ve yerine Ériu'nun annesi olan oğlu Bres geçti .
Hekate	Yunan	Ay'la ilişkili olmasına rağmen, Hekate aslında bir ay tanrıçası olarak kabul edilmez.
At	Slav
Hjúki ve Bil	İskandinav
Ilargi	Bask
Kuu	Fince
Losna	Etrüsk
Luna	Roma
Mano	Sámi
Máni	İskandinav	Máni, İskandinav mitolojisinde Ay'ın kişileştirilmesidir. Máni için ilk kişileştirme 13. yüzyılda daha önceki geleneksel kaynaklardan derlenen Poetic Edda'da yapılmıştır ve 13. yüzyılda Snorri Sturluson tarafından yazılan Prose Edda'da tasdik edilmiştir. Her iki kaynak da onun kişileştirilmiş güneşin Sól'un kardeşi ve Mundilfari'nin oğlu olduğunu belirtirken, Nesir Edda, göklerde Hjúki ve Bil'in çocukları tarafından takip edildiğini ekliyor.
Meness	Leton
Phoebe	Yunan
Selene	Yunan
Üçlü Tanrıça	Vika

Asya

Ainu mitolojisi

Tanrı Kunnechup Kamui

Anadolu

Tanrı Kaskuh ( Hitit mitolojisi )
Tanrı Men ( Frig mitolojisi)

Çin mitolojisi

Jie Lin, Ay'ı gece gökyüzünde taşıyan Tanrı ^[5]
Chang Xi Yılın on iki ayına karşılık gelen on iki ayın annesi
Chang'e Ay'da yaşayan ölümsüz
Tai yin xing jun (太陰星君 Tàiyīn xīng jūn) Taoculuk ve Çin halk dininde görülür.^[6] ^[7]
Tu'er Ye Ay'da yaşayan tavşan tanrısı
Wu Gang Ay'da yaşayan ölümsüz

Elam

Tanrı Napir

Hindu Mitolojisi

Tanrı Chandra veya Soma, Ay tanrısı

Hurri-Urartu

Tanrı Kušuḫ ( Hurri mitolojisi )
Tanrıça Selardi (Urartu mitolojisi)

Endonezya mitolojisi

Tanrıça Ratih
Tanrıça Şilewe Nazarate

Japon mitolojisi

Tanrı Tsukuyomi

Kore mitolojisi

Tanrıça Myeongwol ^[8]

Mari mitolojisi

Tanrı Tõlze

Filipin mitolojileri

Kabigat (Bontok mitolojisi): Chal-chal'ın oğlunun başını kesen ay tanrıçası; eylemi, kafa avcılığının kökenidir ^[9]
Bulan (Ifugao mitolojisi): geceden sorumlu ay tanrısı ^[10]
Ay Tanrısı (Ibaloi mitolojisi): Kabunian'ı henüz bir eşi olmadığı için alay eden tanrı ^[11]
Delan (Bugkalot mitolojisi): Güneş ve yıldızlarla ibadet edilen ayın tanrısı ^[12]
Bulan (Ilocano mitolojisi): Yas tutan Abra'yı rahatlatan ay tanrısı ^[13]
Bulan (Pangasinense mitolojisi): Loş sarayı yıldızlar haline gelen sürekli ışığın kaynağı olan neşeli ve yaramaz ay tanrısı; hırsızların yollarına rehberlik eder ^[14]
Mangetchay'in Karısı (Kapampangan mitolojisi): Güzelliği büyük savaşı ateşleyen kızları dünyaya getiren Mangetchay'in karısı; Ay'da yaşıyor ^[15]
Mayari (Kapampangan mitolojisi): kardeşi Apolaqui ^[16] ile savaşan ay tanrıçası
Apûng Malyari (Kapampangan mitolojisi): Pinatubo Dağı'nda yaşayan ay tanrısı ve sekiz nehrin hükümdarı ^[17]
Mayari (Tagalog mitolojisi): ay tanrıçası;^[18] bazen tek gözlü olduğu tespit edildi;^[19] Bathala'nın kızı ve geceleri dünyanın hükümdarı ^[20]
Dalagang nasa Buwan (Tagalog mitolojisi): ayın bakiresi ^[21]
Dalagang Binubukot (Tagalog mitolojisi): Aydaki kapalı bakire ^[21]
İsimsiz Ay Tanrısı (Tagalog mitolojisi): Rajo'nun hırsızlığını dürtükleyerek bir tutulmaya yol açan gece bekçisi ^[22]
Bulan-hari (Tagalog mitolojisi): Bathala tarafından Pinak halkına yardım etmek için gönderilen tanrılardan biri; yağmurun yağmasını emredebilir; Bitu-in ile evli ^[23]
Bulan (Bicolano mitolojisi): Dagat ve Paros'un oğlu; Daga'nın isyanına katıldı ve öldü, vücudu Ay oldu.^[24] Başka bir efsanede, o yaşamaktadır ve kesilmiş kolundan toprak kurulmuştu ve gözyaşlarından nehirler ve denizler kuruldu ^[25]
Haliya (Bicolano mitolojisi): Ay tanrıçası ^[26]
Libulan (Bisaya mitolojisi): Lidagat ve Lihangin'in bakır gövdeli oğlu; büyük isyan sırasında Kaptan'ın öfkesiyle öldürüldü; vücudu ay oldu ^[27]
Bulan (Bisaya mitolojisi): Günahkarları aydınlatan ve geceleri onlara rehberlik eden ay tanrısı ^[28]
Launsina (Capiznon mitolojisi): Güneşin, Ay'ın, yıldızların ve denizlerin tanrıçası ve en sevileni.^[29]
Diwata na Magbabaya (Bukidnon mitolojisi): sadece Magbabaya olarak anılır; bir adama benzeyen iyi yüce tanrı ve yüce plancı; Dünyayı ve ilk sekiz elementi, yani bronz, altın, madeni paralar, kaya, bulutlar, yağmur, demir ve suyu yarattı; elementleri kullanarak denizi, gökyüzünü, Ay'ı ve yıldızları da yarattı; her şeyi dileyen saf tanrı olarak da bilinir; Banting ^[30] adlı krallıkta yaşayan üç tanrıdan biri
Bulon La Mogoaw (T'boli mitolojisi): iki yüce tanrıdan biri; Kadaw La Sambad ile evli; evrenin yedinci katmanında yaşıyor ^[31]
Ay Tanrısı (Maranao mitolojisi): Güzel bir genç kadın olarak antropomorfik bir biçimde tasvir edilen ilahi varlık; melekler onun arabacıları olarak hizmet ediyor ^[32]

Semitik mitoloji

Tanrı Aglibol (Palmarene mitolojisi)
Tanrı Baal-hamon ( Kartaca dini )
Tanrı Sin ( Mezopotamya mitolojisi )
Tanrı Ta'lab ( Arap mitolojisi )
God Wadd (Minaean mitolojisi)
Tanrı Yarikh ( Kenan mitolojisi )

Türk mitolojisi

Tanrı Ay Ata

Avustronezya

Tanrı Andriambahomanana ( Malgaş mitolojisi )
Tanrıça Lona ( Hawai mitolojisi )
Tanrı Avatea ( Polinezya mitolojisi )
Tanrı Fati (Polinezya mitolojisi)
Tanrıça Hina (Polinezya mitolojisi)
Tanrıça Mahina (Polinezya mitolojisi)
Tanrı Marama (Polinezya mitolojisi)

Avustralya

Tanrı Bahloo ( Avustralya Aborijin mitolojisi )
Tanrı Kidili (Mandjindja mitolojisi)
Tanrı Ngalindi ( Yolngu mitolojisi)

Amerika

Aztek mitolojisi

Tanrıça Coyolxauhqui
Tanrıça Metztli
Tanrı Tecciztecatl (bkz Metztli )

Cahuilla mitolojisi

Tanrıça Menily ^[33]

Hopi mitolojisi

Tanrı Muuya

İnka mitolojisi

Tanrıça Mama Killa
Tanrıça Ka-Ata-Killa
Tanrı Coniraya

Inuit mitolojisi

Tanrı Alignak
Tanrı Igaluk
Tanrı Tarqiup Inua

Lakota mitolojisi

Tanrıça Hanwi

Maya mitolojisi

Tanrıça Awilix ; Xbalanque onun ölümlü (erkek) enkarnasyonuydu
Maya ay tanrıçası

Muisca mitolojisi

Tanrıça Huitaca
Tanrıça Chía

Pavni mitolojisi

Tanrı Pah

Tupi Guarani mitolojisi

Tanrı Abaangui
Tanrıça Arasy
Tanrı / Tanrıça Jasy (cinsiyet kabileye bağlıdır)

Vudu

Tanrı Kalfu

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Shen (2018), p. 60
^ Sacks (1995), p. 35
^ Neils (2003), p. 117
^ Pannen, p. 96.
^ 太上洞真五星秘授经
^ Overmyer (1986).
^ Fan, Chen 2013. p. 23
^ "Song of Sun and Moon". Encyclopedia of Korean Folk Culture. 22 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2020.
^ Jenks, A. (1905). The Bontoc Igorot. Manila: Bureau of Printing.
^ Bimmolog, H., Sallong, L., Montemayor, L. (2005). The Deities of the Animistic Religion of Mayaoyao, Ifugao.
^ Moss, C. R. (1924). Nabaloi Tales. University of California Publications in American Archaeology, 227–353.
^ Wilson, L. L. (1947). Ilongot Life and Legends. Southeast Asia Institute.
^ Alacacin, C. (1952). The Gods and Goddesses. Historical and Cultural Data of Provinces.
^ Eugenio, D. L. (2007). Philippine Folk Literature: An Anthology. University of the Philippines Press.
^ Jose, V. R. (1974). Creation and Flood Myths in Philippine Folk Literature. UP .
^ Fansler, D. S. (1921). 1965 Filipino Popular Tales. Hatboro, Pennsylvania: Folklore Assosciates Inc.
^ Nicdao, A. (1917). Pampangan Folklore. Manila.
^ Calderon, S. G. (1947). Mga alamat ng Pilipinas. Manila : M. Colcol & Co.
^ Jocano, F. L. (1969). Philippine Mythology. Quezon City: Capitol Publishing House Inc.
^ Ramos, M. (1990). Philippine Myths, Legends, and Folktales. CreateSpace Independent Publishing Platform
^ ^a ^b Pardo, F. (1686–1688). Carte [...] sobre la idolatria de los naturales de la provincia de Zambales, y de los del pueblo de Santo Tomas y otros cicunvecinos [...]. Sevilla, Spain: Archivo de la Indias.
^ Beyer, H. O. (1912–30). H. Otley Beyer Ethnographic Collection. National Library of the Philippines.
^ Eugenio, D. L. (2013). Philippine Folk Literature: The Legends. Quezon City: University of the Philippines Press
^ Beyer, H. O. (1923). Ethnogrphy of the Bikol People. vii.
^ Arcilla, A. M. (1923). The Origin of Earth and of Man. Ethnography of the Bikol People, vii.
^ Tiongson, N. G., Barrios, J. (1994). CCP Encyclopedia of Philippine Art: Peoples of the Philippines. Cultural Center of the Philippines.
^ Miller, J. M. (1904). Philippine folklore stories. Boston, Ginn.
^ Buyser, F. (1913). Mga Sugilanong Karaan.
^ Cruz-Lucero, R., Pototanon, R. M. (2018). Capiznon. With contributions by E. Arsenio Manuel. In Our Islands, Our People: The Histories and Cultures of the Filipino Nation, edited by Cruz-Lucero, R.
^ Unabia, C. C. (1986). THe Bukidnon Batbatonon and Pamuhay: A Socio-Literary Study. Quezon City : UP Press.
^ Casal, G. (1978). The T'boli Creation Myth and Religion. T'boli Art: in its Socio-Cultural Context, pp. 122–123
^ Talaguit, C. J. N. (2019). Folk-Islam in Maranao Society. History Department, De La Salle University – Manila.
^ "Menily, the Cahuilla moon goddess (Menilly, Menil, Man-El)". www.native-languages.org. 6 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.

Kaynakça

Coming of Age in Ancient Greece: Images of Childhood from the Classical Past. Hanover, New Hampshire, United States: Hood Museum of Art. 11 Ağustos 2003. ISBN 978-0300099591. Coming of Age in Ancient Greece: Images of Childhood from the Classical Past. Hanover, New Hampshire, United States: Hood Museum of Art. 11 Ağustos 2003. ISBN 978-0300099591. Coming of Age in Ancient Greece: Images of Childhood from the Classical Past. Hanover, New Hampshire, United States: Hood Museum of Art. 11 Ağustos 2003. ISBN 978-0300099591.
Celtic Heritage: Ancient Tradition in Ireland and Wales. High Holborn, London, England: Thames & Hudson. 1961. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019.
A Dictionary of the Ancient Greek World. Oxford, England, United Kingdom: Oxford University Press. 1 Ocak 1995. ISBN 978-0195112061. A Dictionary of the Ancient Greek World. Oxford, England, United Kingdom: Oxford University Press. 1 Ocak 1995. ISBN 978-0195112061. A Dictionary of the Ancient Greek World. Oxford, England, United Kingdom: Oxford University Press. 1 Ocak 1995. ISBN 978-0195112061.
Legendary Ladies: 50 Goddesses to Empower and Inspire You. San Francisco, United States: Chronicle Books. 3 Nisan 2018. ISBN 978-1452163413. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019. Legendary Ladies: 50 Goddesses to Empower and Inspire You. San Francisco, United States: Chronicle Books. 3 Nisan 2018. ISBN 978-1452163413. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019. Legendary Ladies: 50 Goddesses to Empower and Inspire You. San Francisco, United States: Chronicle Books. 3 Nisan 2018. ISBN 978-1452163413. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019.
Harley, Timothy. Moon Lore . Londra: S. Sonnenschein [vb.], 1885. s. 77-139.

[1] Shen (2018), p. 60

[2] Sacks (1995), p. 35

[3] Neils (2003), p. 117

[4] Pannen, p. 96.

[5] 太上洞真五星秘授经

[FOOTNOTEOvermyer1986-6] Overmyer (1986).

[Fan,_Chen_2013._p._23-7] Fan, Chen 2013. p. 23

[8] "Song of Sun and Moon". Encyclopedia of Korean Folk Culture. 22 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2020.

[9] Jenks, A. (1905). The Bontoc Igorot. Manila: Bureau of Printing.

[10] Bimmolog, H., Sallong, L., Montemayor, L. (2005). The Deities of the Animistic Religion of Mayaoyao, Ifugao.

[11] Moss, C. R. (1924). Nabaloi Tales. University of California Publications in American Archaeology, 227–353.

[12] Wilson, L. L. (1947). Ilongot Life and Legends. Southeast Asia Institute.

[13] Alacacin, C. (1952). The Gods and Goddesses. Historical and Cultural Data of Provinces.

[14] Eugenio, D. L. (2007). Philippine Folk Literature: An Anthology. University of the Philippines Press.

[15] Jose, V. R. (1974). Creation and Flood Myths in Philippine Folk Literature. UP .

[16] Fansler, D. S. (1921). 1965 Filipino Popular Tales. Hatboro, Pennsylvania: Folklore Assosciates Inc.

[17] Nicdao, A. (1917). Pampangan Folklore. Manila.

[Calderon,_S._G._1947-18] Calderon, S. G. (1947). Mga alamat ng Pilipinas. Manila : M. Colcol & Co.

[Jocano,_F._L._1969-19] Jocano, F. L. (1969). Philippine Mythology. Quezon City: Capitol Publishing House Inc.

[Ramos,_M._1990-20] Ramos, M. (1990). Philippine Myths, Legends, and Folktales. CreateSpace Independent Publishing Platform

[Pardo,_F._1688-21] Pardo, F. (1686–1688). Carte [...] sobre la idolatria de los naturales de la provincia de Zambales, y de los del pueblo de Santo Tomas y otros cicunvecinos [...]. Sevilla, Spain: Archivo de la Indias.

[22] Beyer, H. O. (1912–30). H. Otley Beyer Ethnographic Collection. National Library of the Philippines.

[23] Eugenio, D. L. (2013). Philippine Folk Literature: The Legends. Quezon City: University of the Philippines Press

[24] Beyer, H. O. (1923). Ethnogrphy of the Bikol People. vii.

[25] Arcilla, A. M. (1923). The Origin of Earth and of Man. Ethnography of the Bikol People, vii.

[26] Tiongson, N. G., Barrios, J. (1994). CCP Encyclopedia of Philippine Art: Peoples of the Philippines. Cultural Center of the Philippines.

[27] Miller, J. M. (1904). Philippine folklore stories. Boston, Ginn.

[28] Buyser, F. (1913). Mga Sugilanong Karaan.

[29] Cruz-Lucero, R., Pototanon, R. M. (2018). Capiznon. With contributions by E. Arsenio Manuel. In Our Islands, Our People: The Histories and Cultures of the Filipino Nation, edited by Cruz-Lucero, R.

[30] Unabia, C. C. (1986). THe Bukidnon Batbatonon and Pamuhay: A Socio-Literary Study. Quezon City : UP Press.

[31] Casal, G. (1978). The T'boli Creation Myth and Religion. T'boli Art: in its Socio-Cultural Context, pp. 122–123

[32] Talaguit, C. J. N. (2019). Folk-Islam in Maranao Society. History Department, De La Salle University – Manila.

[33] "Menily, the Cahuilla moon goddess (Menilly, Menil, Man-El)". www.native-languages.org. 6 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

@@ 348. satır: / 348. satır: @@
 * {{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=tpNFDwAAQBAJ|başlık=Legendary Ladies: 50 Goddesses to Empower and Inspire You|erişimtarihi=14 Ağustos 2019|tarih=3 Nisan 2018|yer=[[San Francisco]], [[United States]]|yayıncı=[[Chronicle Books]]|kaynak=Shen|isbn=978-1452163413}}<bdi>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=tpNFDwAAQBAJ|başlık=Legendary Ladies: 50 Goddesses to Empower and Inspire You|erişimtarihi=14 Ağustos 2019|tarih=3 Nisan 2018|yer=[[San Francisco]], [[United States]]|yayıncı=[[Chronicle Books]]|kaynak=Shen|isbn=978-1452163413}}</bdi> {{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=tpNFDwAAQBAJ|başlık=Legendary Ladies: 50 Goddesses to Empower and Inspire You|erişimtarihi=14 Ağustos 2019|tarih=3 Nisan 2018|yer=[[San Francisco]], [[United States]]|yayıncı=[[Chronicle Books]]|kaynak=Shen|isbn=978-1452163413}}
 * Harley, Timothy. ''Moon Lore'' . Londra: S. Sonnenschein [vb.], 1885. s. 77-139.
+[[Kategori:Ay tanrıları]]