Çizgili sırtlan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çizgili Sırtlan
Yaşadığı dönem aralığı: 0,7-0 myö
Çibanyen-Günümüz 
Korunma durumu

Neredeyse tehdit altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora
Alt takım: Feliformia
Familya: Hyaenidae
Alt familya: Hyaeninae
Cins: Hyaena
Tür: H. Hyaena
İkili adlandırma
Hyaena Hyaena
Linnaeus, 1758
Dünya'da Dağılımı
Anadolu'da Görülen Yerler ve Dağılımı[1]

Çizgili sırtlan (Hyaena hyaena) ya da Andık, sırtlangiller (Hyaenidae) familyasına ait, familyanın diğer üyelerinden daha küçük olan bir sırtlan türü. Yalnızca Afrika'da bulunan diğer sırtlan türlerinden farklı olarak bu türün Asya'da, hatta Türkiye'de yaşadığı ispatlanmıştır.[2]

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Çizgili sırtlan diğer sırtlanlardan (örneğin benekli sırtlan) daha zarif bir vücut yapısına sahiptir. Vücutları 110 cm'nin üstünde uzunluğa ve 40–50 kg ağırlığa ulaşabilir – kuyrukları ortalama 45 santimetredir. Sırtından bir sırada büyüyen kıllarını korkutmak için havaya dikebilir; böylece asıl olduğundan daha büyük gözükür. Rengi gridir ve tüm vücudunda belirgin siyah çizgileri vardır.

Dağılımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Çizgili sırtlan Afrika kıtasının kuzey yarısında, Asya'nın batısında (Anadolu dahil[3]), Arap Yarımadasında ve Hindistan'da bulunur. Yaşam alanı yarı çöl ve kurak bölgelerdir.

Yaşam Şekli[değiştir | kaynağı değiştir]

Çizgili sırtlanin yaşam şekli benekli sırtlanınkinden çok farklıdır. Yalnız yaşamayı tercih eder. Çok nadiren, aile fertlerinden oluşan ufak gruplar kurabilir. Diğer sırtlan türleri gülermiş gibi sesler çıkarırken, çizgili sırtlan sessiz bir hırlamadan başka ses çıkaramaz. Kendine ait bölgesine çok önem verir ve bu bölgeyi savunur. Büyük hayvanları avlayamaz. Genelde leş ile beslenir. Bunun yanı sıra küçük kemiricileri, kuşları, kertenkeleleri, bazen keçi, koyun ya da köpek avlayabilir. İnsandan korkar, zor duruma düşürülmediği sürece saldırmazlar. Genellikle oyuklarda yaşarlar.

Korunma[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğada düşük yoğunlukta bulunmaları, iyi gizlenmeleri ve yalnız yaşamaları sebebi ile vahşi yaşamda görülmeleri çok zordur. Günümüzde Anadolu'nun belirli bölgelerinde Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü tarafından fotokapanlarla takip edilmektedir. Ayrıca 2007 yılında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Doğa Derneği gönüllüleri tarafından üç adet çizgili sırtlan yuvası belirlenmiş ve bu yuvalardan birini kullanan bir çift çizgili sırtlan görüntülenmiştir. Bölge koruma altına alınmış ve fotokapanlarla izlenilmektedir. Anadolu'da sayısı az olmakla birlikte, avlanılması kesinlikle yasaktır. Zira Eylül 2010'da Çevre ve Orman Bakanlığı ile Merkez Av Komisyonu tarafından çıkarılan kanuna göre, Anadolu çizgili sırtlanın Türkiye sınırları dahilinde herhangi bir şekilde avlanması, 15.000 TL para cezasından başlayan yaptırımların yolunu açmaktadır. Dünyada 8000 ila 10.000 ferdi kalmıştır.[kaynak belirtilmeli]

Çizgili sırtlanların Türkiye popülasyonunu korumak için Güneydoğu Anadolu bölgesinin dışında, Altınözü Hatay'da 38.811 hektarlık bir alan yaban hayatı geliştirme sahası olarak ayrılmıştır.[4]

Kitap[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Turk J Zool (2021) 45: 131-141 © TÜBİTAK doi:10.3906/zoo-2007-8
  2. ^ "Otomobilin çarptığı çizgili sırtlan öldü haberi". 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2016. 
  3. ^ "Çizgili Sırtlan". 4 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2011. 
  4. ^ "Doğa koruma ve milli parklar genel müdürlüğü, yaban hayatı geliştirme sahaları bilgi sistemi". 22 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2011. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Çizgili sırtlan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Çizgili sırtlan ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.