Cahit Arf: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
66. satır: | 66. satır: | ||
* [http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Arf.html "MacTutor History of Mathematics"teki biyografisi] |
* [http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Arf.html "MacTutor History of Mathematics"teki biyografisi] |
||
* [http://genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=26096 Cahit Arf'in "Matematikçiler Ağacı"ndaki Yeri] |
* [http://genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=26096 Cahit Arf'in "Matematikçiler Ağacı"ndaki Yeri] |
||
* [http://www.turkmath.org/beta/turkmattarihiarsivi.php Türk Matematik Tarihi Arşivi] |
|||
[[Kategori:20. yüzyıl matematikçileri]] |
[[Kategori:20. yüzyıl matematikçileri]] |
Sayfanın 19.27, 29 Mayıs 2015 tarihindeki hâli
Cahit Arf | |
---|---|
![]() Cahit Arf, ODTÜ Matematik Bölümü | |
Doğum | 11 Ekim 1910 Selanik, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 26 Aralık 1997 (87 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Meslek | Matematikçi |
123 |
Cahit Arf (11 Ekim 1910 [1], Selanik - 26 Aralık 1997, İstanbul), Türk matematikçi, TÜBİTAK Bilim Kolu eski başkanı.
Yaşamı
Yüksek öğrenimi
Yüksek öğrenimini Fransa'da Ecole Normale Superieure'de 1932'de tamamladı. Bir süre Galatasaray Lisesi'nde matematik öğretmenliği yaptıktan sonra İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde doçent adayı olarak çalıştı. Doktorasını yapmak için Almanya'ya gitti. 1938 yılında Göttingen Üniversitesi'nde doktorasını bitirdi.
Kariyeri
Türkiye'ye döndüğünde İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde profesör ve Ordinaryus profesörlüğe yükseldi ve 1962 yılına kadar çalıştı. Daha sonra Robert Koleji'nde matematik dersleri vermeye başladı. 1964 yılında Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ilk bilim kurulu başkanı oldu.
Daha sonra gittiği Amerika Birleşik Devletleri'nde araştırma ve incelemelerde bulundu; Kaliforniya Üniversitesi'nde konuk öğretim üyesi olarak görev yaptı. Türkiye'de yaşamak istemesi üzerine kendi isteğiyle 1967 yılında Türkiye'ye döndü. Döndükten kısa bir süre sonra Kanada ve Amerika'daki üniversitelerden konuk öğretim üyesi olarak teklifler aldı. Ancak kendisi bu tekliflere cevap veremeden Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nden gelen telefon bu üniversiteye atandığını ve uçak biletinin yolda olduğunu söylüyordu ve artık Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde göreve başlamıştı. 1980 yılında emekli oldu. Emekliye ayrıldıktan sonra TÜBİTAK'ın kurulmasında çok emeği geçti ve TÜBİTAK'a bağlı Gebze Araştırma Merkezi'nde görev aldı. 1983-1989 yılları arasında Türk Matematik Derneği başkanlığını yaptı.
Arf, İnönü Armağanı'nı (1943) ve TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazandı (1974). Bu ödülü alırken yaptığı konuşmada 'Bilim insanının amacı anlamaktır' hemen ardından 'ama büyük harflerle anlamaktır' sözüyle kendine göre bilim insanını açıklamıştır. Onuruna yapılan cebir ve sayılar teorisi üzerine uluslararası bir sempozyum, 1990'da 3-7 Eylül tarihleri arasında Silivri'de gerçekleştirilmiştir. Halkalar ve geometri üzerine ilk konferanslar da 1984'te İstanbul'da yapılmıştır. Arf, matematikte geometri kavramı üzerine bir makale sunmuştur. Cahit Arf, 1997 yılının Aralık ayında ağır bir kalp hastalığı nedeni ile ölmüştür.
Çalışmaları
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/10_T%C3%BCrk_Liras%C4%B1_reverse.jpg/300px-10_T%C3%BCrk_Liras%C4%B1_reverse.jpg)
Cahit Arf, cebir konusundaki çalışmalarıyla dünyaca ün kazanmıştır. Sentetik geometri problemlerinin cetvel ve pergel yardımıyla çözülebilirliği konusunda yaptığı çalışmalar, cisimlerin kuadratik formlarının sınıflandırılmasında ortaya çıkan değişmezlere ilişkin Arf değişmezi ve Arf halkaları gibi literatürde adıyla anılan çalışmaların yanı sıra "Hasse-Arf Teoremi" adı ile anılan teoremi matematik bilimine kazandırmıştır.
Cahit Arf, matematiği bir meslek dalı olarak değil, bir yaşam tarzı olarak görmüştür. Öğrencilerine sürekli: "Matematiği ezberlemeyin, kendiniz yapın ve anlayın." demiştir.[2]
Cahit Arf, "Matematik esas olarak sabır olayıdır. Belleyerek (ezberleyerek) değil,keşfederek anlamak gerekir" demiştir.[kaynak belirtilmeli]
"Matematik de resim, müzik ve heykel gibi bir sanattır" diyerek matematiğin sanatsal yönünü vurgulamıştır.[2]
Hakkında düzenlenen konferanslar
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Matematik Bölümü'nde her sene Arf adına ve anısına özel bir konferans düzenlenmektedir.
Ayrıca 2009 yılından itibaren 10 Türk Lirası üzerinde Arf'ın sureti yer almaktadır.[3]
- ODTÜ'de düzenlenen Arf konferanslarının konuşmacıları ve bağlı olduğu kurumlar
- 2009: Gunter Harder - Bonn Üniversitesi Matematik Enstitüsü
- 2007: Hendrik Lenstra - Leiden Üniversitesi Matematik Enstitüsü
- 2006: Jean-Pierre Serre - Collège de France
- 2005: Peter Sarnak - Princeton Üniversitesi ve İleri Araştırma Enstitüsü
- 2004: Robert Langlands - İleri Araştırma Enstitüsü
- 2003: David Mumford - Brown Üniversitesi Uygulamalı Matematik Bölümü
- 2002: Don Zagier - Utrecht Üniversitesi / Collège de France
- 2001: Gerhard Frey - Essen Üniversitesi Deneysel Matematik Enstitüsü
Kaynakça
- ^ http://turnbull.mcs.st-and.ac.uk/history/Biographies/Arf.html
- ^ a b Cahit Arf'ın Çalışmalarının Kısa Bir Tanıtımı. 4 Ocak 2006. 13 Ekim 2010 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Central Bank of the Republic of Turkey. Banknote Museum: 9. Emission Group – Ten Turkish Lira – I. Series. – Retrieved on 20 April 2009.
![]() |
Vikisöz'de alıntılar |
Dış bağlantılar
- 20. yüzyıl matematikçileri
- 1910 doğumlular
- 1997 yılında ölenler
- École Normale Supérieure mezunları
- Göttingen Üniversitesi mezunları
- Türk matematikçiler
- Türk lirası üstünde görünen kişiler
- TÜBİTAK Bilim Ödülü sahipleri
- Selanik doğumlular
- İstanbul Üniversitesi öğretim üyeleri
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler