Ruhsal bozukluklar listesi

Aşağıdakiler, DSM ve ICD tarafından tanımlanan ruhsal bozuklukların bir listesidir.

Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM), Amerikan Psikiyatri Birliği'nin psikiyatri için standart referansıdır ve 450'den fazla ruhsal bozukluk tanımını içerir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yayınlanan Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırılması (ICD), tüm tıbbi hastalıkları sınıflandırmak için kullanılan uluslararası standart sistemdir. Ayrıca zihinsel ve davranışsal bozukluklarla ilgili bir bölüm içerir.

DSM ve ICD'deki tanı kriterleri ve bilgileri, her yeni sürümde revize edilmekte ve güncellenmektedir. Bu liste, şu anda bu iki sistem tarafından tanımlanan şekilde ruhsal bozukluk olarak kabul edilen durumları içerir. Psikiyatri alanı da dahil olmak üzere ruh sağlığı bakımının çeşitli alanlarında, ruhsal bozuklukları tanımlamak için kullanılan tanımlar ve kriterler konusunda anlaşmazlık vardır. Bazı uzmanları kaygılandıran şey, belirli ruhsal bozuklukların "ruhsal hastalıklar" olarak mı sınıflandırılması gerektiği yoksa nörolojik bozukluklar veya başka şekillerde mi daha iyi tanımlanabileceğidir.

Anksiyete bozuklukları

• Ayrılma kaygısı bozukluğu
• Fobi
• Sosyal anksiyete bozukluğu (sosyal fobi)
• Panik bozukluk
• Agorafobi
• Yaygın anksiyete bozukluğu
• Kafein kaynaklı anksiyete bozukluğu
• Hipokondriya

Dissosiyatif bozukluklar

• Dissosiyatif kişilik bozukluğu (çoklu kişilik bozukluğu)
• Dissosiyatif amnezi (psikojenik amnezi)
• Depersonalizasyon-derealizasyon bozukluğu (DPDR, depersonalilazyon bozukluğu)
• Füg durumu (dissosiyatif füg)
• Dissosiyatif nörolojik semptom bozukluğu (buna psikojenik non-epileptik nöbetler dahildir)
• Diğer tanımlanmış dissosiyatif bozukluk

Duygudurum bozuklukları

Depresif bozukluklar

• Yıkıcı duygudurum düzenleyememe bozukluğu
• Majör depresif bozukluk (klinik depresyon)
• Distimi (kalıcı depresyon, kronik depresyon)
• Premenstrüel disforik bozukluk
• Doğum sonrası depresyonu

Bipolar bozukluklar

• Bipolar bozukluk tip I
• Bipolar bozukluk tip II
• Siklotimi

Diğer

• İkincil duygudurum sendromu
• Madde kullanımı kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Mani
• Hipomani

Travma ve strese bağlı bozukluklar

• Reaktif bağlanma bozukluğu
• Sınırsız toplumsal katılım bozukluğu
• Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB)
• Akut stres bozukluğu
• Uyum bozukluğu
• Karmaşık travma sonrası stres bozukluğu (K-TSSB)
• Uzamış yas bozukluğu

Nörogelişimsel bozukluklar

• Zekâ geriliği
• Dil bozukluğu
• Konuşma sesi bozukluğu
• Kekemelik
• Sosyal iletişim bozukluğu
• İletişim bozukluğu
• Otizm spektrum bozukluğu (resmî olarak Asperger sendromu, klasik otizm ve Rett sendromunu içeren bir kategori)
• Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB, DEB)
• Gelişimsel koordinasyon bozukluğu
• Tourette sendromu
• Tik bozukluğu
• Disleksi
• Diskalkuli

Uyku-uyanıklık bozuklukları

• İnsomnia (kronik insomnia ve kısa süreli insomnia dahil)
• Hipersomniya
• İdiyopatik hipersomni
• Kleine-Levin sendromu
• Uyku eksikliği
• Narkolepsi
• Huzursuz bacak sendromu
• Uyku apnesi
• Gece terörü (uyku terörü)
• Patlayan kafa sendromu
• Uykuda hareket bozukluğu

Parasomniler

• Kabus bozukluğu
• REM uyku davranış bozukluğu
• Konfüzyonel uyarılmalar
• Uyurgezerlik
• Uyku ile ilişkili yeme bozukluğu
• Hipnagojik halüsinasyonlar

Sirkadiyen ritim uyku bozukluğu

• Sirkadiyen ritim uyku bozukluğu
• Gecikmiş uyku fazı bozukluğu
• Gelişmiş uyku fazı bozukluğu
• Düzensiz uyku-uyanıklık ritmi
• 24 saat olmayan uyku-uyanıklık bozukluğu
• Vardiyalı çalışma nedenli sirkadiyen ritim uyku bozukluğu
• Jet lag

Nöro-bilişsel bozukluklar

• Deliriyum
• Bunama
• Travmatik beyin hasarı
• Hafif nörobilişsel bozukluk (HIV ile ilişkili nörobilişsel bozukluk)
• Amnezi

Maddeye bağlı bozukluklar ve bağımlılık bozuklukları

Maddeye bağlı bozukluklar

• Madde kaynaklı bozukluk (Madde kaynaklı psikoz, Madde kaynaklı deliriyum, Madde kaynaklı duygudurum bozukluğu)
• Madde zehirlenmesi
• Yoksunluk sendromu
• Madde bağımlılığı

Alkol kullanımına bağlı bozukluklar

• Alkol kullanım bozukluğu
• Alkolik halüsinoz
• Alkol yoksunluğu
• Alkol kullanımının zararlı biçimi

Esrar kullanımına bağlı bozukluklar

• Esrar kullanım bozukluğu
• Esrar bağımlılığı
• Esrar zehirlenmesi
• Esrar kullanımının zararlı biçimi
• Esrar yoksunluğu
• Esrar kaynaklı deliriyum
• Esrar kaynaklı psikoz
• Esrar kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Esrar kaynaklı anksiyete

Sentetik kannabinoid (bonzai) kullanımına bağlı bozukluklar

• Bonzainin zararlı kullanımı epizodu
• Bonzai kullanımının zararlı biçimi
• Bonzai bağımlılığı
• Bonzai zehirlenmesi
• Bonzai yoksunluğu
• Bonzai kaynaklı deliriyum
• Bonzai kaynaklı psikotik bozukluk
• Bonzai kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Bonzai kaynaklı anksiyete

Opioid kullanımına bağlı bozukluklar

• Opioidin zararlı kullanımı epizodu
• Opioid kullanımının zararlı biçimi
• Opioid bağımlılığı
• Opioid zehirlenmesi
• Opioid yoksunluğu
• Opioid kaynaklı deliriyum
• Opioid kaynaklı psikotik bozukluk
• Opioid kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Opioid kaynaklı anksiyete

Sedatif (sakinleştirici), hipnotik veya anksiyolitik kullanımına bağlı bozukluklar

• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitiklerin zararlı kullanımı epizodu
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik kullanımının zararlı biçimi
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik bağımlılığı
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik zehirlenmesi
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik yoksunluğu
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik kaynaklı deliriyum
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik kaynaklı psikotik bozukluk
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik kaynaklı anksiyete
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik kullanımına bağlı amnestik bozukluk
• Sedatif, hipnotik veya anksiyolitik kullanımına bağlı bunama

Kokain kullanımına bağlı bozukluklar

• Kokainin zararlı kullanımı epizodu
• Kokain kullanımının zararlı biçimi
• Kokain bağımlılığı
• Kokain zehirlenmesi
• Kokain yoksunluğu
• Kokain kaynaklı deliriyum
• Kokain kaynaklı psikotik bozukluk
• Kokain kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Kokain kaynaklı anksiyete
• Kokain kaynaklı OKB
• Kokain kaynaklı dürtü kontrol bozukluğu

Amfetamin kullanımına bağlı bozukluklar

• Amfetaminin zararlı kullanımı epizodu
• Amfetamin kullanımının zararlı biçimi
• Amfetamin bağımlılığı
• Amfetamin zehirlenmesi
• Amfetamin yoksunluğu
• Amfetamin kaynaklı deliriyum
• Amfetamin kaynaklı psikotik bozukluk
• Amfetamin kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Amfetamin kaynaklı anksiyete
• Amfetamin kaynaklı OKB
• Amfetamin kaynaklı dürtü kontrol bozukluğu

Sentetik katinon kullanımına bağlı bozukluklar

• Sentetik katitonun zararlı kullanımı epizodu
• Sentetik katinon kullanımının zararlı biçimi
• Sentetik katinon bağımlılığı
• Sentetik katinon zehirlenmesi
• Sentetik katinon yoksunluğu
• Sentetik katinon kaynaklı deliriyum
• Sentetik katinon kaynaklı psikotik bozukluk
• Sentetik katinon kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Sentetik katinon kaynaklı anksiyete
• Sentetik katinon kaynaklı OKB
• Sentetik katinon kaynaklı dürtü kontrol bozukluğu

Kafein kullanımına bağlı bozukluklar

• Kafeinin zararlı kullanımı epizodu
• Kafein kullanımının zararlı biçimi
• Kafein zehirlenmesi
• Kafein yoksunluğu
• Kafein kaynaklı anksiyete bozukluğu
• Kafein kaynaklı uyku bozukluğu

Halüsinojen kullanımına bağlı bozukluklar

• Halüsinojenlerin zararlı kullanımı epizodu
• Halüsinojen kullanımının zararlı biçimi
• Halüsinojen bağımlılığı
• Halüsinojen kaynaklı deliriyum
• Halüsinojen kaynaklı psikotik bozukluk
• Halüsinojen kaynaklı anksiyete bozukluğu
• Halüsinojen kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Halüsinojen kalıcı algı bozukluğu

Nikotin kullanımına bağlı bozukluklar

• Nikotinin zararlı kullanımı epizodu
• Nikotinin zararlı kullanım biçimi
• Nikotin zehirlenmesi
• Nikotin çekilmesi
• Nikotin bağımlılığı

Uçucu maddelerin kullanımına bağlı bozukluklar

• Uçucu maddelerin zararlı kullanımı epizodu
• Uçucu maddelerin kullanımının zararlı biçimi
• Opioid bağımlılığı
• Opioid zehirlenmesi
• Uçucu madde yoksunluğu
• Uçucu madde kaynaklı deliriyum
• Uçucu madde kaynaklı psikotik bozukluk
• Uçucu madde kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Uçucu madde kaynaklı anksiyete

Ketamin ve fensiklidin (PCP) dahil dissosiyatif madde kullanımına bağlı bozukluklar

• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif maddelerin zararlı kullanımı epizodu
• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif madde kullanımının zararlı biçimi
• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif madde bağımlılığı
• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif madde zehirlenmesi
• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif madde yoksunluğu
• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif madde kaynaklı deliriyum
• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif madde kaynaklı psikotik bozukluk
• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif madde kaynaklı duygudurum bozukluğu
• Ketamin ve fensiklidin [PCP] dahil dissosiyatif madde kaynaklı anksiyete

Madde ile ilgili olmayan bozukluk

• Problemli kumar oynama
• İnternette oyun oynama bozukluğu (video oyunu bağımlılığı, internet bağımlılığı)

Parafililer

• Röntgencilik
• Teşhircilik
• Frottörizm bozukluğu
• Cinsel mazoşizm bozukluğu
• Cinsel sadizm bozukluğu
• Cinsel fetişizm bozukluğu
• Transvestik fetişizm bozukluğu
• Zorlayıcı cinsel sadizm bozukluğu
• Tek başına davranışı veya rıza gösteren bireyleri içeren parafilik bozukluk
• Diğer tanımlanmış parafilik bozukluk

Somatik semptomlarla ilgili bozukluklar

• Hipokondriya
• Konversiyon histerisi (Fonksiyonel Nörolojik Semptom Bozukluğu)
• Diğer Tıbbi Durumu Etkileyen Fizyolojik Faktörler
• Kendi kendine dayatılan yapay bozukluk (Munchausen sendromu)
• Bir başkasına dayatılan yapay bozukluk (Munchausen by proxy sendromu)

Cinsel işlev bozuklukları

• Geç boşalma
• Sertleşme bozukluğu
• Kadın orgazm bozukluğu
• Genito-pelvik ağrı/penetrasyon bozukluğu
• Erkek hipoaktif cinsel istek bozukluğu
• Erken boşalma

Eliminasyon bozuklukları

• Enürezis (istemsiz idrara çıkma)
• Enkoprezis (istemsiz dışkılama)

Beslenme ve yeme bozuklukları

• Pika
• Ruminasyon bozukluğu
• Kaçıngan/kısıtlayıcı gıda alım bozukluğu
• Anoreksiya nevroza
• Tıkınırcasına yeme bozukluğu

Yıkıcı dürtü kontrolü ve davranış bozuklukları

• Karşıt olma-karşı gelme bozukluğu
• Aralıklı patlayıcı bozukluk
• Davranış bozukluğu
• Antisosyal kişilik bozukluğu (sosyopati, psikopati)
• Piromani
• Kleptomani

Obsesif-kompulsif ve ilgili bozukluklar

• Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB)
• Beden dismorfik bozukluğu
• İstifçilik sendromu
• Trikotillomani
• Nörotik ekskoriasyon (Deri yolma bozukluğu)
• Hipokondriya
• Beden odaklı tekrarlayan davranış bozukluğu
• Olfaktör referans sendromu

Şizofreni spektrumu ve diğer psikotik bozukluklar

• Şizotipal kişilik bozukluğu
• Sanrısal bozukluk
• Kısa psikotik bozukluk
• Şizofreni
• Şizoaffektif bozukluk
• Psikoz
• Doğum sonrası psikoz

Kişilik bozuklukları

DSM'de

• Genel kişilik bozukluğu

Küme A

• Paranoyak kişilik bozukluğu
• Şizoid kişilik bozukluğu
• Şizotipal kişilik bozukluğu

B Kümesi

• Antisosyal kişilik bozukluğu (sosyopati, psikopati)
• Borderline kişilik bozukluğu
• Histrionik kişilik bozukluğu
• Narsisistik kişilik bozukluğu

C kümesi

• Çekingen kişilik bozukluğu
• Bağımlı kişilik bozukluğu
• Obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu

ICD-11'de kişilik kategorisi tamamen değişmiştir, bunun yerine artık herhangi biri bir kişilik bozukluğunun parçası olabilecek altı belirgin kişilik özelliği veya düzeni vardır: Negatif duygulanım, kopma, asosyallik, disinhibisyon, anakastia ve borderline. Bu özelliklerin her biri hafif, orta veya şiddetli olarak derecelendirilebilir.

Diğer

• Cinsiyet disforisi (cinsiyet bütünlüğü bozukluğu veya cinsiyet uyuşmazlığı olarak da bilinir, ICD-11'de çocuklar ve çocuk olmayanlar için farklı kategorizasyonlar vardır)
• İlaç kaynaklı hareket bozuklukları ve ilacın diğer olumsuz etkileri
• Katatoni

Ayrıca bakınız

• Nörolojik bozukluklar listesi