Muhammed Ümran

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Muhammed Ümran
محمد عمران
Suriye Savunma Bakanı
Görev süresi
1 Eylül 1965 - 14 Şubat 1966
Yerine geldiği Hamad Übeyid
Yerine gelen Hafız Esad
Görev süresi
2 Mayıs 1963 - 1965
Yerine geldiği Muhammed es-Sufi
Yerine gelen Hamad Übeyid
Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi Bölge Komutanlığı Üyesi
Görev süresi
1 Şubat 1964 - 4 Nisan 1965
Suriye Devlet Başkanı Yardımcısı
Görev süresi
8 Mart 1963 - 15 Aralık 1964
Başkan Lu'ay el-Etâsî
Emin el-Hafız
Yerine gelen Nureddin el-Etâsî
Kişisel bilgiler
Doğum 1922
el-Muharrem, Humus Fransız Suriye ve Lübnan Mandası
Ölüm 4 Mart 1972 (49-50 yaşlarında)
Trablusşam, Lübnan
Partisi Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye Bölgesel Şubesi
Askerî hizmeti
Hizmet yılları 1942-1966
Rütbesi Tümgeneral

Tümgeneral Muhammed Ümran (Arapçaمحمد عمران; 1922 - 4 Mart 1972), üniter Baas Partisinin Askeri Komitesinin kurucu üyesi ve 8 Mart Devrimi'nden 1966 Suriye Darbesi'ne kadar Suriye siyasetinin önde gelen isimlerinden biriydi.

Yaşam ve kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Umran 1922 yılında Hayyatin aşiretine mensup küçük toprak sahibi, Nusayri bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Humus'un doğusundaki dağlarda yer alan el-Muharrem köyünden geliyordu. Humus Askeri Akademisinde okudu ve 1947 yılında Baas Partisine katıldı.[1] Ümran, 1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında Suriye Ordusunda görev yaptı ve ordunun 1940'lar ve 1950'ler boyunca Suriye siyasetine güçlü müdahalesinin ardından siyasette aktif hale geldi. Edib Çiçekli yönetimine karşı 1954'teki ayaklanmada Ekrem Havrani'nin himayesinde küçük bir rol oynadı.[2]

Diğer kurucu üyeler, Hafız Esad, Salah Cedid, Ahmed el-Mir ve Abdülkerim el-Cundi olan Askeri Komitenin beş kurucu üyesinden biriydi ve komitenin lider aklı olarak hareket etti.[2] Ümran, 1963'teki 8 Mart Devrimi'ne kadar komitenin başkanlığını yaptı ve komitenin en yaşlı üyesiydi.[1] Başlangıçta Askeri Komitenin amacı, Birleşik Arap Cumhuriyeti kurulduğunda Cemal Abdünnasır'ın emriyle feshedilen Baas Partisini yeniden inşa etmek ve yeni bir parti liderliği kurmaktı.[3] BAC yıllarında Ümran ve Cedid ülkeyi dolaşarak eski parti yoldaşlarıyla temas kurdular, ancak Askeri Komitenin varlığından söz etmediler.[4] BAC'nin feshedilmesinin hemen ardından Ümran, Askeri Komitenin diğer üyeleriyle temasa geçti ve birliği yeniden kurmak için bir darbe başlatma olasılığını sordu. Suriye'deki siyasi iklimi özetledi ve Baas Partisinin gücünü diğer siyasi muhaliflerle karşılaştırdı - bir darbenin başarılı olabileceği sonucuna vardı.[5]

Ümran, Baas Partisinin 5. Ulusal Kongresi'nde delegeydi ve Mişel Eflak'a Askeri Komitenin niyetlerini anlattı - Eflak iktidarı ele geçirmek için askeri darbeye razı oldu, ancak iktidarı ele geçirdikten sonra iktidarın nasıl paylaşılacağı konusunda Askeri Komite ile arasında bir anlaşma yapılmadı.[6] Suriye'de Baas Partisinin Suriye Bölgesel Kolunu iktidara getiren 1963 yılındaki 8 Mart Devrimi'nin ardından Ümran'a önce Humus'taki 5. Tugay Komutanlığı verildi, ancak Haziran ayında terfi ederek 70. Zırhlı Tugay Komutanı oldu.[7] Ümran, Suriye tarihindeki ilk Baas hükûmeti olan Selahaddin el-Bitar kabinesinde başbakan yardımcısı olarak atandı.[8]

Ümran, iktidarı ele geçirdikten sonra, önde gelen karar alma organı olan Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyinin (UDKK) bir üyesi oldu.[9] Bu organ az ya da çok Askeri Komite ve Baas Partisinin askeri kanadı tarafından kontrol ediliyordu ve önemli kararlar sivil meslektaşlarının işbirliği olmadan alınıyordu. Sivil kanattan gelen şikayetler üzerine Ümran sivil kanada (Eflaq, el-Bitar ve Mansur el-Atraş ve diğerleri tarafından temsil edilen) askeri liderliğin neyin peşinde olduğuna dair zayıf bir fikir verdi.[9] Sivil kanada bağlılığı nedeniyle Askeri Komite tarafından askeri unvanı elinden alındı ve muhalifler için bir sürgün şekli olarak İspanya'ya büyükelçi olarak atandı.[10]

Umran, 1966 Suriye Darbesi sırasında eski Askeri Komite yoldaşları tarafından görevinden alındı ve ardından Mezzeh Hapishanesi'ne hapsedildi. İsrail'in Suriye'nin Golan Tepeleri'ni işgal etmesiyle sonuçlanan 1967 Altı Gün Savaşı'nın ardından serbest bırakıldı. Serbest bırakılmasının ardından Lübnan'a kaçtı.[11]

Ölüm[değiştir | kaynağı değiştir]

Ümran, 4 Mart 1972 tarihinde Lübnan'ın Trablusşam kentindeki evinin önünde vurularak öldürüldü.[12][13]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Alıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Moubayed 2006, s. 346.
  2. ^ a b Seale 1990, s. 62.
  3. ^ Seale 1990, ss. 63–64.
  4. ^ Seale 1990, s. 64–65.
  5. ^ Seale 1990, s. 80.
  6. ^ Seale 1990, s. 75.
  7. ^ Seale 1990, s. 79.
  8. ^ Moubayed 2006, ss. 346–347.
  9. ^ a b Seale 1990, s. 78.
  10. ^ Moubayed 2006, s. 347.
  11. ^ Paul, James A.; Middle East Watch (Organization) (1990). Human rights in Syria. New York, NY : Human Rights Watch. s. 40. ISBN 978-0-929692-69-2. 
  12. ^ Nikolaos Van Dam (30 Temmuz 2017). Destroying a Nation: The Civil War in Syria. I.B.Tauris. ss. 49-. ISBN 978-1-78672-248-5. 
  13. ^ "Exiled Syrian aide is slain in Lebanon". The New York Times. 5 Mart 1972. 2 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]