Kızılsu (il)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Kızılsu Kırgız Özerk İli sayfasından yönlendirildi)
Kızılsu
قىزىلسۇ قىرغىز ئاپتونوم ئوبلاستى
Kızılsu'da Muzdağ-Ata Dağı yakınındaki Karakul Gölü
Kızılsu'nun Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu
Kızılsu'nun Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu
ÜlkeÇin Çin
VilayetSincan Uygur Özerk Bölgesi
Yüzölçümü
 • Toplam69.112 km²
Nüfus
 (2020)
 • Toplam622,222
Posta kodu
845350[1]
Alan kodu0908

Kızılsu Kırgız Özerk İli (Kırgızca: قىزىلسۇۇ قىرعىز اپتونوم وبلاسى Кызылсуу Кыргыз аптоном обласы; Uygurca: قىزىلسۇ قىرغىز ئاپتونوم ئوبلاستى Qizilsu Qirghiz aptonom oblasti, Çince: 克孜勒苏柯尔克孜自治州/克孜勒蘇柯爾克孜自治州; Pinyin: Kèzīlèsū kē'ěrkèzī Zìzhìzhōu), Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde bir Kırgız özerk bölgesidir.

İdari bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kızılsu Kırgız Özerk ilindeki şehir ve beldeler:

Etnik yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kızılsu'da yaşayan 2018 yılı sayımına göre Uluslar:[2]

Etnik grup Nüfus Oran (%)
Uygur 413,655 %66,24
Kırgız 163,863 %26,24
Han 39,292 %6,29
Tacik 6,097 %0,98
Hui 586 %0,09
diğerleri 558 %0,13

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Satuk Buğra Han 955 (Hîcrî 344) yılında Kâşgarlı Mahmud'un Divân-ı Lügati't-Türk'te " اَرتُج artuç: Ardıç. Kaşgar'da bu adta iki köy vardır."[2] diye bahsettiği altın Artuç köyünde gömülmüştür.[3] O zamanlar Kaşgar'ın kuzeyinde iki tane Artuç (Artux) isminde köy vardı, birisinin adı altın[4] Artuç (Artux), ikincisi üst Artuç (Artux)'dır.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

2019 yılında Gayri safi yurt içi hasıla toplam 2,3 Milyar Yuan'dir.[5]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Area Code and Postal Code in Xinjiang Uygur Autonomous Region 28 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (İngilizce)
  2. ^ a b Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-160-405-2, Cilt I, sayfa 95
  3. ^ bk. Jamal Qarashi, Mulhaqat al-Sure aus Bartolda, Turkestan, I (Texte), 132: mata Satuq Bughra khan al-ghazi fi sanat 344 wa mashhaduhu bi-Artuj min qura Kashghar,wa [huwa] al-yaum ma'mur wa mazur, Mi. Grenard, Jour. As., Januar 1900, S. 6
  4. ^ altın: aşağı, alt. Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-160-405-2, Cilt I, sayfa 108, 109
  5. ^ "克孜勒苏州2019年国民经济和社会发展统计公报 - 中国统计信息网". www.tjcn.org. 12 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2022. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Koordinatlar: 39°40′N, 76°43′E

Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi yönetim birimleri Başkent: Urumçi
İl düzeyi şehir, İl, Özerk il İlçe düzeyi şehir, İlçe, Özerk ilçe, Bucak
Urumçi Tanrı Dağı Bucağı | Saybağ Bucağı | Yenişehir Bucağı | Şuymogu Bucağı | Tudun Haba Bucağı | Tapançeng Bucağı | Mitung Bucağı | Urumçi İlçesi
Karamay Karamay Bucağı | Maydağ Bucağı | Cerenbulak Bucağı | Orku Bucağı
Turfan İli Turfan | Toksun İlçesi | Piçan İlçesi
Kumul İli Kumul (şehir) | Ara Türük İlçesi | Barköl Kazak Özerk İlçesi
Hotan İli Hotan (şehir) | Hotan İlçesi | Lop İlçesi | Niya İlçesi | Guma İlçesi | Çira İlçesi | Keriye İlçesi | Karakaş İlçesi
Aksu İli Aksu (şehir) | Onsu İlçesi | Şayar İlçesi | Bay İlçesi | Avat İlçesi | Kuçar İlçesi | Kelpin İlçesi | Toksu İlçesi | Uçturfan İlçesi
Kaşgar İli Kaşgar | Maralbeşi İlçesi | Poskam İlçesi | Feyzivat İlçesi | Kağılık İlçesi | Yopurğa İlçesi | Kaşgar Yenişehir İlçesi | Mekit İlçesi | Yengisar İlçesi | Yarkent İlçesi | Kaşgar Kuna Şehir İlçesi | Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
Kızılsu Kırgız Özerk İli Atuş İlçesi | Akto İlçesi | Uluğçat İlçesi | Akçi İlçesi
Bayangolin Moğol Özerk İli Korla (şehir) | Hoçing İlçesi | Lopnur İlçesi | Hoşut İlçesi | Çerçen İlçesi | Bağraş İlçesi | Bügür İlçesi | Çakılık İlçesi | Yençi Hui Özerk İlçesi
Sanci Hui Özerk İli Sanci (şehir) | Fukang (şehir) | Guçung İlçesi | Manas İlçesi | Jimisar İlçesi | Hutubi İlçesi | Mori Kazak Özerk İlçesi
Bortala Moğol Özerk İli Bortala | Çing İlçesi | Arişang İlçesi
Özerk bölgesine doğrudan bağlı ilçe düzeyi şehir Shihezi | Aral | Tomşuk | Vujyaçü

İli Kazak Özerk İli

İli Kazak Özerk İli Alt-eyalet düzeyi özerk ili olup Tarbagatay ve Altay'ı yönetmektedir.)
Doğrudan bağlı Gulca | Kuytun | Gulca İlçesi | Tekes İlçesi | Nilka İlçesi | Moğolküre İlçesi | Künes İlçesi | Korgas İlçesi | Dokuztara İlçesi | Çapçal Şibe Özerk İlçesi
Tarbagatay İli Çöçek (şehir) | Usu (şehir) | Dörbiljin İlçesi | Çağantogay İlçesi | Saven İlçesi | Toli İlçesi | Kobuksar Moğol Özerk İlçesi
Altay İli Altay (şehir) | Çinggil İlçesi | Jeminay İlçesi | Koktokay İlçesi | Burçin İlçesi | Burultokay İlçesi | Kaba İlçesi

(Hotan, Aksay Çin'nin hakimiyeti üzerine Çin ile Hindistan arasında anlaşmazlık mevcuttur. Şu an fiilen Çin Halk Cumhuriyeti yönetmektedir.