Şirin
| Şirin | |
|---|---|
 Hüsrev Perviz'in, Nizâmî-i Gencevî'nin şiirinin bir el yazmasında, bir havuzda yıkanan Şirin'i ilk görüşü. Bu, Fars edebiyatında ünlü bir andır. | |
| Ölüm | 628 |
| Eş(ler)i | II. Hüsrev |
| Çocuk(lar)ı | Merdanşah Şahriyar |
| Dini | Doğu Kilisesi, sonra Süryani Ortodoks Kilisesi |
Şirin (Farsça: شیرین; ö.628) Sasani Kralların kralı (şahinşah) II. Hüsrev'in (h. 590-628) Hristiyan karısıdır. Hüsrev'in babası IV. Hürmüz'ün ölümünden sonraki devrimde, General Behrâm-ı Çûbîn, Pers imparatorluğu üzerinde iktidarı ele geçirdi. Şirin, Hüsrev ile birlikte Suriye'ye kaçtı ve burada Bizans imparatoru Mauricius'un koruması altında yaşadılar. 591'de Hüsrev, imparatorluğun kontrolünü ele geçirmek için İran'a döndü ve Şirin, kraliçe oldu. Yeni nüfuzunu İran'daki Hristiyan azınlığı desteklemek için kullandı, ancak siyasi durum bunu gizlice yapmasını gerektiriyordu. Başlangıçta Nestûrîler olarak adlandırılan Doğu Kilisesi'ne bağlıydı, ancak daha sonra günümüzde Süryani Ortodoks Kilisesi olarak bilinen Miafizit Antakya kilisesine katıldı. 602-628 Bizans-Sasani Savaşı'nın ortasında 614'te Kudüs'ün fethinden sonra, Persler İsa'nın Gerçek Haç'ını ele geçirdiler ve onu Şirin'in sarayında haçı aldığı başkentleri Tizpon'a getirdiler.
Şirin, ölümünden çok sonra, sadık bir sevgili ve eş modeli olarak Fars edebiyatının önemli bir kahramanı oldu. Şehnâme'de ve Nizâmî-i Gencevî'nin (1141-1209) Hüsrev ve Şirin romansında yer alır ve birçok başka eserde adı geçer. Her ne kadar Hristiyanlığı ve kocasının öldürülmesinden sonraki zorluklar ve Hüsrev'in tahtını geri almadan önceki sürgünü hikâyenin bir parçası olmaya devam etse de, edebiyattaki ayrıntılı hikâyesi, hayatının oldukça az bilinen tarihsel gerçeklerine çok az benziyor veya hiç benzemiyor. İlk tesadüfi karşılaşmalarından sonra, Hüsrev başlangıçta onun kimliğinden habersizken, flörtleri hikâyenin çoğunu işgal eden çiftin genellikle ayrı olduğu bir dizi bükülme ve dönüş alır. Hüsrev'in oğlu onu öldürdükten sonra, oğlu Şirin'in onunla evlenmesini ister, ancak intihar ederek bundan kaçınır.[1]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Şirin ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Hüsrev ve Şirin
- Dalal Khario, "Şirin" takma adı altında bir anı yayınlayan yazar
- Hüsrev Perviz
- Nizâmî-i Gencevî
- Kasr Şirin
- Sasani İmparatorluğu
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- ^ Baum's later chapters cover her literary depiction fully
- Genel
- Baum, Wilhelm (2004). Shirin: Christian Queen Myth of Love: A Woman Of Late Antiquity: Historical Reality And Literary Effect. ISBN 978-1-59333-282-2. 30 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- Brosius, Maria (2000). "Women i. In Pre-Islamic Persia". Encyclopædia Iranica, online edition. New York. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- Orsatti, Paola (2006). "Ḵosrow o Širin". Encyclopædia Iranica, online edition. New York. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- Payne, Richard E. (2015). A State of Mixture: Christians, Zoroastrians, and Iranian Political Culture in Late Antiquity. Univ of California Press. ISBN 978-0-520-29245-1. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
