Pavia

Pavia
Città di Pavia
Pavia arması Arma
Pavia'nin İtalya ve Lombariya Bölgesi'nde konumu
Ülke	İtalya İtalya
Bölge	Lombardiya
İl	Pavia ili (PV)
İdare
• Belediye Başkanı	Alessandro Cattaneo (PdL)
Yüzölçümü
• Toplam	62 km²
Rakım	62 m
Nüfus  (30.6.2010)Kaynak: ISTAT
• Toplam	71.345
• Yoğunluk	1.144/km²
Zaman dilimi	UTC+1 (OAZD)
Alan kodu	0382
Resmî site http://www.comune.pavia.it/

Pavia, kuzeybatı İtalya'daki Lombardiya bölgesinin ve Pavia ili'nin merkezi olan şehir ve yerel idare bakımından bir komün.

Antik Romalılar döneminde "Ticinum" adı ile bilinen şehri 568-774 döneminde "Lombard Krallığı" başkentliği yapmıştır. Tarihsel gelişmeler Pavia'da çok onamlı artistik ve sosyal miraslar bırakmışlardır.

Pavia bir şeref ünvanı olarak İtalyan yerleşimlerine verilen "Şehir (Çitta)" unvanını Avusturya İmparatorluğu tarafından 1836da "Città Regie della Lombardia nel Regno Lombardo-Veneto (Lombardo_Veneto Krallığı'nın Lombardia Krallık Şehri)" olarak almıştır.

Coğrafi konum

Pavia şehri kuzey İtalya'da Lombardiya'nın güneydoğusunda "Ticino Nehri" üzerinde bu nehirin Po Nehri'ne katılma mevkinin 12km yukarısında konumlanmıştır. Milano Pavia'nın 35 km kuzeyinde; Genova 90 km güneyinde ve Torino 110 km batısında bulunurlar.

İklim

Pavia	Ocak	Şubat	Mart	Nisan	Mayıs	Haz.	Tem.	Ağus.	Eylül	Ekim	Kasım	Aralık
En yüksek ısı (°C)	3,9	7,7	13,4	18,4	23,3	27,2	29,8	28,6	24,6	17,6	10,0	4,9
En düşük ısı (°C)	-2,0	-0,4	3,4	7,1	11,4	15,0	17,1	16,5	13,5	8,7	3,6	-0,3
Toplam aylik yağış ortalamasi (mm)	57	56	69	74	74	60	48	52	59	88	81	64

Tarihce

Pavia yerlesimi antik Romalilardan onceye kadar gider. Yasli Pliny'ye gore "Laevi" ve "Marici" adli Liguryen kabileler tarafindna kurulmustur. Batlamyusa gore ise sehri kuranlar "Insubres" kabilesidir.

Antik Roma doneminde sehrin ismi Ticinum olarak bilinmekteydi ve bir "municipium" olarak onemliydi. Roma Imparatorlugu caglarainda onemli bir askeri merkez "castrum"idi. Antik Roma icin "Ticinum"'un startejik onemi "Arminum (Rimini)" den Po Nehriin takip edip "Augusta Taurinorum (Torino)" 'ya giden, "Via Aemilia" eyolu uzerinde onemli bir menzil olmasiydi. 476da Odoacer rakibi olan "Falvius Orestes"'i Pavia'ya kusatri ve sehri eleine gecirdi. Bundan sonra Odoacer sehri yagmalayip tumuyle yikti. Orestes Piacenza'ya kacti. Odoaer onu takip etti ve oldurdu ve Orontes'in Bati Roma Imparatoru olan Romulus Augustus'da imparatorluk tahtindan indirdi. Bu olay tarihcilerle Bati Roma Imparatorlugu'nun sonu olarak kabul edilir.

Sonradan sehrin Latinca ismi Papa'ya atifla Papia oldu. Bazan her iki antik ad kullanularak 'Ticinum Papia olarak anilmistir. Yillar gectikce "Papia" sehrin simdiki adi olan Paviaya degismistir.

[[Gotlar[[ idaresi altindayken Pavia onlarain en onemli mustakhkem kalesi idi. Justinianos'un Italya'yi tekrar eline gecirmek icin Italya'ya gonderdigi Belisarius karsisinda Gotlarain son direnme noktasi Pavia kalesi oldu.

Lombardlar Italya'ya girip Italyan topraklarini ellerine gecirmeye baslayinca kurduklari "Lombard Krallig" icin 568-774 donemine baskentleri Pavia olmustur. Bu kralalik zayifalayip Dukler tarafindan idare edilmeye baslaninca Pavia "Zaban" adli Lombard dukun merkezi oldu ama ayni zamanda cok zayif Lombard Kralligi'nin idari baskenti olarak gorev yapti.

"Desiderius" adli zayif Lombard Krali hukumdarligi sirasinda yillarca tamir gormeyen Pavia kalesinin savunma gucu cok azallmaisti. Haziran 774de Franklarin Krali Şarlman sehri kisa suren bir kusatmadan sonra eline gecirdi ve kendini Lombardlar Krali ilan etti. Pavia Italyan Kralligi baskenti ve Italya Krallarini tac giyme torenlerinin yapildigi sehir olarak gorevine 12. yuzyila kadar devam etti. 1004de II. Heinrich (Kutsal Roma İmparatoru'na karsi onun Italya Kralligi olarak tac giymesine Pavia halki itiraz edip isyan etti ve imparator bu isyani pek kanli olarak bastirdi.

12. yuzyilda Italya Kralligi otoritesi hemen zayiflayip hice inmisti. Pavia 12. yuzyilda kendikendini bir belediye meclis ile bagimsiz olarak idare etme imtiyazi alip bir bagimsiz sehir konumuna girdi. Italyan Ortacaglar tarhinin onemli Guelfolar ve Ghibellinolar arasindaki politik ayriliklar ve savaslar sirasinda Pavia genellikle Ghibellinolar Imparatorluk taraftari idi. Buna baslica neden Pavia'nin Milano sehri ile olan rakipligi idi. Imparator aleyhine kurulan Lombard Ligi ittifakina Pavia katilmadi. Papaya karsi Italya'da impartorlugun egemenligini korumak icin Friedrich Barbarossa 1158-1177 doneminde 5 adet Italya seferi yapti; Pavia tarafindan desteklendi ama bu seferler bir sonuc ortaya cikarmadi.

Bundan sonraki yuzyillarda Pavia onemli ve Italya tarihi icin aktif bir sehir olma niteligini surdurdu.

1329da IV. Ludwig (Kutsal Roma İmparatoru) Italya'da bulunmaktayken Kardesi Rudolf'un ogullari II. Rudolf ve I.Ruprecht ve mirascilarina "Ren Palatin Kontulugu"nu bagisladi.

Pavia Milano'nun ustunlugune karsi yuzyillarca direnmisti. Fakat 1359da Milano'da hukum suren Visconti Hanedani'ndan II. Galeazzo Visconti sehri eline gecirdi. Kardesi Matteo Visconti ile Visconti idaresindeki topraklari bolusup bati Lombardiya'yi idareye basladi. 1262de sarayini Pavia'ya nakledip 1378de orada olene kadar hukumdarlik yapti. Visconti idaresi altinda Pavia bir artistik ve entelektuel merkez oldu. 1361de eski bir hukuk okulu yerine Pavia Universitesi kuruldu ve cok gecmeden bu universite cok buyuk isim yaparak Avrupa'nin her ulkesinden ogrenci cekmeye basladi.

Valois hanedani ile Habsburg hanedani arasindaki 1494-1559 donemindeki İtalya Savaşları sirasinda Pavia imparator taraftari idi. 1525de Fransa Krali I. Francois ile kutsal Roam germen Imparatoru ve Ispanya Krali olan V. Karl ordulari arasinda yapilan Pavia Savasi'nda Fransa Krali yenilip esir dustu. Bu savas Pavia sehri icin bir donum noktasi oldu. Bu savastan sonra Pavia devamli Ispanyol-imparatorluk idaresi altinda kaldi. Bu donemde sehirde eskisi gibi imparator ve papalik taraftarlari arasindaki siyasi catismalar Fransa taraftarlari ve imparator taraftarlari arasindaki siyasi catismalara donustu. Pavia'nin Ispanyollar tarafindan idaresi 1713e kadar surdu.

1713de Ispanya Veraset Savasi (1700-1715) sirasinda Pavia Avusturya tarfindan isgal edildi. Pavia'nin Avusturya tarafindan idaresi 1796ya kadar devam etti. Avusturuya idaresi altina iken Imparatorice Maria Theresia tarafindan Pavia Universitesinin desteklenmesi ile sehrin entelektuel hayati yeniden canlandirildi ve donemin humanist ve bilim adamlari calismak icin Pavia'yi secmeye basladilar.

1796da Napolyon Bonapart emrinde bulunan Fransiz ordusu Italya'ya hucuma gectigi zaman Pavia Fransiz idaresi altina, Fransiz uydusu oalan "Tranpadana Cumhuriyeti" (796-1797), sonra "Ticino" deparmani olarak "Cisalpine Cumhuriyeti" (1792-1802) ve "Olona deparmani" nin bir komunu olarak "Italyan Cumhuriyeti" (1802-1805) tarfaindan idare edildi ve sonunda Fransiz impartorlugu parcasi oldu.

1814 [[Viyana Kongresi] tarafindan kuzey Italya sehirleri ve Pavia Regno "Lombardo–Veneto Kralligi" olarak Avusturya idaresi altina verildi. Pavia iki bolgeden olusan bu kralligin Lombarde bolgesinde "Pavia ili" olarak idare edildi.

1859da Ikinci Italyan Bagimsizlik Savasi'ndan sonra ve ertesi yil ulke birlestirilip Italya Kralligi ilan edilince Pavia Italyan Kralliginin bir parcasi oldu.

Pavia 1872ye kadar bir askeri bir kale olarak etrafi surlar ve tabyalarla cevrili idi. O yil tabyalar ve surlarin altlari halka acildi; bulvarlar ve parklar yapildi; ama duvarlar 1901 kadar yikilmadi. 1901de duvarlar yikilarak yerine sehre bir cevre yolu yapildi.

Demografi

Pavia'nin nüfusu (30.6.2010 tahminleri itibariyle) 71.345 kişi olup nüfus yoğunluğu 1.144 kişi/km² olur. 19. ve 20. yy/da sehir nüfusunun gelişimi şu gösterimde incelenebilir:

Kişi

Ekonomi

Pavia ve etrafindaki araziler Italya icin cok onemli tarim alanlarai olup buralarda bagcilik, pirinc uretimi ve tahil uretimi cok onemlidir. Hizmet sektoru sehirde cok onemlidir ve bu sektorde bulunan bazi kurumlar tum Italya'da taninmaktadir. Bunlarin en basinda en eski Avrupa universiteleri icinde bulunan tarihsel "Pavia Universitesi" ve "IRCSS Policlinico San Matteo" adli hastanesi gelmektedir.

Komşu komünler

Pavia komunünün şu komünlerle ortak sınırları bulunur: Borgarello, Carbonara al Ticino, Certosa di Pavia, Cura Carpignano, Marcignago, San Genesio ed Uniti, San Martino Siccomario, Sant'Alessio con Vialone, Torre d'Isola, Travacò Siccomario, Valle Salimbene, Bereguardo

Kardeş şehirler

Pavia'nin şu kentlerle kardeş şehir bağlantıları bulunur:

• Vilnius, Litvanya
• Hildesheim, Almanya
• Besançon, Fransa

Resimler

Pavia

• 
  La Cupola Arnaboldi (1882)
• 
  Pavia - "San michele maggiore Katedrali"
• 
  Pavia - eski sehir surlari disinda tarihsel gelismis olan Ticino adli semt
• 
  Pavia - "Ponte Coperto" Koprusu
• 
  Pavia - eski bir kopru yikintisi
• 
  Pavia - geceleyin Ponte Coperto
• 
  Pavia - Piazza Leonardo da Vincideki ortacaglaradan kalma kuleler
• 
  Pavia - "Ponte della Libertà Koprusu"
• 
  Pavia Universites "Aula Magna"
• 
  Pavia - Borromeo Koleji
• 
  Pavia - Kartuziyan Manastiri

Kaynakça

• Italyanca Wikipedia "Pavia" maddesi (İtalyanca)

Ayrıca bakınız

• Lombardiya
• Pavia ili

Dış bağlantılar

• Pavia Belediyesi resmi websitesi (İtalyanca)