İçeriğe atla

Lombardiya

Bağlantıları değiştir
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lombardiya İdari Bölgesi
İdari bölge
Lombardia
Lombardiya İdari Bölgesi bayrağı
Bayrak
Lombardiya İdari Bölgesi arması
Arma
İllerBergamo, Brescia ili, Como ili, Cremona ili, Lecco ili, Lodi ili, Mantova ili, Milano metropol şehri, Monza ve Brianza ili, Pavia ili, Sondrio ili, Varese ili
İdare
 • Bölge BaşkanıRoberto Formigoni
Yüzölçümü
 • Toplam23865 km²
Nüfus
 • Toplam9.642.406

Lombardiya (İtalyanca: Lombardia; Lombardça: Lumbardia), Kuzey Batı İtalya'da bulunan Alpler ve Po nehri vadisi arasındaki bölgedir. İtalya'nın 1948 Anayasası ile kısmi bölgesel özerklik verilmiş 20 bölgesinden birisidir. Başkenti Milano kuzey İtalya'nın en büyük şehridir.

Ekonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]

2021 itibarıyla, Lombardiya'nın brüt bölgesel hasılası (GRP) 366 milyar €'nun üzerindeydi ve İtalya'nın toplam GSYİH'sının yaklaşık %22'sini oluşturuyordu. Lombardiya'nın 2021 GRP'si kişi başına 36.500 Euro'ydu ve bu, 25.729 Euro'luk ulusal ortalamanın %25 üzerindedir.[1]

Lombardiya'da GSYİH ve kişi başına düşen GSYİH (2000–2018)
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
GSYİH[2]
(Euro)		 247.052 259.431 270.653 279.450 289.471 297.600 307.718 320.844 323.973 310.952 346.797 354.342 348.665 349.008 350.025 357.200 375.270 385.133 390.461
Kişi başına GSYİH[2]
(Euro)		 27.488 28.766 29.837 30.449 31.060 31.545 32.356 33.443 33.425 31.743 35.713 36.220 35.367 35.127 35.044 35.700 37.474 38.407 38.858

Lombardiya hizmet sektörü, ticari hizmetler, kredi ve finansal hizmetlerdeki yenilikçi faaliyetlerin öncülüğünde 1980'lerden beri büyüdü. Lombardiya ayrıca İtalya'nın ana sanayi bölgesi olmaya devam etmektedir.

Milano iş bölgesine bir bakış: 7,4 milyon nüfuslu metropol alanıyla[3] İtalya'nın en önemli sanayi, ticaret ve finans merkezidir.

Lombardiya, Azerbaycan,[4] Avusturya,[5][6][7] Fransa,[8] Macaristan,[9][10][11][12][13] İsviçre (özellikle Ticino ve Graubünden kantonları),[14][15][16][17][18] Kanada (Quebec Eyaleti),[19] Almanya (Bavyera, Saksonya ve Saksonya-Anhalt eyaletleri),[20][21][22] Kuveyt,[23] Hollanda (Zuid-Holland Eyaleti),[24] ve Rusya dahil olmak üzere birçok yabancı ülke ile kültürel ve ekonomik ilişkilere sahiptir.[25]

Lombardiya, diğer üyeleri Almanya'da Baden-Württemberg, İspanya'da Katalonya ve Fransa'da Auvergne-Rhône-Alpes olan uluslararası bir ekonomik kuruluş "Four Motors for Europe" üyesidir.[26] Lombardiya bölgesi ayrıca Avusturya, Fransa, Lihtenştayn, Kuzey İtalya, Güney Almanya, İsviçre ve Slovenya'nın Alp bölgelerinde yenilik, sürdürülebilirlik ve ekonomiyi destekleyen EUSALP'in,[27][28][29] ve Alp Ülkeleri Birliği (ARGE ALP), Avusturya, Kuzey İtalya, Güney Almanya ve İsviçre'nin dağlık bölgeleri ekonomik forumunun parçasıdır.[30] Friuli -Venezia Giulia, Güney Tirol, Trentino ve Veneto komşu İtalyan bölgeleriyle de ekonomik ve kültürel ilişkileri güçlüdür.[31][32][33][34][35][36][37][38][39][40][41]

Avrupa Birliği, Lombardiya ile diğer kuzey İtalya bölgeleri ve Orta Avrupa'daki birkaç ülke arasındaki işbirliğini geliştirmek için 2014-2020 Orta Avrupa programını geliştirmiştir.[42][43]

Bölge, hizmet sektörü istihdamın %65,3'ünü oluşturan Milano, oldukça sanayileşmiş ekonominin ve zengin bir tarım sektörünün bulunduğu Varese, Como, Lecco, Monza ve Brianza, Bergamo ve Brescia eyaletleri ve tarımsal faaliyetlerin olduğu ve hizmet sektöründe ortalamanın üzerinde gelişmenin olduğu Sondrio, Pavia, Kremona, Mantova ve Lodi genel olarak üç ekonomik bölgeye ayrılabilir.

Tarım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarımın üretkenliği, Orta Çağ'dan beri kısmen Leonardo da Vinci tarafından tasarlanan sulama sistemlerinin inşasıyla artırılan geleneksel su bolluğu ve gübre kullanımıyla artırılır. Aşağı ovalar yem bitkileri, tahıllar (pirinç, buğday ve mısır) ve şeker pancarı için kullanılır. Lombardiya, pirinç üretiminde Avrupa'nın ana bölgelerindendir ve Piedmont ile birlikte İtalyan pirincinin %93'ünü üretir. Prinç yetiştirme, Pavia (84.000 ha (210.000 akre)), Milano (14.000 ha (35.000 akre)), Lodi 2.000 ha (4.900 akre) ve Mantova (1.200 ha (3.000 akre) illerinde yoğunlaşmıştır.[44] Yüksek ovaların ürünleri arasında tahıllar, sebzeler, meyve ağacı meyveleri ve dut vardır. Kuzeydeki Prealpler ve Alpler gibi yüksek arazilerde meyve ve şarap üretilir.

Lombardiya, süt ineklerini (%36) ve domuzların (%50) yetiştirildiği bir hayvancılık merkezidir. Bölgenin mandıra endüstrisi, farklı peynir türlerinin üretiminde kullanılan İtalyan sütünün %30'unu[45] üretir ve toplam yaklaşık 4.715.130 ton, İtalyan peynir üretiminin %36'sı burada üretilir.[45]

Lombardiya'da Salame Milano, Salame bergamasco, Salame mantovano, Salame di Varzi, Bastardei, Salam casalin, Salame Brianza, Salame pancettato gibi çeşitli salam ve sosisler üretilir.

  • Grana Padano (granül peynir)
    Grana Padano (granül peynir)
  • Mascarpone (krem peynir)
    Mascarpone (krem peynir)
  • Taleggio peyniri (yarı yumuşak peynir)
    Taleggio peyniri (yarı yumuşak peynir)
  • Gorgonzola (mavi damarlı peynir)
    Gorgonzola (mavi damarlı peynir)
  • Bitto (sert peynir)
    Bitto (sert peynir)
  • Provolone Valpadana (makarnalık bükülü peynir)
    Provolone Valpadana (makarnalık bükülü peynir)
  • Pavia yakınlarında bir pirinç tarlası.
    Pavia yakınlarında bir pirinç tarlası.
  • Varzi salamı
    Varzi salamı
  • Mantovano salamı
    Mantovano salamı
Siyah Havyar

Bağlar 26.951 ha (66.600 akre) alan kaplar. En önemli ürünler, charmat yöntemini kullanan diğer İtalyan köpüklü şaraplarının aksine Şampanya ile aynı geleneksel yöntemle üretilen köpüklü şaraplar Franciacorta ve Oltrepò Pavese'dir. Lombardiya, DOC ve DOCG şarapları üretiminde 877.351 hl ile 20 ülke arasında 9. sıradadır.[46] Lombardiya ayrıca, Valtellina bölgesindeki Nebbiolo şarapları ve Garda Gölü kıyılarında Chiaretto tarzı rosé ile üretilen Trebbiano di Lugana beyaz şarapları dahil olmak üzere çeşitli üzümlerden yapılan kırmızı, beyaz ve rosé şaraplar da üretir.

Şarap bölgesi halen 15 "Denominazione di origine controllata" (DOC), 3 "Denominazione di Origine Controllata e Garantita" (DOCG) ve 13 "Indicazione Geografica Tipica" (IGT) tanımına sahiptir.[47] Bölge yılda yaklaşık bir virgül dört milyon hektolitre (30.795.694,76 imp gal; 36.984.087,33 ABD galonu) şarap üretiyor.[48]

  • Franciacorta Rose
    Franciacorta Rose
  • Bir şişe Franciacorta
    Bir şişe Franciacorta
  • Franciacorta Ferghettina
    Franciacorta Ferghettina

Brescia aynı zamanda İtalyan havyarının ana üretim merkezidir. Dünyanın en büyük mersin balığı çiftliği, şehir merkezinin yaklaşık 30 km (19 mi) güneyinde bulunan Calvisano'dadır ve [49] her yıl dünyada ihraç edilen 25 ton havyarı üretir.[50]

Canneto sull'Oglio'daki ana faaliyeti, çok büyük bir arazinin tahsis edildiği geniş yapraklı bitki fidanları üretimidir. Cannetese fidanlık bölgesi, komşu belediyelerle birlikte yaklaşık 2.500 ha (6.200 akre) oluşturmuştur ve bu alan yıllık yaklaşık 150 milyon Euro ciro sağlamaktadır.

Bölgenin illeri ve kentleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

İller

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lombardiya bölgesi 11 ile, 1 metropol şehre ve 1,530 komüne ayrılmıştır.

Lombardiya'nın illeri/metropol şehirleri
İl/Metropol şehir
Alan (km²)
Nüfus
Yoğunluk (kişi/km²)
Bergamo ili 2,723 1,108,853 407.2
Brescia ili 4,784 1,265,077 264.4
Como ili 1,288 599,905 465.7
Cremona ili 1,772 361,610 204.4
Lecco ili 816 340,251 416.9
Lodi ili 782 229,576 293.5
Mantova ili 2,339 414,919 177.3
Milano metropol şehri 1,575 3,196,825 2,029.7
Monza ve Brianza ili 405 864,557 2,134.7
Pavia ili 2,965 548,722 185.1
Sondrio ili 3,212 182,086 56.6
Varese ili 1,211 890,234 735.1

Şehirler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lombardiya bölgesinde bulunan kentler, bağlı oldukları iller, komün sınırları içindeki nüfus ve kentlerin etrafındaki şehirleşmiş metropol alanların nüfusu (31.10.2010 itibarıyla) şu listede verilmiştir.

Kent adı İl Komun nüfusu (kişi) Toplam metro nüfusu (kişi)
Milano Milano metropol şehri (MI) 1.317.882 3.146.335
Brescia Brescia ili (BS) 193.581 1.254.110
Bergamo Bergamo ili (BG) 119.063 1.096.780
Varese Varese ili (VA) 81.609 882.403
Monza Monza ve Brianza ili (MB) 122.337 847.504
Como Como ili (CO) 85.083 594.256
Pavia Pavia ili (PV) 71.227 547.980
Mantova Mantova ili (MN) 48.493 415.002
Cremona Cremona ili (CR) 72.044 363.373
Lecco Lecco ili (LC) 48.112 339.905
Lodi Lodi ili (LO) 44.405 227.516
Sondrio Sondrio ili (SO) 22.380 183.096

Resimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Lombardiya
Como Gölü panaroması

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Regional Statistical Yearbook 2014 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b Dati Istat 22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. consultati il 15 giugno 2016. Nota: per visualizzare i dati occorre selezionare nella colonna a destra la voce Conti nazionali, Conti e aggregati economici territoriali, Valori procapite (euro) e in tabella selezionare la voce prodotto interno lordo ai prezzi di mercato per abitante (edizione novembre 2015) valutazione a prezzi correnti.
  3. ^ OECD. "Competitive Cities in the Global Economy" (PDF). 1 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  4. ^ "Italian official: Azerbaijan has obtained impressive achievements [PHOTO]". AzerNews.az. 6 Aralık 2018. 6 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Design, in Lombardia crescono gli scambi con l'Austria". Giornalemetropolitano.it. 3 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  6. ^ "Accordo IED-Camera Commercio Austriaca, vice presidente Regione: nuova opportunità di sviluppo". 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Expo Milano – Regione Lombardia". Ambvienna.esteri.it. 3 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  8. ^ "Milano, Attilio Fontana incontra l'ambasciatore francese: "Distendere gli animi tra Italia e Francia"". Corriere della Sera. 14 Haziran 2018. 15 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  9. ^ "Regione Lombardia, il presidente Fontana riceve il ministro degli affari esteri ungherese". BresciaToday. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Ungheria, Fontana riceve ministro Esteri a Palazzo Lombardia". 5 Aralık 2018. 18 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Il Console Generale è stato accolto dal Presidente della Regione di Lombardia – Consolato Generale di Ungheria Milano". Milano.mfa.gov.hu. 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  12. ^ "Lecco: cresce l'export sul mercato ungherese – Tecnologie del Filo". Tecnologiedelfilo.it. 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  13. ^ "Delegazione Ungherese in visita di studio in Italia – :. ERSAF – Ente Regionale per i Servizi all' Agricoltura e alle Foreste:Regione Lombardia". Ersaf.lombardia.it. 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  14. ^ "[Comunicato stampa Giunta regionale Lombardia] CANTON TICINO, FONTANA E ASSESSORI INCONTRANO DELEGAZIONE SVIZZERA:SUL TAVOLO INFRASTRUTTURE, TRASPORTI E AMBIENTE". Regioni.it. 31 Temmuz 2018. 2 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  15. ^ "Rivedere l'accordo fiscale". Prealpina.it. 31 Temmuz 2018. 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  16. ^ "Fontana: "I rapporti con la Svizzera vanno intensificati"". Varesenews.it. 16 Nisan 2018. 16 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  17. ^ swissinfo.ch, S. W. I.; Corporation, a branch of the Swiss Broadcasting. "GR: Milano, trasporto transfrontaliero, incontro Grigioni-Lombardia". TVSvizzera. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "Tra Lombardia e Grigioni massima collaborazione, anche per le Olimpiadi". VareseNews. 24 Eylül 2019. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  19. ^ "Political and institutional relations". MRIF – Ministère des Relations internationales et de la Francophonie. 27 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  20. ^ "Baviera partner ship Lombardia". Newsfood.com. 15 Haziran 2018. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  21. ^ "MILANO LORENTEGGIO, IL PORTALE UFFICIALE DI MILANO OVEST, THE WHOLE WEST MILAN AREA e Tang.O GIORNALE ONLINE CON NEWS, NOTIZIE, AGENDA, FOTO, VIDEO, METEO, ANNUNCI, SPORT, LOMBARDIA". 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018. 
  22. ^ "Incontro del Consiglio regionale lombardo con delegazione parlamentare della Bassa Sassonia". Giornalemetropolitano.it. 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  23. ^ "KUNA : Kuwait works to boost cooperation with Italy's northern provinces, Lombardy - Politics - 13/07/2018". 15 Temmuz 2018. 15 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ "Province of Zuid-Holland intensifies water cooperation with Lombardy, Italy | Dutch Water Sector". dutchwatersector.com. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ "Tavola rotonda Lombardia-Russia, Fontana: "Collaborazione importante per il nostro territorio"". BresciaToday. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ Casqueiro, Javier (4 Temmuz 2018). "Borrell ordena a todas las embajadas responder a las "lindezas" independentistas contra España". El País. 28 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  27. ^ "Action Group 1". EUSALP. 17 Kasım 2016. 24 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ "Presidenza Italiana EUSALP 2019". 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ "Il timone di Eusalp passa dal Tirolo alla Lombardia". 22 Kasım 2018. 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ "Chi siamo – Arge Alp". it.argealp.org. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2019. 
  31. ^ "Olimpiadi 2026 e Fondi di confine, si rafforza la collaborazione fra Trentino e Lombardia". 2 Mayıs 2019. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  32. ^ Trento, Redazione (4 Mayıs 2019). "Trentino e Lombardia: si rafforza la sinergia per le Olimpiadi 2026". 4 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  33. ^ "ladigetto.it – Trentino e Lombardia: si rafforza la collaborazione". ladigetto.it. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  34. ^ "PAT * Trentino e Lombardia: "Incontro a Milano tra i presidenti Fugatti e Fontana, si rafforza la collaborazione"". 2 Mayıs 2019. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  35. ^ "Fontana incontra Fugatti: Collaborazione tra Lombardia e Trentino". 2 Mayıs 2019. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  36. ^ "Regione del Veneto". Regione del Veneto. 8 Nisan 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  37. ^ "Lombardia Quotidiano". Lombardia Quotidiano. 19 Ekim 2018. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  38. ^ "Lombardia e Friuli Venezia Giulia due regioni a confronto". valtellinanews.it. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  39. ^ "Parco dello Stelvio, intesa Trentino, Alto Adige e Lombardia sulla biodiversità – Cronaca". Trentino. 4 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  40. ^ SPA, Südtiroler Informatik AG | Informatica Alto Adige. "News & Media | Provincia autonoma di Bolzano – Alto Adige". Amministrazione provinciale. 12 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2023. 
  41. ^ "Lombardia, Veneto e Trentino: "Regole comuni per la pesca su tutto il lago di Garda"". l'Adige.it. 4 Nisan 2019. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  42. ^ "Il Programma Central Europe 2014-2020". 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  43. ^ "Discover Interreg CENTRAL EUROPE". Interreg CENTRAL EUROPE. 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  44. ^ "Riso italiano, dove si coltiva". Ricette e racconti di riso. 14 Kasım 2020. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022. 
  45. ^ a b "Produzione industriale di latte alimentare, di burro e di formaggio" (İtalyanca). 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  46. ^ "Weinbau in Zahlen 2019" (PDF) (İtalyanca). federdoc.com. 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2020.  Bilinmeyen parametre |periyodik= görmezden gelindi (yardım)
  47. ^ M. Ewing-Mulligan & E. McCarthy Italian Wines for Dummies pg 89-99 Hungry Minds 2001 0-7645-5355-0
  48. ^ "Wine Production by Region". 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2023. 
  49. ^ Black, Jane (26 Eylül 2006). "Caviar from farms instead of the seas". The New York Times. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  50. ^ "E' Brescia la capitale mondiale del caviale" [Brescia is the world capital of caviar]. quibrescia.it (İtalyanca). 26 Mart 2015. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Lombardiya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Koordinatlar: 45°35′N, 9°55′E


"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lombardiya&oldid=33974548" sayfasından alınmıştır