Nükleer reaktör: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Sİbot (mesaj | katkılar)
Otorite kontrolü şablonu eklendi
Haktan58 (mesaj | katkılar)
Kaynaklar eklendi.
5. satır: 5. satır:
}}
}}
[[Dosya:İTÜ Triga Mark-II Deneysel Nükleer Reaktör.JPG|küçükresim|Triga Mark-II Deneysel Nükleer Reaktör]]{{Kaynaksız|tarih=Haziran 2020}}
[[Dosya:İTÜ Triga Mark-II Deneysel Nükleer Reaktör.JPG|küçükresim|Triga Mark-II Deneysel Nükleer Reaktör]]{{Kaynaksız|tarih=Haziran 2020}}
'''Nükleer reaktör''', zincirleme çekirdek tepkimesinin başlatılıp sürekli ve denetimli bir biçimde sürdürüldüğü aygıtlardır. [[Nükleer enerji|Nükleer]] reaktörler bazen nükleer enerjiyi başka bir tür enerjiye (genelde [[elektrik enerjisi]]ne) çevrilen [[Elektrik santrali|santraller]] olarak kullanılırlar.
'''Nükleer reaktör''', zincirleme çekirdek tepkimesinin başlatılıp sürekli ve denetimli bir biçimde sürdürüldüğü aygıtlardır. [[Nükleer enerji|Nükleer]] reaktörler bazen nükleer enerjiyi başka bir tür enerjiye (genelde [[elektrik enerjisi]]ne) çevrilen [[Elektrik santrali|santraller]] olarak kullanılırlar.<ref>{{cite web|url=https://pris.iaea.org/pris/|title=PRIS – Home|website=pris.iaea.org}}</ref><ref>{{Citation|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-3-642-68444-9_5|title=Electricity and Heat from Thermal Nuclear Reactors|access-date=2021-02-02|date=1982|pages=66–91|work=Primary Energy|place=Berlin, Heidelberg|publisher=Springer Berlin Heidelberg|isbn=978-3-540-11307-2|last=Oldekop|first=W.}}</ref>


2005 itibarıyla dünyada 1100 civarında nükleer reaktör çalışır durumdadır. Bunların yaklaşık 310 tanesi araştırma reaktörüdür. Sanayi ve ilaç için [[izotop]] üretiminde kullanılmaktadır. 400'ü aşkın reaktör [[denizaltı]]larla ilgilidir. 445 dolayında reaktör ise [[elektrik enerjisi]] üretimine yönelik olarak faaliyet göstermektedir.
2005 itibarıyla dünyada 1100 civarında nükleer reaktör çalışır durumdadır. Bunların yaklaşık 310 tanesi araştırma reaktörüdür. Sanayi ve ilaç için [[izotop]] üretiminde kullanılmaktadır. 400'ü aşkın reaktör [[denizaltı]]larla ilgilidir. 445 dolayında reaktör ise [[elektrik enerjisi]] üretimine yönelik olarak faaliyet göstermektedir.<ref>{{cite web|url=https://nucleus.iaea.org/RRDB/RR/ReactorSearch.aspx?rf=1|title=RRDB Search|website=nucleus.iaea.org}}</ref>


Yeryüzündeki en büyük nükleer güç üreticisi [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'dir ve 1998 yılı itibarıyla 676.70 [[Kilowatt saat|TWh]] nükleer enerji üretmektedir. ABD aynı zamanda çalışır durumda olan 104 [[santral]] ile en fazla santrale sahip olan ülke konumundadır. İkinci en büyük üretici Fransa'dır ve 1998 itibarıyla 368.40 Twh nükleer enerji üretmektedir. Bu ülkeleri [[Japonya]] 306.94 Twh, [[Almanya]] 145.20 TWh, [[Rusya]] 95.38 Twh, [[Birleşik Krallık]] 91.14 Twh, [[Güney Kore]] 85.19 Twh, [[Ukrayna]] 70.64 Twh, [[İsveç]] 70.00 Twh, [[Kanada]] 67.50 Twh izlemektedir.
Yeryüzündeki en büyük nükleer güç üreticisi [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'dir ve 1998 yılı itibarıyla 676.70 [[Kilowatt saat|TWh]] nükleer enerji üretmektedir. ABD aynı zamanda çalışır durumda olan 104 [[santral]] ile en fazla santrale sahip olan ülke konumundadır. İkinci en büyük üretici Fransa'dır ve 1998 itibarıyla 368.40 Twh nükleer enerji üretmektedir. Bu ülkeleri [[Japonya]] 306.94 Twh, [[Almanya]] 145.20 TWh, [[Rusya]] 95.38 Twh, [[Birleşik Krallık]] 91.14 Twh, [[Güney Kore]] 85.19 Twh, [[Ukrayna]] 70.64 Twh, [[İsveç]] 70.00 Twh, [[Kanada]] 67.50 Twh izlemektedir.
13. satır: 13. satır:
Ülke içinde üretilen enerjinin yüzde dağılımı açısından bakıldığında 1988 itibarıyla [[Litvanya]] toplam enerjisinin % 77.21'ini nükleer üretimle karşılarken, bu oran [[Fransa]]'da % 75.77'dir. Bu ülkeleri [[Belçika]] % 55.16, [[İsveç]] % 45.75, [[Ukrayna]] % 45.42, [[Slovakya]] % 43.80, [[Bulgaristan]] % 41.50, [[Güney Kore]] % 41.39, [[İsviçre]] % 41.07 ile izlemektedir.
Ülke içinde üretilen enerjinin yüzde dağılımı açısından bakıldığında 1988 itibarıyla [[Litvanya]] toplam enerjisinin % 77.21'ini nükleer üretimle karşılarken, bu oran [[Fransa]]'da % 75.77'dir. Bu ülkeleri [[Belçika]] % 55.16, [[İsveç]] % 45.75, [[Ukrayna]] % 45.42, [[Slovakya]] % 43.80, [[Bulgaristan]] % 41.50, [[Güney Kore]] % 41.39, [[İsviçre]] % 41.07 ile izlemektedir.


Yeterli miktarda fisyon reaksiyonu verebilen maddenin, uygun biçimde yerleştirildiği ve bununla da denetim altında zincirleme bir fisyon reaksiyonunun başlatılıp sürdürülebildiği aygıttır. Ağır çekirdeklerin bölünme ürünleri büyük miktarlarda enerji içerirler. Bu enerji ısıya dönüşerek birçok yüksek sıcaklıkta gerçekleştirilebilen işlemler için yararlı olur. Ayrıca, daha önemlisi bu ısıdan aşırı ısınmış ve yüksek basınçlı su buharı elde etmede yararlanılır. Bununla buhar türbini döndürülerek elektrik üretilir. Bu tür tesisler Nükleer Enerji Santralleri adını alırlar. Reaktörlerin çoğu elektrik üretimi için çalışırlar. Bazı küçük boyutlu reaktörler nükleer denizaltılar ve gemilerde kullanılır. Reaktör son derece kusursuz biçimde yalıtılmış ve dışarıya radyasyon sızması önlenmiş olmalıdır.
Yeterli miktarda fisyon reaksiyonu verebilen maddenin, uygun biçimde yerleştirildiği ve bununla da denetim altında zincirleme bir fisyon reaksiyonunun başlatılıp sürdürülebildiği aygıttır.<ref name="DOE HAND">{{cite web|url=http://www.hss.energy.gov/NuclearSafety/techstds/standard/hdbk1019/h1019v2.pdf|title=DOE Fundamentals Handbook: Nuclear Physics and Reactor Theory|access-date=24 September 2008|archive-date=23 April 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20080423194722/http://www.hss.energy.gov/NuclearSafety/techstds/standard/hdbk1019/h1019v2.pdf|publisher=US Department of Energy|url-status=dead}}</ref> Ağır çekirdeklerin bölünme ürünleri büyük miktarlarda enerji içerirler. Bu enerji ısıya dönüşerek birçok yüksek sıcaklıkta gerçekleştirilebilen işlemler için yararlı olur. Ayrıca, daha önemlisi bu ısıdan aşırı ısınmış ve yüksek basınçlı su buharı elde etmede yararlanılır. Bununla buhar türbini döndürülerek elektrik üretilir. Bu tür tesisler Nükleer Enerji Santralleri adını alırlar. Reaktörlerin çoğu elektrik üretimi için çalışırlar. Bazı küçük boyutlu reaktörler nükleer denizaltılar ve gemilerde kullanılır. Reaktör son derece kusursuz biçimde yalıtılmış ve dışarıya radyasyon sızması önlenmiş olmalıdır.<ref>{{cite web|url=http://www.nucleartourist.com/systems/rp.htm|title=Reactor Protection & Engineered Safety Feature Systems|access-date=25 September 2008|work=The Nuclear Tourist}}</ref>


== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==

Sayfanın 16.13, 1 Haziran 2021 tarihindeki hâli

Triga Mark-II Deneysel Nükleer Reaktör

Nükleer reaktör, zincirleme çekirdek tepkimesinin başlatılıp sürekli ve denetimli bir biçimde sürdürüldüğü aygıtlardır. Nükleer reaktörler bazen nükleer enerjiyi başka bir tür enerjiye (genelde elektrik enerjisine) çevrilen santraller olarak kullanılırlar.[1][2]

2005 itibarıyla dünyada 1100 civarında nükleer reaktör çalışır durumdadır. Bunların yaklaşık 310 tanesi araştırma reaktörüdür. Sanayi ve ilaç için izotop üretiminde kullanılmaktadır. 400'ü aşkın reaktör denizaltılarla ilgilidir. 445 dolayında reaktör ise elektrik enerjisi üretimine yönelik olarak faaliyet göstermektedir.[3]

Yeryüzündeki en büyük nükleer güç üreticisi ABD'dir ve 1998 yılı itibarıyla 676.70 TWh nükleer enerji üretmektedir. ABD aynı zamanda çalışır durumda olan 104 santral ile en fazla santrale sahip olan ülke konumundadır. İkinci en büyük üretici Fransa'dır ve 1998 itibarıyla 368.40 Twh nükleer enerji üretmektedir. Bu ülkeleri Japonya 306.94 Twh, Almanya 145.20 TWh, Rusya 95.38 Twh, Birleşik Krallık 91.14 Twh, Güney Kore 85.19 Twh, Ukrayna 70.64 Twh, İsveç 70.00 Twh, Kanada 67.50 Twh izlemektedir.

Ülke içinde üretilen enerjinin yüzde dağılımı açısından bakıldığında 1988 itibarıyla Litvanya toplam enerjisinin % 77.21'ini nükleer üretimle karşılarken, bu oran Fransa'da % 75.77'dir. Bu ülkeleri Belçika % 55.16, İsveç % 45.75, Ukrayna % 45.42, Slovakya % 43.80, Bulgaristan % 41.50, Güney Kore % 41.39, İsviçre % 41.07 ile izlemektedir.

Yeterli miktarda fisyon reaksiyonu verebilen maddenin, uygun biçimde yerleştirildiği ve bununla da denetim altında zincirleme bir fisyon reaksiyonunun başlatılıp sürdürülebildiği aygıttır.[4] Ağır çekirdeklerin bölünme ürünleri büyük miktarlarda enerji içerirler. Bu enerji ısıya dönüşerek birçok yüksek sıcaklıkta gerçekleştirilebilen işlemler için yararlı olur. Ayrıca, daha önemlisi bu ısıdan aşırı ısınmış ve yüksek basınçlı su buharı elde etmede yararlanılır. Bununla buhar türbini döndürülerek elektrik üretilir. Bu tür tesisler Nükleer Enerji Santralleri adını alırlar. Reaktörlerin çoğu elektrik üretimi için çalışırlar. Bazı küçük boyutlu reaktörler nükleer denizaltılar ve gemilerde kullanılır. Reaktör son derece kusursuz biçimde yalıtılmış ve dışarıya radyasyon sızması önlenmiş olmalıdır.[5]

Dış bağlantılar

  1. ^ "PRIS – Home". pris.iaea.org. 
  2. ^ Oldekop, W. (1982), "Electricity and Heat from Thermal Nuclear Reactors", Primary Energy, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, ss. 66–91, ISBN 978-3-540-11307-2, erişim tarihi: 2021-02-02 
  3. ^ "RRDB Search". nucleus.iaea.org. 
  4. ^ "DOE Fundamentals Handbook: Nuclear Physics and Reactor Theory" (PDF). US Department of Energy. 23 April 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 September 2008. 
  5. ^ "Reactor Protection & Engineered Safety Feature Systems". The Nuclear Tourist. Erişim tarihi: 25 September 2008.