Nur Ali Halife İsyanı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
→İsyanın gelişmesi: ''Nur Ali Halife'' |
Değişiklik özeti yok |
||
| 28. satır: | 28. satır: | ||
== İsyanın gelişmesi == |
== İsyanın gelişmesi == |
||
[[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nin içinde bulunduğu karışıklıktan faydalanmak isteyen [[Şah İsmail]], hizmetine gelememiş olan [[Kızılbaş]]ları asker olarak toplaması için ''Nur Ali Halife'''yi [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] ülkesine gönderdi. [[Şebinkarahisar]]'a gelen ''Nur Ali Halife'', [[Şah İsmail]]'in emrini her tarafa duyurdu. Bunun sonucunda aileleriyle beraber |
[[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nin içinde bulunduğu karışıklıktan faydalanmak isteyen [[Şah İsmail]], hizmetine gelememiş olan [[Kızılbaş]]ları asker olarak toplaması için ''Nur Ali Halife'''yi [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] ülkesine gönderdi. [[Şebinkarahisar]]'a gelen ''Nur Ali Halife'', [[Şah İsmail]]'in emrini her tarafa duyurdu. Bunun sonucunda aileleriyle beraber ''üç-dört bin'' sipahi toplandı.<ref>Ahsenü’t-Tevârih, s. 175</ref> Boşalan köyler [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] tahrir kayıtlarında geçer.<ref>BOA TD nr. 199, s. 4.</ref> |
||
''Nur Ali Halife'' yeni katılan [[Kızılbaş]]larla birlikte [[Malatya]] üzerine yürüyüp şehri aldı ve sonrasında [[Tokat (il)|Tokat]] üzerine yürüdüler. [[Tokat (il)|Tokat]] ahalisi |
''Nur Ali Halife'' yeni katılan [[Kızılbaş]]larla birlikte [[Malatya]] üzerine yürüyüp şehri aldı ve sonrasında [[Tokat (il)|Tokat]] üzerine yürüdüler. [[Tokat (il)|Tokat]] ahalisi Nur Ali Halife'ye bağlılıklarını bildirdiler. [[Tokat (il)|Tokat]]'ta [[Şah İsmail]] adına hutbe okundu. ''Nur Ali Halife'' [[Tokat (il)|Tokat]]'tan ayrılıp [[Kazabad]]'a gelince [[Şehzade Ahmed]]'in oğlu ''Şehzade Murad'' yaklaşık on bin kişilik ordusuyla [[Kızılbaş]]lara katıldı.<ref>Ahsenü’t-Tevârih, s. 175, 176</ref><ref>Tekmiletü’l-Ahbâr, s. 51</ref> ''Nur Ali Halife'', şehzadeyle tekrar [[Tokat (il)|Tokat]]'a gelince ahali içeri sokmadı. Bunun üzerine [[Tokat (il)|Tokat]]'ı ateşe verdiler ve [[Niksar]]'a doğru yöneldiler. Şehzade Murad, ''Nur Ali Halife'''den ayrılarak [[Şah İsmail]]'e gitti. |
||
''Nur Ali Halife'' [[Çemişgezek]]'i kuşattı ve direniş gösterilmeden şehir teslim edildi. Daha sonra Nur Ali Halife [[Melkişli]] aşiretinin ileri gelenlerine ve ahaliye eziyetler edip pek çok kişiyi öldürdü.<ref>Şerefnâme, s. 164</ref> |
''Nur Ali Halife'' [[Çemişgezek]]'i kuşattı ve direniş gösterilmeden şehir teslim edildi. Daha sonra Nur Ali Halife [[Melkişli]] aşiretinin ileri gelenlerine ve ahaliye eziyetler edip pek çok kişiyi öldürdü.<ref>Şerefnâme, s. 164</ref> |
||
Sayfanın 02.28, 8 Mart 2019 tarihindeki hâli
| Nur Ali Halife İsyanı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Osmanlı İmparatorluğu | Kızılbaşlar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Yularkıstı Sinan Paşa Bıyıklı Mehmed Paşa | Nur Ali Halife (ölü) | ||||||
Nur Ali Halife İsyanı, Rumlu Nur Ali Halife'nin Şah İsmail'in emriyle Safevi Devleti'ne, Kızılbaşlardan asker toplamak için çıkardığı isyandır.[1]
İsyanın gelişmesi
Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu karışıklıktan faydalanmak isteyen Şah İsmail, hizmetine gelememiş olan Kızılbaşları asker olarak toplaması için Nur Ali Halife'yi Osmanlı ülkesine gönderdi. Şebinkarahisar'a gelen Nur Ali Halife, Şah İsmail'in emrini her tarafa duyurdu. Bunun sonucunda aileleriyle beraber üç-dört bin sipahi toplandı.[2] Boşalan köyler Osmanlı tahrir kayıtlarında geçer.[3]
Nur Ali Halife yeni katılan Kızılbaşlarla birlikte Malatya üzerine yürüyüp şehri aldı ve sonrasında Tokat üzerine yürüdüler. Tokat ahalisi Nur Ali Halife'ye bağlılıklarını bildirdiler. Tokat'ta Şah İsmail adına hutbe okundu. Nur Ali Halife Tokat'tan ayrılıp Kazabad'a gelince Şehzade Ahmed'in oğlu Şehzade Murad yaklaşık on bin kişilik ordusuyla Kızılbaşlara katıldı.[4][5] Nur Ali Halife, şehzadeyle tekrar Tokat'a gelince ahali içeri sokmadı. Bunun üzerine Tokat'ı ateşe verdiler ve Niksar'a doğru yöneldiler. Şehzade Murad, Nur Ali Halife'den ayrılarak Şah İsmail'e gitti.
Nur Ali Halife Çemişgezek'i kuşattı ve direniş gösterilmeden şehir teslim edildi. Daha sonra Nur Ali Halife Melkişli aşiretinin ileri gelenlerine ve ahaliye eziyetler edip pek çok kişiyi öldürdü.[6]
Nur Ali Halife dirliği olan Erzincan il merkezine giderken Osmanlı vezirlerinden Sinan Paşa'nın bir ordu ile kendisini takip ettiğini öğrendi. Eyüyazı mevkiinde yapılan savaşta Sinan Paşa yenildi. Bunun ardından Nur Ali Halife muzaffer bir kumandan olarak Erzincan il merkezine döndü.[7]
Sonuç
Sultan Selim, Çemişgezek'i Safevîler'den alması için Bıyıklı Mehmed Paşa'yı görevlendirdi. Bıyıklı Mehmed Paşa, 1515 yılı Haziran'ında Ovacık civarındaki Tekir Yaylağında Nur Ali Halife'yi bozguna uğrattı. Nur Ali Halife'nin öldürülmesiyle Çemizgezek, Safevilerden geri alınmış ve isyanda bastırılmıştır[8].
Kaynakça
- ^ Tufan Gündüz, Kızılbaşlar, Osmanlılar, Safevîler, 2. Baskı, Sayfa: 78
- ^ Ahsenü’t-Tevârih, s. 175
- ^ BOA TD nr. 199, s. 4.
- ^ Ahsenü’t-Tevârih, s. 175, 176
- ^ Tekmiletü’l-Ahbâr, s. 51
- ^ Şerefnâme, s. 164
- ^ Tufan Gündüz, Son Kızılbaş Şah İsmail, 5. Baskı, Sayfa: 116
- ^ Ünal, M.A., XVI. YÜZYILDA MAZGİRD, PERTEK VE SAĞMAN SANCAKBEYÎLERİ -PİR HÜSEYİN BEY OĞULLARI. URL:http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/834/10557.pdf. Erişim: 2017-01-28
.svg){kind=small} | Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |