Mehmed (Karamanoğulları beyi): Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
düzeltme AWB ile
k Cobija, Karamanoğlu Mehmed Bey sayfasını I. Mehmed (Karamanoğulları beyi) sayfasına taşıdı
(Fark yok)

Sayfanın 22.06, 9 Haziran 2018 tarihindeki hâli

Mehmed Bey
Bey
Karamanoğlu Mehmed Bey
1. Karaman Beyi
Hüküm süresi1263-1277
Sonra gelenGüneri Bey
Doğum1240
Larende
Ölüm20 Haziran 1277
Konya
HanedanKaramanoğulları Hanedanı
BabasıKaraman Bey
DiniSünni İslam

Karamanoğlu Mehmed Bey, (d. (?) - ö. 20 Haziran 1277), Karamanoğulları Beyliği’nin kurucusu ve ilk hükümdarı.[1]

Subaşı olan Karaman Bey'in en büyük oğludur.[1] Doğum tarihi belli olmayıp ölümü 1280'dir. Mehmet Bey askerî ve idarî yönden bilgili bir devlet adamı idi. Bilim adamlarını etrafına toplayıp onlara büyük önem vermiştir.[2]

13. yüzyıl ortalarında Selçuklular, devlet işlerinde Farsçayı kullanırlardı. Halk ise öz dilleri olan Türkçeyi kullanıyordu. Mehmet Bey millet olarak birlikte yaşamanın ilk şartı olan dil birliğinin sağlanmasının gerekliliğine inanıyordu. Bu birliği gerçekleştirmek için Toroslar üzerinde yaşayan bütün Türkmen boylarını çevresinde toplayarak bir ordu oluşturdu.

Şimden gerü hiç gimesne divanda, dergahda, bergahda ve dahi her yerde Türk dilinden özge söz söylemeye. (13 Mayıs 1277)

Üzerine gönderilen Selçuklu ve Moğol kuvvetlerini büyük bir yenilgiye uğratarak Konya’ya girdi. Burada yaşayan Selçuklu Türkleri, Karamanoğulları ile birlik oldular.[kaynak belirtilmeli]

Kısa zamanda Konya vilayeti ve bazı çevre iller Karamanoğulları'nın hâkimiyeti altına girdi. Daha sonra Selçuklu Sultanı İzzettin Keykavus’un oğlu Gıyaseddin Siyavuş’u başa geçiren Mehmet Bey’in kendisi de vezir oldu. İlk önceleri Moğol baskısına başarı ile karşı koymasına birçok kere galip gelmesine rağmen, daha sonraki çarpışmaların birinde iki kardeşi ile beraber öldürülmüştür. İdareciliği sırasında Türkçeyi resmi dil olarak ilan eden fermanını vermiştir. Bu fermanda "Bugünden sonra divanda, dergâhta ve bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır." diyerek sadece siyasî ve askerî bir zafer değil aynı zamanda kültürel bir zafer kazanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 28,  sayfa: 445
  2. ^ Faruk Sümer, "Karamanoğulları", TDV Diyanet İslam Ansiklopedisi, Ankara 2001, c. XXIV, s. 454-460.
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Kerimüddin Karaman
Karamanoğulları Beyi
1261-1283
Sonra gelen:
Güneri Bey