Osman Bölükbaşı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
k Kategori:Ankara'da ölenler eklendi (HotCat) |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır: | 1. satır: | ||
{{ |
{{Makam sahibi bilgi kutusu |
||
| |
|isim = Osman Bölükbaşı |
||
| |
|resim = Osman Bolukbasi.png |
||
|resim_büyüklüğü = |
|||
| resim_boyutu = 200px |
|||
|makam = [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]]<br/>9., 10., 11., 12., 13. ve 14. dönem milletvekili |
|||
⚫ | |||
|seçim_bölgesi = [[1950 Türkiye genel seçimleri|1950]] – Kırşehir<br/>[[1954 Türkiye genel seçimleri|1954]] – Kırşehir<br/>[[1957 Türkiye genel seçimleri|1957]] – Kırşehir<br/>[[1961 Türkiye genel seçimleri|1961]] – Ankara<br/>[[1965 Türkiye genel seçimleri|1965]] – Ankara<br/>[[1969 Türkiye genel seçimleri|1969]] – Ankara |
|||
| doğum_tarihi = 1913 |
|||
| |
|doğum_adı = |
||
| |
|doğum_tarihi = 1913 |
||
| |
|doğum_yeri = [[Mucur, Kırşehir]], [[Osmanlı İmparatorluğu]] |
||
| |
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|2002|2|6|1913|1|1}} |
||
| |
|ölüm_yeri = [[Ankara]], [[Türkiye]] |
||
|partisi = {{ubl| [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] (1946-47) | [[Millet Partisi (1948)|Millet Partisi]] (1948-53) | [[Cumhuriyetçi Millet Partisi]]<br />(1954-58) | [[Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi]] (1958-62) | [[Millet Partisi (1962)|Millet Partisi]] (1962-72) }} |
|||
| çocukları = |
|||
|eşi = Mediha (Büyükyağcıoğlu) Bölükbaşı |
|||
| diğer_isimleri = |
|||
| |
|çocukları = [[Ahmet Deniz Bölükbaşı]] |
||
| |
|ilişkiler = |
||
|öğrenim = [[Nancy-Université|Nancy Üniversitesi]], [[Fransa]] |
|||
| imza = |
|||
| |
|meslek = Matematikçi |
||
| |
|dini = [[Sünni İslam]] |
||
⚫ | |||
}} |
}} |
||
[[Dosya:Harry S. Truman and Osman Bölükbaşı, 1949.jpg|thumb|[[Harry S. Truman]]'ın Millet Partisi lideri Osman Bölükbaşı'yla Washington, DC'deki buluşması (12 Nisan 1949).]] |
[[Dosya:Harry S. Truman and Osman Bölükbaşı, 1949.jpg|thumb|[[Harry S. Truman]]'ın Millet Partisi lideri Osman Bölükbaşı'yla Washington, DC'deki buluşması (12 Nisan 1949).]] |
||
'''Osman Bölükbaşı''' (1913, [[Mucur, Kırşehir|Mucur]] - 6 Şubat 2002, [[Ankara]] |
'''Osman Bölükbaşı''' (1913, [[Mucur, Kırşehir|Mucur]] - 6 Şubat 2002, [[Ankara]]) Türk siyasetçi. Halk arasında "Anadolu Fırtınası" ve "[[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|T(I)RT Osman]] lakaplarıyla tanındı. |
||
1913 |
1913 yılında [[Hasanlar, Mucur|Hasanlar Köyü]]'nde doğdu. Orta öğrenimini [[İstanbul Erkek Lisesi]]'nde tamamladı. Yüksek öğrenimini [[Fransa]]'daki [[Nancy Üniversitesi]] Fen Fakültesi Matematik Bölümü'nde yaptı. Buradan 1937 yılında mezun oldu. 1938 yılında [[Türkiye]]'ye dönerek [[Kandilli Rasathanesi]]'nde asistan olarak çalışmaya başladı. 1940 yılında [[Haydarpaşa Lisesi]]'nde öğretmenlik yapmaya başladı. 1946 yılında [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'ye girdi ve parti genel müfettişliğine atandı. Ancak, [[Cumhuriyet Halk Partisi]] iktidarına karşı sert bir politika izlenmesini isteyen bir grup ile birlikte 1947 yılında Demokrat Parti'den ayrıldı. |
||
Temmuz 1948'de [[Millet Partisi (1948)|Millet Partisi]]'nin kurucuları arasında yer |
Temmuz 1948'de [[Millet Partisi (1948)|Millet Partisi]]'nin kurucuları arasında yer aldı. 1949 yılında [[İsmet İnönü]] ve [[Celâl Bayar]]'a komplo düzenlemek iddiasıyla tutuklandıysa da kısa bir süre sonra serbest bırakıldı. [[1950 Türkiye genel seçimleri]]'nde Millet Partisi'nin tek milletvekili olarak [[Kırşehir]]'den [[TBMM]]'ye girdi. Partisi, laikliğe aykırı politika ürettiği gerekçesiyle 1953 yılında kapatıldı. Bunun üzerine Şubat 1954'te bir grup eski Millet Partisi üyesi ile birlikte [[Cumhuriyetçi Millet Partisi]]'ni kurdu ve genel başkanlığına seçildi. |
||
[[1954 Türkiye genel seçimleri|1954 genel seçimlerinde]] bu ilin neredeyse bütün oylarını alarak yeniden Kırşehir milletvekili seçilince, Demokrat Parti hükûmeti Kırşehir'i ilçe yaptı ve [[Nevşehir]]'e bağladı. Kırşehir 3 yıl boyunca ilçe olarak kaldı. Bu dönemde hükûmete eleştiriler yöneltti. Temmuz 1957'de TBMM'ye hakaretten tutuklandı. Kırşehir, Haziran 1957'de yeniden il durumuna getirildi, ancak eski kazalarından [[Avanos]], [[Kozaklı]] ve [[Hacıbektaş]] Nevşehir’de kaldı. Köyü [[Hasanlar, Hacıbektaş|Hasanlar]] köyü de yeniden il olan Kırşehir'e bağlanmayarak Nevşehir'e bırakıldı. Bu durumda, Ekim [[1957 Türkiye genel seçimleri]]'nde, Cumhuriyetçi Millet Partisi'nden seçilen 4 milletvekilinin arasında yer aldı. Seçim günü hapiste olduğu için milletvekili yeminini [[Ankara Merkez Cezaevi]] 10. koğuşunda mahkûmların önünde yaptı. |
|||
1958 |
1958 yılında DP'ye karşı güçbirliği oluşturmak amacıyla Cumhuriyet Millet Partisi ve [[Türkiye Köylü Partisi]]'nin ile birleşmesiyle kurulan [[Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi]]'nin Genel Başkanlığına seçildi. 1959 yılında 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. |
||
[[27 Mayıs Darbesi]]'nden sonra [[Kurucu Meclis]] [[Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi]] Temsilciliği |
[[27 Mayıs Darbesi]]'nden sonra 6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961 tarihleri arasında [[Kurucu Meclis]] [[Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi]] Temsilciliği görevini yürüttü. [[1961 Türkiye genel seçimleri|1961 genel seçimlerinden]] sonra uzlaşmaz bir tutum takınarak koalisyon hükûmetine katılmayı reddetti. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi, Haziran 1962'de [[İsmet İnönü]]'nün kurduğu koalisyon hükûmetine katılınca, 28 milletvekiliyle birlikte partiden ayrılarak yeniden [[Millet Partisi (1962)|Millet Partisi]]'ni kurdu ve genel başkanlığına seçildi. Millet Partisi, Şubat 1965'te [[Suat Hayri Ürgüplü]] başkanlığındaki koalisyon hükûmetine katıldıysa da kendisi kabinede görev almadığı gibi hükûmete eleştiriler de yöneltti. Arkadaşlarıyla beraber kurduğu Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi ise 1969 yılında [[Milliyetçi Hareket Partisi]] adını aldı. |
||
1972 yılında Millet Partisi genel başkanlığından ayrıldı. Yerine eski [[Genelkurmay Başkanı]] [[Cemal Tural]] geçti. 9 Eylül 1973 tarihinde de, 1961 yılından beri seçildiği Ankara milletvekilliğinden istifa ederek aktif siyasetten çekildi. 6 Şubat 2002 tarihinde Ankara'da vefat etti. |
|||
6 Şubat 2002'de Ankara'da vefat etti. |
|||
Emekli Büyükelçi ve eski [[MHP]] Ankara Milletvekili [[Deniz Bölükbaşı]]'nın babasıdır. |
Emekli Büyükelçi ve eski [[MHP]] Ankara Milletvekili [[Deniz Bölükbaşı]]'nın babasıdır. |
||
40. satır: | 40. satır: | ||
* Osman Bölükbaşı: Seraba Harcanmış Bir Ömür (Fatih Artvinli, Kitap Yayinevi, 2007) |
* Osman Bölükbaşı: Seraba Harcanmış Bir Ömür (Fatih Artvinli, Kitap Yayinevi, 2007) |
||
== Kaynakça == |
|||
{{başlangıç kutusu}} |
|||
{{Kaynakça}} |
|||
{{sıra kutusu| önce = [[İsmet İnönü]] | başlık= Ana Muhalefet Lideri | yıllar= 1961 - 1962| sonra= [[Ragıp Gümüşpala]]}} |
|||
{{bitiş kutusu}} |
|||
[[Kategori:1913 doğumlular]] |
[[Kategori:1913 doğumlular]] |
Sayfanın 21.26, 3 Ekim 2015 tarihindeki hâli
Osman Bölükbaşı | |
---|---|
Türkiye Büyük Millet Meclisi 9., 10., 11., 12., 13. ve 14. dönem milletvekili | |
Seçim bölgesi | 1950 – Kırşehir 1954 – Kırşehir 1957 – Kırşehir 1961 – Ankara 1965 – Ankara 1969 – Ankara |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1913 Mucur, Kırşehir, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 6 Şubat 2002 (89 yaşında) Ankara, Türkiye |
Partisi |
|
Evlilik(ler) | Mediha (Büyükyağcıoğlu) Bölükbaşı |
Çocuk(lar) | Ahmet Deniz Bölükbaşı |
Bitirdiği okul | Nancy Üniversitesi, Fransa |
Mesleği | Matematikçi |
Dini | Sünni İslam |
Osman Bölükbaşı (1913, Mucur - 6 Şubat 2002, Ankara) Türk siyasetçi. Halk arasında "Anadolu Fırtınası" ve "T(I)RT Osman lakaplarıyla tanındı.
1913 yılında Hasanlar Köyü'nde doğdu. Orta öğrenimini İstanbul Erkek Lisesi'nde tamamladı. Yüksek öğrenimini Fransa'daki Nancy Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü'nde yaptı. Buradan 1937 yılında mezun oldu. 1938 yılında Türkiye'ye dönerek Kandilli Rasathanesi'nde asistan olarak çalışmaya başladı. 1940 yılında Haydarpaşa Lisesi'nde öğretmenlik yapmaya başladı. 1946 yılında Demokrat Parti'ye girdi ve parti genel müfettişliğine atandı. Ancak, Cumhuriyet Halk Partisi iktidarına karşı sert bir politika izlenmesini isteyen bir grup ile birlikte 1947 yılında Demokrat Parti'den ayrıldı.
Temmuz 1948'de Millet Partisi'nin kurucuları arasında yer aldı. 1949 yılında İsmet İnönü ve Celâl Bayar'a komplo düzenlemek iddiasıyla tutuklandıysa da kısa bir süre sonra serbest bırakıldı. 1950 Türkiye genel seçimleri'nde Millet Partisi'nin tek milletvekili olarak Kırşehir'den TBMM'ye girdi. Partisi, laikliğe aykırı politika ürettiği gerekçesiyle 1953 yılında kapatıldı. Bunun üzerine Şubat 1954'te bir grup eski Millet Partisi üyesi ile birlikte Cumhuriyetçi Millet Partisi'ni kurdu ve genel başkanlığına seçildi.
1954 genel seçimlerinde bu ilin neredeyse bütün oylarını alarak yeniden Kırşehir milletvekili seçilince, Demokrat Parti hükûmeti Kırşehir'i ilçe yaptı ve Nevşehir'e bağladı. Kırşehir 3 yıl boyunca ilçe olarak kaldı. Bu dönemde hükûmete eleştiriler yöneltti. Temmuz 1957'de TBMM'ye hakaretten tutuklandı. Kırşehir, Haziran 1957'de yeniden il durumuna getirildi, ancak eski kazalarından Avanos, Kozaklı ve Hacıbektaş Nevşehir’de kaldı. Köyü Hasanlar köyü de yeniden il olan Kırşehir'e bağlanmayarak Nevşehir'e bırakıldı. Bu durumda, Ekim 1957 Türkiye genel seçimleri'nde, Cumhuriyetçi Millet Partisi'nden seçilen 4 milletvekilinin arasında yer aldı. Seçim günü hapiste olduğu için milletvekili yeminini Ankara Merkez Cezaevi 10. koğuşunda mahkûmların önünde yaptı.
1958 yılında DP'ye karşı güçbirliği oluşturmak amacıyla Cumhuriyet Millet Partisi ve Türkiye Köylü Partisi'nin ile birleşmesiyle kurulan Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin Genel Başkanlığına seçildi. 1959 yılında 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.
27 Mayıs Darbesi'nden sonra 6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961 tarihleri arasında Kurucu Meclis Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Temsilciliği görevini yürüttü. 1961 genel seçimlerinden sonra uzlaşmaz bir tutum takınarak koalisyon hükûmetine katılmayı reddetti. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi, Haziran 1962'de İsmet İnönü'nün kurduğu koalisyon hükûmetine katılınca, 28 milletvekiliyle birlikte partiden ayrılarak yeniden Millet Partisi'ni kurdu ve genel başkanlığına seçildi. Millet Partisi, Şubat 1965'te Suat Hayri Ürgüplü başkanlığındaki koalisyon hükûmetine katıldıysa da kendisi kabinede görev almadığı gibi hükûmete eleştiriler de yöneltti. Arkadaşlarıyla beraber kurduğu Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi ise 1969 yılında Milliyetçi Hareket Partisi adını aldı.
1972 yılında Millet Partisi genel başkanlığından ayrıldı. Yerine eski Genelkurmay Başkanı Cemal Tural geçti. 9 Eylül 1973 tarihinde de, 1961 yılından beri seçildiği Ankara milletvekilliğinden istifa ederek aktif siyasetten çekildi. 6 Şubat 2002 tarihinde Ankara'da vefat etti.
Emekli Büyükelçi ve eski MHP Ankara Milletvekili Deniz Bölükbaşı'nın babasıdır.
İlgili yayınlar
- Osman Bölükbaşı: Türk Siyasetinde Anadolu Fırtınası (Deniz Bölükbaşı; Doğan Kitap Yayınları, 2005)
- Osman Bölükbaşı: Seraba Harcanmış Bir Ömür (Fatih Artvinli, Kitap Yayinevi, 2007)
Kaynakça
- 1913 doğumlular
- 2002 yılında ölenler
- Türk siyasetçiler
- Mucur doğumlular
- Kayseri Lisesi mezunları
- İstanbul Lisesi mezunları
- TBMM 1961 Kurucu Meclis CKMP temsilcisi
- TBMM 9. dönem Kırşehir milletvekilleri
- TBMM 10. dönem Kırşehir milletvekilleri
- TBMM 11. dönem Kırşehir milletvekilleri
- TBMM 12. dönem Ankara milletvekilleri
- TBMM 13. dönem Ankara milletvekilleri
- TBMM 14. dönem Ankara milletvekilleri
- Cebeci Asri Mezarlığı'na defnedilenler
- Türkiye'deki ana muhalefet partisi genel başkanları
- TBMM Anayasa Komisyonu
- Millet Partisi (1948)
- Cumhuriyetçi Köylü Millet Partili siyasetçiler
- Ankara'da ölenler