Osman Bölükbaşı: Revizyonlar arasındaki fark

Osman Bölükbaşı
Osman Bölükbaşı
Doğum	1913; Mucur, Kırşehir, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	6 Şubat 2002 (89 yaşında); Ankara, Türkiye

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 18.30, 19 Eylül 2015 tarihindeki hâli

Osman Bölükbaşı (1913, Mucur - 6 Şubat 2002, Ankara, lakapları: Nazar Boncuğu, "TRT Osman") uzun ömrü, renkli kişiliği, hazır cevaplılığı ve sürekli muhalefet anlayışı ile Türkiye siyasetinde iz bırakmış bir siyasetçidir. Halk arasında Anadolu Fırtınası lakabıyla tanınmıştır.^{[kaynak belirtilmeli]}

1913'te Hasanlar Köyü'nde doğdu. Orta öğrenimini İstanbul Erkek Lisesi'nde tamamladı. Yüksek öğrenimini Fransa'daki Nancy Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü'nde yaptı. Buradan 1937'de mezun oldu. 1938'de Türkiye'ye dönerek Kandilli Rasathanesi'nde asistan olarak çalışmaya başladı. 1940'ta Haydarpaşa Lisesi'nde öğretmenlik yapmaya başlayan Bölükbaşı, 1946'da Demokrat Parti'ye (DP) girdi. Parti genel müfettişliğine atandı. Ancak, Cumhuriyet Halk Partisi iktidarına karşı sert bir politika izlenmesini isteyen bir grubun içinde 1947'de DP'den ayrıldı.

Temmuz 1948'de Millet Partisi'nin kurucuları arasında yer alan Bölükbaşı, 1949'da İsmet İnönü ve Celâl Bayar'a komplo düzenlemek iddiasıyla tutuklandı, ancak kısa bir süre sonra serbest bırakıldı. 1950 Genel Seçimleri'nde Millet Partisi'nin tek millet vekili olarak Kırşehir'den TBMM'ye girdi. Millet Partisi laikliğe aykırı politika ürettiği gerekçesiyle 1953'te kapatıldı.

Bölükbaşı bunun üzerine Şubat 1954'te bir grup eski Millet Partisi üyesi ile birlikte Cumhuriyetçi Millet Partisi'ni kurdu. Bu partinin genel başkanlığına getirilen Bölükbaşı, 1954 genel seçimlerinde bu ilin neredeyse bütün oylarını alarak yeniden Kırşehir milletvekili seçilince, Demokrat Parti hükûmeti Kırşehir'i ilçe yaptı ve Nevşehir'e bağladı. Kırşehir 3 yıl boyunca ilçe olarak kaldı. Bu dönemde hükûmete eleştiriler yönelten Bölükbaşı da Temmuz 1957'de TBMM'ye hakaretten tutuklandı. Kırşehir, Haziran 1957'de yeniden il durumuna getirildi, ancak eski kazalarından Avanos, Kozaklı ve Hacıbektaş Nevşehir’de kaldı. Osman Bölükbaşı’nın köyü Hasanlar köyü de yeniden il olan Kırşehir'e bağlanmayarak Nevşehir'e bırakıldı. Bu durumda, Ekim 1957 Genel Seçimleri'nde Bölükbaşı, Cumhuriyetçi Millet Partisi'nden seçilen 4 milletvekilinin arasında yer aldı. Seçim günü hapiste olduğu için milletvekili yeminini Ankara Merkez Cezaevi 10. koğuşunda mahkûmların önünde yaptı.

1958'de DP'ye karşı güçbirliği oluşturmak amacıyla CMP'nin Türkiye Köylü Partisi ile birleşmesiyle kurulan Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin (CKMP) Genel Başkanlığına getirilen Bölükbaşı, 1959'da 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.

27 Mayıs Darbesi'nden sonra Kurucu Meclis Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Temsilciliği (6 Ocak 1961-15 Ekim 1961), 1961 genel seçimlerinden sonra uzlaşmaz bir tutum takınarak koalisyon hükûmetine katılmayı reddetti. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Haziran 1962'de, İsmet İnönü'nün kurduğu II. koalisyona katılınca, 28 milletvekiliyle birlikte partiden ayrılarak ikinci kez Millet Partisi'ni kurdu. Bölükbaşı bu partinin genel başkanlığına getirildi. Millet Partisi, Şubat 1965'te Suat Hayri Ürgüplü başkanlığındaki koalisyon hükûmetine katıldı ancak Bölükbaşı, kabinede görev almadığı gibi hükûmete eleştiriler de yöneltti. Bölükbaşı ve arkadaşlarının kurduğu Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi, 1969 yılında Milliyetçi Hareket Partisi adını aldı.

Bölükbaşı, 1972'de Millet Partisi genel başkanlığından ayrıldı. Yerine eski Genelkurmay Başkanı Cemal Tural geçti. 9 Eylül 1973'te de, 1961'den itibaren Ankara'dan seçildiği milletvekilliğinden istifa ederek aktif siyasetten çekildi. 6 Şubat 2002'de Ankara'da vefat etti.

Emekli Büyükelçi ve eski MHP Ankara Milletvekili Deniz Bölükbaşı'nın babasıdır.

İlgili yayınlar

Osman Bölükbaşı: Türk Siyasetinde Anadolu Fırtınası (Deniz Bölükbaşı; Doğan Kitap Yayınları, 2005)
Osman Bölükbaşı: Seraba Harcanmış Bir Ömür (Fatih Artvinli, Kitap Yayinevi, 2007)

Önce gelen: İsmet İnönü	Ana Muhalefet Lideri 1961 - 1962	Sonra gelen: Ragıp Gümüşpala

@@ 7. satır: / 7. satır: @@
 | uyruk          =
 | doğum_adı      =
-| doğum_yeri     = [[Hacıbektaş]], [[Osmanlı İmparatorluğu]]
+| doğum_yeri     = [[Mucur, Kırşehir]], [[Osmanlı İmparatorluğu]]
 | ölüm_tarihi    = {{ölüm tarihi ve yaşı|2002|2|6|1913|1|1}}
 | ölüm_yeri      = [[Ankara]], [[Türkiye]]
@@ 19. satır: / 19. satır: @@
 }}
 [[Dosya:Harry S. Truman and Osman Bölükbaşı, 1949.jpg|thumb|[[Harry S. Truman]]'ın Millet Partisi lideri Osman Bölükbaşı'yla Washington, DC'deki buluşması (12 Nisan 1949).]]
-'''Osman Bölükbaşı''' (1913, [[Hacıbektaş]] - 6 Şubat 2002, [[Ankara]], lakapları: [[Nazar Boncuğu]], "[[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]] Osman") uzun ömrü, renkli kişiliği, hazır cevaplılığı ve sürekli muhalefet anlayışı ile Türkiye siyasetinde iz bırakmış bir siyasetçidir. Halk arasında ''Anadolu Fırtınası'' lakabıyla tanınmıştır.{{fact}}
+'''Osman Bölükbaşı''' (1913, [[Mucur, Kırşehir|Mucur]] - 6 Şubat 2002, [[Ankara]], lakapları: [[Nazar Boncuğu]], "[[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]] Osman") uzun ömrü, renkli kişiliği, hazır cevaplılığı ve sürekli muhalefet anlayışı ile Türkiye siyasetinde iz bırakmış bir siyasetçidir. Halk arasında ''Anadolu Fırtınası'' lakabıyla tanınmıştır.{{fact}}
 'te [[Hasanlar, Mucur|Hasanlar Köyü]]'nde doğdu. Orta öğrenimini [[İstanbul Erkek Lisesi]]'nde tamamladı. Yüksek öğrenimini [[Fransa]]'daki [[Nancy Üniversitesi]] Fen Fakültesi Matematik Bölümü'nde yaptı. Buradan 1937'de mezun oldu. 1938'de [[Türkiye]]'ye dönerek [[Kandilli Rasathanesi]]'nde asistan olarak çalışmaya başladı. 1940'ta [[Haydarpaşa Lisesi]]'nde öğretmenlik yapmaya başlayan Bölükbaşı, 1946'da [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'ye (DP) girdi. Parti genel müfettişliğine atandı. Ancak, [[Cumhuriyet Halk Partisi]] iktidarına karşı sert bir politika izlenmesini isteyen bir grubun içinde 1947'de DP'den ayrıldı.