Tartışma:Zazalar

Bu madde Zazalar üzerinedir. Dil için Zazaca sayfasına bakınız.

Zazalar

Türkiyede zazalar kendini bir toplum olarak ifade edememiş gösterememiş kendi kültürünü yaşayşını anlatamamış bir toplumdur. Bu sebeplerden kürtler zazaları kürt gibi göstermeye kürtleştirmeye pkk benzeri baskılarla sindirmeye çalışmaktadırlar.zazalar zaza olduklarını göstermeleri gözardı edilmektedir. türk milletininde çoğu zazaları tanımadığı bilmediği için kürtlerle bir tutmuş bu zamanla kürtler gibi görülmesi zazalara iki yönden türkler ve kürtler arasında farklı şekillerde görülmesi zazalara çok büyük zararlar vermişlerdir.zazaları kendilerini ifade etmeleri, anlatmaları sahip çıkmaları gerekiyor.Bu konuyu daha iyi bilmeniz açısından zaza gazeteci yazar Munzur Çem'in yazılarını okumanızı isterim.

Dediklerine kendinde inanmıyorsun. Kimse kimseyi zorla başka bir ırka transfer edemez. Zaten Zazaların(Kırmancların) Kürt olduğu değişecek bir şey değildir. Hem Kırmanclar ve Kurmanclar aynı halkın evlatlarıdır. Özellikle Kırmanc kelimesini kullanıyorum çünkü zaza kelimesi son zamanlarda Dersim bölgesinde kullanılmaya başlanmıştır. Zaza kelimesi aşiret adından gelmektedir. Ve zaza kürtlerinin büyük çoğunluğu kendilerine Kırmanc veya Kırd derler. Hem Kırmanclar kendilerini her zaman öz Kürt olarak ifade etmişlerdir. Bir örnek vereyim. ilk Zazaca(Kırmancca) eserin adı Mewlûdê Kirdî (Kürtçe Mevlit) adıyla Kırmanc(zaza) olan Ehmedê Xasî tarafından 1899 yılında yazılmıştır. Zazaca konusunda çok önemli çalışmaları olan (Liceli) Zaza olan Roşan Lezgîn şöyle der : Diyarbakır merkeze gelene kadar Zaza kelimesini duymamıştım . Bir kaç örnek vereyim de Zazaların kendilerini Kürt kabul etmediği saçmalığından vaz geçersin artık. Osmanlı zamanında Kürtçe kitap basımına öncülük eden Kürdizade Ahmed Ramîz Diyarbakırlı bir Zazadır. Zaten lakabıda Kürtoğlu anlamındadır. Arap harfleriyle ilk Kürtçe alfabeyî hazırlayıp yayımlayan Xelîl Xeyalî de Zazadır. Cumhuriyet dönemi Kürt isyanı olarak anılan

Şeyh Sait isyanının lideri Şeyh Sait bir zazadır ingiltereden Kürtlerin özgürlüğü için yardım isteyen lider Seyit Rıza zaza Kürtüdür. Ve daha onlarca örnek verebilirim. Bu kadar değerli insan kendini on yıllar önce Kürt olarak tanıtıyorda, ne oldu da şimdi bazı kendini bilmezler onalrın Kürt olmadığını idda etmeye kalkışıyor? Onlar kendini bilmiyordu gibi bir utanmazlık içinde olmuyacağını düşünüyorum. Bunlar Kürt toplumunu bölme projelerinden başka birşey değildir. Saçma sapan kişilerin saçma sapan tezleriyle zazaların Kürt olma gerçeğini kimse değiştiremez!

Zazalar bence türkiyede 3'e ayrılır bir Türkiye kültürü içinde yaşayan Türk halkıyla bütünleşenler. 2. Zazalar kendileri zaza olarak görüp zaza gibi yaşaması.3. zazaların kendileri kürt gibi görmeleri bdp veya pkk gibi siyasi oluşumlara destek verenleride mevcuttur. zazalar yarı yarıra alevi ve sünni olarak ikiye ayrılır.Sünni zazalarda dini milli yapı ağar basar.alevi zazalarda sosyalist veya bdp pkk çizgisi ağır basar.

zazaların aslı?

Zazaların kürt veya iran asıllı iddalarına yine zazaların sebebiyet verdiği düşünülemezmi şöyleki yaşadıkları çevrenin etkisiyle caferi veya kızılbaş olan zazaların dışlanmaları sonucu mezhep dayanışması ile bunlarla birlikte oldukları,caferi zazalarda farsça etkisi ne kadar yoğunsa kızılbaş zazalarda kürtçe etkiside o kadar yoğun değilmi...

zazaların kim oldukları üzerine

Kimse zazaları, ne kürtlerin asilzadeleri yapsın ne de, bir alt başlık gibi, bir kürt kolu olarak göstermeye çalışmasın. Hele zazaları bir kürt aşireti gibi görmek büyük bir yanılgıdır. Zazalar için bir üst kimlik olarak ‘’kürt’’ yakıştırması yapılıyor. Bu da çok yanlış. Bir üst kimliğe gerek duymayan zazalar için ‘’farisi halklardandır’’ denilebilir. Ve öyle zannediyorum inançlı ve milliyetçi olmayan zazaların çoğu, kendini farisi olarak kabul eder. şunu da söylemek isterim ki, inançlı kürtlerin hiçbiri zazalara karşı bu tür ithamlarda bulunmuyor ve bulunmaz da. Ama fanatiklik derecesindeki milliyetçilik yapan bazı kürtler, zazaların dillerinden anlamadıkları halde, ısrarla zazaların zaza olmadığını, kürt olduklarını söylüyorlar. Ve bunun için de yalancı bir tarih yazmaktan da geri kalmıyorlar. Kanıt olarak gösterilen şeyler de söylentilerden öteye geçmiyor.

Zazalar sadece zazadır. Kürt de değil türk de değildir. Orta doğuda üç büyük aile vardır. Araplar,Türkler ve Farslar. zazaların dili ve kültürü incelendiğinde farisi oldukları kolaylıkla anlaşılır. Nitekim said nursi (büyük islam kürt alimi) eserlerinde defalarca kürtçe olarak okuduğu beyitlere farisi olarak adlandırıyor.

Ve zaza önderlerin yaptığı isyanı milliyetçilikle lekelemeye çalışanlar var. Bu da büyük yanılgılardan biridir. şu bilinmelidir osmalının yıkılması ile din zarar görmüştür. Zaza önderler de bu yanlış duruma tepki olarak isyan ettiler. burada bir soru sormak isterim. Neden o dönemde büyük çoğunlukla, zazaların etkin olarak isyan ettiğini görüyoruz da, kürtlerin isyanlarına rastlayamıyoruz?

Başka bir açıdan günümüzdeki kürt isyan ve yapılanmasını düşünsenize, tamamıyla inançtan uzak kürtlerin içinde bir azınlığı temsil eden küçük bir kitle var. Ve bu fanatik kürtlerdir ki türkiyede yaşayan bütün insanlara çektiriyor. Onlara katılmak istemeyen kürtleri de korkutarak, zorla baskı altında tutmaya çalışıyorlar. Bunların kendi kürt kardeşlerine çektirdikleri yetmiyormuş gibi, bir de imkansız bir istek olan zazaları dahi kendi saflarına zorla katmaya çalışıyorlar.

Son olarak şunu söylemek isterim ki kim ne derse desin doğal adalet hükmünü icra ediyor. Pilozof zaza 18:25, 17 Ağustos 2011 (UTC)

Merhaba, sen "Farsî" ve "İrani" terimlerini karistirmissin. Bu dil grubunun adi İrani'dir, Farslar sadece bu ailenin koludur. Bugün asagi yukari 40 tane Irani dili konusulur, bunlarin cogu Farscanin lehcesi degildir. Hatta Eski Iran caginda da Eski Persce'nin yaninda Avesta, Medce, Baktrca gibi baska Iran siveleri mevcuttu. Halk kendisini zaten Arî yada Êranî olarak adlandirildi. "Pers" kelimesini Büyük Iskender Iranlilarin Güneybati sivesini konusan kismina vermistir.

Eski Persce ve Zazacanin ata dilleri arasinda bile oldukca fark vardi. Örnek:

Türkce: üç (3), Eski Persce: ṩi, Aveta thri

Türkce: güvey/damat, Eski Persce: dâmâter, Avesta zâmâter

Türkce: köpek, Eski Persce: *seke, Avesta speke

Avestanin Zazacaya daha yakin olmasi Zazacanin bu dilden geldigi anlamina da gelmez. Avesta Zazacaya karsin Dogru Iran grubuna aitti. Eski Irani diller zaten hepsi birbirine büyük bir benzerlik arz ederdi. Ozamanki Irani gruplari hatta birbirlerinle iletisim kurabiliyorlardi. Eski Perscenin, Avestanin ve Eski Hintcenin de grameri hemen hemen ayniydi. --Meyman 12:22, 24 Kasım 2011 (UTC)

zazalar kurd mudur degil midir tartismalari o kadar guluncki yorum yazanlarin hic bir bilimsel temelden destek almadan iskembe-i kubrada sallamalari ancak fikralar konu olabilecek duzeyde.

sorunun cevabi cok basit ,bir toplulugun etnik kokeni konustugu dile bakilarak tespit edilemez.zazaki ve kurmanci arasindaki farkliliklar ayri etnik tanimlamaya gitme gerekcesi olamaz bu etnolojinin temel ilkeleriyle olculmez bu aynen suna benzer.ayni babadan dunyaya gelen iki kardesin dna testleri yapilmis olsun.testlere gore kesinlikle kardes olduklari tespit edilmis olsun bu bilimsel gerceklige ragmen hala birileri yok olamaz diyorsa bu diyenlere sadece akil sagligi yerindemi raporu gerekir.

Ansiklopediler dolusu kitap, ciltler dolusu kaynak getirsenizde annemiz ve babamız bize bir kere zaza demiş ise olay bitmiştir.Siz bu gün zazaları, kürt zazaları, ermeniler ermeni zazaları, araplar arap zazaları,Türkler Türk zazaları olarak nitelendirebilir ve biz bunlardan herhangi birini kabul ettik diyelim. Yarın öbür gün Ruslar gelecek ve zazalar aslen rusdur diyeceklerdir, çünkü rusça ile de kelime benzerlikleri çoktur. Her insan her topluluk başkalarıı kendine katma çabası içindedir, (...) --Erdemaslancan^{Mesaj gönder} 07:13, 18 Temmuz 2012 (UTC)

Kaynak sorunu

• http://www.zazaki.net, Lehçeci veya Vateci denilen kesimin iddialarını savunan grubun bir sitedir. Yani bunlara göre, Zazaca Kürtçenin lehçesi, Zazalar da Kürtmüş, ve Zazaların geleneksel alfabesi yerine Kürt alfabesini tercih etmektedir. Aslında bu tür iddiaların varlığından bahsedilmesi ciddi sorun değildir. Fakat bunların hazırdıkları yazılarının doğrudan kaynak olarak kullanılması GÜVEN'e aykırıdır. Üçüncü parti tarafsız kaynaklar ile yazılmalıdır. Takabeg ^ileti 16:57, 16 Mart 2013 (UTC)

• Malmîsanij (Kürt alfabesi)/Malmisanıj (Geleneksel Zaza alfabesi)'e gelince, www.zazaki.net'in kendi sayfasında "Ankara Kürtleri Bölmek İçin Zaza Milliyetçiliğini Teşvik mi Ediyor?" bile, van Wilgenburg'ın tanımıyla Kürt milliyetçisi ve Zazaca dilbilimci Mehemed Malmîsanij aktarılmaktadır. Bana kalırsa, Kürt milliyetçisi ve Zazaca dilbilimci Malmisanıj'e göre şeklinde "ek bilgi" olarak aktarılabilir. Takabeg ^ileti 16:57, 16 Mart 2013 (UTC)

• http://zazalar.atspace.eu/ sayfası http://www.zazaki.de/ sayfasındaki yazının kopyasıdır. Takabeg ^ileti 16:59, 16 Mart 2013 (UTC)

İddialarınız tamamen bilim-dışıdır. Kırmanclar (Zazalar) tarih sahnesine yeni çıkan ormanların deirnliklerinde keşf edilmeyi bekleyen bir toplum değil. İddialarınıza bir delil ve mesnet bulamadığınız için her zaman yaptığınız klasik taktikle yaftalamayı ve itibarsızlaştırmayı tercih ediyorsunuz. Bilime ve kaynaklara saygılı olmayı istemek beyhude bir çaba gibi görünüyor, ama sizin için bunu deneyeceğim. Çünkü Wikipedia ilkelerinde okuduğum kadarıyla karşınızdakini iyi niyetli varsaymalısınız diyor. Şimdi öyle varsayıp size anlatmaya çabalayacağım.
1) Vate Çalışma Grubu, 1996 yılından bu yana Zazaca'yı stabndartlaştırma üzerine çalışan ilmi bir gruptur. Bu yönde defalarca baskısı yapılan iki ciltlik Kırmancca (Zazaca) - Türkçe / Türkçe Kırmancca (Zazaca)Sözlük, İmla klavuzu ("rastnuştiş"), gramer, dil dersleri kitabı ve şimdiye kadar 39 sayısı yayımlanmış tamamı Zazaca olan Vate Dergisini yayınlamıştır. Yine Vate Çlaışma Grubu'nun standartlarını esas alan Vate Yayınevi de onlarca Zazaki kitap basmıştır. Vate Çalışma Grubu 25 küsür üyeden oluşuyor ve tamamı Zazacaya hakim ve bir şekilde Zazaca üzerine çalışan, gramer, sözlük, edebiyat, folklor gibi çeşitli alanlarda eser vermiş kişilerden oluşuyor.
2) Zazaki.net sitesi Zazaca ile ilgili değerli bir arşiv sitesidir. Site %90 çoğunlukla Zazaca olmak üzere, ama kısmen Türkçe, Kurmanci Kürtçesi ve İngilizce yazılara da yer vermektedir. Bugün bu kalitede başka bir Zazaca site de yoktur. Zazaca ile ilgili konularda referans bir sitedir. Bu sitede yazılan yazıları toptan mahkum etmek için kaynak sorunu perdesiyle şaibeli kılmaya çalışmak iyi niyetle bağdaşmaz. Çünkü bu sitede yer alan yazılar anonim kişiler tarafından değil, bizzat yazarlarının ismiyle yayınlanıyor. Üstelik burada yer alan (ve benim bu maddede kullandığım) bazı makaleler uluslararası konferanslarda sunulmuş, kabul edilmiş tebliğlerdir. Sırf bu tebliğ ayrıca zazaki.net sitesinde yayınlandı diye kaynak olmaktan mı çıkarılacak? Böyle bir garabet olabilir mi?
3) Malmısanıjı anlatmama gerek yok, çünkü kitapları birçok yabancı dile çevrilmiş, araştırmacı, dilbilimci yazar. Yazıları birçok yabancı kaynaklarda referans olarak gösterilen biri. İlk Zazaca-Türkçe sözlüğ hazırlayan, 80 öncesi Zazaki ilk modern metinleri yazan ve yayınlayan biri. Mesela, Zazaca ilk modern hikayeyi yazan kişi. Vate Çalışma Grubunun kurucularından aynı zamanda. Zazacayı dirilten birçok çalışmanın öncüsü. Zazalar konusundan bahsedilen bir maddede referans olmasından daha doğal bir şey olamaz.
Eğer kaynak problemi iddianız varsa sadece ilgili kısımlarda değişiklik yapmanız beklenirdi. Halbuki maddeyi tamamen geri almanız ve kaynaksız ve eksik bilgiler ile açıkça yanlış bilgiler ihtiva eden eski bir sürümü geri yüklemeniz, amacınızın farklı olduğu kanısını bende uyandırıyor.
Yazdığınız mesajla konu hakkında bilgi sahibi olmadığınızı da göstermiş oldunuz. "Zazaların geleneksel alfabesi" derken doğruyu dile getirmiyorsun mesela. Çünkü ilk Zazaki metinler, Arapça karakterli Kürd alfabesi ile yazılmış (örnek: 1899-Ahmedi Hasi ve 1933-Osman Efendinin Mewlidleri, daha sonraki modern metinlerin tümü Roja Newe (1963) ve sonrası hepsi Kürd alfebesini kullanmışlardır. Senin ima ettiğin ve aslında hiçbir geleneği olmayan alfabe ise 1990larda ortaya konulmuş ve dar bir kesim tarafından kullanılan bir alfabedir. Sadece 2012 yılında basılan 25 Zazaca kitaptan bir tanesi senin dediğin alfabe ile yazılmışken geri kalanı, Bedirhan alfabesi denilen Kürd alfabesi ile yazılmıştır. Büyük bir spekülasyon yapıldığı ortada. Bugün tamamı Zazaca yayınlanan 4 yayın var: Vate dergisi, Şewçila dergisi, Newepel gazetesi, Welat Verroj gazetesi. Bunların tümü geleneksel Kürt alfabesini kullanmaktadırlar. Bu alafabe ile yazılan ürünler Zazaca yazının neredeyse %80ini oluşturmaktadır.
Gelenekten bahsetmişken.... Zazaların Kürd olduğu ve Zazacanın Kürtçe'ye dahil olduğu da geleneksel bir görüştür. Asıl, Zazaların Kürt olamdığı yönündeki söylemler yenidir. Bu konuda Arap-İslam, Osmanlı-Türk, Ermeni arşivlerinde yeterli düzeyde bilgi belge vardır. Nitakim bunları kaynaklı olarak aktarmıştım. Kürd kimliği bir Kurmanc, Soran için ne kadar doğal bir kimlik ise, bir Zaza (diğer isimleriyle; Kırd, Kırmanc, Dımıli) için de o kadar doğal ve tarihi bir kimliktir. sırf insanalrı kendini Kürd gördüğü için suçlayamaz ve sırf bu yüzden yapılan ilmi çalışmaları "güvensiz" ilan edemezsiniz. Aksine bu yaptığınız açıkça ayrımcılığa ve zorbalığa girer. Sonuçta Türkiye'de "Kurmanclar" kendini Kürd görerek nasıl ki Kurmancca alanında birçok çalışmalar yapıyorlarsa, Irak'ta nasıl ki "Soranlar" kendini Kürd görerek birçok çalışmalar yapıyorlarsa, gayet tabii bir şekilde Türkiye'de yaşayan Zazalar da ilk yazın tarihinden bu yana geleneksel bir biçimde kendilerini Kürd görerek Zazaca alanında çalışmalar yapmışlardır, halen de yapmaya devam etmektedirler. Sırf wikipediada bir madde yazılacak diye insanlar milliyet değiştirecek değiller. Türkiye'de Kürtçe'nin yasaklandığı dönemlerde Kurmancca veya Zazaca yazan her kişi rahatlıka "bölücü" olarak nitelendirilmişken, şimdilerde bu kelimenin yerini "milliyetçi" yaftasına bırakması anlaşılmaz değil. Kısacası, öne sürdüğünüz gerekçe yerinde değil. Ancak, belirtilen bilginin aksi bilgiler değişik kaynaklarda varsa, bu konuda her iki görüş de verilebilir veya bir sentez görüş yazılabilir. Ama Zazaların kendilerini adlandırma hususunda karşıt görüşlüler de dahil neredeyse herkesin hemfikir olduğu bir konuda dahi ısrarla doğru-kaynaklı bilgileri çıkarıp, yanlış bilgiler ekleniyorsa, bu tavırı onaylamak mümkün olamaz (Farklı kaynaklar da eklenmişti). İdeolojik bakışlarla wikipedia maddesi yazılmamalı, insanların doğru bilgiye ulaşma hakkına engel olmamak gerekir. Neribij (mesaj) 17:15, 18 Mart 2013 (UTC)

Zaten Kürtçe Vikipedide Zaza bir nevi taboo (bulduğum başka bir tabu ise ku:Kurdistan, kaynaksız bu maddenin tartışma sayfası bile kilitli :)) ku:Kategorî:Zaza silindi, orada ku:Zaza'nın anakategorisi nedir :) Takabeg ^ileti 02:14, 21 Mart 2013 (UTC)

Gerçekten hoşlanmadım bu gidişten. Başını Vate grubunun çektiği bir grup Kürt milliyetçisi Zaza adından çekiniyor ve bütünleştirici Zazaki dil adı yerine onun lehçeleri olan Kırdki, Kırmancki adlarını öne çıkarıyorlar ve onların dillerini "lehçe" ya da "ağız" düzeyinde Kürtçeye bağlayıp, etnik kimliklerini de ısrarla ve ısrarla "Kürt" yapıyorlar ve bunlar bir sistematik çerçevesinde yürütülüyor. İşte bundan hoşlanmadım, hele hele bunu Vikipedilere (tr, ku, en...) propaganda amaçlı yansıtmaları ise gerçekten vahimdir. Hiç kimsenin Zazacayı ve Zazaları yok sayıp Kürt yapmaya hakkı yoktur. Serbestliğin sağlandığı günümüzde bu tür oyunlara da kimse kalkışmasın ve de vikipediyi bu ameller için ortak etmesin. Zazaca uluslararası dil bilimi kriterlerine göre Kürtçenin dışında ondan bağımsız ayrı bir dildir ve bunu kimse kendi ideolojik çıkarları için bozamaz ve Vikipediyi bu amaçlarla kullanamaz. Zazaca soyu tehlike altında bir dil olduğu gibi, Kürtçenin egemenliğine girmeyecek kadar da büyük bir dildir. Bu biraz da, Kanadalıların Alaska'daki Yupikler dahil bütün Eskimoları tek potada İnuitler adı altında vermek istemelerine benziyor. --Kmoksy (mesaj) 10:15, 21 Mart 2013 (UTC)

Bir "Zaza" olarak bana ve dilime bu kadar sahip çıkma çabanızdan çok duygulandım. Bizi bizden koruma reflekslerinize de hayran kaldım doğrusu. Tabi biz Zazalar ne olduğumuzu bilmeyiz, bunu ancak bize siz büyük kardeşlerimiz (herkesin eşit olduğu cennet memlekette daha eşit olanlar) karar verebilirsiniz. Ama ister istemez sormak durumundayım: Acaba Zazaca'nın veya Kurmancca'nın Türkiye'de tehlike altına girmesinin sebebi "Kürtçe" olarak değerlendirilmelerinden dolayı mıdır? Yoksa Türk egemenlik sisteminin asimlasyon politikaları ve yasakçı tavrı mıdır?
Söyledikleriniz asla gerçekleri yansıtmıyor. Bilmelisiniz ki İlk Zazaca kitabı yazan Ahmed-i Hasi, Kürd Azm-i Kavi cemiyeti üyesi olduğu gibi, mewlidine de "Mewlıdê Kırdi" demiştir (1899). Zazaca ikinci kitab olan Osman Efendi Babıj'ın mewlidini neşreden yine Kürt dilbilimcisi Celadet Bedirxan'dır (1933). Zazaca "dergi" oalrak ilk olarak yine Celadet bedirxan tarafından bir Kürt dergisi olan Hawar Dergisi'nde yer almıştır. 1963'te çıkan Roja Newé gazetesiyle beraber ilk defa zazaki metinler bir gazetede yer almış oldu. Bu gazetenin ismi Zazacaydı ve logosunun altında şöyle yazıyordu: Kürtçe-Türkçe Gazete. Çıkaranlar da Dersimli Zazalar idi. 1970li yıllarda Roja Welat isimli Kürt gazetesinde birçok Zazaki metin yayınlandı. İlk defa Zazaca modern edebiyat ürünleri 1979'da Tîrêj Dergisi'nde M.Malmisanıj ve arkadaşları tarafından yayınlandı. Tîrêj Türkiye'de tamamı kürtçe olan ilk dergi olup, yarısı kurmancca yarısı zazaca idi. Hatta editör yazıları bile her sayfa iki sütuna ayrılarak zazaca-kurmancca beraber veriliyordu. 80 sonrası ise birçok Kürtçe yayın yapan dergi, gazete, TVlerde Kurmancca ile birlikte Zazaca yayın da yapılmıştır. Vate grubu ve yayınları da Zazacayı ayağa kaldıran önemli hizmetler yapmıştır. Zazaca standart bir yazı diline kavuşmuş, imla, sözlük, gramer alanındaki eksiklikler giderilmiş, günümüz modern terimlerinin önemli kısmına uygun karşılıklar bulunmuş ve bu şekilde Zazaca yazmak isteyenlerin önü açılmıştır. Geçtiğimiz 2012'de yayınlanan 25 Zazaca kitaptan sadece bir tanesi kendini Kürt-dışı görenler tarafından (yabancı bir yazarın da katkılarıyla) yazılıp-yayınlanmışken, geri kalanı hep Kürt kimliğini kabul edenler tarafından yayınlanmıştır. Artık bu propagandatif ve gerçekleri ters-yüz eden tutumları bırakın. Zazaların kürtlüğü veya Zazacanın Kürtçe olması (ki bu madde Zazaca ile değil Zazalar ile ilgilidir) sonradan ortaya çıkmış, nevzuhur, marjinal, dışsal veya arızi bir durum değil. Aksine en eski metinlerden günümüze değin zaten hem Zazaların içinde hem de Zazalarla komşu olan halklarda hakim olan görüş budur. Zazaların içinde ilk defa Kürt-dışılık iddiası ancak 1985'den sonra başlamıştır. Bu bile asıl nevzuhur olanın Kürt-dşı iddialar olduğunu göstermektedir. Ancak yine de maddede tarafszılık adına bütün görüşlere kaynaklarıyla beraber yer verilmesi gerekir. Ancak sizin sorununuz maddeyi tek taraflı bir bakış açısına göre hazırlamak, hiçbir aksi görüşe yer vermemek (maddenin şu anki halinde görüldüğü gibi), daha önce belirtlildiği ve ispatlandığı halde yanlış bilgiler eklemekte ısrar etmektir.
Ayrıca Zazacanın Kırdki, Kırmancki isminde lehçeleri yoktur. Bunlar Zazacanın farklı isimlendirmeleridir. Bakınız: kirmancki.com ve bakınız kirdki.com Zazaca yyaın yapan aktif sitelerden ikisi. Bunlar bu isimleri kullanırken bir ağzı, şiveyi veya lehçeyi değil aynı şeyi yani Türkçe'de "Zazaca" diye bilinen dili kastediyorlar. Bu tür adlandırmaların çokluğu Kurmanclar için de geçerlidir. Kurmancca için yerden yere Kurmanci, Şiqaqi, Behdini, Kırdasi denilmektedir. Konu hakkında ihtisası olanların maddeyi düzenlemesine imkan vermediğniz gibi, doğru bilgileri yanlış olanlarla değiştirme konusunda da pervasız ve ısrarcı bir tutumunuz olduğunu görüyorum. Bu şekil bir arpa boyu dahi yol alınmaz, ve tarafsız bir makalenin oluşmasını beklemek de ancak hayal olur. Neribij (mesaj) 11:02, 21 Mart 2013 (UTC)

Zaten "Mewlıdê Kırdi" filanı biliyoruz :) Commons'a yüklemiştim :) O kadar duygusal olmana gerek yok. Tarafsız üçüncü parti kaynaklar ile halledilecektir. Takabeg ^ileti 11:19, 21 Mart 2013 (UTC)

Üçüncü parti tarafsız kaynaklardan kastını hala tam anlamış değilim. Belirttiğin wikipedia ilkeleri ile senin kastettiğin örtüşmüyor. Neribij (mesaj) 16:09, 21 Mart 2013 (UTC)

Zazalardaki Kırd ve Kırmanc adlarını öne çıkarıp bunları Kürtlerdeki Kurd ve Kurmanc adlarıyla birleştirip onların Kürtlüğünü kanıtlamak, birilerinin Etrüsk ve Trak adları ile Türk adını birleştirip "Etrüskler ile Traklar eşittir Türktür" demelerine benziyor. Soyu tehlike altında olan her dil benim için korunup kollanması gereken bir dildir ve ben bunun uygulamasını ufak yerel vikipedilerde yaptım ve katkılarımı Toolserver'den görebilirsiniz (en fazla katkılarım: 11888 mrj Dağ Maricesi, 10858 rw Ruandaca, 7152 udm Udmurtça, 4335 koi Perm Komicesi, 3986 lbe Lakça, 2672 pcd Pikartça, 2659 av Avarca, 2322 ik İnyupikçe, kv 2222 Komice, 1917 fo Faroece ve diğerleri). Görüldüğü gibi her kıtadan soyu tehlike altındaki dillerin vikilerine katkı yapmış epeyce bir kısmında sayfa sayısını yükseltmişim. Zazalara ve Zazacaya eğilmem de bunlara eğilmem gibidir, başka bir niyet aramayın. --Kmoksy (mesaj) 11:37, 21 Mart 2013 (UTC)

Çabaların için memnun oldum. Ama söylediğin durumun gerçeklerle ilgisi yok. Bunu farkındasın umarım. Bütün tarihi belgelerde istisnasız bir şekilde Kırd/Kırmanc/Zaza/Dımıli toplumu veya bunlarla ilişkilendirilen aşiretler Kürd olarak nitelendirilmişlerdir. Bunu yeni bir gayret olarak nitelendirmen doğru değil. İlk Zazaca metinleri derleyen Peter Lerch metinlerde geçen Kırd kelimesini hem metnin altına hem de ikinci ciltteki sözlüğünde "Kurde" (:Kürt) şeklinde Almanca'ya çevirmiştir: Bakınız. Zazacanın konuşulduğu yörelerin birçoğunda kısa "u" sesi zaten "ı" şeklinde telafuz edilmektedir. Zaten "Kurd" kelimeisni de "Kırd" oalarak telafuz ederler. Bunu tartışmayı bile abes buluyorum. "Kurmanc" kelimesi ise zaten birçok Kurmanc ve Soran tarafından "Kırmanc" olarak telafuz ediliyor. Bakınız "kirmanciya modern" ifadesi: Ahmed-İ Xani, Mem û Zîn de "Kırmanc" der. Bakınız, s.45-46, 48-49, 58 vs. Soranlar 1926'da Zarî Kırmanci gazatesi hala yayında. Onlar zaten Kırmanc der. Kısacası bu isimler etimolojik olarak aynı köken olarak aynıdır. Bunda hiç şüphe yok. Etnolojik olarak da Kürtlüğe atıf yaptığı tarihin ve belgelerin şahitliğiyle ilmen aşikardır. Kaldıki, Zazaların kürt olmadığını iddia edenler dahi bu isimleirn Kürtlükle alakalı olduğunu kabul etmektedirler. Bu yüzden bu isimlerin artık kullanılmaması, terkedilmesi gerektiğini söylemektedirler. Bakınız, Zülfü Selcan: "Kırmanc, Zaza ve Dımli isimlerinin hepsi, yurdumuzun farklı yerlerinde Zaza dilini konuşan toplum için kullanılan birer bölgesel halk adıdır. Kürt ismi ise Kürt dilini veya yerli biçimiyle Kurmanc / Kırmanc veya Kırdas dilini konuşan toplum için ifade edilen bir halk adıdır." "Zazaların bölgesel halk adları" başlığı altında is eşunları yazıyor: "Zaza halkının alevi kesimi Kırmanc terimini kendileri için etnik bir ad olarak kullandığı gibi, Gûrânlar hariç (bkz. E. B. Soane, To Mesopota-mia ..., 1912, s. 171), Kürtler ve Soranlar da değişik şekilleriyle Kır-manc, Kermanc ve Kurmanc adını kendileri için kullanıyorlar. Bunu son bir kaç yüzyıldan beri belgeleyen yeteri kadar yazılı metin vardır (Kur-manc’lar için bkz. Şerefnāme (1596): Farsça orijinal, Petersburg 1880, T. 1, s. 12: K.rmāncī ىجنامرک ; P. Lerch, Forschungen ..., I: s. XVIII, ıı: 1856, s. 105; Soranlar için bkz. cl. J. Rich, Narrative ..., 1836, Vol.1, 270)." (...) "Eski Yunan, Latin, Fars ve Ermeni kaynaklarında çeşitli yazılış biçimleriyle bulunmaktadır. Tabii Kürt kavramı bu dillerin kendi fonetiğine ve telâfuz biçimine göre farklı şeklinde görülüyor: Yunancada Kurtiri, Latincede Curtaei, (Yeni) Farsçada Kord , درک A-rapçada Kurd درک (çoğul şekli Akrād, دارکلاا ,دارکا), Ermenicede Kortik’, Kurmancide (‘Kürtçe’de) Kurd, Zazacada Kırd, Türkçede Kürt." Demekki neymiş? Bu tespitler sadece sizin tabirinizle bir gruba mensup kişilerin görüşü değil, değişik çevrelerden kişilerin tespitleridir. Yani bu konuda bir hemfikirlilik var. Benim için bu adlandırma konusundaki tartışma bitmiştir. Neribij (mesaj) 16:07, 21 Mart 2013 (UTC)

1596, 1836, 1856, 1880, 1912, 1926. Çok eskiiii. Demiştim ya eskiden İskitlerin Türk olarak gösterildiğini... Ludwig Paul:'ın da dediği gibi duygusal tartışma devam ediyor. Bu duygusal tartışma nın varlığı maddede yer alabilir. Fakat burası Zazanın Kürt olduğunu kanıtlamak için bir yer değildir. Takabeg ^ileti 23:48, 21 Mart 2013 (UTC)

Elmalar ile armutları karıştırmayalım... Bir iddiada bulunuldu, ona binaen bir cavap yazdım. Ama sanırım sizin bilimsel anlayışınız çok farklı. Yeni tarihli bir bilgi verilse bunlar sonradan çıktı diyorsunuz. Eski tarihte de bu var deyince bunlar eskide kaldı diyorsunuz. Nedir ölçünüz? Gerçekten artık bu meseleyi ne felsefeyle ne mantıkla izah edebiliyorum. 1926'da durduğumu mu sanıyorsun? yıl 1933 Omsan Efendi'nin Mewlidi, kapak üstündeki ibare "Bi kurdiya Dumuli" (dımıli kürtçesiyle) yazısı var. Yıl 1948: Siverk Zazalarından M.Ali Avni Efendi Farsça'dan Arapça'ya çebirdiği kürt tarihi Şerefnam'nin arkasına tercümenin bittiğini yazarken künyesinde şu ifadeleri kullanır: "...Dunbuli yani Zaza aşiretinden ve Kürt milletinden...". Yıl 1963: ismi Zazaca olan ilk gazete: Roja Newê. Logo altındaki ibare: "Kürtçe-Türkçe gazete." (ilk defa Zazaca bir gazetede yer aldı). Yıl: 1979 tamamı Kürtçe ilk dergi: Tîrêj: Yarısı zazaca, yarısı kurmancca. ilk modern zazaca ürünler burada yer aldı. 1980 sonrasını geçiyorum. Çünkü 80 sonrasından günümüze büyük bir külliyat var. Ve bakınız yıl 2013 itibariyle, tarihte olduğu gibi Zazalar hala kendini Kürd görüyor (bkz. YILDIRIM, Serdar, “The Use of the Name “Zaza” and the Understanding of “Kurdishness” among Zaza Villages of Lice and Hani”, International Conference on Zaza Studies, "The Zaza People: History, Language, Culture, Identity", 28-30.10.2011, Erivan, Ermenistan) hala geleneksel bir biçimde kendine Kırd ve Kırmanc diyenler var. Bunca çabaya rağmen Zazaca hala Kürtçe (Gülşat Aygen, Zazaki/Kirmanckî Kurdish). Hala ve hala ve hala... Yıl 2013, tarihten günümüze kopmamış bir şuur. Burada tüm argümanlarınızn iflas ettiğini görmüyor musunuz? Bunu artık size değil, tarihe bir not düşmek adına yazıyorum. Belki birileri bu tartışmaları okur da bir toplumun ne denli spekülatif davranış ve zorlamalarla sanal da olsa kimlik değiştirmeye zorlandığını görebilirler de bundan insanlık adına bir üzüntü payı çıkarırlar. Sana diğer tartışmada son bir cevap borcum var. Ondan sonra yazmayacağım artık. İş gittikçe ilmi ciddiyetten uzaklaşıp basit bir inada dönüşüyor. Selametle kal. Neribij (mesaj) 00:32, 22 Mart 2013 (UTC)

ku:Kategorî:Şerê psîkolojîk (Psikolojik savaş) kategorisi dikkatimi çekti. Daha önce insanları anlatan maddelere eklendiğini gördüğmde kaldırıp normal kategorileri eklemiştim. Fakat geri alındılar. Demin kontrol ettiğimde, bu kategoride yer alanlar arasındaki ilginç ortak noktalarına farkettim:

• Zazalarla ilgili olanlar: ku:Ayre, ku:Hayri Başbuğ, ku:Piya, ku:Sedat Edip Bucak...
• ku:Aydınlık (rojname), ku:Türk solu...

Bu kategoride yer alanların büyük bir çoğunluğu PKK'nın düşüman olarak tanımladığı şeylerdir. Takabeg ^ileti 21:40, 23 Mart 2013 (UTC)

Din

Makalede "Çok az da olsa Hristiyan Zazalar da mevcuttur ve genelde Siverek (Şanlıurfa), Gerger (Adıyaman)'da ve Avrupa'nın çeşitli bölgelerinde yaşarlar. Hristiyan Zazalar genelde, -yanlış olarak- Zazaca konuşan Ermeniler ve Zazaca konuşan Süryaniler olarak adlandırılmışlardır. Alevi - Sünni , Şafii - Hanefi - Hristiyan (Süryani ya da Ermeni kilisesi mensubu Zazalar) arasındaki inanç farklılıkları, Zazaca'daki şive farklarına ve yaşam tarzlarına, gelenek ve göreneklere de yansımaktadır." diye bazı ifadeler var. Bu konuda kaynak var mı? TRT 6'de izlediğim bir programda ve şahsen tanıştığım bazı kişilerden bildiğim bu kişilerin Zazaca konuşan Süryani ve Ermeniler olduğudur. Yine Malmisanıj'ın bir kitabında Zazaca konuşan bir Ermeni ile roprotaj var (Mi şêx Seid Dî kitabı), orada da kişi kendisini Ermeni olarak nitelendiriyordu. Kendilerini böyle tanımlıyorlar ve Zazalar arasında kaldıkları için Zazaca konuştuklarını söylüyorlar. Bu konuda bilgisi olan var mı? Neribij (mesaj) 22:00, 25 Nisan 2013 (UTC)

Osmanli ile birlikte hristiyan kalmak guclectigi icin, formel din degistirmelerin hiz kazandigi ve gunumuzde de hemen her ailenin soy agacinda bu gruptan gelin ve damat oldugu anlatilir. (Selahaddin?) Miran Pırgiç'in, konuya en hakim, kisilerden birini oldugunu dusunurum. Gamurç isimli programa çikmisti geçenlerde Anton Aldemir (mesaj) 20:59, 15 Mayıs 2013 (UTC)