İçeriğe atla

Zafer Yolları Operasyonu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Zafer Yolları Operasyonu
İkinci Libya İç Savaşı

Operasyonun yapıldığı alan

     Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin kontrol ettiği bölgeler

     Libya Ulusal Ordusu'nun kontrol ettiği bölgeler
Tarih6 Haziran 2020 - 11 Haziran 2020
(5 gün)
Bölge
Sirte, Cufra Hava Üssü - Libya
Sebep Halife Hafter'e bağlı Libya Ulusal Ordusu'nun Trablus'a saldırması sonrası çatışmaların büyümesi ve Libya Silahlı Kuvvetlerinin Sirte ve Cufra için karşı saldırıya geçmesi.
Sonuç

Sonuçsuz, askeri çıkmaz

  • Ateşkes ilan edildi
Taraflar

Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti

Destekleyen:

 Türkiye

Libya Temsilciler Meclisi

Destekleyen:
 Rusya[1]
 Fransa[2][3]
 Mısır[4]
 Birleşik Arap Emirlikleri[5]
Komutanlar ve liderler
Libya Fayiz es-Serrac Libya Halife Hafter
Kayıplar
Libya bilinmiyor Libya bilinmiyor


Zafer Yolları Operasyonu, Libya Ulusal Ordusu'nu komuta eden Halife Hafter'in başlattığı Batı Libya Taarruzu sırasında Trablus kuşatmasını parçalayan Ulusal Mutabakat Hükümetine bağlı Libya Silahlı Kuvvetlerinin, Halife Hafter komutasındaki Libya Ulusal Ordusu'na karşı başlattığı karşı operasyondur.

Operasyon, Trablus kuşatmasının kırıldığı 4 Haziran 2020'den iki gün sonra, 6 Haziran 2020'de başlatılmıştır. Operasyonun amacı petrol sahalarını barındıran Sirte'nin ve stratejik bir konumda bulunan Cufra Hava Üssü'nün ele geçirilmesi olarak tahmin edilmektedir. Operasyon başladıktan bir gün sonra Libya Silahlı Kuvvetleri Sirte'ye girmiştir. Ardından gerçekleşen hava saldırıları sebebiyle çekilmek zorunda kalmıştır ve sonra taraflar ve tarafları destekleyen ülkeler arasında masa süreci başlamıştır. 21 Temmuz 2020 itibarıyla Sirte'ye yığınak yapılmaya devam edilmektedir.

Arka plan

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana maddeler: İkinci Libya İç Savaşı ve Batı Libya Taarruzu (2019-2020)
Batı Libya Taarruzu sırasında Trablus'ta bulunan Ulusal Mutabakat Hükümeti güçleri.

2011 yılında çıkan Libya İç Savaşı sırasında Muammer Kaddafi öldürüldü, ardından Libya'da otorite oluşturulamadı. Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi ve ülkenin çeşitli kuruluşları arasında İkinci Libya İç Savaşı başladı. Birleşmiş Milletler ve bazı ülkeler bu savaşın önüne geçmek amacıyla, 2016'da Ulusal Mutabakat Hükümetini (UMH) oluşturdu.[6] UMH oluşturulduktan sonra Libya'daki krizi engellemek isteyen ülkeler, Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi ile Ulusal Mutabakat Hükûmeti arasında köprü kurmaya çalıştı ve çeşitli görüşmeler yapıldı.[7][8][9]

Bu görüşmeler sürmesine rağmen, Temsilciler Meclisine bağlı olan Halife Hafter, yine Temsilciler Meclisine bağlı Libya Ulusal Ordusu'nu kullanarak Batı Libya'ya bir taarruz başlattı.[10] Kısa süre içinde Trablus'un büyük bir bölümü ele geçirildi ve kuşatıldı.[11] Trablus bu süreç içerisinde 14 ay boyunca kuşatmada kaldı, çeşitli bölgeler sürekli el değiştirse bile kesin bir sonuç alınamadı. Trablus kuşatması sürerken Libya Ulusal Ordusu, Sirte'deki aşiretlerle anlaşarak şehre girdi ve Libya Silahlı Kuvvetlerini Sirte'den çıkardı. 6 Ocak 2020'de Sirte'de kontrolü sağladı.[12][13]

Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekât merkezi kurmasıyla, operasyonlarda danışmanlık yapmasıyla ve Türk insansız hava araçlarının Libya'da daha sık kullanılıp etkin olmaya başlamasıyla birlikte[14][15] Nisan-Mayıs 2020'de Libya Silahlı Kuvvetleri Libya'nın batısında Surman, Sabratha ve El Ajaylat gibi bölgeleri ele geçirip Vatiyye Hava Üssü'nü kontrol etti.[16] 4 Haziran 2020'de Trablus'a uygulanan kuşatma tamamen kırıldı ve Hafter birlikleri Trablus topraklarından çıkarıldı.[17][18]

Operasyon

[değiştir | kaynağı değiştir]

6 Haziran 2020'de "Zafer Yolları Operasyonu" başlatıldı ve Libya Silahlı Kuvvetleri Sirte'nin batısında ilerlemeye başladı.[19] 7 Haziran 2020'de Sirte, Ulusal Mutabakat Hükûmetine bağlı Libya Silahlı Kuvvetleri tarafından ele geçirildi.[20] UMH'nin Sirte'deki varlığını güçlendirmek amacıyla Türk Silahlı Kuvvetlerinin yönlendirdiği bir konvoy Sirte'ye gönderildi ve Rus yapımı Mikoyan MiG-29 bu konvoyu bombaladı.[21] Bu bombardıman sonrasında Sirte'deki UMH birlikleri de hava kuvvetleri ile hedef alınınca çekilmek zorunda kaldılar ve UMH birlikleri, Sirte'den tekrar çekilmiş oldu. Böylelikle Türk destekli birliklerin ivmesi kırıldı ve ülkeler arasında masa süreci başladı.[22]

Bununlarla birlikte, haziran ayında Türk ordusu ile Fransız ordusu Doğu Akdeniz'de Fransız yetkililerin iddiasına göre karşı karşıya geldi. Fransız yetkililerin iddiasına göre Türk savaş gemisi, Libya'ya silah ambargosunu deldiğini düşünen gemiyi denetlemek isteyen Courbet isimli Fransız fırkateynine 3 kez radar kilidi attı ve vurmakla tehdit etti. Olay NATO'ya taşındı.[23] Türk yetkililer, Fransa'nın bu iddialarını "mesnetsiz" olarak nitelendirdi ve NATO'ya gereken bilgilerin verildiğini açıkladı.[23] Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Türkiye'nin Libya'da tehlikeli bir oyun oynadığını açıkladı.[24] Macron'un açıklamasından kısa süre sonra Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar, Libya'ya gitti. Akar, resmi ziyaretler ve harekât merkezi ziyareti sonrası çatışma bölgesinde ele geçirilen Rus yapımı askeri helikopterin önünde röportaj verdi. Türk savunma bakanı röportajda Fransa'nın Türkiye'ye karşı NATO'yu araç olarak kullanmaya çalıştığını ve siyasi hatalarını telafi etmek için Türkiye'yle gerilim yaratmaya çalıştığını, böyle bir tacizin söz konusu olmadığını söyledi.[25] Bu olayların ardından 15 Temmuz Milli Birlik Günü sebebiyle doktora yaptığı Boğaziçi Üniversitesini ziyaret eden Hulusi Akar, Fransa ile yaşanan olay konusunda NATO'nun Türk askerine itidalli davrandığı için teşekkür ettiğini, olayın Fransa tarafının anlattığı gibi olmadığını söyledi.[26] Akar, bu iddialar nedeniyle Fransa'nın özür dilemesi gerektiğini belirtti, Türkiye'nin Mavi Vatan Doktrini'nde geri adım atmayacağını açıkladı ve "Türkiye'nin, her aklına gelenin efelik yapacağı bir ülke olmadığını görsünler" dedi.[27] 30 Temmuz 2020'de Al Jazeera'ye röportaj veren Hulusi Akar, yaşanan olayla ilgili ek bilgiler verdi. Fransız savaş gemisinin tehlikeli şekilde Türk savaş gemilerinin arasına daldığını söyleyen Hulusi Akar "Gemilerimiz düşmanca bir tavır içinde bulunmadılar, Fransız gemisinin 20 knot süratle yaptığı manevrada herhangi bir kaza bela olmasın diye tedbir aldılar, kendilerini korudular. Durum bundan ibaret. Fransa'nın Libya'daki politikası çöktü. Hafter gibi bir darbecinin, maceracının peşine takılıp yenildiler. Bundan sonra da ne yapacaklarını şaşırdılar, bunu kapatmak için böyle işlere kalkışıyorlar." dedi.[28]

Temmuz ayının başında Türkiye'nin kullanmak istediği Vatiye Hava Üssü, Birleşik Arap Emirlikleri'ne ait olduğu düşünülen savaş uçakları ile vuruldu. Saldırıda Türk hava savunma sistemleri hasar gördü. Türk yetkililer bunun cezalandırılacağını açıkladı.[29] 13 Temmuz 2020'de konuşan Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin Sirte için masada mücadele ettiğini ama sonuç çıkmazsa sahada Sirte'ye hazırlıkların devam ettiğini söyledi.[30] Aynı gün, Hafter'i destekleyen Temsilciler Meclisi, Mısır ordusuna Libya'da Türkiye'ye karşı müdahale için tam yetki verdi ve Mısır ordusunun Libya'ya direkt müdahale etmesini istedi.[31] 14 Temmuz 2020'de Financial Times'a konuşan Birleşik Arap Emirlikli diplomatlar, Türkiye'nin Sirte'ye girişi konusunda Mısır'ın çok endişeli olduğunu, bu konunun şaka olmadığını, bölgesel çatışmadan çok ciddi şekilde endişelendiklerini açıkladılar. Bir diplomat "Türkler savaşa girme konusunda istekliyse, yakında istediklerini alacaklar. Sıcak bir yaz bizi bekliyor." dedi.[32] 14 Temmuz'un akşam saatlerinde Hafter'in Sözcüsü Ahmed el-Mismari "Sirte ve Cufra bölgelerine yönelen Ulusal Mutabakat Hükümeti güçlerini tespit ettik. Önümüzdeki saatlerde Sirte ve Cufra büyük bir savaşa sahne olacak, bu savaşta sadece Libyalılar olmayacak diğer Araplar ve yabancı güçler de olacak." açıklamasında bulundu.[33][34]

15 Temmuz 2020'de Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede Fransa'nın ve Mısır'ın Libya'da ortak hareket etmesi kararlaştırıldı.[35] Aynı gün, Birleşik Arap Emirlikleri Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid el-Nehyan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Halife Hafter'i destekleyen her iki ülkenin yaptığı bu görüşmede Libya üstüne de görüş alışverişi yapıldı.[36][37] Temsilciler Meclisinin Mısır ordusunu Libya'ya direkt olarak müdahaleye çağırmasının ardından 16 Temmuz 2020'de Mısır Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi'nin, Libyalı aşiret liderleri ile bir görüşme gerçekleştireceği belirtildi.[38] Görüşme sonrası açıklama yapan Sisi, Türk destekli kuvvetlerin Mısır sınırına erişme şansının Mısır için milli güvenlik sorunu olduğunu, Sirte'ye bir müdahale olursa gerekli tepkiyi vereceklerini, Mısır ordusunun Libya'daki savaşı "hızlı ve kararlı" şekilde değiştirebilecek güce sahip olduğunu söyledi.[39][40] Sisi'nin görüştüğü aşiret liderlerinden bazıları görüşme sonrası başta Mısır olmak üzere Arap devletlerinin "Osmanlılar" ile yüzleşmeye hazır olduğunu, Türkiye'nin Libya'daki demografiyi bozmak istediğini söylediler.[41][42] Libya Ulusal Ordusu sözcüsü, 16 Temmuz'un gece saatlerinde yaptığı açıklamada Türk ordusunun Vatiyye Hava Üssü'nde askeri varlığını artırmaya devam ettiğini açıkladı.[43] 19 Temmuz 2020'de Ulusal Mutabakat Hükûmeti Sirte'ye 200 araçtan oluşan bir güç yollarken Halife Hafter'e bağlı Libya Ulusal Ordusu da Sirte'de savunmalarını güçlendirmek amacıyla Sirte'ye takviye yaptı.[44][45]

20 Temmuz 2020'de Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi, telefon görüşmesinde Libya'daki durum ele alındı.[46][47] Donald Trump, Sisi ile telefon görüşmesi gerçekleştirdikten sonra Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile de Libya üstüne bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi, Macron görüşme sonrası Twitter hesabından Donald Trump ile Libya üstüne mükemmel bir görüşme gerçekleştirdiklerini yazdı.[48] Aynı gün Mısır Parlamentosu, Mısır ordusunun "Türkiye'nin durdurulması için" Libya'ya müdahalesi gündemiyle toplandı.[49][50] Oturum sonrası, Mısır Parlamentosu Mısır ordusuna Libya'ya müdahale konusunda tam yetki verdi, tezkere geçti ve Sisi'nin Mısır ordusunu Libya'da kullanmasının önü açılmış oldu.[51] Mısır parlamentosunun Mısır ordusuna Libya'da Türkiye'ye karşı müdahale yetkisini vermesinin ardından birçok kaynak, Libya'da vekâlet savaşında olan Türkiye ile Mısır'ın doğrudan çatışma yaşama şansı bulunduğunu yazdı.[52][53]

22 Temmuz 2020'de konuşan Hafter'in Sözcüsü Ahmed el-Mismari, Libya Ulusal Ordusu'nun masa süresi boyunca bütün silahlarını geliştirdiğini, Sirte-Cufra hattındaki savunmalarını kuvvetlendirdiğini, Mısır'ın yaptıklarına minnettar olduklarını ve Türkiye'nin Sirte'yi almadan durmayacağını düşündüklerini, bu yüzden askeri seçenekleri değerlendirmeye başladıklarını açıkladı. Türk donanmasının meşru hedef hâline geldiğini ve Libya sularına giren her Türk gemisinin hedef olduğunu belirtti. Bunun yanında temmuzun ortalarında Tobruk sahilinde Libya Ulusal Ordusu'nun füze denemesi olmuş, füze birkaç metre ileri düşmüştü. Mismari bu konuyla ilgili "Tobruk sahilinde başarısız füze testi hakkında alaycı yorumlar fark ettik. Füzeyi değil platformu deniyorduk. Türk halkına sesleniyorum, eğer olur da oğullarınızı Libya sahillerine savaşmak için gönderirseniz oğullarınız bu füzeler ile yok edilecekler. Umarım bu cümlelerimin Türkçeye tercümesi yapılır." dedi.[54][55]

24 Temmuz 2020'de Türkiye'nin Ege Denizi'nde ve Doğu Akdeniz'de sorun yaşadığı Yunanistan'ın Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi ve görüşmede Yunanistan'ın Mısır'ın Libya'daki tutumundan memnun olduğunu belirtti. Telefon görüşmesinde iki ülkenin Doğu Akdeniz'de iş birliğini kuvvetlendirmesi kararlaştırıldı.[56][57] 25 Temmuz 2020'de Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Libya üstüne bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.[58] Hafter Sözcüsü Ahmed el-Mismari'yse aynı günün akşamında yaptığı yeni açıklamalarda Türk ordusunun ateşkesi daha fazla güçlenmek, bölgede asker devşirmek için kullandığını; bölgeye yeni savaşçılar sevk ettiğini söyledi. Türkiye'nin Libya'dan çıkarılmasını kalıcı ateşkes şartı olarak öne sürdüklerini belirten Mismari, Libya'da çözümü bulmak istemeyenin Trablus Kuşatması başladıktan sonra Ulusal Mutabakat Hükûmeti'ni destekleyen Türkiye ve Katar olduğunu iddia etti.[59]

27 Temmuz 2020'de Mısır Genelkurmay Başkanı Muhammed Ferid Hegazi, Libya sınırına yakın bir bölgede Mısır ordusunu denetledi.[60] Bazı Mısır medya kuruluşları bu denetlemenin "birliklerin Libya'daki savaşa hazır olup olmadığını görmek için" yapıldığını yazdı.[61] Aynı gün Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri ile Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşme sonrası Şukri "Arapların güvenliğini hiçe sayarak bölgede yayılmak isteyen ülkeye karşı birlikte ne yapabiliriz bunu da tartıştık." açıklamasında bulundu.[62][63]

30 Temmuz 2020'de Al Jazeera'ye konuşan Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar "Mısır'a Libya'da savaşı körükleyecek hareketlerden ve açıklamalardan uzak durması konusunda tavsiyede bulunuyorum." derken, Vatiyye Hava Üssü Türk kontrolüne geçtikten sonra üssü hedef aldığı düşünülen Birleşik Arap Emirlikleri için "Abu Dabi yönetimi Libya'da ve Suriye'de yapmaması gereken şeyler yaptı, doğru zaman ve doğru yerde hesabını soracağız." açıklamasında bulundu.[64][65] 1 Ağustos 2020'de Tarık bin Ziyad taburunu denetleyen Halife Hafter denetleme sonrası Libya'nın 300 yıl Türk hâkimiyeti altında kaldığını, bu süreç içerisinde sadece kötülük gördüğünü, Libya'nın tekrar Türk yönetiminde olmaması için ellerinden geleni yapacaklarını, Türk sömürgeciliğini asla kabul etmeyeceklerini; Türkiye'nin Suriye Milli Ordusu savaşçılarını bölgeye getirmeye devam ettiğini söyledi.[66] 2 Ağustos 2020'de konuşan Tobruk yönetiminin atadığı Dışişleri Bakanı Abdül-Hadi el-Hwaij, Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın Birleşik Arap Emirlikleri hakkında söylediklerini kınadı. Birleşik Arap Emirlikleri'nin Arapların güvenliği için mücadele ettiğini, Türkiye'nin bölgeye sürekli milis gönderdiğini belirtti ve Türklerin Arapları beş asır geri götürmek istediğini açıkladı.[67]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Russia sending reinforcements to help Haftar in Libya". Anadolu Ajansı. 30 Haziran 2020. 21 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  2. ^ "France concedes Haftar in Libya is a 'liability'". Anadolu Ajansı. 6 Temmuz 2020. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  3. ^ "French missiles found on rogue general's base". BBC News. 10 Temmuz 2019. 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  4. ^ "Haftar proposed Libya ceasefire, says Egypt's el-Sisi". Al Jazeera. 7 Haziran 2020. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  5. ^ "UAE pushing for Arab-European alliance to curtail Turkish encroachment" (İngilizce). The Arab Weekly. 17 Haziran 2020. 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  6. ^ "Libya, a country divided: From Gaddafi to Haftar, how did they get here?". euronews. 6 Nisan 2019. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  7. ^ "Haftar and Sarraj in Cairo: The details of Egypt's partially successful Libyan summit". Mada Masr. 25 Şubat 2017. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  8. ^ "Libyan peace may be possible after Abu Dhabi talks" (İngilizce). The National. 8 Mayıs 2017. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  9. ^ "Libya elections by June 2019, UN envoy tells Reuters at Palermo Conference". Libyan Express. 12 Kasım 2018. 2 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  10. ^ "Libya: High alert in Tripoli after renegade leader orders advance". Al Jazeera. 5 Nisan 2019. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  11. ^ "Timeline: Haftar's months-long offensive to seize Tripoli". Al Jazeera. 19 Şubat 2020. 19 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  12. ^ "Libya's Haftar forces say have taken control of Sirte" (İngilizce). France 24. 6 Ocak 2020. 6 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  13. ^ "Libya: Haftar forces announce capture of large parts of Sirte". Al Jazeera. 6 Ocak 2020. 6 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  14. ^ Walsh, Declan (21 Mayıs 2020). "In Stunning Reversal, Turkey Emerges as Libya Kingmaker". The New York Times. 21 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  15. ^ "The Important Role of Turkish Drones in the Libyan War | Israel Defense". www.israeldefense.co.il (İngilizce). 29 Temmuz 2019. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  16. ^ "Libya'da önemli gelişme: UMH güçleri 3. kentin de kontrolünü sağladı". Milliyet. 13 Nisan 2020. 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  17. ^ Wintour, Patrick (5 Haziran 2020). "UN-backed Libyan forces oust renegade general from Tripoli". The Guardian. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  18. ^ "Libya government regains full control of Tripoli". BBC News. 4 Haziran 2020. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  19. ^ "Libya's GNA says offensive launched for Gaddafi's hometown of Sirte" (İngilizce). Middle East Eye. 6 Haziran 2020. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  20. ^ "Libya's unity forces in battle to retake strategic Sirte". news.yahoo.com. 7 Haziran 2020. 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  21. ^ "MiG-29s destroyed a huge Turkish convoy of military and GNA forces (video)". bulgarianmilitary.com. 7 Haziran 2020. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  22. ^ "Libya: Haftar's forces 'slow down' GNA advance on Sirte". Al Jazeera. 11 Haziran 2020. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  23. ^ a b "Turkish military official denies French claim that warship was harassed". Reuters (İngilizce). 17 Haziran 2020. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  24. ^ "France's Macron accuses Turkey of playing 'a dangerous game' in Libya". France 24 (İngilizce). 22 Haziran 2020. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  25. ^ "Fransa ve Türkiye arasında Akdeniz'de neden gerilim yaşanıyor?". BBC News Türkçe. 19 Haziran 2020. 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  26. ^ "Savunma Bakanı Akar: Fransa'dan hala özür bekliyoruz". euronews. 18 Temmuz 2020. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  27. ^ "Bakan Hulusi Akar:". Ulusal. 17 Temmuz 2020. 18 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  28. ^ "Hulusi Akar'ın Fransız savaş gemisiyle ilgili 30 Temmuz 2020 tarihli açıklaması". Twitter (İngilizce). Milli Savunma Bakanlığı. 1 Ağustos 2020. 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  29. ^ "Turkey vows 'retribution' for attack on its positions in Libya's al-Watiya". Middle East Eye (İngilizce). 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  30. ^ "Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: Ermenistan aklını başına toplasın, Azerbaycan'ın yanındayız". www.trthaber.com. 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  31. ^ "Eastern parliament seeks Egypt's direct intervention in Libya war". www.aljazeera.com. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  32. ^ "Libya's eastern parliament signals support for Egyptian military intervention". www.ft.com. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  33. ^ "Mismari açıklaması-1" (Arapça). 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  34. ^ "Mismari açıklaması-2". Twitter (Arapça). 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  35. ^ "الرئيس عبد الفتاح السيسي يجري اتصالًا هاتفيًا مع الرئيس الفرنسي". Mısır Cumhurbaşkanlığı. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  36. ^ Ramani, Samuel (15 Temmuz 2020). "Putin, Mohamed bin Zayed seek to reclaim common ground on Libya". Al-Monitor (İngilizce). 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  37. ^ "Телефонный разговор с Наследным принцем Абу-Даби Мухаммедом Аль Нахайяном". Президент России (Rusça). 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  38. ^ "Mısır Cumhurbaşkanlığı açıklaması". Twitter (İngilizce). Sky News. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  39. ^ "Sisi Says Egypt Won't Stand Idle in Libya if Security Is Threatened". The New York Times. 16 Temmuz 2020. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  40. ^ "Egypt will not stand idle in face of threats to national security: Al-Sisi". Al Arabiya English (İngilizce). 16 Temmuz 2020. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  41. ^ "مشايخ ليبيا للعربية: التدخل المصري والعربي مرحب به لمواجهة "العثمانيين"". Twitter (İngilizce). Al Arabiya. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  42. ^ "مشايخ ليبيا للعربية: الأتراك يحاولون تغيير ليبيا ديموغرافيا". Twitter (İngilizce). Al Arabiya. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  43. ^ "الجيش الليبي: تركيا تواصل تعزيز تواجدها العسكري في قاعدة الوطية". Twitter (İngilizce). Al Arabiya. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  44. ^ "Libya: GNA fighters head for front as battle for Sirte looms". www.aljazeera.com. Aljazeera. 19 Temmuz 2020. 18 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  45. ^ "Libyan GNA fighters head for front as battle for Sirte looms" (İngilizce). Reuters. 18 Temmuz 2020. 18 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  46. ^ "Trump, Egypt's Sisi Agree to Maintain Ceasefire in Libya: Egyptian Presidency". The New York Times. 20 Temmuz 2020. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 
  47. ^ "الرئيس عبد الفتاح السيسي يجري اتصالًا هاتفيًا مع الرئيس الأمريكي دونالد ترامب". Mısır Cumhurbaşkanlığı. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 
  48. ^ "Great discussion on Libya with my friend @realDonaldTrump". Twitter (İngilizce). 21 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 
  49. ^ "Egypt votes to send troops to Libya as Turkey sets sights on rebel city of Sirte". www.i24news.tv. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 
  50. ^ "بانتظار تفويض البرلمان.. مصر "قاب قوسين" من نشر قوات عسكرية في ليبيا | الحرة". www.alhurra.com (Arapça). 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 
  51. ^ "BREAKING| Egyptian Parliament gives green light for Sisi to send troops to Libya: sources". EgyptToday. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 
  52. ^ "Egypt's parliament approves troop deployment to Libya". Al Jazeera. 20 Temmuz 2020. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  53. ^ "Egypt's parliament approves possible intervention in Libya" (İngilizce). France 24. 20 Temmuz 2020. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020. 
  54. ^ "الجيش الليبي يعلن هروب ألف مرتزق سوري إلى أوروبا.. ويؤكد جاهزيته لتحرير البلاد من الغزاة | المصري اليوم". www.almasryalyoum.com (Arapça). 22 Temmuz 2020. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2020. 
  55. ^ "المسماري: حل الأزمة بأيدي الليبيين.. والجميع سيقدم التنازلات" (Arapça). قناة 218. 22 Temmuz 2020. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2020. 
  56. ^ "Greece and Egypt Discuss Libya". LibyaReview. 24 Temmuz 2020. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  57. ^ "Egypt discusses mutual interest in Eastern Mediterranean region with Greece" (İngilizce). Arab News. 24 Temmuz 2020. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  58. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İtalya Başbakanı Conte telefonda görüştü". Anadolu Ajansı. 25 Temmuz 2020. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  59. ^ "أحمد المسمارى: تركيا وقطر لا تريدان إيجاد أى حل ينهى الأزمة الليبية". اليوم السابع. 26 Temmuz 2020. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  60. ^ "رئيس أركان حرب الجيش المصري يتفقد الاستعداد القتالي للجنود قرب حدود ليبيا (صور)" (Arapça). RT Arabic. 27 Temmuz 2020. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  61. ^ "In Pics: Egypt's Chief of Staff inspects combat readiness of soldiers near Libyan border". EgyptToday. 27 Temmuz 2020. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  62. ^ "Saudi Arabia's Foreign Minister, Egyptian counterpart discuss regional developments" (İngilizce). Al Arabiya English. 27 Temmuz 2020. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  63. ^ "Egyptian-Saudi talks start at ministerial level" (İngilizce). Mısır Bilgi Servisi. 27 Temmuz 2020. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  64. ^ "عاجل وزير الدفاع التركي للجزيرة: أنصح #مصر بالابتعاد عن التصريحات التي لا تخدم السلام بليبيا بل تؤجج الحرب فيها". Twitter (İngilizce). Al Jazeera. 30 Temmuz 2020. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. 
  65. ^ "عاجل وزير الدفاع التركي للجزيرة: أبو ظبي ارتكبت أعمالا ضارة في ليبيا وسوريا وسنحاسبها في المكان والزمان المناسبين". Twitter (İngilizce). Al Jazeera. 30 Temmuz 2020. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. 
  66. ^ "Haftar says Libya 'will never accept Turkish colonialism' in address to LNA battalion" (İngilizce). Al Arabiya English. 2 Ağustos 2020. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  67. ^ "Libyan FM Al-Hwaij: "Turkey's Delusions Will Never Come True"". LibyaReview. 2 Ağustos 2020. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Zafer_Yolları_Operasyonu&oldid=33545978" sayfasından alınmıştır