Umm Leysun yazıtı
| Umm Leysun yazıtı | |
|---|---|
 | |
| Hammadde | Kireç taşı |
| Yazı | Gürcü alfabesi |
| Oluşturulma | 5. veya 6. yüzyıl |
| Keşfedilme | 2002 |
| Günümüzdeki konumu | Knesset Arkeolojik Bahçesi, İsrail Eski Eserler Kurumu, Kudüs |
| Dil | Eski Gürcüce |
Umm Leysun yazıtı (Gürcüce: უმ ლეისუნის წარწერა, romanizasyon: um leisunis ts'arts'era), kireç taşından yapılmış beş satırlık[1] Eski Gürcüce bir mezar taşı kitabesidir. Gürcü alfabesinin Asomtavruli formuyla yazılan kitabe, 1996[2] yılında başlanan kazıların yeniden faaliyete geçmesiyle 2002 yılında Bizans dönemine tarihlenen bir Gürcü manastırında bulunmuştur. Burası, Sur Baher'in güneyindeki Umm Leisun mahallesindedir ve Kudüs'ün Eski Kent bölgesinin 4,5 km güneydoğusunda yer alır.[3] Yazıt, çok renkli[4] mozaik zeminin altında yer alan bir mezar mahzeninde bulunmuştur.[5]
Mahzende yaklaşık 24 kadar defin keşfedilmiştir.[6] Bulunan insan iskeletlerinin cinsiyet tahminine göre, bir manastırda bekleneceği üzere tamamı yetişkin erkeklerdi.[7] En önemli mezarın sakini "Gürcü psikopos Iohane" (Yuhanna'nın Eski Gürcücedeki versiyonu) şeklindeki Gürcüce bir yazıtla tanımlanmıştır. Bu kişi aynı zamanda en yaşlı mezar sakiniydi ve yaşı kıdemini göstermekteydi.[8] Öldüğü tarihte 66 veya 67 yaşındaydı ve osteoporozdan mustaripti.[9] Yazıt, Kartveli (ႵႠႰႧႥႤႪႨ) yani Gürcü adının geçtiği bilinen ilk örnektir. Kutsal Topraklar veya Gürcistan'da daha eskiye tarihlenen üzerinde bu etnonimin geçtiği bir arkeolojik eser bulunmamaktadır.[10][11]
Yazıt, mezar taşına oyulmuş 81×49 cm'lik bir alanı kaplamaktadır. M.S. 5. yüzyılın sonları ila 6. yüzyılın ilk yarısına tarihlenmektedir.[12] Yazıt, Knesset Arkeoloji Bahçesi'nde muhafaza edilmektedir.[13]
Yazıt
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Seligman, J. (2015). "A Georgian Monastery from the Byzantine Period at Khirbat Umm Leisun, Jerusalem". 'Atiqot. 83: 145-180. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022.
- Tchekhanovets, Y. (2014) Iohane, Bishop of Purtavi and Caucasian Albanians in the Holy Land
- Khurtsilava, B. (2014) A Georgian Monastery of Purta, Istoriani
