Erdel Voyvodalığı
Erdel Voyvodalığı veya diğer adıyla Transilvanya (Almanca: Vojwode von Siebenbürgen;[1] Macarca: erdélyi vajda;[1][2] Latince: voivoda Transsylvaniae;[1][2] Rumence: voievodul Transilvaniei)[3], bugünkü Romanya'nın batı ve orta bölgelerine verilen genel addır. Asıl ismi, Macarca olan Erdély, Yunan, Sırp ve Bulgar dillerinde Erdel olarak bilinen bir bölgedir. Bölgenin, Avrupa'daki adı Transilvanyadır. Bu bölgenin yüzölçümü 100.284 km² dir. Transilvanya Voyvodalğında en çok inanılan din, Hristiyanlıktır. Transilvanya Voyvodalığı, 1526 yılındaki Mohaç Muharabesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğuna bağlanan bir devlettir. 1683 yılına kadar Transilvanya Voyvodalığı, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı olarak yaşadı. Transilvanya Voyvodalığı II. Dünya Savaşı sonrasında Romanya'ya bağlı hale geldi.
Voyvodaların listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Onikinci yüzyıl
[değiştir | kaynağı değiştir]Dönem | Makam sahibi | Hükümdar | Notlar | Kaynak |
---|---|---|---|---|
y. 1111-y. 1113 | Mercurius | Coloman | "princeps Ultrasilvanus", ama belki sadece seçkin bir asilzade | [2][4][5][6] |
1176-y. 1196 | Leustach of the Rátót clan | III. Béla | kraliyet tüzüğüyle onaylanan ilk voyvoda (1230'dan itibaren); 1176 Miryokefalon Muharebesi'nde Bizans İmparatorluğu yanında Anadolu Selçuklu Devleti karşı gönderilen Macar takviye birliklerinin lideri | [2][6][7][8][9] |
1199-1200 | Legforus | Emerik | Voyvoda unvanı en eski kraliyet tüzüğüyle belgelenmiştir (1199'dan itibaren) | [2][6][7][8] |
1200 | Eth of the Geregye clan | Emerik | ayrıca Fehér Kontluğu'nun ispán'ı | [6][8][10] |
Onüçüncü yüzyıl
[değiştir | kaynağı değiştir]Dönem | Makam sahibi | Hükümdar | Notlar | Kaynak |
---|---|---|---|---|
1201 | Julius of the Kán clan | Emerik | ilk hükümdarlığı; ayrıca Fehér Kontluğu'nun ispán'ı | [6][8][10] |
1201 | Nicholas (I) | Emerik | yine 1202'de orijinal olmayan bir tüzüğe göre | [8][10] |
1202-1206 | Benedict, son of Korlát | Emerik, III. Ladislaus, II. András | ilk hükümdarlığı | [6][8][10] |
1206 | Smaragd of the Smaragd clan | II. András | [6][8][10] | |
1208-1209 | Benedict, son of Korlát | II. András | ikinci hükümdarlığı; kendisini sürgüne gönderen krala karşı komplo kurdu | [6][8][10][11] |
1209-1212 | Michael of the Kacsics clan | II. András | Erdel'de arazi hibesi alan ilk voyvoda | [6][8][10] |
1212-1213 | Berthold of Merania | II. András | II. András'ın eşi Gertrud'un kardeşi, aynı zamanda Kalocsa başpiskoposu | [6][10][12] |
1213 | Nicholas (II) | II. András | [6][8][10] | |
1214 | Julius of the Kán clan | II. András | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1214) | [6][8][10] |
1215 | Simon of the Kacsics clan | II. András | [6][8][10] | |
1216-1217 | Ipoch of the Bogátradvány clan | II. András | [6][8][10] | |
1217 | Raphael | II. András | 1218'de görevde olabilir (Kurt W. Treptow, Marcel Popa) | [6][8][10] |
1219-1221 | Neuka | II. András | [6][8][10] | |
1221-1222 | Paul, son of Peter | II. András | [6][8][10] | |
1227 | Pousa, son of Sólyom | II. András | ilk hükümdarlığı | [6][8][13] |
1229-1231 | Julius of the Rátót clan | II. András | [6][8][13] | |
1233-1234 | Denis of the Türje clan | II. András | [6][8][13] | |
1235 | Andrew, son of Serafin | IV. Béla | Ayrıca Pozsony Kontluğu’nun ispán'ı | [6][13][14][15] |
1235-1241 | Pousa, son of Sólyom | IV. Béla | ikinci hükümdarlığı; işgalci Moğollara karşı savaşırken öldü | [6][13][14][16] |
1242-1252 | Lawrence | IV. Béla | Ayrıca Valkó Kontluğu’nun ispán'ı | [6][13][14] |
b. 1261 | Ernye of the Ákos clan | IV. Béla | banus quondam Transiluanus, 1261 | [6][13][14] |
1261 | Csák of the Hahót clan | IV. Béla | banus Transilvanus; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1261); kralın oğlu István Erdel Düküdür | [13][14][17] |
1263-1264 | Ladislaus (II) of the Kán clan | IV. Béla | ilk hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1263-1264); kralın oğlu István Erdel Düküdür | [6][14][17][18] |
1267-1268 | Nicholas of the Geregye clan | IV. Béla | ilk hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1267-1268); 1264'ten 1270'e kadar bu saygınlığı kesintisiz olarak elinde tuttuğu tahmin edilebilir; kralın oğlu István Erdel Düküdür | [14][17][18][19] |
1270-1272 | Matthew of the Csák clan | V. István | ilk hükümdarlığı; ayrıca Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1270-1272) | [14][18][19] |
1272-1273 | Nicholas of the Geregye clan | IV. Ladislaus | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1272-1273) | [14][18][19] |
1273 | John | IV. Ladislaus | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1273) | [14][19][20] |
1273-1274 | Nicholas of the Geregye clan | IV. Ladislaus | üçüncü hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1273-1274) | [14][19][20] |
1274 | Matthew of the Csák clan | IV. Ladislaus | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1274) | [14][19][20] |
1274 | Nicholas of the Geregye clan | IV. Ladislaus | dördüncü hükümdarlığı; belki de 1275 (Kurth W. Treptow, Marcel Popa); Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1274) | [14][19][20] |
1274-1275 | Matthew of the Csák clan | IV. Ladislaus | üçüncü hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1274-1275) | [14][20] |
1275 | Ugrin of the Csák clan | IV. Ladislaus | ilk hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1275) | [14][19][20] |
1275-1276 | Ladislaus (II) of the Kán clan | IV. Ladislaus | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1275-1276) | [14][19][20] |
1276 | Ugrin of the Csák clan | IV. Ladislaus | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1276) | [14][19][20] |
1276 | Matthew of the Csák clan | IV. Ladislaus | dördüncü hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1276) | [14][19][20] |
1277 | Nicholas of the Pok clan (Meggyesi) | IV. Ladislaus | ilk hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1277) | [14][19][20] |
1278-1280 | Finta of the Aba clan | IV. Ladislaus | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1278-1280); kralı esir aldı | [14][19][20][21] |
1280 | Stephen, son of Tekesh | IV. Ladislaus | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1280) | [14][19][20] |
1282 | Roland of the Borsa clan | IV. Ladislaus | ilk hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1282) | [14][19][22] |
1283 | Apor of the Péc clan | IV. Ladislaus | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1283) | [14][19][22] |
1284-1294 | Roland of the Borsa clan | IV. Ladislaus, III. András | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1284-1294); 1285'te işgalci Moğollara karşı başarıyla savaştı; her iki krala da isyan etti | [11][14][19][22] |
1287-y. 1288 (?) | Mojs of the Ákos clan | IV. Ladislaus | yalnızca orijinal olmayan bir tüzük ondan voyvoda olarak söz eder, eğer öyleyse aynı dönemde aynı zamanda Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı | [14][19][22] |
1295-1314 or 1315 | Ladislaus (III) of the Kán clan | III. András | de facto bağımsız hükümdar; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1295-1314) | [14][19][22] |
Ondördüncü yüzyıl
[değiştir | kaynağı değiştir]Dönem | Makam sahibi | Hükümdar | Notlar | Kaynak |
---|---|---|---|---|
y. 1315 | Ladislaus (IV) of the Kán clan | kendini voyvoda ilan etti, Ladislaus (III) Kán (1295-1314) oğlu | [23] | |
1315-1316 | Nicholas Meggyesi | I. Károly | ikinci hükümdarlığı; makamı devralamadı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1315-1316) | [19][24][25] |
1318-1321 | Dózsa Debreceni | I. Károly | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1318-1321) | [19][25][26] |
1321-1342 | Thomas Szécsényi | I. Károly | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1321-1342), Arad Kontluğu’nun ispán'ı (1330-1342) ve Csongrád Kontluğu’nun ispán'ı (1330) | [19][25][26] |
1342-1344 | Nicholas Sirokai | I. Lajos | Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1342-1344) | [19][25][27] |
1344-1350 | Stephen Lackfi | I. Lajos | Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1344-1350) | [19][25][27] |
1350-1351 | Thomas Gönyűi or Csór | I. Lajos | hükümdarın kardeşi István tarafından atanmıştır; Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1350-1351) | [19][25][27] |
1351-1356 | Nicholas Kont of Orahovica | I. Lajos | Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1351-1356) | [19][25][27] |
1356-1359 | Andrew Lackfi | I. Lajos | István Lackfi'nin (1344-1350) kardeşi; Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1356-1359) | [19][27][28] |
1359-1367 | Denis Lackfi | I. Lajos | István Lackfi'nin (1344-1350) oğlu; Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1359-1367) | [19][27][28][29] |
1367-1368 | Nicholas Lackfi, Jr. | I. Lajos | István Lackfi'nin (1344-1350) oğlu; Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1367-1368) | [19][27][28][29] |
1369-1372 | Emeric Lackfi | I. Lajos | István Lackfi'nin (1344-1350) oğlu; Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1369-1372) | [19][27][28][29] |
1372-1376 | Stephen Lackfi of Csáktornya | I. Lajos | ilk hükümdarlığı; István Lackfi'nin (1344-1350) oğlu; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1372-1376) | [19][28][29][30] |
1376-1385 | Ladislaus Losonci, Sr. | I. Lajos, Mary | ilk hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1376-1385) | [19][25][30][31] |
1385-1386 | Stephen Lackfi of Csáktornya | II. Károly | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1385-1386) | [25][30] |
1386-1392 | Ladislaus Losonci, Sr. | Sigismund, Mary | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1386-1392) | [25][30][31] |
1392-1393 | Emeric Bebek | Sigismund, Mary | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1392-1393) | [19][25][30] |
1393-1395 | Frank Szécsényi | Sigismund, Mary | Ayrıca Arad, Csongrád ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1393-1395) | [19][25][30] |
1395-1401 | Stibor of Stiboricz | Sigismund | ilk hükümdarlığı; Ayrıca Arad ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1395-1401) | [19][25][30] |
Onbeşinci yüzyıl
[değiştir | kaynağı değiştir]Dönem | Makam sahibi | Hükümdar | Notlar | Kaynak |
---|---|---|---|---|
1401 | Simon Szécsényi | Sigismund | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1401) | [25][30] |
1402-1403 | Nicholas Csáki | Sigismund | ilk hükümdarlığı; Ayrıca Békés, Bihar, Csongrád, Keve, Krassó, Szolnok, Temes ve Zaránd kontlukluklarının ispán'ı (1402-1403); 1403 yılında Macar tahtına talip olan Napoli kralı Ladislaus'u destekleyen hizbin lideri | [19][25][30][32] |
Nicholas Marcali | Ayrıca Békés, Csanád, Csongrád, Keve, Krassó, Szolnok, Temes ve Zaránd kontlukluklarının ispán'ı (1402-1403); 1403 yılında Macar tahtına talip olan Napoli kralı Ladislaus'u destekleyen hizbe katıldı | [19][25][30][33] | ||
1403-1409 | János Tamási | Sigismund | Ayrıca Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1403-1409) | [19][25][34] |
James Lack of Szántó | ||||
1409-1414 | Stibor of Stiboricz | Sigismund | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Szolnok, Nyitra ve Trencsén kontluklarının ispán'ı (1409-1414), tüm Váh lordu | [19][25][34] |
1415-1426 | Nicholas Csáki | Sigismund | ikinci hükümdarlığı; Ayrıca Békés, Bihar ve Szolnok kontluklarının ispán'ı (1415-1426) | [19][25][34] |
1426-1437 | Ladislaus Csáki | Sigismund | ikinci hükümdarlığı; Peter Cseh of Léva ile beraber (1436-1437); Ayrıca Közép-Szolnok Kontluğu’nun ispán'ı (1426-1437), Ayrıca Szatmár Kontluğu’nun ispán'ı (1430-1437) ve Ayrıca Bihar Kontluğu’nun ispán'ı (1433-1437); Dés'de (Dej) köylü isyanı sırasında bozguna uğradı | [25][32][35][36] |
1436-1438 | Peter Cseh of Léva | Sigismund, Albert | Ladislaus Csáki ile beraber (1426-1437) | [35][36][37] |
1438-1441 | Desiderius Losonci | Albert, V. Ladislaus | 1441'de V. Ladislaus'un hizbini terk edip I. Vladislaus'un destekçisi oldu | [31][35][36][37] |
1440-1441 | Ladislaus Jakcs | I. Vladislaus | [35][37] | |
Michael Jakcs | ||||
1441-1458 | Nicholas Újlaki | I. Vladislaus, V. Ladislaus | ilk hükümdarlığı; János Hunyadi ile beraber (1441-1446), Emeric Bebek ile beraber (1446-1448) ve János Rozgonyi ile beraber (1449-1458); ayrıca Macsó banı ve Nándorfehérvár (Beograd, Sırbistan) komutanı (1441-1458), Székelys kontu (1441-1446), Ayrıca Csanád, Csongrád, Máramaros ve Temes kontluklarının ispán'ı (1441-1446), Ayrıca Arad Kontluğu’nun ispán'ı (1444-1446), Severin banı (1445-1446) ve Slovenya banı (1457) | [37][38] |
1441-1446 | János Hunyadi | I. Vladislaus | Nicholas Újlaki ile beraber (1441-1458); ayrıca Nándorfehérvár (Beograd, Sırbistan) komutanı (1441-1446), Sekellerin kontu (1441-1446), Ayrıca Csanád, Csongrád ve Temes kontluklarının ispán'ı (1441-1446), Arad ve Bihar kontluklarının ispán'ı (1443-1446), Közép-Szolnok, Kraszna, Szabolcs, Szatmár ve Ugocsa kontluklarının ispán'ı (1444-1446), Bereg ve Máramaros kontluklarının ispán'ı (1445-1446) Macaristan Krallığı naip-valisi (1446) | [37][38] |
1446-1448 | Emeric Bebek | Macaristan Diyet'i tarafından seçildi | Nicholas Újlaki ile beraber (1441-1458); Ayrıca Abaúj Kontluğu’nun ispán'ı (1446-1448) and Jász halkı yargıcı (1446-1448); II. Kosova Muharebesi'nde Osmanlı karşısında savaşırken ölmüştür | [37][38][39] |
1449-1458 | János Rozgonyi | ilk hükümdarlığı; Nicholas Újlaki ile beraber (1441-1458); Ayrıca Sopron ve Vas kontluklarının ispán'ı (1449-1454), Sekellerin kontu (1457-1458) | [37][38] | |
1459-1461 | Ladislaus Kanizsai | Matthias | János ve Sebastian Rozgonyi ile beraber (1459-1460) ve kardeşi Nicholas Kanizsai ile beraber (1461) | [40] |
1459-1460 | János Rozgonyi | Matyas | Ladislaus Kanizsai ile beraber (1459-1461) ve Sebastian Rozgonyi ile beraber (1459-1460) | [41] |
1459-1460 | Sebastian Rozgonyi | Matyas | Ladislaus Kanizsai ile beraber (1459-1461)ve János Rozgonyi ile beraber (1459-1460) | [42] |
1461 | Nicholas Kanizsai | Matyas | kardeşi Ladislaus Kanizsai ile beraber (1459-1461) | [40] |
1462-1465 | Nicholas Újlaki | Matyas | ikinci hükümdarlığı | [43] |
János Pongrác of Dengeleg | Matyas | ilk hükümdarlığı | [9] | |
1465-1467 | Bertold Ellerbach of Monyorókerék | Matyas | asi Erdel soylularının onları liderleri olarak seçmesinin ardından görevden alındı | [44] |
Kont Sigismund Szentgyörgyi | Kont Peter Szentgyörgyi'nin kardeşleri (1498-1510); | [45] | ||
Count John Szentgyörgyi | [45] | |||
1468-1474 | Nicholas Csupor of Monoszló | Matyas | János Pongrác of Dengeleg ile beraber (1468-1472) | [32] |
1468-1472 | János Pongrác of Dengeleg | Matyas | ikinci hükümdarlığı; Nicholas Csupor of Monoszló ile beraber (1468-1474) | [9] |
1472-1475 | Blaise Magyar | Matyas | 1475 Racova Muharebesi'nde Boğdan prensi III. Ştefan'a gönderilen Macar destek kuvvetlerinin lideri | [36][46] |
1475-1476 | János Pongrác of Dengeleg | Matyas | üçüncü hükümdarlığı | [36] |
1478-1479 | Peter Geréb of Vingárt | Matyas | [36] | |
1479-1493 | Stephen (V) Báthory of Ecsed | Matyas, II. Vladislaus | [36] | |
1493-1498 | Bartholomew Drágfi of Béltek | II. Vladislaus | Ladislaus Losonci, Jr. ile beraber (1493-1494); Sekellerin isyanını bastırdı | [36][47] |
1493-1495 | Ladislaus Losonci, Jr. | II. Vladislaus | Bartholomew Drágfi of Béltek ile beraber (1493-1498) | [31][36] |
1498-1510 | Kont Peter Szentgyörgyi | II. Vladislaus | Kontlar Sigismund ve János Szentgyörgyi'nin kardeşi (1465-1467) | [36][48] |
Onaltıncı yüzyıl
[değiştir | kaynağı değiştir]1571 Ahidnâme, Stephen Báthory'den Sultan II. Selim'e[49]
Dönem | Makam sahibi | Hükümdar | Notlar | Kaynak |
---|---|---|---|---|
1510-1526 | János Zápolya (Szapolyai) | II. Vladislaus, II. Lajos | Macaristan kralı oldu | [1][36][37] |
1527-1529 | Péter Perényi | János Zápolya | János Zápolya'yı terk edip, I. Ferdinand'ın destekçesi oldu | [1][36][50] |
1530-1534 | Stephen (VIII) Báthory of Somlyó | I. Ferdinand | [1][36] | |
1530 | Bálint Török | [36] | ||
1530-1534 | Jerome Laski | János Zápolya | Onu hapseden krala karşı komplo kurdu | [1][36][51] |
1533-1534 | Emeric Czibak | [36] | ||
1534-1540 | Stephen Majláth of Szunyogszeg | János Zápolya | Gyarmatlı Emeric Balassa (1538-1540) ile birlikte; Erdel'i Macaristan Krallığı'ndan ayırmayı planladı, ancak Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirildi | [1][52][53] |
1538-1540 | Emeric Balassa of Gyarmat | János Zápolya | Szunyogszeg'li Stephen Majláth (1534-1540) ile birlikte; Osmanlılar Erdel'i işgal ettiğinde kaçtı | [1][52][53] |
1551 | George Martinuzzi | I. Ferdinand | seçilmiş kral János Sigismund'un (1543-1551) küçüklüğünde, Erdel valisi olarak seçilfi | [1][52] |
1552-1553 | Andrew Báthory of Ecsed | I. Ferdinand | istifa etti | [1][36][54] |
1553-1556 | Stephen Dobó | I. Ferdinand | Macaristan kralı tarafından atanan son voyvoda | [1][36] |
Francis Kendi | ||||
1571-1576 | Stephen Báthory | Üç Millet tarafından seçilen ve Osmanlı Sultanı II. Selim tarafından onaylandı; 1576'da Polonya kralı seçildikten sonra kendisini Erdel prensi ilan etti | [1][36][55] | |
1576-1581 | Christopher Báthory | Stephen Báthory | [1][56] | |
1581-1586 | Sigismund Báthory | Stephen Báthory | son voyvoda; Transilvanya prensi unvanı 1595'te İmparator Rudolph tarafından onaylandı. | [57][58] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g h i j k l m n Fallenbüchl 1988, p. 77.
- ^ a b c d e Zsoldos 2011, p. 36.
- ^ Negrău 2011, p. 92.
- ^ Curta 2006, s. 355.
- ^ Engel 2001, pp. 35., 381.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Treptow, Popa 1996, p. lvi.
- ^ a b Kristó 2003, p. 97.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Engel 2001, p. 381.
- ^ a b c Markó 2000, p. 291.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o Zsoldos 2011, p. 37.
- ^ a b Markó 2000, p. 283.
- ^ Engel 2001, pp. 90., 381.
- ^ a b c d e f g h Zsoldos 2011, p. 38.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Engel 2001, p. 382.
- ^ Markó 2000, p. 254.
- ^ Makkai 1994, p. 195.
- ^ a b c Sălăgean 2005, p. 176.
- ^ a b c d Zsoldos 2011, pp. 38., 209.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an Treptow, Popa 1996, p. lvii.
- ^ a b c d e f g h i j k l Zsoldos 2011, pp. 39., 209.
- ^ Markó 2000, p. 207.
- ^ a b c d e Zsoldos 2011, pp. 40., 209.
- ^ Kristó 2003, p. 232.
- ^ Engel 1996, pp. 11., 200.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Engel 2001, p. 383.
- ^ a b Engel 1996, p. 11.
- ^ a b c d e f g h Engel 1996, pp. 11-12.
- ^ a b c d e Engel 1996, pp. 182., 383.
- ^ a b c d Markó 2000, p. 287.
- ^ a b c d e f g h i j Engel 1996, pp. 11., 13.
- ^ a b c d Markó 2000, p. 288.
- ^ a b c Markó 2000, p. 284.
- ^ Markó 2000, p. 289.
- ^ a b c Engel 1996, pp. 11., 14.
- ^ a b c d Engel 1996, p. 14.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Treptow, Popa 1996, p. lviii.
- ^ a b c d e f g h Engel 2001, p. 384.
- ^ a b c d Engel 1996, p. 15.
- ^ Markó 2000, pp. 282-283.
- ^ a b Markó 2000, p. 286.
- ^ Markó 2000, p. 275.
- ^ Markó 2000, pp. 291-292.
- ^ Markó 2000, pp. 291., 294.
- ^ Markó 2000, p. 285.
- ^ a b Markó 2000, pp. 278., 293.
- ^ Markó 2000, pp. 288-289.
- ^ Markó 2000, pp. 283-285.
- ^ Markó 2000, p. 278.
- ^ Barta 1994, s. 260.
- ^ Markó 2000, pp. 290-291.
- ^ Markó 2000, pp. 287-288.
- ^ a b c Barta 1994, s. 253.
- ^ a b Markó 2000, p. 282.
- ^ Markó 2000, p. 256.
- ^ Barta 1994, ss. 260, 263.
- ^ Barta 1994, s. 263.
- ^ Barta 1994, ss. 263, 294-295.
- ^ Szegedi 2009, p. 101.