Tekman
Koordinatlar: 39°38′42″K 41°30′30″D / 39.645°K 41.50833°D
| Tekman | |
| — İlçe — | |
 |
|
 |
|
| Koordinatlar: 39°38′42″K 41°30′30″D / 39.645°K 41.50833°D | |
| Ülke | Türkiye |
|---|---|
| İl | Erzurum |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Yönetim | |
| - Kaymakam | Kemal Karahan [1] |
| - Belediye başkanı | Ali Sait Fırat (HDP) |
| Yüzölçümü | |
| - Toplam | 2.197 km2 (848,3 mi2) |
| Rakım | 1.950 m (6.398 ft) |
| Nüfus (2016)[2] | |
| - Toplam | 26,248 |
| - Kır | - |
| - Şehir | 26,248 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| Posta kodu | 25560 |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
Tekman, Erzurum iline bağlı bir ilçedir.
İçindekiler
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçenin kuruluş tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, tarihte yerleşimden Ermenice adı olan "Tatos" olarak bahsedilmiştir. 1517 tarihinde Osmanlı yönetimine katılmıştır. Kaynaklarda 1535 ve 1641 yıllarında Erzurum Eyaleti' ne bağlı bir sancak olarak görülen Tekman[3], 1836' daki kayıtlar ile 1864 tarihli salnameye göre de Erzurum sancağına bağlı kaza statüsünde kaydedilmiştir[4]. 1946 yılına kadar Hınıs ilçesine bağlı bir köy iken aynı yıl ilçe yapılmıştır.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Tekman ilçesi Erzurum iline 151 km. mesafede olup, ilin güneyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 2197 km² dir. İlçe, Bingöl ve Muş illerine komşudur. İlçenin rakımının ortalama 1800 metrenin üzerinde olması nedeniyle yayla ve meralar geniş yer kaplamakta, Kuzey batısında Palandöken Dağı, Kuzeyinde Kargapazarı Dağları, Doğu ve Güney doğusunda ise Bingöl Dağları bulunmaktadır. Türkiye'nin en önemli akarsularından Aras Nehri ilçenin sınırları içerisinden doğmaktadır.
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
İklim olarak Doğu Anadolu’ya özgü, karasal iklimin hakim olduğu Tekman' da, yazlar kısa ve serin, kışları ise 7 – 8 ay gibi oldukça soğuk ve uzun geçer.
İlçe oluşu[değiştir | kaynağı değiştir]
1946 yılına kadar Hınıs İlçesine bağlı bir köy iken 1946 yılında çıkarılan bir kararnameyle İlçe statüsüne kavuşmuş, Şu an 71 mahallesi bulunmaktadır. mahalle sayısı baz alındığında 46 yılında koptuğu Hınıs'ın 7 katı büyüklüğündedir. Daha önce İlçeye bağlı bulunan Bayındır, Hatunan ve ve Çimenözü Köyleri, coğrafi konumları nedeniyle Çat İlçesine, Erduran ve Dibekli Köyleri Hınıs İlçesine bağlanmış, Karayazı İlçesine bağlı bulunan Akdağ Köyü ise bu ilçeden ayrılarak Tekman a bağlanmıştır Hınıs İlçesine bağlı, Gümüşlük, Güneşli, Çat Kale, Çağlar, Çayır dağı ve kuruca köyleri, Tekman İlçesi'ne bağlanmış.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1965[5] | 24.350 | 836 | 23.514 |
| 1970[6] | 27.115 | 1.048 | 26.067 |
| 1975[7] | 30.139 | 2.014 | 28.125 |
| 1980[8] | 31.614 | 2.109 | 29.505 |
| 1985[9] | 34.004 | 2.423 | 31.581 |
| 1990[10] | 34.184 | 3.150 | 31.034 |
| 2000[11] | 34.640 | 6.350 | 28.290 |
| 2007[12] | 32.090 | 4.700 | 27.390 |
| 2008[13] | 31.190 | 3.694 | 27.496 |
| 2009[14] | 30.557 | 3.957 | 26.600 |
| 2010[15] | 30.285 | 3.507 | 26.778 |
| 2011[16] | 30.032 | 3.505 | 26.527 |
| 2012[17] | 29.247 | 3.595 | 25.652 |
| 2013[18] | 28.772 | 28.772 | veri yok |
| 2014[19] | 27.775 | 27.775 | veri yok |
| 2015[20] | 26.792 | 26.792 | veri yok |
| 2016[21] | 26.248 | 26.248 | Veri yok |
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçe ekonomisi daha çok hayvancılığa dayalıdır. 2011 yılı verilerine göre ilçede kırkılan küçükbaş hayvan olarak; 57700 koyun ile 4850 kıl keçisi bulunmaktadır. Tarım, ilçede ikinci sıradaki ekonomik etkinliktir. Ayrıca arıcılık da yaygın halde görülür. İlçeye bağlı Geçit, Akçakoca, Keleriş, Taşkesen, Karlıca ve Gökoğlan köyleri ile Hayta komu sınırları içerisinde krom madeni, Ilıgöze köyünde de demir madeni bulunmaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ http://www.tekman.gov.tr/
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCsS7SD. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ "Bayburt Sancağı (1642 Tarihli Avarız Defterine Göre)"; DergiPark Akedemik;Mehmet İnbaşı
- ^ "294 Numaralı Hınıs Livası Mufassal Tahrir Defteri ( 963/1556 )"; T.C. BAŞBAKANLIK DEVLET ARŞİVLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 46; ISBN 975-19-2651-3; ANKARA - 2000
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BsphQ5FZ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnB5mCG. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpfYwsL. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuW7lI4. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwWfjF3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyCCMCX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0F7uxY. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1s2QH8. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3gItHe. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCs3Oul. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEww4cP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGoMoZ4. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxX8Z0W. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUp5Gz6. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCsS7SD. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ^ "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
| ||||||
| ||||||
 |
Erzurum ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
 |
Türkiye'deki bir ilçe ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
