Siyasi Pusula (internet sitesi)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Siyasi Pusula
The Political Compass (İngilizce)
URLpoliticalcompass.org
Ticari?Hayır
Site türüSiyasi öz test, siyasi blog
KayıtHayır
Kuruluş tarihi20 Aralık 2001 (22 yıl önce) (2001-12-20)[1]
Kullanılabilir dil(ler)İngilizce, Bulgarca, Çekçe, Almanca, İspanyolca, Fransızca, İtalyanca, Lehçe, Portekizce, Rumence, Rusça, Türkçe
Geçerli durumAktif

Siyasi Pusula veya (İngilizce: The Political Compass), 62 öneriye verilen yanıtları içeren bir web sitesidir ve siyasi ideolojiyi ekonomi politikası (solsağ) ve sosyal politika (otoriterliberteryen) olmak üzere iki eksenli bir spektrumda değerlendirmektedir.[2]

Genel Bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Web sitesi sahiplerini açıklamamaktadır. Sitenin yerleşimi Birleşik Krallık'ta görünmektedir.[3][4] Sayfalarının alt kısmında, tescil hakkının Pace News Limited şirketine ait olduğu belirtilmektedir.[5] Bu şirket Yeni Zelanda'da kayıtlı olup, yöneticisi siyasi gazeteci Wayne Brittenden'dir.[6] The New York Times'a göre, site Wayne Brittenden'ın çalışmasıdır.[2] The Daily Telegraph yazarı Tom Utley'e göre, site, Glenys Kinnock tarafından kurulan One World Action adlı bir hayır kurumuna bağlıdır. Sitenin eski bir versiyonu, One World Action'ın web sunucusunda yayımlanmıştır.[7]

Siyasi model[değiştir | kaynağı değiştir]

The Political Compass tarafından kullanılan siyasi pusulanın versiyonu[8]

The Political Compass'ın kullandığı siyasi modelin temel teorisi, siyasi ideolojinin iki ayrı, bağımsız eksen boyunca daha iyi ölçülebileceğidir. Ekonomik (sol–sağ) eksen, bir kişinin ekonominin nasıl yönetilmesi gerektiği konusundaki görüşünü ölçer. Ekonomik terimlerde, siyasi sol, ekonominin bir kooperatif kolektif kuruluş tarafından yönetilmesini isteme olarak tanımlanır, ki bu bir egemen devleti ifade edebileceği gibi, komün ağını da ifade edebilir. Siyasi sağ ise ekonominin rekabet eden bireylerin ve organizasyonların tasarrufuna bırakılmasını isteme olarak tanımlanır.[9] Testin önerileri, testi yapan bireyi şu tür soruları düşünmeye sevk eder: "Uluslararası hukuka aykırı askeri eylemler bazen haklı olabilir mi?", "Annelerin yoğun kariyerlere sahip olması gereklidir mi?", "Eğer ekonomik küreselleşme kaçınılmazsa, öncelikle insanlığa mı yoksa çok uluslu şirketlere mi hizmet etmelidir?" gibi.[10]

Diğer eksen (otoriter–liberteryen), bir kişinin siyasi görüşlerini sosyal anlamda, kişisel özgürlüğe izin verme miktarı konusunda ölçer. Liberteryenizm, kişisel özgürlüğün maksimize edilmesi gerektiğine inanç olarak tanımlanırken, otoriteryanizm, otoriteye itaat edilmesi gerektiğini söyleyen bir inanç olarak tanımlanır. Bu tanımlamalar, insanları otoriter sol (sol üstte kırmızı), otoriter sağ (sağ üstte mavi), liberteryen sağ (sağ altta sarı veya mor) ve liberteryen sol (sol altta yeşil) olmak üzere dört renkli dörtlüklere ayırmayı mümkün kılar. Siyasi Pusula'nın yapımcıları, dörtlüklerin "ayrı kategoriler olmadığını, ancak bir süreklilik üzerindeki bölgeleri" temsil ettiğini belirtiyorlar.[11]

Testin önerileri için dört seçenek bulunmaktadır: "kesinlikle katılıyorum", "katılıyorum", "katılmıyorum" ve "kesinlikle katılmıyorum".[12]

Eleştiri ve alternatifler[değiştir | kaynağı değiştir]

Web sitesi puanlama sistemini açıklamıyor.[13] Tom Utley ve Brian Patrick Mitchell gibi bazı yazarlar, geçerliliğini eleştirmişlerdir.[7][12] Siyasi spektrumun çoklu eksenli diğer modeller arasında, en ünlüsü Amerikalı liberteryen David Nolan tarafından geliştirilen Nolan Şeması'dır. Benzer bir şema, Albert Meltzer ve Stuart Christie[14] tarafından 1970'te "The Floodgates of Anarchy"de ve Maurice C. Bryson ve William R. McDill tarafından 1968'de "Rampart Journal of Individualist Thought"te yayınlandı.[15]

Siyasi Pusula ve popüler kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

r/PoliticalCompassMemes, ideolojilere hicivli eleştiriler sunan bir subreddit'tir. Kullanıcılar, ideolojilerini The Political Compass'e dayalı olarak belirledikleri kullanıcı flörleri ile tanımlarlar.[16]

 8  Haziran 2022'de, Monash Üniversitesi'ndeki araştırmacılar tarafından kullanıcıların dijital izleri temel alınarak siyasi ideolojilerini tahmin etmek amacıyla yapılan bir çalışmada bu subreddit kullanıldı: 1  Temmuz 2022'de, subreddit, Reddit yöneticilerinden subreddit kullanıcılarının söylemlerini yumuşatmaları konusunda uyarı aldıktan sonra LGBTQ kişilere yönelik istismar iddialarını nefret söylemi olarak sınıflandıracağını duyurmuştur.[17]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "PoliticalCompass.org – WHOIS, DNS, & Domain Info – DomainTools". WHOIS. 21 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2020. 
  2. ^ a b LiCalzi O'Connell, Pamela (4 Aralık 2003). "Online Diary". The New York Times. 4 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. 
  3. ^ "Shut Up, I'm A Libertarian". The Guardian. 11 Temmuz 2001. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2018. 
  4. ^ "The Political Compass – Frequently Asked Questions – 29". PoliticalCompass.org. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023. 
  5. ^ "The Political Compass – Contact Us". The Political Compass. 11 Ekim 2013. 21 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2013. 
  6. ^ "Pace News Limited". OpenCorporates.com. 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2018. 
  7. ^ a b Mitchell, Brian Patrick (2007). Eight Ways to Run the Country. Greenwood Publishing Group. s. 143. ISBN 978-0-275-99358-0. 
  8. ^ "The Political Compass – Crowd Chart". PoliticalCompass.org. 11 Ekim 2013. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2013. 
  9. ^ "The Political Compass – Frequently Asked Questions – 16". PoliticalCompass.org. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023. 
  10. ^ Dasgupta, Sucheta (27 Ağustos 2022). "Welcome to the political compass' third dimension". Deccan Chronicle. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023. 
  11. ^ "The Political Compass – Frequently Asked Questions – 20". PoliticalCompass.org. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023. 
  12. ^ a b Utley, Tom (6 Haziran 2001). "I'm v. Right-wing, says the BBC, but it's not that simple". The Daily Telegraph. 15 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. A lot of the questions in the test are very irritatingly phrased and impossible to answer properly, with only these four options available: 'strongly agree', 'agree', 'disagree' and 'strongly disagree.' 
  13. ^ ""The Political Compass – Frequently Asked Questions – 25". PoliticalCompass.org. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2017. Can you provide your scoring details[?] ... [W]e have a strict policy against releasing this information .
  14. ^ Christie, Stuart; Meltzer, Albert (1970). "Party Lines and Politics". The Floodgates of Anarchy. Binghamton, New York: PM Press. ISBN 0-900707-03-8. 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023 – The Anarchist Library vasıtasıyla. 
  15. ^ Bryson, Maurice C.; McDil, William R. (Yaz 1968). "The Political Spectrum: A Bi-Dimensional Approach" (PDF). Rampart Journal of Individualist Thought. 4 (2). Santa Ana, California: Rampart College. ss. 19-26. 17 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023 – Mises Institute vasıtasıyla. 
  16. ^ Anantharama, Nandini; Angus, Simon D.; Kitchener, Michael; Raschky, Paul A. (2022). "Predicting Political Ideology from Digital Footprints". arXiv:2206.00397 $2. 
  17. ^ Goforth, Claire (20 Temmuz 2022). "A political memes subreddit kicked off an internet-wide call to get baseless 'groomer' claims classified as hate speech". The Daily Dot. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]