Sigara kullanımı ve hamilelik

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Hamilelik sırasında tütün kullanımı, tütünün genel sağlık etkilerine ek olarak sağlık ve üreme üzerinde birçok zararlı etkiye neden olmaktadır. Bir dizi çalışma, tütün kullanımının hamile sigara içicileri arasında düşüklerde önemli bir faktör olduğunu ve fetüsün sağlığına yönelik bir dizi başka tehdide katkıda bulunduğunu göstermiştir.[1][2][3]

İlişkili riskler nedeniyle, insanlara hamilelik öncesinde, sırasında veya sonrasında sigara içmemeleri tavsiye edilir. Ancak bu mümkün değilse günlük içilen sigara sayısının azaltılması hem anne hem de çocuk için riskleri en aza indirebilir. Bu, özellikle emzirmenin çocuğun genel beslenme durumu için gerekli olduğu gelişmekte olan ülkelerdeki insanlar için geçerlidir.[4]

Hamilelikten önce sigara içmek[değiştir | kaynağı değiştir]

Hamile olan veya hamile kalmayı planlayan kadınlara sigarayı bırakmaları tavsiye edilir.[5][6] Bu etkilerin incelenmesi önemlidir çünkü hamilelik öncesinde, sırasında ve sonrasında sigara içmek genel nüfus arasında alışılmadık bir davranış değildir ve bunun sonucunda özellikle hem anne hem de çocuk üzerinde zararlı sağlık etkileri olabilir. 2011 yılında, 24 ABD eyaletinden toplanan verilerde hamile kadınların yaklaşık %10'u hamileliklerinin son üç ayında sigara içtiklerini bildirmiştir.[7]

1999 yılında American Journal of Preventive Medicine dergisinde yayınlanan bir meta-analize göre, hamilelik öncesinde sigara içilmesi, dış gebelik gelişme riskinin artmasıyla güçlü bir şekilde ilişkilidir.[6]

Hamilelik sırasında sigara içmek[değiştir | kaynağı değiştir]

Gebelik Risk Değerlendirme İzleme Sistemi (PRAMS) tarafından 2008 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin 26 eyaletindeki kişilerle görüşülerek yapılan bir araştırmaya göre, kadınların yaklaşık %13'ü gebeliğin son üç ayında sigara içtiğini bildirmiştir. Hamileliğin son üç ayında sigara içen kadınların %52'si günde beş veya daha az, %27'si günde6 ila 10, %21'i ise günde 11 veya daha fazla sigara içtiğini bildirmiştir.[8]

Amerika Birleşik Devletleri'nde, hamilelikleri istenmeyen şekilde gerçekleşen kadınların hamilelik sırasında sigara içme olasılığı, hamilelikleri istenen şekilde gerçekleşen kadınlara göre %30 daha fazladır.[9]

Devam eden gebelik üzerindeki etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Hamilelik sırasında sigara içmek, hem anne hem de fetüs için çok sayıda sağlık riskine ve hasara yol açabilir.

Hamilelik sırasında sigara içen kadınların aşağıdaki hamilelik komplikasyonlarını yaşama olasılığı yaklaşık iki kat daha fazladır:[10]

  • Erken membran rüptürü, yani amniyotik kesenin erken yırtılması ve bebek tam olarak gelişmeden doğumun başlaması. Bu komplikasyon genellikle iyi bir prognoza sahip olsa da (Batı ülkelerinde), prematüre çocuğun kendi başına yaşamını sürdürebilmesi için sağlık ve güç kazanması amacıyla hastanede kalması gerekebileceğinden strese neden olur.
  • Plasental abrupsiyon, plasentanın bağlanma bölgesinden erken ayrılmasıdır. Fetüs sıkıntıya girebilir ve hatta ölebilir. Anne kan kaybedebilir ve kanama geçirebilir; kan transfüzyonuna ihtiyaç duyabilirler.
  • Plasenta previa, plasentanın rahmin en alt kısmında büyümesi ve rahim ağzı açıklığının tamamını veya bir kısmını kapatmasıdır.[11] Plasenta previa olması, hastanede daha uzun bir iyileşme dönemi gerektiren sezaryen doğum gerektirdiğinden ekonomik açıdan da stres yaratır. Ayrıca anne kanaması gibi komplikasyonlar da görülebilir.

American Journal of Preventative Medicine dergisinde 1999 yılında yayınlanan bir meta-analize göre, hamilelik sırasında sigara içmek preeklampsi gelişme riskinin azalmasıyla ilişkilidir.[6]

Erken doğum[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı çalışmalar, hamilelik sırasında sigara içen kadınlarda erken doğum olasılığının yaklaşık %50 daha yüksek olduğunu ve bu oranın %8'den %11'e çıktığını göstermektedir.[12]

Göbek kordonu için çıkarımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sigara içmek plasentanın genel gelişimini de bozabilir, bu da fetüse giden kan akışını azalttığı için sorunludur. Plasenta tam olarak gelişmediğinde, annenin kanından plasentaya oksijen ve besin aktaran göbek kordonu, fetüse yeterli oksijen ve besin aktaramaz ve fetüs tam olarak büyüyüp gelişemez. Bu koşullar doğum sırasında anne ve bebeği tehlikeye atabilecek ağır kanamalara neden olabilir, ancak sezaryen doğum çoğu ölümü önleyebilir.[13]

Gebeliğe bağlı hipertansiyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Sigara içmenin gebeliğin neden olduğu hipertansiyon insidansını azalttığına dair sınırlı kanıt vardır,[14] ancak gebelik birden fazla bebekle olduğunda (yani ikizler, üçüzler vb.) etkisi yoktur.[15]

Tik bozuklukları[değiştir | kaynağı değiştir]

Hamilelik sırasında annenin sigara içmesinin diğer etkileri arasında Tourette sendromu ve tik bozuklukları için artan risk yer almaktadır. Tourette sendromunu da içeren kronik tik bozuklukları ile DEHB ve OKB gibi diğer bozukluklar arasında bir bağlantı vardır. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry'de 2016 yılında yayınlanan bir çalışmaya göre, anneleri ağır sigara içicisi olan çocukların kronik tik bozukluğu ile doğma riski özellikle yüksektir. Ağır sigara içiciliği, her gün on veya daha fazla sigara içmek olarak tanımlanabilir. Araştırmacılar, bu ağır sigara içiciliği ile çocuğun kronik tik bozukluğuna sahip olma riskinde %66'ya varan bir artış olduğunu bulmuşlardır. Hamilelik sırasında annenin sigara içmesi DEHB gibi psikiyatrik bozukluklarla da ilişkilidir. Tourette sendromu riskinin artmasıyla ilgili olarak, annenin sigara içmesi psikiyatrik bir bozukluğa sahip olma olasılığını artırdığından, iki veya daha fazla psikiyatrik bozukluk da mevcut olduğunda risk artmaktadır.[16]

Yarık damak[değiştir | kaynağı değiştir]

Sigara içen hamile kadınlar yarık damaklı bir çocuk sahibi olma riski altında olabilirler.[17]

Hamilelik sırasında sigara içmenin doğumdan sonra çocuk üzerindeki etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Düşük doğum ağırlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Hamilelik sırasında sigara içmek düşük doğum ağırlığının yanı sıra fetüste deformitelere neden olabilir.[18][19] Sigara içmek düşük doğum ağırlıklı bebek riskini neredeyse iki katına çıkarmaktadır. 2004 yılında sigara içenlerden doğan bebeklerin %11,9'u düşük doğum ağırlığına sahipken, sigara içmeyenlerden doğan bebeklerin sadece %7,2'si düşük doğum ağırlığına sahiptir. Daha spesifik olarak, sigara içen kişilerden doğan bebekler, sigara içmeyen kişilerden doğan bebeklerden ortalama 200 gram daha hafiftir.[20]

Sigara dumanındaki nikotin plasentadaki kan damarlarını daraltır ve zehirli olan karbonmonoksit fetüsün kan dolaşımına girerek kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin tarafından taşınan değerli oksijen moleküllerinin bir kısmının yerini alır. Dahası, fetüs dumanı soluyamadığı için plasentanın dumanı temizlemesini beklemek zorundadır. Bu etkiler, ortalama olarak, sigara içen annelerden doğan bebeklerin genellikle çok erken doğduğu ve düşük doğum ağırlığına sahip olduğu (2,5 kilogramdan az) gerçeğini açıklar, bu da bebeğin hastalanma veya ölme olasılığını artırır.[21]

Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı bebekler, serebral palsi (fiziksel engellere neden olan bir dizi motor durum), zeka geriliği ve öğrenme sorunları gibi ömür boyu sürecek kronik engellere sahip oldukları için ciddi sağlık sorunları riskiyle karşı karşıyadır.

Ani bebek ölümü sendromu[değiştir | kaynağı değiştir]

Ani bebek ölümü sendromu (ABÖS), bir bebeğin öyküsüyle açıklanamayan ani ölümüdür. Ölüm, otopsi sonucunda da açıklanamaz. Hem hamilelik sırasında hem de doğumdan sonra sigara dumanına maruz kalan bebeklerin, ABÖS vakalarında sıklıkla bulunan yüksek nikotin seviyeleri nedeniyle daha fazla risk altında olduğu bulunmuştur. Hamilelik sırasında sigara dumanına maruz kalan bebeklerin ABÖS'ten ölme olasılığı, sigara içmeyen annelerden doğan çocuklara kıyasla üç kata kadar daha fazladır.[Nicelleştirilmeli][22]

Diğer doğum kusurları[değiştir | kaynağı değiştir]

Hamilelik sırasında sigara içilmesi ile ilişkili doğum kusurları[23]
Kusur Olasılık oranı
kardiyovasküler / kalp defektleri 1,09
kas-iskelet defekti 1,16
uzuv küçülme defektleri 1,26
eksik / fazla parmak 1,18
çarpık ayak 1,28
kraniyosinostoz 1,33
yüz defektleri 1,19
göz defektleri 1,25
orofasiyal yarıklar 1,28
gastrointestinal defektler 1,27
gastroşizis 1,50
anal atrezi 1,20
fıtık 1,40
inmemiş testis 1,13
hipospadias 0,90
cilt defektleri 0,82

Sigara içmek ayrıca diğer doğum kusurlarına, baş çevresinin azalmasına, beyinsapı gelişiminin değişmesine, akciğer yapısının değişmesine ve serebral palsiye neden olabilir. Yakın zamanda ABD Halk Sağlığı Servisi, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tüm hamile kadınların sigarayı bırakması halinde ölü doğumlarda tahmini %11 ve yeni doğan ölümlerinde %5 azalma olacağını bildirmiştir.[20]

Gelecekteki obezite[değiştir | kaynağı değiştir]

Yakın zamanda yapılan bir çalışma, annenin hamilelik sırasında sigara içmesinin ileride gençlerde obeziteye yol açabileceğini öne sürmüştür. Sigara içen anneye sahip gençlerle sigara içmeyen anneye sahip gençler arasında önemli bir fark bulunamazken, sigara içen anneye sahip daha yaşlı gençlerin, sigara içmeyen anneye sahip benzer yaştaki gençlere kıyasla ortalama %26 daha fazla vücut yağına ve %33 daha fazla karın yağına sahip olduğu bulunmuştur. Vücut yağındaki bu artış, obezite ile ilgili fetal genetik programlamayı etkilediği düşünülen hamilelik sırasında sigara içmenin etkilerinden kaynaklanıyor olabilir. Bu farklılığın mekanizması tam olarak bilinmemekle birlikte, hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar nikotinin yeme dürtüleri ve enerji metabolizmasıyla ilgilenen beyin işlevlerini etkileyebileceğini göstermiştir. Bu farklılıkların sağlıklı ve normal kilonun korunması üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Beyin fonksiyonlarındaki bu değişikliğin bir sonucu olarak, ergen obezitesi diyabet, hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalık dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.[24]

Hamilelik sırasında sigarayı bırakmak[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 yılında Avrupa Pediatri Dergisi'nde yayınlanan bir çalışmaya göre, hamileliğin herhangi bir döneminde annenin sigara içmeyi bırakması, hamileliğin dokuz ayı boyunca sigara içmeye kıyasla - özellikle de ilk üç aylık dönemde bırakılırsa - olumsuz hamilelik sonuçları riskini azaltmaktadır. Çalışma, ilk üç aylık dönemde herhangi bir zamanda sigara içen anne adaylarının, hiç sigara içmemiş anne adaylarına kıyasla çocuklarında doğum kusurları, özellikle de doğumsal kalp kusurları gelişme riskini artırdığını ortaya koymuştur. Çalışma, anne adayının çocuğuna yönelik riskin hem içilen sigara miktarıyla hem de hamilelik sırasında annenin sigara içmeye devam ettiği süreyle birlikte arttığını ortaya koymuştur. Çalışmaya göre bu durum, hamileliklerinin geri kalanında sigara içmeyi bırakan kadınlar için sigara içmeye devam eden kadınlara kıyasla daha olumlu bir sonuç doğurmaktadır.[13]

Hamile kadınların sigarayı bırakmalarına yardımcı olacak danışmanlık ve ilaç tedavileri gibi birçok kaynak bulunmaktadır. Hamile olmayan sigara içicileri için sigarayı bırakmada sıklıkla önerilen bir yardım; bant, sakız, inhaler, pastil, sprey veya dil altı tabletleri şeklinde nikotin replasman tedavisinin (NRT) kullanılmasıdır. Ancak NRT, anne adayının çocuğuna rahim içinde nikotin verir. Bazı hamile sigara içicileri için NRT, sigarayı bırakmak için hala en faydalı ve yararlı çözüm olabilir. Birleşik Krallık'ta yapılan araştırmalar, e-sigaraların nikotin bantlarından daha etkili olabileceğini ve bu nedenle daha iyi hamilelik sonuçlarına yol açabileceğini göstermiştir.[25][26] Sigara içenlerin bireysel olarak en iyi hareket tarzını belirlemek için doktorlarıyla konuşmaları önemlidir.[27]

Hamilelikten sonra sigara içmek[değiştir | kaynağı değiştir]

Hem hamilelik sırasında hem de doğumdan sonra dumana maruz kalan bebeklerde ani bebek ölümü sendromu (ABÖS) riskinin daha fazla olduğu tespit edilmiştir.[22]

Emzirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Emzirme zorlukları

Ancak doğumdan sonra sigara içmeye devam edilirse emzirmek bu emzirmemekten daha faydalıdır. Emzirmenin başta ishal olmak üzere birçok bulaşıcı hastalığa karşı koruma sağladığına dair kanıtlar mevcuttur. Anne sütü yoluyla nikotinin zararlı etkilerine maruz kalan bebeklerde bile, anneleri sigara içen ancak mamayla beslenen bebeklere kıyasla akut solunum yolu hastalığı olasılığı önemli ölçüde azalmaktadır.[28] Ne olursa olsun, emzirmenin faydaları nikotine maruz kalmanın risklerinden daha ağır basmaktadır.

Pasif içicilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Pasif içicilik § Çocuklara yönelik risk

Pasif içicilik çocuklar için ani bebek ölümü sendromu (ABÖS),[29][30] astım,[31][32] akciğer enfeksiyonları,[33][34][35][36] solunum fonksiyonlarında bozulma ve akciğer büyümesinde yavaşlama,[10] Crohn hastalığı,[37] öğrenme güçlüğü ve nöro-davranışsal etkiler,[38][39] diş çürümesinde artış[40] ve orta kulak enfeksiyonu riskinde artış gibi birçok riskle ilişkilidir.[1][41][42]

Çok nesilli etki[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Sigara içmenin epigenetik etkileri

Kızının hamileliği sırasında sigara içen bir büyükanne, ikinci kuşak anne sigara içmese bile torunlarına artmış bir astım riski aktarır.[43] Nikotinin akciğer fonksiyonu üzerindeki çok kuşaklı epigenetik etkisi gösterilmiştir.[43]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Avşar TS, McLeod H, Jackson L (March 2021). "Health outcomes of smoking during pregnancy and the postpartum period: an umbrella review". BMC Pregnancy and Childbirth. 21 (1): 254. doi:10.1186/s12884-021-03729-1. PMC 7995767 $2. PMID 33771100. 
  2. ^ Ness RB, Grisso JA, Hirschinger N, Markovic N, Shaw LM, Day NL, Kline J (February 1999). "Cocaine and tobacco use and the risk of spontaneous abortion". The New England Journal of Medicine. 340 (5): 333-339. doi:10.1056/NEJM199902043400501. PMID 9929522. 
  3. ^ Oncken C, Kranzler H, O'Malley P, Gendreau P, Campbell WA (May 2002). "The effect of cigarette smoking on fetal heart rate characteristics". Obstetrics and Gynecology. 99 (5 Pt 1): 751-755. doi:10.1016/S0029-7844(02)01948-8. PMID 11978283. 
  4. ^ Najdawi F, Faouri M (May 1999). "Maternal smoking and breastfeeding". Eastern Mediterranean Health Journal. 5 (3): 450-456. doi:10.26719/1999.5.3.450. PMID 10793823. 
  5. ^ McDonough M (August 2015). "Update on medicines for smoking cessation". Australian Prescriber. 38 (4): 106-111. doi:10.18773/austprescr.2015.038. PMC 4653977 $2. PMID 26648633. 
  6. ^ a b c Castles A, Adams EK, Melvin CL, Kelsch C, Boulton ML (April 1999). "Effects of smoking during pregnancy. Five meta-analyses". American Journal of Preventive Medicine. 16 (3): 208-215. doi:10.1016/S0749-3797(98)00089-0. PMID 10198660. 
  7. ^ "Substance Use During Pregnancy | CDC". 16 Temmuz 2020. 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023. 
  8. ^ "Preventing Smoking and Exposure to Secondhand Smoke Before, During, and After Pregnancy" (PDF). Preventing Smoking and Exposure to Secondhand Smoke Before, During, and After Pregnancy. CDC, Department of Health and Human Services. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  9. ^ Eisenberg L, Brown SH (1995). The best intentions: unintended pregnancy and the well-being of children and families. Washington, D.C: National Academy Press. ss. 68-70. ISBN 978-0-309-05230-6. 
  10. ^ a b Centers for Disease Control and Prevention. 2007. Preventing Smoking and Exposure to Secondhand Smoke Before, During, and After Pregnancy 11 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  11. ^ "Placenta previa: MedlinePlus Medical Encyclopedia". medlineplus.gov (İngilizce). 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023. 
  12. ^ Anderka M, Romitti PA, Sun L, Druschel C, Carmichael S, Shaw G (2010). "Patterns of tobacco exposure before and during pregnancy". Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica. 89 (4): 505-514. doi:10.3109/00016341003692261. PMC 6042858 $2. PMID 20367429. 
  13. ^ a b Vardavas CI, Chatzi L, Patelarou E, Plana E, Sarri K, Kafatos A, Koutis AD, Kogevinas M (June 2010). "Smoking and smoking cessation during early pregnancy and its effect on adverse pregnancy outcomes and fetal growth". European Journal of Pediatrics. 169 (6): 741-748. doi:10.1007/s00431-009-1107-9. PMID 19953266. 
  14. ^ Zhang J, Zeisler J, Hatch MC, Berkowitz G (1997). "Epidemiology of pregnancy-induced hypertension". Epidemiologic Reviews. 19 (2): 218-232. doi:10.1093/oxfordjournals.epirev.a017954. PMID 9494784. 
  15. ^ Krotz S, Fajardo J, Ghandi S, Patel A, Keith LG (February 2002). "Hypertensive disease in twin pregnancies: a review". Twin Research. 5 (1): 8-14. doi:10.1375/1369052022848. PMID 11893276. 
  16. ^ "Maternal Smoking Could Lead to an Increased Risk for Tourette Syndrome and Tic Disorders". www.elsevier.com (İngilizce). 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023. 
  17. ^ Fell M, Dack K, Chummun S, Sandy J, Wren Y, Lewis S (September 2022). "Maternal Cigarette Smoking and Cleft Lip and Palate: A Systematic Review and Meta-Analysis". The Cleft Palate-Craniofacial Journal. 59 (9): 1185-1200. doi:10.1177/10556656211040015. PMC 9411693 $2. PMID 34569861. 
  18. ^ "[Infographic] 12 Do's and Don'ts of Pregnancy". Pregnancy Savvy. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2016. 
  19. ^ "Smoking During Pregnancy". Center of Disease Control and Prevention. 29 Mayıs 2019. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2020. 
  20. ^ a b "2004 Surgeon General's Report" (PDF). Chapter 5 Reproductive Effects. Center for Disease Control. 19 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  21. ^ Engebretson, Joan (2013). Materinity Nursing Care. Canada: Nelson Education, Ltd. s. 417. ISBN 978-1-111-54311-2. 29 October 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ a b Bajanowski T, Brinkmann B, Mitchell EA, Vennemann MM, Leukel HW, Larsch KP, Beike J (January 2008). "Nicotine and cotinine in infants dying from sudden infant death syndrome". International Journal of Legal Medicine. 122 (1): 23-28. doi:10.1007/s00414-007-0155-9. PMID 17285322. 
  23. ^ Unless else specified in table, then reference is: Hackshaw A, Rodeck C, Boniface S (2011). "Maternal smoking in pregnancy and birth defects: a systematic review based on 173 687 malformed cases and 11.7 million controls". Human Reproduction Update. 17 (5): 589-604. doi:10.1093/humupd/dmr022. PMC 3156888 $2. PMID 21747128. 
  24. ^ "Maternal Smoking during Pregnancy and Childhood Obesity". 4 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2016. 
  25. ^ Beeston, Amelia (4 Kasım 2022). "Is vaping better than nicotine patches during pregnancy?". NIHR Evidence (İngilizce). doi:10.3310/nihrevidence_54425. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. 
  26. ^ Hajek P, Przulj D, Pesola F, Griffiths C, Walton R, McRobbie H, Coleman T, Lewis S, Whitemore R, Clark M, Ussher M, Sinclair L, Seager E, Cooper S, Bauld L, Naughton F, Sasieni P, Manyonda I, Myers Smith K (May 2022). "Electronic cigarettes versus nicotine patches for smoking cessation in pregnancy: a randomized controlled trial". Nature Medicine. 28 (5): 958-964. doi:10.1038/s41591-022-01808-0. PMC 9117131 $2. PMID 35577966. 
  27. ^ March, Penny D., and Carita Caple. "Smoking Cessation and Pregnancy." Ed. Diane Pravikoff. Cinahl Information Systems (2010). Print.[sayfa belirt]
  28. ^ Mennella JA, Yourshaw LM, Morgan LK (September 2007). "Breastfeeding and smoking: short-term effects on infant feeding and sleep". Pediatrics. 120 (3): 497-502. doi:10.1542/peds.2007-0488. PMC 2277470 $2. PMID 17766521. 
  29. ^ McMartin KI, Platt MS, Hackman R, Klein J, Smialek JE, Vigorito R, Koren G (February 2002). "Lung tissue concentrations of nicotine in sudden infant death syndrome (SIDS)". The Journal of Pediatrics. 140 (2): 205-209. doi:10.1067/mpd.2002.121937. PMID 11865272. 
  30. ^ Milerad J, Vege A, Opdal SH, Rognum TO (August 1998). "Objective measurements of nicotine exposure in victims of sudden infant death syndrome and in other unexpected child deaths". The Journal of Pediatrics. 133 (2): 232-236. doi:10.1016/S0022-3476(98)70225-2. PMID 9709711. 
  31. ^ Surgeon General 2006, ss. 311–9
  32. ^ Vork KL, Broadwin RL, Blaisdell RJ (October 2007). "Developing asthma in childhood from exposure to secondhand tobacco smoke: insights from a meta-regression". Environmental Health Perspectives. 115 (10): 1394-1400. doi:10.1289/ehp.10155. PMC 2022647 $2. PMID 17938726. 
  33. ^ Spencer N, Coe C (July 2003). "Parent reported longstanding health problems in early childhood: a cohort study". Archives of Disease in Childhood. 88 (7): 570-573. doi:10.1136/adc.88.7.570. PMC 1763148 $2. PMID 12818898. 
  34. ^ de Jongste JC, Shields MD (November 2003). "Cough . 2: Chronic cough in children". Thorax. 58 (11): 998-1003. doi:10.1136/thorax.58.11.998. PMC 1746521 $2. PMID 14586058. 
  35. ^ Dybing E, Sanner T (April 1999). "Passive smoking, sudden infant death syndrome (SIDS) and childhood infections". Human & Experimental Toxicology. 18 (4): 202-205. doi:10.1191/096032799678839914. PMID 10333302. 
  36. ^ DiFranza JR, Aligne CA, Weitzman M (April 2004). "Prenatal and postnatal environmental tobacco smoke exposure and children's health". Pediatrics. 113 (4 Suppl): 1007-1015. doi:10.1542/peds.113.S3.1007. PMID 15060193. 
  37. ^ Mahid SS, Minor KS, Stromberg AJ, Galandiuk S (April 2007). "Active and passive smoking in childhood is related to the development of inflammatory bowel disease". Inflammatory Bowel Diseases. 13 (4): 431-438. doi:10.1002/ibd.20070. PMID 17206676. 
  38. ^ Richards GA, Terblanche AP, Theron AJ, Opperman L, Crowther G, Myer MS, Steenkamp KJ, Smith FC, Dowdeswell R, van der Merwe CA, Stevens K, Anderson R (February 1996). "Health effects of passive smoking in adolescent children". South African Medical Journal = Suid-Afrikaanse Tydskrif vir Geneeskunde. 86 (2): 143-147. PMID 8619139. 
  39. ^ Scientific Consensus Statement on Environmental Agents Associated with Neurodevelopmental Disorders 27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Collaborative on Health and the Environment's Learning and Developmental Disabilities Initiative, 7 November 2007
  40. ^ Avşar A, Darka O, Topaloğlu B, Bek Y (October 2008). "Association of passive smoking with caries and related salivary biomarkers in young children". Archives of Oral Biology. 53 (10): 969-974. doi:10.1016/j.archoralbio.2008.05.007. PMID 18672230. 
  41. ^ Surgeon General 2006, ss. 293–309
  42. ^ Jacoby PA, Coates HL, Arumugaswamy A, Elsbury D, Stokes A, Monck R, Finucane JM, Weeks SA, Lehmann D (May 2008). "The effect of passive smoking on the risk of otitis media in Aboriginal and non-Aboriginal children in the Kalgoorlie-Boulder region of Western Australia". The Medical Journal of Australia. 188 (10): 599-603. doi:10.5694/j.1326-5377.2008.tb01801.x. PMID 18484936. 
  43. ^ a b Chatkin JM, Dullius CR (2016). "The management of asthmatic smokers". Asthma Research and Practice. 2 (1): 10. doi:10.1186/s40733-016-0025-7. PMC 5142412 $2. PMID 27965778. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sigara_kullanımı_ve_hamilelik&oldid=31473858" sayfasından alınmıştır