Praeornis
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
| Praeornis | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||
| †Praeornis sharovi Rautian, 1978 | |||||||||||||||||||||
Praeornis, 1971 yılında Sharov tarafından Kazakistan'ın Karabastau Formasyonu'nda keşfedilen tek bir tüy temelinde adlandırılan, erken dönem avialan veya kuş benzeri dinozorun şüpheli bir cinsidir. İkinci bir örnek 2010 yılında Dzik ve diğerleri tarafından keşfedilmiştir.[1] Praeornis'in tüyleri, muhtemelen, diğer bazı erken avialanlarda bulunanlara benzer şekilde, sergileme veya denge için kullanılan değiştirilmiş kuyruk tüylerini temsil eder. Praeornis'in tüyleri, son derece kalın merkezi tüyleri (rachis) ve sertleştirilmiş dikenleri sayesinde benzersizdir.[2]
1978'de Rautian, tüyü resmi olarak (numune PIN 2585/32 olarak kataloglanmıştır) Praeornis sharovi olarak adlandırdı. Rautian onun, Archaeopteryx'ten daha ilkel bir kuşa ait olduğuna inanmış ve onu kendi alt sınıfına (Praeornithes), takımına (Praeornithiformes) ve familyasına (Praeornithidae) atamıştır.[3] Bununla birlikte, 1986'da Bock, "tüy"ün aslında bir cycadın yaprağı olduğunu savunan bir makale yayınladı.[4] Bu görüşü 1990 yılında, Paracycas harrisii cycad türünün yapraklarına benzediğini belirten Doludenko ve meslektaşları izledi.LA Nessov, 1992'de ayrıca bir cycad'a ait olduğunu öne sürdü, ancak onu Cycadites saportae türüyle eş anlamlı hale getirdi. Bir yaprağı temsil ettiği görüşü o zamandan beri 1996'da Alan Feduccia ve 2004'te Peter Wellnhofer tarafından takip edildi.[5][6]
Orijinal tanımdan bu yana üç çalışma, Praeornis'in yapraktan ziyade tüy olarak tanımlanmasını destekledi. 1991'de Glazunova ve meslektaşları örneği bir elektron mikroskobu kullanarak incelediler ve mikro yapının ratit kuşlarının "ilkel" tüyleriyle ortak özelliklere sahip olduğunu buldular [ratitler artık ikincil olarak uçamayan paleognatlı kuşlar olarak bilindiğinden, tüyleri ilkel değil, ancak dejenere uçuş ve kontur tüyleri].[7] 2001 tarihli bir makalede Kurochkin, kimliğini tüy olarak da kabul etti.[8] 2010 yılında Dzik ve diğerleri tarafından, yazarların bir Praeornis tüyünün ve aynı bölgeden bitkiler ve balıklar dahil diğer fosillerin biyokimyasal analizini yaptıkları daha kapsamlı bir çalışma yayınlandı. Analiz, Praeornis fosilinin kimyasal belirteçlerinin bitki yapraklarından çok balık pullarına benzediğini gösterdi ve tüylerin hayvan kökenli olduğu hipotezini destekledi.[1] Praeornis'i tüy olarak tanımlamanın yanı sıra, Dzik ve ark. ayrıca Longisquama'nın sözde tüyleri ile Praeornis'inkiler arasındaki benzerlikleri de fark etti.[1]
2017'de, Brezilya'da bulunan bir enantiornith fosilinin, Praeornis'in tip örneğine çok benzeyen bir çift rachis ağırlıklı kuyruk tüyüne sahip olduğu gösterildi ve bu, Praeornis'in bir enantiornith veya benzer bir türü temsil edebileceğini gösteriyor.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Dzik, J., Sulej, T. and Niedzwiedzki, G. (2010). "Possible link connecting reptilian scales with avian feathers from the early Late Jurassic of Kazakstan." Historical Biology, 22(4): 394–402.
- ^ a b Agnolin, F.L., Rozadilla, S., and Ismar de Souza Carvalho (2017). Praeornis sharovi Rautian, 1978 a fossil feather from the early Late Jurassic of Kazakhstan. Historical Biology. DOI:10.1080/08912963.2017.1413102
- ^ Rautian (1978). "A unique bird feather from Jurassic lake deposits in the Karatau." Paleontological Journal, 4: 520-528.
- ^ Bock (1986). "The arboreal origin of avian flight." Pp. 57-72 in Padian, K. (ed.). The Origin of Birds and the Evolution of Flight. California Academy of Sciences, Memoir 8.
- ^ Feduccia, A. (1996). The Origin and Evolution of Birds. New Haven: Yale University Press. 420 pp.
- ^ Wellnhofer, P. (2004). "The plumage of Archaeopteryx: Feathers of a dinosaur." Pp. 282-300 in Currie, Koppelhus, Shugar and Wright (eds). Feathered Dragons: Studies on the Transition from Dinosaurs to Birds.
- ^ Glazunova, Rautian and Filin (1991). "Praeornis sharovi: Bird feather or plant leaf?" Materialy 10 Vsesoyuznoi Ornitologicheskoi Konferentzii, Vitebsk, 2(1): 149-150. [in Russian]
- ^ Kurochkin (2001). "Mesozoic birds of Mongolia and the former USSR." Pp. 533-559 in Benton, Shishkin, Unwin and Kurochkin (eds.). The Age of Dinosaurs in Russia and Mongolia.