Po dolinam i po vzgoryam

Po dolinam i po vzgoryam (Rusça: По долинам и по взгорьям, Vadiler boyunca ve tepeler üzerinden; Sırp-Hırvatça: Po šumama i gorama/По шумама и горама, Ormanlar boyunca ve tepeler üzerinden), Partizanın Şarkısı olarak da bilinir ve aynı zamanda Rus İç Savaşı'ndan kalma popüler bir Kızıl Ordu şarkısıdır.

Pyotr Parfyonov, güncel sözleri ile şarkıyı 1922 Voloçayevka Muharebesi'nden sonra yazmıştır.

II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslav Partizanları tarafından da uyarlanarak kullanılan "Po dolinam i po vzgoryam", Sırp-Hırvatça, Yunanca, Almanca, Fransızca, Macarca, İbranice ve Kürtçe dahil olmak üzere, birçok dilde birçok versiyona sahiptir.

Tarihçe

Vladimir Gilyarovski 1915'te I. Dünya Savaşı sırasında Sibirya Tüfekçilerine adanmış "Taygadan, derin taygadan" şiirini, şarkının iyi bilinen versiyonuna benzer bir metinle yazdı. Gilyarovski'nin şiiri o yıl savaş şarkılarından oluşan birkaç külliyatta yayımlandı ve Sovyet döneminde "Sibirya Tüfekçileri Marşı" olarak tanındı.

Rus İç Savaşı'nın sona ermesinden sonra şarkı Sovyetler Birliği'nde popüler oldu. Daha sonra, II. Dünya Savaşı sırasında, anti-faşist partizan savaşçılar arasında (en belirgin olarak Yugoslav ve Sovyet partizanları arasında) yeniden popülerlik kazandı.

Şarkı Kızıl Ordu Korosu şefi Aleksandr Aleksandrov'un şair Sergey Alımov ile birlikte şarkıyı koro repertuarına dahil etmesi sonrası Sovyet şarkılarının resmi kanonuna girdi. Şarkının sözleri Alımov'a atfedildi. Ezginin yazarı, Aleksandrov'un şarkıyı ilk duyduğu Kızıl Ordu birliğinin komutanı İlya Aturov olarak belirtildi. Kızıl Ordu Korosunun icra ettiği versiyon plaklarla dağıtıldı. 1934'te İzvestiya merkez gazetesinde Uzak Doğu'daki Rus İç Savaşı gazilerinden Pyotr Parfyonov adını taşıyan bir mektup yayımlandı. O yılın ilerleyen zamanlarında Parfyonov, Krasnoarmeyets– Krasnoflotets (Kızıl Ordulu - Kızıl Filolu) dergisinde şarkının yaratılış hikâyesini anlattı. Bu makalede Parfyonov ezgiyi 1914 tarihli önceki şarkısı Na Suçane'den (Suçan Üzerinde) ödünç alarak yazdığını ve 1920'nin başlarında Kızılların Vladivostok'u ele geçirmesinden sonra Po dolinam i po vzgoryam'ın dizelerini kaleme aldığını anlattı. Parfyonov 1935'te tutuklandı ve 1937'de Büyük Tasfiye kapsamında idam edildi. Rusya SFSC Yüksek Mahkemesi Parfyonov'un yazarlığını onaylayana kadar şarkı Alımov ve Aturov'a atfedilerek yayımlanmaya devam etti.

Rus İç Savaşı'nın sona ermesinden on yıllar sonra, Beyaz Ordu albayı Pyotr Batorin tarafından Yaş-Don Yürüyüşü anısına yazıldığı iddia edilen, "Drozdovluların Yürüyüşü" adını taşıyan şarkının bir Beyaz Ordu varyasyonunun sözlerini içeren Beyaz göçmen söylemleri yayımlandı. Bu söylemler besteci Dmitri Pokrass'a 1919'da Harkov'un Beyaz Ordu tarafından işgali sırasında Albay Anton Turkul tarafından marşın ezgisini yazma emri verildiğini iddia ediyor.

Şarkı Kızıl Ordu Korosu tarafından sıklıkla icra edilir. Rusça şarkı aynı zamanda Orta Doğu'da şair Avraham Şlonski tarafından yazılan İbranice (Halokh halkha hevraya) sözlere de sahiptir. Bu, Alexander Blok'un çeşitli seferberlik versiyonlarında, Filistin Mandası'nda ve ardından İsrail'de Siyonist Sosyalist Haşomer Hatzair hareketine ve Filistin Komünist Gençliğine (şimdi BANKI) hizmet ettikten sonra yapılan bir çeviridir. Ayrıca, İsrailli Gevatron topluluğu tarafından icrası ile bilinen Didi Menosi'nin (Mul gesher hanahar) versiyonu da mevcuttur. Şarkı Filistin'deki Yahudi Palmah şok birimlerinin marşının ilk ezgisi olarak da kullanıldı. 1960'larda, Fransız anarşist Étienne Roda-Gil, Mahnovşçina'ya adanmış bir versiyon kaleme aldı.

Sözler

Po dolinam i po vzgoryam

Rusça	Transliterasyon	Türkçe çeviri
По долинам и по взгорьям Шла дивизия вперёд, Чтобы с боя взять Приморье — Белой армии оплот Наливалися знамена Кумачом последних ран, Шли лихие эскадроны Приамурских партизан. Этих лет не смолкнет слава, Не померкнет никогда — Партизанские отряды Занимали города. И останутся, как в сказках, Как манящие огни Штурмовые ночи Спасска, Волочаевские дни. Разгромили атаманов, Разогнали воевод И на Тихом океане Свой закончили поход.	Po dolinam i po vzgoryam Şla diviziya vperyod, Çtobı s boya vzyat Primorye — Beloy armiyi oplot. Nalivalisya znamena Kumaçom poslednih ran, Şli lihie eskadroni Priamurskih partizan. Etih let ne smolknet slava, Ne pomerknet nikogda — Partizanskie otryadı Zanimali goroda. İ ostanutsya, kak v skazkah, Kak maniaşçie ogni, Şturmovye noçi Spasska, Voloçayevskie dni. Razgromili atamanov, Razognali voyevod, İ na Tihom okeane Svoy zakonçili pohod.	Vadiler ve tepeler boyunca İlerledi birlikler, Savaşta Primorye'yi zapt etmek için — Beyaz Ordu'nun kalesi. Düştü sancaklar Son yaralar sarılırken Gitti atılan birlikleri Amur partizanlarının. O yılların şanı silinmeyecek, Hayır, asla silinmeyecek — Partizan birlikleri Şehirleri zapt ederken. Efsane olarak kalacaklar, Çekici ışıklar gibi Spassk'ın fırtınalı geceleri ve Voloçayevka'nın günleri boyunca. Atamanları yendik, voyvodaları dağıttık Ve Pasifik Okyanusu'nda Seferimizi bitirdik.

Taygadan, derin taygadan

Rusça	Transliterasyon	Türkçe çeviri
Из тайги, тайги дремучей От Амура, от реки Молчаливой, грозной тучей, Шли на бой сибиряки. Их сурово воспитала Молчаливая тайга, Бури грозные Байкала, И сибирские снега. Ни усталости, ни страха, Бьются ночь и бьются день, Только серая папаха Лихо сбита набекрень. Эх, Сибирь, Сибирь родная, За тебя ль мы постоим, Волнам Рейна и Дуная Твой привет передадим!	İz taygi, taygi dremuçey Ot Amura, ot reki Molçalivoy, groznoy tuçey, Şli na boy sibiryaki. İh surovo vospitala Molçalivaya tayga, Buri groznye Baykala, İ sibirskie snega. Ni ustalosti, ni straha, Byutsia noç i byutsia den, Tolko seraya papaha Liho sbita nabekren. Eh, Sibir, Sibir rodnaya, Za tebya mı postoim. Volnam Reyna i Dunaya Tvoy poklon peredadim!	Taygadan, derin taygadan Amur'dan, nehirden Sessiz, korkunç bir bulut gibi Savaşa yürüyorlar Sibiryalılar. Sertçe yetiştirildiler Sessiz tayga tarafından Baykal'ın korkunç fırtınaları, Ve Sibirya karı tarafından. Korkusuz, yorulmazca Gündüz gece aralıksız savaşırken, Sadece gri papakları Gösterişlice eğri giyilir. Ey Sibirya, canım Sibirya, Senin için ayağa kalkacağız. Ren ve Tuna'nın dalgalarına Sana selamlarımızı vereceğiz!

Fransızca sözler

Sibirya Tüfekçileri Marşı

Fransızca

Türkçe

Dans le froid et la famine, Par les villes et par les champs, A l'appel de Dénikine, Marchaient les Partisans Blancs.   Sabrant les troupes bolcheviques, En ralliant les Atamans. Dans leurs campagnes épiques, Ils traquaient Trotsky tremblant.   C'est pour la Sainte Russie, Pour la vieille tradition, Pour la gloire et la patrie, Que luttaient ces bataillons.   Votre gloire est immortelle, Volontaires et Officiers Blancs, Et votre agonie cruelle, La honte de l'occident.

Soğukta ve açlıkta Şehirler ve tarlaların yanında Denikin'in çağrısıyla Yürüdü Beyaz Partizanlar.   Bolşevik askerlerini keserek Atamanları yanlarına alarak. Efsanevi seferlerinde, titreyen Troçki'yi avlıyorlardı.   Kutsal bir Rusya için bu, Eski gelenekler için, Şan ve anavatan için, Savaşıyordu bu tümenler.   Şanınız ölümsüz, Beyaz Gönüllüler ve Subaylar, Ve zalim acımız, Batının utancı.

La Mahnovtchina

Fransızca

Türkçe

Makhnovtchina, Makhnovtchina Tes drapeaux sont noirs dans le vent ils sont noirs de notre peine ils sont rouges de notre sang. Par les monts et par les plaines dans la neige et dans le vent à travers toute l'Ukraine se levaient nos partisans. Au Printemps les traités de Lénine Ont livré l'Ukraine aux Allemands A l'automne la Makhnovtchina Les avait jeté au vent. L'armée blanche de Denikine est entrée en Ukraine en chantant mais bientôt la Makhnovtchina l'a dispersée dans le vent. Makhnovtchina, Makhnovtchina Armée noire de nos partisans Qui combattait en Ukraine contre les rouges et les blancs. Makhnovtchina, Makhnovtchina Armée noire de nos partisans qui voulait chasser d'Ukraine à jamais tous les tyrans.

Mahnovtçina, Mahnovtçina Bayraklarınız rüzgarda kara Bizim acımızla kara kanımızla kırmızı. Dağlar ve ovalar boyunca karda ve rüzgarda Ukrayna'nın her tarafında destekçilerimiz ayaklandı. Baharda Lenin'in antlaşmaları Ukrayna'yı Almanlara verdi Güz geldiğinde Mahnovtçina Onları rüzgara atmıştı Denikin'in Beyaz Ordusu Ukrayna'ya şarkı söyleyerek girmişti ama çok geçmeden Mahnovtçina onları rüzgara doğru dağıttı Mahnovtçina, Mahnovtçina Partizanlarımızın kara ordusu Ukrayna'da savaşıyorlardı Kızıllar ve Beyazlara karşı. Mahnovtçina, Mahnovtçina Partizanlarımızın kara ordusu Ukrayna'dan sürmek istiyorlardı ebediyen tüm tiranları

Sırp-Hırvatça sözler

Po šumama i gorama

Şarkının bu versiyonunun yazarı olan ve daha sonra 1. Split Partizan Müfrezesinin en deneyimli üyelerinden biri olarak ölen Zora ve kardeşi Mirko Kovačević'in anma plaketi, Obilićevo, Banaluka, Bosna-Hersek.

Sırp-Hırvatça (Latin/Kiril)		Türkçe çeviri
Po šumama i gorama naše zemlje ponosne idu čete partizana, Slavu borbe pronose! Mi smo djeca vjerna rodu i ko jedan spremni svi da u borbi za slobodu umiremo svjesno mi! Neka čuje dušman kleti krvavi se vodi rat, Prije ćemo mi umrijeti Nego svoje zemlje dat'! Kaznićemo izdajice, Oslobodit' narod svoj, Kazaćemo cijelom svijetu Da se bije ljuti boj! Crne horde nas ne plaše, Krv herojska u nas vri, Mi ne damo zemlje naše Da je gaze fašisti! Zgazit ćemo izdajice, i prihvatit' ljuti boj, spasit' kuće, oranice, oslobodit' narod svoj.	По шумама и горама наше земље поносне иду чете партизана, Славу борбе проносе! Ми смо дјеца вјерна роду и ко један спремни сви да у борби за слободу умиремо свјесно ми! Нека чује душман клети крвави се води рат, Прије ћемо ми умријети Него своје земље дат'! Казнићемо издајице, Ослободит' народ свој, Казаћемо цијелом свијету Да се бије љути бој! Црне хорде нас не плаше, Крв херојска у нас ври, Ми не дамо земље наше Да је газе фашисти! Згазит ћемо издајице и прихватит' љути бој, спасит' куће, оранице, ослободит' народ свој.	Ormanları ve dağları boyunca Gururlu ülkemizin Partizan birlikleri geçiyor, mücadelenin şanını yayarak! Ailemize sadık çocuklarız ve hepimiz bir olarak hazırız, özgürlük savaşında bilerek öleceğiz! Lanetli düşman bilsin Kanlı bir savaşın verildiğini Ölmeyi yeğleriz Toprağımızı vermektense! Hainleri cezalandıracağız Ve halkımızın tümünü özgürleştireceğiz Tüm dünyaya söyleyeceğiz Acı bir savaşın savaşıldığını! Kara ordalar bizi korkutmaz Damarlarımızda kahramanca bir kan kaynar İzin vermeyiz topraklarımızın Faşistler tarafından ezilmesine! Hainleri çiğneyeceğiz ve öfkeli dövüşü kabul edeceğiz, evleri, tarlaları kurtaracağız, halkımızı özgürleştireceğiz.

Alternatif versiyon

Basil Davidson 1946 tarihli Partizan Resmi adlı kitabında Yugoslav Partizanlarından duyduğu alternatif sözleri verir:

Sırp-Hırvatça (Latince / Kiril)		Türkçe çeviri
Partizan sam tim se dičim: To ne može biti svak Umrijeti za slobodu, Može samo div-junak. Puška mi je drugarica, Mitraljez mi moji brat: Svakog časa odjim na straži, Da tiranu skršim vrat. Narodu sam zavjet dao, Ja, narodni partizan: Da ću čuvat' stijeg slobode, Boriti se noć i dan.	Партизан сам тим се дичим: То не може бити свак Умријети за слободу, Може само див-јунак. Пушка ми је другарица, Митраљез ми моји брат: Сваког часа одјим на стражи, Да тирану скршим врат. Народу сам завјет дао, Ја, народни партизан: Да ћу чуват' стијег слободе, Борити се ноћ и дан.	Ben bir partizanım, bundan gururluyum ben Herkes yapamaz bunu, Özgürlük için ölmeyi Sadece bir dev kahraman yapabilir. Dostumdur benim tüfek, Makineli tüfek kardeşim: Her saat nöbet tutarım, Tiranın boynunu kırmak için. Halka bir söz verdim ben, Ben, halkın partizanı: Özgürlük bayrağını koruyacağıma, Gece gündüz savaşacağıma.

Yunanca sözler

Yunanca	Transliterasyon	Türkçe çeviri
Παρτιζάνοι προχωρείτε Μεσ' τους κάμπους, στα βουνά Να κερδίσουμε τη μάχη Ν' ανατείλει η λευτεριά. Από κάμπους και λαγκάδια κατεβαίνει η αγροτιά, μ'υψωμένα τα δρεπάνια χαιρετάει την εργατιά. Χρόνια τώρα εμείς σκυμμένοι σκάβουμε τη μαύρη Γης και τα πλούτη μας τα παίρνουν οι τυράννοι οι αστοί. Ό,τι βλέπουμε μπροστά μας απ'τα χρόνια τα παλιά, στη δουλειά μας τα χρωστάμε, ζήτω-ζήτω η εργατιά! Ας ξεχάσουμε τα μίση ολα εκείνα τα παλιά, κι ας υψώσουμε τα ξίφη όλοι για τη λευτεριά.	Partizáni prohoríte Mes' tus kámbus, sta vuná Na kerdhísume ti máhi N' anatíli i lefteriá. Apó kámbus ke langádhia Katevéni i aghrotiá, M'ipsoména ta dhrapánia Heretái tin erghatiá. Hrónia tóra emís skymméni Skávume ti mávri Ghis Ke ta plúti mas ta pérnun I tiránni i astí. Ó, ti vlépume brostá mas ap'ta hrónia ta paliá, sti dhuliá mas ta hrostáme, zíto-zíto i erghatiá! As ksehásume ta mísi óla ekína ta paliá, ki as ipsósume ta ksífi óli ghia ti leifteriá.	Parizanlar, ilerleyin Çayırlarda ve dağlarda Savaşı kazanabilelim diye Özgürlük yükselsin diye. Ovalardan ve vadilerden Aşağı gelir köylü sınıfı, Oraklar yukarıda İşçi sınıfını selamlar Yıllarca boyun eğdik artık kara dünyayı kazarken Ve zenginliklerimiz alınırken Tiranlarımız burjuvazi tarafından. Önümüzde gördüğümüz her şey Eski yıllardan kalan, emeğimize borçluyuz çok yaşa-çok yaşa işçi sınıfı! Bırak unutalım kinimizi eskiden kalan tüm bu kinimizi ve hadi kılıçlarımızı yükseltelim hepimiz özgürlük için!

İbranice sözler

İbranice	Transliterasyon	Türkçe
היא עמדה אל מול גשר הנהר שעליו הפסיע אתמול גדוד של אלף פרטיזנים .ואחד יקר מכל גדוד של אלף פרטיזנים .ואחד יקר מכל את פניו הקפיא רוח הנהר ,אך ליבו עדיין בוער אלף נערות הכיר הוא .ואחת יפה יותר אלף נערות הכיר הוא .ואחת יפה יותר השדה שמעבר לנהר ,ערירי כאילו אשם אלף מצבות עומדות שם .ואחת מהן בלי שם אלף מצבות עומדות שם .ואחת מהן בלי שם האביב ממיס קרח בנהר ,ובשלל צבעיו מרתק אלף ילדים שרים לו .וילדון אחד שותק אלף ילדים שרים לו .וילדון אחד שותק הם עומדים אל מול גשר הנהר שעליו אי פעם צעד גדוד של אלף פרטיזנים .ואחד יקר לעד גדוד של אלף פרטיזנים ואחד יקר לעד	hi amda el mul gesher haNahar she'alav hifsia etmol gdud shel elef partizanim ve'echad yakar mikol gdud shel elef partizanim ve'echad yakar mikol et panav hikpi ruach haNahar akh libo adayin bo'er elef na'arot hikir hu ve'achat yaffa yoter elef nearot hikir hu ve'achat yaffa yoter hasadeh she me'ever haNahar ariri ke'illu ashem elef matzevot omdot sham ve'achat mehen bli shem elef matzevot omdot sham ve'achat mehen bli shem ha'Aviv memis kerach baNahar uBishlal tzva'av meratek elef yeladim sharim lo veYaldon echad shotek elef yeladim sharim lo veYaldon echad shotek Hem omdim el mul gesher haNahar she elav ei pa'am tza'ad gdud shel elef partizanim ve echad yakar la'ad gdud shel elef partizanim ve echad yakar la'ad	Nehir köprüsünün önünde durdu, Dün bastığı [köprü] Bin partizandan oluşan bir tabur Ve en değerlilerinden biri. Bin partizandan oluşan bir tabur Ve en değerlilerinden biri. Yüzü nehir rüzgarında dondu Ama yüreği hala yanıyor, Tanıdığı binlerce kız Ve daha güzel olan biri daha Tanıdığı binlerce kız Ve daha güzel olan biri daha. Nehrin karşısındaki tarla Suçlu gibi çorak, Binlerce mezar taşı duruyor orada Ve isimsiz bir tanesi Binlerce mezar taşı duruyor orada Ve isimsiz bir tanesi Baharda nehirdeki buzlar eriyor Ve çeşitli büyüleyici renkler [var], Bin çocuk şarkı söylüyor Ve küçük bir oğlan sessiz. Bin çocuk şarkı söylüyor Ve küçük bir oğlan sessiz. Nehir köprüsünün önünde duruyorlar Bin partizanlık bir taburun olduğu Bin partizanlık bir tabur Ve sonsuza dek değerli biri. Bin partizanlık bir tabur Ve sonsuza dek değerli biri.

Ayrıca bakınız

• Sosyalist şarkılar listesi

Dış bağlantılar

• Fransızca çeviri 3 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• YouTube'da Sibirya Tüfekçileri Marşı 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.