Panteleymon Ponomarenko

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Panteleymon Ponomarenko
Пантелеймо́н Пономаре́нко
Sovyetler Birliği Kültür Bakanı
Görev süresi
15 Mart 1953 - 9 Mart 1954
Yerine geldiği Nikolay Bespalov
Yerine gelen Georgi Aleksandrov
Beyaz Rusya Komünist Partisi 1. Sekreteri
Görev süresi
18 Haziran 1938 - 7 Mart 1947
Yerine geldiği Aleksey Volkov
Yerine gelen Nikolay Gusarov
Kişisel bilgiler
Doğum 27 Temmuz 1902
Kuban, Rusya
Ölüm 18 Ocak 1984 (81 yaşında)
Moskova, Rusya SFSC, SSCB
Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi
Bitirdiği okul Moskova Devlet Üniversitesi Demiryolu Mühendisliği
Mesleği Bürokrat, Siyasetçi, Partizan
Ödüller Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Onur Nişanı Büyük Vatanseverlik Savaşı Madalyası Moskova Savunması Madalyası
İmzası

Panteleymon Kondratiyeviç Ponomarenko (Rusça: Пантелеймо́н Кондра́тьевич Пономаре́нко) (9 Ağustos [E.U. 27 Temmuz] 1902 - 18 Ocak 1984) Sovyet devlet adamı, siyasetçi ve Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgali sırasında Beyaz Rus partizanları lideri. Sovyet hükûmetlerinde, Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde üst yönetim görevlerde bulunmuştur.[1]

Gençliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus İmparatorluğu'na bağlı Kuban Oblastı'ndaki Şelkovskiy köyünde etnik Ukraynalı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Çocuk yaşta çalışmaya başlamış ve 12 yaşında demirci çırağı olmuştur. Ekim Devrimi'nin hemen ardından 1918 yılında Kızıl Ordu'ya gönüllü olarak katılmış, Rus İç Savaşı sırasında Yekaterinodar savunmasında görev yapmıştır. 1919 yılında Kafkasya'daki petrol kuyularında, sonraki dönem demiryollarında çalıştı. 1922-26 döneminde Kuban bölgesi Komsomol örgütüne katıldı, sonrasında Tüm Birlik Komünist Partisi (Bolşevik) üyesi oldu. Bu dönemde bölgesel ajitprop şefi olarak görev yaptı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1927 yılında işçiler için açılan enstitüden mezun olarak Moskova Üniversite Demiryolu Mühendisliği eğitim görür. Sonrasında Tambov'daki buharlı lokomotif tamir fabrikasında denetçi olarak çalışır. 1932-37 döneminde Kızıl Ordu Belarus Garnizonluğunda subay olarak görev yapar. 1938 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Sekreterliğinde sorumluluk aldı.

1941 yılında Barbarossa Harekâtı ile Nazi Almanyası'nın Sovyet topraklarına saldırması üzerine Batı Cephesi komutasına girdi. Savaş sırasında Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgalinin ardından bölgede başlatılan Beyaz Rus partizan faaliyetinin komutanlığını yerine getirdi. Mart 1943'te korgeneral oldu. Komutasındaki partizanlar 2 yıllık savaş sırasında aralarında 30 general 6336 subay ve 1520 savaş pilotu olmak üzere toplam yaklaşık 300 bin Nazi askerini imha etmiştir. Partizanlar 3 bin treni raydan çıkarmış, 3263 demiryolu ve köprüyü işlemez hale getirmiştir. Cephe gerisindeki faaliyetleri sebebiyle Nazi lojistik kabiliyetine önemli darbe vurmuştur.

Savaşın ardından parti ve devlet kademelerinde görev yapmış, Polonya, Hindistan ve Hollanda'da büyükelçilik görevi yapmıştır. Mezarı ünlü Novodeviçi Mezarlığındadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Rusya Askeri Ansiklopedisindeki maddesi 13 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 23 Haziran 2023 tarihinde erişilmiştir