Pale Moon

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pale Moon

image özelliği oluşturulamadı: image özellik bulunamadı.

Geliştirici(ler)M.C. Straver[1]
Moonchild Productions[2]
İlk yayınlanma

inception özelliği oluşturulamadı: inception özellik bulunamadı.

Programlama dili

programming language özelliği oluşturulamadı: programming language özellik bulunamadı.

İşletim sistemiWindows 7 or later, Linux (contributed builds for various platforms[3])
PlatformIA-32, x86-64[4]
Erişilebilirlik37 dil[5]
Diller listesi
Arabic (ar), Bulgarian (bg), Traditional Chinese (zh-TW), Simplified Chinese (zh-CN), Croatian (hr), Czech (cs), Danish (da), Dutch (nl), American English (en-US), British English (en-GB), Filipino (tl), Finnish (fi), French (fr), Galician (gl), Greek (el), Hungarian (hu), Indonesian (id), Italian (it), Icelandic (is), Japanese (ja), Korean (ko), Polish (pl), Brazilian Portuguese (pt-BR), European Portuguese (pt-PT), Romanian (ro), Russian (ru) Argentine Spanish (es-AR), Mexican Spanish (es-M), Serbian [cyrillic] (sr), Castilian Spanish (es-ES), Slovak (sk), Slovenian (sl), Swedish (sv-SE), Thai (th), Turkish (tr), Ukrainian (uk)
TürWeb browser
News aggregator
Resmî sitesiwww.palemoon.org Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kod deposu
Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Pale Moon, özelleştirilebilirliğe vurgu yapan açık kaynaklı bir web tarayıcısıdır; sloganı "Sizin Tarayıcınız, Sizin Yolunuz" dur. Microsoft Windows ve Linux için resmi yayınlar [6] ve çeşitli platformlar için gönüllü olarak derlenmiş paketler bulunmaktadır.[3]

Pale Moon, Firefox temelinden önemli sapmalar bulunduran bir çataldır. Firefox'tan ana farkları, kullanıcı arabirimi, XUL eklenti desteği ve tek işlem modunda çalışmasıdır. Pale Moon, Firefox'un 4–28 sürümlerinde bulundurduğu son derece özelleştirilebilir kullanıcı arayüzünü koruyor.[7] Ayrıca, Flash Player gibi NPAPI eklentileri dahil olmak üzere [8][9] artık Firefox tarafından desteklenmeyen bazı eklenti türlerini desteklemeye devam etmektedir.[10][11]

Genel Bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Windows XP'de çalışan Pale Moon 8 (artık desteklenmiyor)
Markasız logo

Pale Moon, Firefox'tan çeşitli şekillerde ayrıldı:

  • Pale Moon her zaman tek işlem modunda çalışır, oysa Firefox çok işlemli bir program haline geldi.[12][13]
  • Pale Moon, Gecko tarayıcı motorunu Goanna çatalıyla değiştirdi.
  • Pale Moon, Australis öncesi Firefox kullanıcı arayüzünü kullanıyor.
  • Pale Moon artık tümü Firefox'ta desteklenmeyen XUL, XPCOM ve NPAPI eklentileri için eklenti desteğini sürdürüyor.[7]
  • Pale Moon'a özel düzinelerce tema ve eklentileri destekler. Bahsi geçen temalar, Firefox'ta desteği kaldırılan, yalnızca birkaç öğeyi etkilemek yerine tarayıcının tüm kullanıcı arayüzüne uygulanan temalar olan "Tam Temalar"ı da içerir.[14]
  • Pale Moon, Start.me ile işbirliği içinde oluşturulmuş, özelleştirilebilir bir başlangıç sayfasını varsayılan olarak kullanır.
  • Pale Moon, Google veya Yahoo! yerine varsayılan arama motoru olarak DuckDuckGo'yu kullanır.
  • Pale Moon, coğrafi konum servisleri için Google'ın servisleri yerine IP-API hizmetini kullanır [15]

Eski platformlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sürüm 26.5, Windows XP'yi destekleyen son resmi sürümdü.[16] Sürüm 27.9.4, Windows Vista'yı destekleyen son resmi sürüm olmasının yanı sıra Mac OS X 10.6 Snow Leopard'ı resmi olmayan derlemelerle destekleyen son sürümdü.[17]

Pale Moon'un resmi XP desteğinin sona ermesinden sonra, tarayıcının bu amaca hizmet edecek iki çatalı oluşturuldu. Bahsedilen her iki çatal da en son yayınlanmış Pale Moon kodunun XP için yeniden derlenmiş halidir; Roytam1 tarafından çatallandırılan New Moon ve Feodor2 tarafından çatallandırılan Mypal. [18]

Snow Leopard için yayınlanan son sürümü ise Arctic Fox web tarayıcısının temelidir.[19]

Resmi sürümler, SSE2 komut seti olmayan eski işlemcileri desteklemez. Ancak, bazı eski işlemcileri destekleyen, Linux için gönüllü olarak derlenmiş, indirilebilir bir paket mevcuttur.[20]

Lisans[değiştir | kaynağı değiştir]

Pale Moon'un kaynak kodu, tarayıcının markasıyla ilgili bölümleri haricinde Mozilla Public License 2.0 altında yayınlandı. Programın kullanıcılara ulaştığı kaliteden emin olmak için, resmi markalı Pale Moon dosyalarının yeniden dağıtımına yalnızca belirli koşullar altında izin verilir.[21] İsim ve logo, proje kurucusu tarafından tescillidir ve önceden izni alınmadan kullanılamaz.[22]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

M.C. Straver, projenin kurucusu ve baş geliştiricisidir. Straver'ın 2009'da yayınladığı ilk resmi Pale Moon sürümü, farklı derleyici ayarlarıyla Firefox 3.5.2'nin yeniden oluşturulmuş haliydi. Bir noktadan sonra, projenin kapsamı büyüdü ve sürüm 24, Firefox 24 ESR'nin gerçek bir çatalı haline geldi.[23] Sürüm 25'ten başlayarak, Pale Moon tamamen bağımsız bir sürüm numaralandırma şeması kullanmaya başladı.[24]

Tycho kod adlı "Pale Moon 27", belli internet standartlarını yakalamak için eski kodun yerine yerleştirmek için, Firefox 38 ESR'nin tarayıcı kodlarını tekrar çatallama yoluna gitti. Bu temelden yeniden yazım sonrası, tarayıcı HTTP / 2, DirectX 11, MSE / DASH ve JavaScript ES6 yeteneklerini kazandı.[25] Buna rağmen eklenti desteği konusunda da Jetpack uyumluluğunun hafif azalması dışında neredeyse hiç olumsuz etkilenmedi.[7][26]

UXP[değiştir | kaynağı değiştir]

2017'de Pale Moon'un arkasındaki ekip, Birleşik XUL Platformu (UXP) projesine başladı.[27] UXP, güncellenmiş web teknolojisi desteği ve istenilen amaçlarda kullanılabilecek XUL tabanlı bir uygulama oluşturmak için önemli modifikasyonlara sahip [28] , Firefox 52 ESR'da bulunan Mozilla kodundan çatallandırılmış ve hala aktif olarak sürdürülen bir program platformudur. [29][30] Straver, bu platformu göstermek, geliştirmek ve iyileştirmek için yeni bir tarayıcı olan Basilisk'i yarattı.[31][32]

Ağustos 2018'de piyasaya sürülen Pale Moon 28, UXP üzerine inşa edilen ilk versiyondu, bu nedenle web standartları ve video için daha da gelişmiş bir destek sağlıyordu.[33]

Android[değiştir | kaynağı değiştir]

Android için Pale Moon, artık sürdürülmeyen eski bir geliştirme projesiydi.[34] Straver, ilk olarak 2014'te yayınlanan betanın ertesi yıl,[35] topluluğun katılımı olmadığı için büyük olasılıkla terk edileceğini duyurdu.[36] Yayınlanan son sürüm 25.9.6 idi.[37]

Mac OS[değiştir | kaynağı değiştir]

MacOS için resmi olmayan yapılar vardı.[38]

10 Mart 2021'de, Mac platformundaki geliştirici topluluğunun tutarlı bir şekilde destekleyememesi nedeniyle tüm Apple Macintosh desteği bitirildi.[39]

Pazar payı[değiştir | kaynağı değiştir]

StatCounter'a göre dünya çapında, Mart 2019 ve 2020 arasında sabit bir 0.02%'lik bir pazar payına sahipti [40]

Veri ihlali olayı[değiştir | kaynağı değiştir]

10 Temmuz 2019'da, Pale Moon tarayıcısının geçmiş sürümlerini bulunduran arşiv sunucusunda bir veri ihlalinin meydana geldiği ve yürütülebilir dosyalara kötü amaçlı yazılım eklendiği bildirildi. Bu ihlal, duyurudan hemen önceki gün keşfedilmişti. İhlalin ilk ne zaman gerçekleştiği bilinmiyor. İlk başta, dosyaların zaman damgalarına göre, bu ihlalin gerçekleşmesinin 27 Aralık 2017 gibi çok erken bir tarihte bile olabileceği tahmin ediliyordu, ancak kullanıcılardan biraz daha geri bildirim alındıktan sonra, bu tarih tahmini, Nisan ve Haziran 2019 arasına kadar daraltıldı.[41]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ M.C. Straver. "About Moonchild Productions". 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2018. 
  2. ^ M.C. Straver. "About Moonchild Productions". 9 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2020. 
  3. ^ a b "Contributed builds of Pale Moon". Pale Moon. Erişim tarihi: 12 Şubat 2017. 
  4. ^ "Pale Moon - Technical Details". www.palemoon.org. 
  5. ^ "Pale Moon language packs". Moonchild Productions. Erişim tarihi: 2 Mart 2021. 
  6. ^ "The Pale Moon Project homepage". Pale Moon. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017. 
  7. ^ a b c "Pale Moon future roadmap". Pale Moon. Erişim tarihi: 9 Şubat 2017. 
  8. ^ "The Future of Developing Firefox Add-ons". Mozilla Add-ons Blog. 21 Ağustos 2015. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2015. 
  9. ^ "The Road to Firefox 57 – Compatibility Milestones". Mozilla Add-ons Blog. 16 Şubat 2017. 17 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2017. 
  10. ^ "Re: Will Flash player be supported after 2020?". Pale Moon (İngilizce). 30 Ekim 2019. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  11. ^ "Pale Moon future roadmap". Pale Moon (İngilizce). Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. Pale Moon supports NPAPI plug-ins. Unlike Firefox, we will not be deprecating or removing support for these kinds of plug-ins. This means that you will be able to continue using your media, authentication, gaming, and other plug-ins in Pale Moon like Flash, Silverlight, bank-authenticators or networking plug-ins for specific purposes. 
  12. ^ "Multiprocess Firefox". Mozilla. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2018. 
  13. ^ "Multi-process, or: the drawbacks nobody ever talks about". Pale Moon forum. M.C. Straver. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2018. 
  14. ^ "Pale Moon - Add-ons - Themes". addons.palemoon.org. 
  15. ^ "Pale Moon 24.3.0 released! - Pale Moon forum". forum.palemoon.org (İngilizce). Erişim tarihi: 9 Nisan 2017. 
  16. ^ "End of Windows XP support in Pale Moon". 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Pale Moon 27.9.4 for Snow Leopard". Pale Moon forum. Erişim tarihi: 23 Nisan 2020. It was a bit disheartening to hear that v28.x SL builds will no longer be made but still…" "…Pale Moon 28 does not run on Snow Leopard. 
  18. ^ "Building Palemoon 27 for XP". 
  19. ^ "Arctic Fox web browser for 10.6 (32 & 64-bit)". MacRumors Forums. 6 Nisan 2020. Erişim tarihi: 23 Nisan 2020. 
  20. ^ "Pale Moon SSE for Linux". 
  21. ^ "Pale Moon redistribution", Official website, erişim tarihi: 10 Şubat 2017 
  22. ^ "Pale Moon branding information". Official website. 
  23. ^ "History of the Pale Moon project". Moonchild Productions. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017. 
  24. ^ "What is Pale Moon's versioning scheme like?". 
  25. ^ "The Future of Pale Moon". palemoon.org. 
  26. ^ "Jetpack Style Extensions". Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  27. ^ "README for the initial, deprecated UXP repository on GitHub". Erişim tarihi: 25 Nisan 2018. 
  28. ^ "README for the originally created UXP repository on GitHub". Erişim tarihi: 25 Nisan 2018. 
  29. ^ "UXP vs goanna". 
  30. ^ "There is only XUL". Erişim tarihi: 18 Eylül 2018. 
  31. ^ "Pale Moon team releases first version of Basilisk browser". GHacks. 17 Kasım 2017. Erişim tarihi: 20 Kasım 2017. 
  32. ^ "Basilisk's nature (a small clarification)". 20 Nisan 2018. 
  33. ^ "Release Pale Moon 28.0.0 · MoonchildProductions/UXP". GitHub. 
  34. ^ "Pale Moon for Android". Erişim tarihi: 9 Şubat 2017. 
  35. ^ "Pale Moon for Android 24.7.1". 3 Ağustos 2014. 
  36. ^ "I may have to let Pale Moon for Android go. :(". 16 Nisan 2015. 
  37. ^ "Pale Moon for Android updated to 25.9.6!". Erişim tarihi: 9 Şubat 2017. 
  38. ^ "Current Mac development status". Pale Moon forum. 15 Mart 2017. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020. 
  39. ^ "End of Macintosh support - Pale Moon forum". forum.palemoon.org. Erişim tarihi: 24 Mart 2021. 
  40. ^ "Browser Market Share Worldwide – Mar 2019 - Mar 2020" (CSV). StatCounter. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020. 
  41. ^ "Data breach post-mortem". Pale Moon forum. 10 Temmuz 2019. Erişim tarihi: 17 Kasım 2019. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pale_Moon&oldid=32539617" sayfasından alınmıştır