Saksonya-Anhalt

Koordinatlar: 52°00′K 11°42′D / 52.000°K 11.700°D / 52.000; 11.700
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Saksonya-Anhalt
Saksonya-Anhalt bayrağı
Bayrak
Saksonya-Anhalt arması
Arma
Ülke Almanya
BaşkentMagdeburg
İdare
 • BaşbakanReiner Haseloff
Yüzölçümü
 • Toplam20,451.7 km²
Nüfus
 (31 Aralık 2020)
 • Toplam2,180,684
 • Yoğunluk110/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)

Saksonya-Anhalt (AlmancaSachsen-Anhalt, Aşağı Almanca: Sassen-Anhalt) Almanya Federal Cumhuriyeti'ni oluşturan 16 eyâletten biridir. Başkenti Magdeburg, en büyük kenti ise Halle'dir. Doğusunda Brandenburg eyaleti, güneyinde Türingiya ve Saksonya eyaletleri, batısında ise Aşağı Saksonya eyaleti ile komşudur.

Saksonya-Anhalt eyalet sınırları içerisinde 5 tane UNESCO-Dünya mirası'na alınmış yer veya yapı bulunmaktadır: tarihi Quedlinburg şehri, Eisleben ve Wittenberg'de Lutherhaus, Dessau'daki Bauhaus ve çevresi ile Dessau-Wörlitz'teki Bahçe Krallığı.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Elbe nehri Almanya'nın en kuzeyindeki bağlık bölgesi, Saale ve Unstrut yamaçlarında başlayıp Halle ve Bitterfeld dolaylarındaki sanayi bölgeleri üzerinden geçerek kuzeyde Altmarkt’a kadar 300 kilometre uzunluğunda bir yol alır. Magdeburg Ovası’nda ve Harz bölgesi önündeki topraklar Almanya’nın en verimli arazilerindendir. Bu topraklarda bugün de hububat, şeker pancarı, patates, sebze ve meyve yetiştiriciliğine devam edilmektedir.

Yöreler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Altmark
  • Anhalt
  • Anhalt-Wittenberg
  • Chemiedreieck(kimya üçgen)
  • Harz (Dağ) Harz
  • Mansfelder Land
  • Ostfalen
  • Saale-Unstrut-Bölge

Bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

    • UNESCO biyosfer rezervi Mittelelbe
    • Dessau Wörlitzer bahçe
  • Altmark ile
    • Colbitz-Letzlinger Heide
    • Doğa Parkı Drömling
  • Magdeburger Börde
  • Nördliches Harzvorland ile
    • Großer Fallstein
    • Hakel
    • Huy (Höhenzug)|Huy
    • Großes Bruch
  • Harz / Harz Doğa Parkı
  • Doğa Parkı Saaletal
  • Fläming / Doğa Parkı Fläming
  • Doğa Parkı Dübener Heide
  • Saale-Unstrut-Triasland ile
    • Querfurter Platte
    • Goldene Aue
    • Kyffhäuser
    • Hohe Schrecke

Nehirler ve göller[değiştir | kaynağı değiştir]

Nehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Elbe (1.166 km)
  • Saale (413 km)
  • Havel (325 km)
  • Mulde (124 km, ile Zwickauer Mulde 290 km)
  • Aller (263 km)
  • Weiße Elster (257 km)
  • Unstrut (192 km)
  • Schwarze Elster (188 km)
  • Bode (140 km, ile Rappbode 169 km)
  • Ohre (110 km)
  • Milde-Biese-Aland (97 km)
  • Wipper (Harz) (85 km)
  • Jeetze (73 km, Aşağı Saksonya´da Jeetzel)
  • Helme (65 km)
  • Fuhne (59 km)
  • Großer Graben und Schiffgraben (46 km)
  • Ehle (40 km)
  • Ilse (40 km)
  • Tanger (33 km)

Göller[değiştir | kaynağı değiştir]

Goitzsche (2500 ha), Geiseltalsee (1840 ha), Gremminer See (544 ha), Arendsee (514 ha), Concordiasee (350 ha), Wallendorfer See (338 ha), Raßnitzer See (310 ha), Süßer See (238 ha), Bergwitzsee (172 ha), Barleber See (100 ha), Hufeisensee (70 ha), Neustädter See (Magdeburg) (60 ha)

Barajlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Mulde baraj gölü, Rappbode-Baraj, Baraj- Kelbra,Wipperbaraj

İdari bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Saksonya-Anhalt 11 ilçe ve 3 büyük sehirdan oluşmaktadır.

İlçe Otomobil plakası Nüfus
31. aralık 2010
Alan (km²) Nüfus yoğunluğu (Kişi/km²) İdari merkez
Landkreis Anhalt-Bitterfeld ABI 176.642 1.452,71 125 Köthen (Anhalt)
Burgenlandkreis BLK 194.195 1.413,36 141 Naumburg (Saale)
Landkreis Börde BK 178.880 2.366,19 77 Haldensleben
Landkreis Harz HZ 232.343 2.104,00 113 Halberstadt
Landkreis Jerichower Land JL 96.251 1.576,66 62 Burg (bei Magdeburg)
Landkreis Mansfeld-Südharz MSH 150.295 1.448,60 107 Sangerhausen
Saalekreis SK 196.946 1.433,22 140 Merseburg
Salzlandkreis SLK 209.579 1.425,86 151 Bernburg (Saale)
Altmarkkreis Salzwedel SAW 89.512 2.292,52 40 Salzwedel
Landkreis Stendal SDL 89.512 2.422,96 52 Stendal
Landkreis Wittenberg WB 121.899 1.929,89 73 Lutherstadt Wittenberg
Bağımsız sehirler:
Dessau-Roßlau DE 86.906 244,62 363
Halle (Saale) HAL 232.963 135,02 1.726
Magdeburg MD 231.525 200,95 1.145
Saksonya-Anhalt ST 2.335.006 20.446 116

Şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Hem siyaset hem de sanayi merkezi olan (231.450 nüfuslu) Magdeburg, aynı zamanda önemli bir iç liman kentidir. Bu eski piskoposluk kenti katedrali ile uzun bir geçmişe dayanır. 34.294 nüfuslu Naumburg da, Orta Almanya’nın en güzel pazar meydanlarından biri, geç Roma üslubundaki katedrali ve on iki hayır sahibi kurucusunun adam boyundaki heykelleri ile tarihi görünümler sergiler. Bir başka tarihi kent ise 42.605 nüfuslu Halberstadt’tır. Quedlinburg’un (28.424 nüfuslu) tarihi kent merkezi sarayı, vakıf kilisesi ve katedral hazinesi ile UNESCO- Dünya Kültür Mirası listesine alınmıştır. Diğer önemli kentler Harz bölgesinin kenarında bulunan Wernigerode (34.383 nüfuslu), Saksonya-Anhalt’in en büyük kenti Halle/Saale (232.963 nüfuslu) ve Luther kenti Wittenberg’tir (49.496 nüfuslu) Dessau-Wörlitz bahçeler bölgesinin ortasında yer alan (86.906 nüfuslu) Dessau’da UNESCO- Dünya Kültür Mirası listesine alınmış olan ünlü “Bauhaus” bulunur.

Sehir ilçe Nüfus
31. Aralık 2000
Nüfus
31. Aralık 2010
değiştirme
2000–2010 in %
Alan (km²)
1. Halle (Saale) 247.736 232.963 -5,96 135,02
2. Magdeburg 231.450 231.525 +0,03 200,97
3. Dessau-Roßlau 100.029 86.906 -13,12 244,64
4. Lutherstadt Wittenberg Wittenberg 56.122 49.496 -11,81 240,32
5. Bitterfeld-Wolfen Anhalt-Bitterfeld 57.435 45.171 -21,35 87,31
6. Halberstadt Harz 46.437 42.605 -8,25 142,97
7. Stendal Stendal 48.261 42.435 -12,07 268,02
8. Weißenfels Burgenlandkreis 46.021 41.434 -9,97 113,51
9. Bernburg Salzlandkreis 40.704 35.516 -12,75 113,45
10. Merseburg Saalekreis 39.699 35.419 -10,78 54,73
11. Wernigerode Harz 36.739 34.383 -6,41 170,03
12. Naumburg Burgenlandkreis 37.359 34.294 -8,20 129,88
13. Schönebeck Salzlandkreis 38.659 33.888 -12,34 85,77
14. Zeitz Burgenlandkreis 38.358 31.556 -17,73 87,15
15. Sangerhausen Mansfeld-Südharz 35.167 29.679 -15,61 207,64
16. Aschersleben Salzlandkreis 33.772 29.082 -13,89 156,31
17. Staßfurt Salzlandkreis 34.612 28.605 -17,36 146,53
18. Quedlinburg Harz 32.125 28.424 -11,52 141,82
19. Köthen Anhalt-Bitterfeld 32.553 28.243 -13,24 78,42
20. Lutherstadt Eisleben Mansfeld-Südharz 29.526 25.489 -13,67 143,81
21. Salzwedel Altmarkkreis Salzwedel 28.542 24.874 -12,85 304,53
22. Burg (Magdeburg'da) Jerichower Land 27.078 24.163 -10,77 164,02
23. Gardelegen Altmarkkreis Salzwedel 26.513 23.971 -9,59 632,24
24. Zerbst Anhalt-Bitterfeld 27.323 23.167 -15,21 467,65
25. Blankenburg Harz 24.592 21.911 -10,90 148,91
26. Oschersleben Börde 23.902 20.831 -12,85 188,92

Kaynak: Statistisches Landesamt Sachsen-Anhalt

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Saksonya-Anhalt, birleşmeden sonra iktisadî bakımdan, yerli ve yabancı pek çok firma için cazip hale geldi. Bayer'in dünyaca ünlü aspirin tabletleri Bitterfeld'te üretilmektedir. Doğu federe eyaletleri arasında Saksonya-Anhalt, en çok doğrudan yabancı yatırımların yapıldığı bölgedir. Bu eyalette ekonomik büyümeye hizmet eden branşlar özellikle geleneksel kimya, yiyecek sanayii ve otomobil yedek parça imalatıdır. Bu sanayi dallarının üretim tesisleri tüm dünyada en modern tesislerdendir. Saksonya ile birlikte Halle-Leipzig bölgesi biyo ve gen teknolojisi merkezi haline gelmiştir. Saksonya-Anhalt’te modern enformasyon ve haberleşme teknolojilerinden gittikçe daha çok faydalanılmaktadır.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Magdeburg’ta 1993 yılında kurulan Otto-von-Guericke Üniversitesi Almanya’nın en yeni yüksekokuludur. Eyalette ayrıca, Halle-Wittenberg’te 300 yıl önce kurulan Martin-Luther Üniversitesi ve Halle’de Giebichenstein Kalesi’ndeki Sanat ve Tasarım Yüksekokulu vardır. Köthen şehrinde 1991 yılında kurulan Hochschule Anhalt üniversitesi yaklaşık 8000 öğrenciye ev sahipliği yapar, okulun ayrıca Dessau-Roßlau ve Bernburg(Saale) şehirlerinde kampüsü bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]