İçeriğe atla

Kurlandiya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bölge arması

Kurlandiya, (Letonca: Kurzeme; Almanca: Kurland; Latince: Curonia/Couronia; Litvanca: Kuršas; Estonca: Kuramaa; Lehçe: Kurlandia; Rusça: Курляндия; Beyaz Rusyaça: Курляндыя; Fince: Kuurinmaa; İsveççe: Kurland; İngilizce: Courland) bugünkü Letonya'ya bağlı tarihi bölge. Çoğu zaman Semigalya ve Selonya adlı iki bölge ile beraber anılır.

Bölge hakkında

[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı Letonya'da yer alan bölge, kabaca Kuldīga, Liepāja, Saldus, Talsi, Tukums ve Ventspils kentlerinin bulunduğu alana karşılık gelmektedir. Semigalya ve Selonya bölgeleriyle beraber Daugava Nehri'yle diğer bölgelerden ayrılmaktadır. Bölgenin kuzeyinde ülkenin önemli bir alanı olan Riga Körfezi yer almaktadır. Bölgenin güneyinde Litvanya yer almaktadır. Yaklaşık 27,286 km²'lik bir yüzölçümüne sahip olan Kurlandiya'da, bunun 262 km² kadarı göllerdir. Arazinin büyük kısmı alçak ve engebelidir. Yörede ayrıca bataklıklar bulunmaktadır.

Letonca, Leton bölgeleri ve halkları haritası; yeşil bölge Latgale, turuncu bölge Vidzeme ve sarı bölge Kurlandiya'dır. Zemgalieši (Semigalya) ve Augšzemnieki (Selonya) adlı güneydeki bölgeler de çoğu zaman Kurlandiya ile beraber anılır.

Bölgede yer alan ormanlar çam, köknar, huş ve meşe ağaçlarından oluşmaktadır. Bölgede rakım 213 metrenin üstüne asla çıkmaz. Jelgava kenti bölgeyi iki farklı alt bölüme ayırır. Bunlar;

  • yoğun nüfuslu ve verimli topraklara sahip batı bölümü
  • az nüfuslı ve daha az verimli doğu bölümü

şeklindedir. Yine bölgenin büyük kısmı nehirlerle çevrilidir. Yaklaşık 100 akarsudan 3 tanesi kayda değerdir. Bunlar, Daugava, Lielupe ve Venta'dır. Kentin iklimi çoğunlukla soğuk ve sislidir.

Eski çağlarda Kurlandiyalılar Baltık kökenli olan ve Baltık Denizi kıyısında yaşayan bir kabileydi. Schwertbrüderorden adlı bir Alman şövalye grubu, 13. yüzyıl başlarında bölgeye Hıristiyanlığı getirdi. 1237 yılında bölge Töton Şövalyeleri'nin eline geçti. Alman kökenli Livonya Şövalyeleri tarafından kurulan ve gevşek bir birlik olan Livonya Konfederasyonu döneminde, (1228 - 1560'lar) Livonya Savaşı yaşandı.

1561 yılından 1795 yılına kadar yörede Kurlandiya Dükalığı yer almaktaydı. Lehistan-Litvanya Birliği'nin bir parçası olarak özerk halde süren Düklük, Avrupa'da denizaşırı sömürgelere sahip olan en küçük ülkeydi. Bölgenin Karayiplerdeki Tobago'da ve Afrika'da Gambiya Nehri'nin ağzında kısa süreli merkezleri yer almaktaydı. 1795 yılında Dük Peter von Biron, bölgeyi Rus ordusuna dayanamayarak Rus İmparatorluğu'na teslim oldu.

Baltık Haçlı Seferleri sırasında bölgenin büyük bölümü Almanlar tarafından alındı. 1863 yılında Rus yetkililer Letonya'ya özel yasalar hazırladı. Bu dönemde birçok insan evsiz ve topraksız kaldı. Günümüzde bölge çavdar, arpa, yulaf, buğday, keten ve patates yetiştirilen bir bölgedir. Bölgenin ana madenleri demir ve kireçtaşı üzerinedir.

Kurlandiya Düklüğü'nün eski merkezi Rundale Sarayı'nın girişi

Bölgedeki nüfusun artışı tarih boyunca aşağıdaki gibidir:

  • 1870 - 619,154
  • 1897 - 674,437
  • 1906 - 714,200

Kurlandiya'nın nüfus olarak dağılımı da aşağıdaki gibidir: