Kullanıcı:HTBDP/Allakulov, Hızırnazar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Khidirnazar Allakulov
Doctor of Economic Sciences
Leader of the Only Real Existing Opposition in Uzbekistan
Kişisel bilgiler
Doğum 1956 (67-68 yaşında)
Shurchinsky, Uzbek SSR, Soviet Union (modern-day Surkhandarya, Uzbekistan)
Milliyeti Özbekistan
Partisi HTSDP
Çocuk(lar) 4
Yaşadığı yer Tashkent
Mesleği Doctor of Economic Sciences

Khidirnazar Allakulov ( Özbekçe Latince : Xidirnazar Olloqulov, Özbekçe Kiril : Хидирназар Оллоқулов ; 1956 doğumlu) Özbek bilim adamı - ekonomist, profesör ve muhalif . Mayıs 2002'den Haziran 2004'e kadar Tirmiz Devlet Üniversitesi rektörüdür. Haziran 2020'nin başlarında Özbekistan'da Hakikat ve Kalkınma Sosyal Demokrat Partisi'ni ( TDSDP) kurma sürecinin başladığını ve 2021'de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanlığına talip olduğunu ilan etti.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Allakulov, 1956'da Özbekistan'ın Surkhandarya bölgesinin Shurchinsky semtinde doğdu.1976-1977 yıllarında Sovyet ordusu içinde Çekoslovakya topraklarında görev yaptı. Taşkent Ulusal Ekonomi Enstitüsü'nden mezun oldu ( şimdi Taşkent Devlet Ekonomi Üniversitesi ) mezun oldu. Mezuniyetinin ardından bu kurumda öğretmenlik dahil olmak üzere çeşitli görevlerde çalışmaya devam etti. Sonrasında Taşkent Finans Enstitüsü'nde öğretmenlik, departman başkanlığı ve rektör yardımcılığı gibi farklı pozisyonlarda bulundu. Yüksek lisans ve doktora çalışmalarını başarıyla tamamlayarak mezun oldu. 1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde Dünya Bankası Ekonomik Kalkınma Enstitüsü'nde eğitim gördü. [1]

Allakulov evli. Dört çocuğu ve yedi torunu var. [1]

TSU Rektörü ve sonraki olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

24 Mayıs 2002 tarihinde Hızırnazar Allakulov, Özbekistan'ın güneyinde bulunan Termez Devlet Üniversitesi'ne (TSÜ) rektör olarak atandı. 17 Haziran 2004 tarihinde ise Allakulov'un, kendisi ve bağımsız medya tarafından belirtilen nedenlere göre, bölge liderleri tarafından gerçekleştirilen yolsuzluk planlarına karşı mücadelesi ve kesin anlaşmazlığı sebebiyle rektörlük görevinden alındı. Özbekistan Ulusal Güvenlik Servisi . Özbekistan Ulusal Güvenlik Servisi görevlileri tarafından tehdit edildi ve sonrasında kendisine karşı haksız suçlamalar yapıldı. Allakulov, görevden alınmasına karşı çıkmak ve protesto etmek amacıyla dava açmaya başladı ve Özbekistan Cumhuriyeti'nin çeşitli mahkemeleri tarafından birçok kez haklı bulundu ( Özbekistan Yüksek Mahkemesi dahil 14 mahkeme kazandı ) ve BM İnsan Hakları Komitesi tarafından ( 19 Temmuz 2017 ). Bu dava ile ilgili daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. Bağımsız Özbekistan tarihinde Allakulov, tamamen masum olduğunu kabul ederek Özbekistan mahkemeleri tarafından tamamen rehabilite edilen nadir kişilerden biri oldu. Mahkemelerde elde ettiği zaferlere rağmen Allakulov görevine iade edilmedi ve hükümet, ne Özbekistan mahkemelerinin kararlarına ne de BM İnsan Hakları Komitesi'nin kararlarına herhangi bir şekilde tepki vermedi. O, mahkemelerin yanı sıra birçok kez çeşitli toplantılarda konuşma yapma fırsatı buldu, açık mektuplar yazdı. Allakulov, Termez Devlet Üniversitesi rektörlüğünden çıkarılma kararının, o dönemde Özbekistan Başbakanı olan Shavkat Mirziyoyev tarafından imzalandığını iddia ediyor. Ona göre, rektörlük görevinden alınması davasına katılanların çoğu artık önemli devlet görevlerinde bulunuyor. [2] [3] Temmuz 2019'da Allakulov, Mirziyoyev'e görevden alınmasının gerçek sebeplerini, takip eden tehditleri ve davalara dair ayrıntılı bir şekilde açıklayan bir açık karşı mektup kaleme aldı. [2]


Islam Kerimov ve Şevket Mirziyoyev'e Eleştiri[değiştir | kaynağı değiştir]

20 Mayıs 2020'de Hızırnazar Allakulov, yüksek sesle [1] başlığıyla yayınlanan Adabiyot gazetesinin genel yayın yönetmeni Bakhtiyor Karim'e uzun bir röportaj verdi: seçimler. Neden "?" . Allakulov, röportajında İslam Kerimov'un saltanatını sert bir şekilde eleştirdi. Ancak makroekonomideki yetersizliği nedeniyle Özbekistan'ın iddiaya göre dünyanın en fakir 10 ülkesi arasında yer aldığını iddia etti. Ayrıca, Dünya Bankası'na göre Özbekistan'daki düşük gelirli vatandaşların sayısı 4-5 milyonu aşmazken, kendi hesaplarına göre bu sayının 23 ila 25 milyon (34 milyondan) olduğunu iddia etti. Bu durum, yoksulluk kavramı ile yoksulluk tanımı arasında ayrım yapmadığını gösterirken, yoksulluktan değil, Özbekistan nüfusu arasında neredeyse hiç olmayan Yoksul vatandaşlardan bahsediyordu. Ona göre ülkede henüz orta sınıf oluşmadı. Bu söyleşide Allakulov, Shavkat Mirziyoyev'in iktidar dönemini de inceledi. Mirziyoyev'in iktidarının başlangıcında ilan ettiği tüm reformların genel olarak yavaşladığını ve sınırlı kaldığını sert bir şekilde eleştirdi. Allakulov'a göre Özbekistan'ın acil olarak serbest piyasa ekonomisine, demokrasiye ve özgürlüğe, adil ekonomik ve siyasi rekabete, tekellerin ortadan kaldırılmasına, yolsuzlukla mücadeleye ve kayırmaya ihtiyacı vardır. Allakulov'a göre bunu başarmak için, kapsamlı siyasi ve ekonomik reformların yanı sıra ekonominin "olumsuz unsurlarla" gelişmesini teşvik etmek önemlidir. Söyleşi, YouTube platformunda büyük bir etki yarattı ve bu sayede Hızırnazar Allakulov, bir grup destekçi tarafından bu sosyal medya ağında desteklendi. Bazıları, burada tartışılan röportajının altına, cumhuriyetin liderliğine yönelik eleştirilerini desteklediklerini [4] bıraktı. Bu söyleşide Allakulov, Shavkat Mirziyoyev'in iktidar dönemini de inceledi. Mirziyoyev'in iktidarının başlangıcında duyurduğu tüm reformların tamamen yavaşlamasını ve sınırlanmasını da keskin bir şekilde eleştirdi. Allakulov'a göre Özbekistan'ın acilen serbest piyasa ekonomisine, demokrasiye ve özgürlüğe, adil ekonomik ve siyasi rekabete, tekellerin yıkılmasına, yolsuzluğa ve kayırmaya ihtiyacı vardır. Allakulov'a göre bunu başarmak için, özgürlük ve tam şeffaflığa odaklanan köklü siyasi ve ekonomik reformların yanı sıra ekonominin "sorunlarla" gelişmesini teşvik etmek gerekmektedir. Söyleşi, YouTube'da büyük bir etki yarattı ve bu sayede Hızırnazar Allakulov'un belirli bir destekçi kitlesi bu sosyal ağda yer aldı. Bazıları, burada tartışılan söyleşinin altına, cumhuriyetin liderliğine yönelik eleştirilerini desteklediklerini ifade etti.

Aktivite[değiştir | kaynağı değiştir]

Özbekistan'da gerçek bir halk partisi yaratma sürecindeki ilk girişim[değiştir | kaynağı değiştir]

4 Haziran 2020'de, Allakulov'un Adabiyot gazetesi Bakhtiyor Karim'in genel yayın yönetmeni ile başka bir video röportajı internette yayınlandı ve Allakulov, içinde yeni bir Hakikat ve Terakki Sosyal Demokrat Partisi ( HTSDP ) kurma sürecinin başladığını duyurdu. Özbekistan, laiklik ve sosyal demokrasi ilkelerine odaklandı. Aynı gün Allakulov, Radio Free Europe'un Özbek servisine verdiği röportajda parti kurma sürecinin başladığını doğrulayarak, halktan destek gelirse bir parti olacağını yineledi. Bir gazeteci tarafından 2021'de gerçekleşecek cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmak isteyip istemediği sorulduğunda Allakulov, yeni partinin liderliğine seçilip seçilmediğini ve yeni partinin kendisini seçimlerde aday gösterip göstermediğini olumlu bir şekilde yanıtladı. [5] Allakulov'un yeni bir parti kurma ve ardından yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılma niyetiyle ilgili haberler , BBC Dünya Servisi'nin Özbek servisi tarafından kutsandı. [6] [7] Bu habere göre, partinin kurucularından oluşan girişimci grubunun Özbekistan'da akademik unvan ve derecelere sahip birçok tanınmış bilim insanı, öğretmen, eski politikacı ve gazetecinin bulunduğu öğrenildi. Amerika'nın Sesi Özbek servisi de tepki gösterdi., tanınmış kişiler ve kültürel figürler. [8] [9] Aynı zamanda Özbekistan'da faaliyet gösteren kamu ve özel medya, bu haberi hiçbir şekilde kutsallaştırmadı. Allakulov'un YouTube'da paylaşılan video röportajının Bakhtiyor Karim tarafından duyurulmasından bir gün sonra, bu röportajın yüklendiği ve 1 milyondan fazla izlenme sayısına ve 38.900 aboneye sahip eğitici YouTube kanalı olan Xurshid Davron Kutubxonasi (Xurshid Davron'un Kütüphanesi) yasaklandı. Kanalın çok sayıda şikayet almasından dolayı. [10] Kanalın yasaklanmasına rağmen, bu videolar YouTube ve Facebook sayfalarına birçok ünlü kişi dahil olmak üzere birçok kişi tarafından yüklendi. Bunun nedeni, röportajı gerçekleştiren Bakhtiyor Karim'in röportajı açık bir lisans altında paylaştığını belirterek herkese izin vermesiydi. Özellikle gazetecilerin bu videoları yeniden yüklemesi ve tüm sosyal medya platformlarında ve web sitelerinde paylaşması oldu. [11]

5 Mayıs 2021 tarihinde, Allakulov'un iftira suçlamasıyla 4.900.000 som para cezasına çarptırıldığı bildirildi. [12]

Temmuz 2021'de Allakulov'un Taşkent'teki ikametgahı, Zorunlu İnfaz Bürosu çalışanlarının Allakulov'un evine yapılan ziyaret sırasında birkaç eşyasına el koyduğu belirtildi. Allakulov, bu olayı "yetkililerin katılımıyla gerçekleşen bir soygun" olarak nitelendirerek Özbek hükümetini suçladı. Komşularının da bu olayı alenen aşağılamak için yanlış bir şekilde yazmaya zorlandığını ve siyasi kariyerini zorla sona erdirmeye çalıştıklarını belirtti. [13]

Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında Current Time TV'ye verdiği bir röportajda Allakulov, Adalet, İlerleme ve Birlik adlı yeni bir muhalefet partisi oluşturma çabasında olduğunu açıkladı. [14]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Referanslar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Xidirnazar Olloqulov kim?". "Jahonnoma" YouTube channel (Jahongir Muhammad). Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. "Xidirnazar Olloqulov kim?". "Jahonnoma" YouTube channel (Jahongir Muhammad). Retrieved 2020-07-30. Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: ":0" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b "МХХнинг Сурхондарёдаги ўйинлари. Собиқ ректор адолат истайди". uz:Kun.uz. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020. 
  3. ^ "Термиз давлат университети собиқ ректори Хидирназар Аллақулов билан суҳбат (Interview with former rector of Termez State University Khidirnazar Allakulov)". Free Europe Radio. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020. 
  4. ^ "Khidirnazar Olloqulov: Mirziyoyev's candidacy cannot be allowed in 2021. Why?". YouTube: JAHONGIR MUHAMMAD. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020. 
  5. ^ "OzodSuhbat: Профессор Аллақулов ўз номзодини Ўзбекистон президентлигига қўймоқчи". Radio Free Europe/Radio of Liberty. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  6. ^ "Ўзбекистон: Мирзиёев қайта сайланишига қарши собиқ ректор президент бўлмоқчи". BBC Oʻzbek. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  7. ^ "Мирзиёев қайта сайланишига қарши собиқ ректор президент бўлмоқчи". 'BBC Uzbek' Youtube channel. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  8. ^ "O'zbekistonda muxolifat shakllanyaptimi?". Amerika Ovozi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  9. ^ "O'zbekistonda muxolifat shakllanyaptimi?". 'Amerika Ovozi' (Voice of America) Youtube channel. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  10. ^ ""Xurshid Davron Kutubxonasi" Youtube channel". Автобот Паймуллин Youtube channel. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  11. ^ "Yangi partiya: Xalq o'z so'zini ayta oladimi?". 'Jahonnoma' Youtube channel ?Jahongir Muhammad). Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  12. ^ "Лидера новой оппозиционной партии в Узбекистане приговорили к штрафу за клевету (видео)". Радио Озодлик (Rusça). 5 Mayıs 2021. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 
  13. ^ "У лидера оппозиционной партии «Хакикат ва Тараккиёт» конфисковали бытовую технику, еще одного члена партии выселяют на улицу (видео)". Радио Озодлик (Rusça). 16 Temmuz 2021. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  14. ^ ""Власть не откажется от имеющихся нечеловеческих методов борьбы". Хидирназар Аллакулов – о политике в Узбекистане". Настоящее Время (Rusça). 24 Ekim 2021. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[[Kategori:Siyasi sistemler]] [[Kategori:Bilim insanları]] [[Kategori:Demokrasi aktivistleri]] [[Kategori:Siyaset]] [[Kategori:Özbekistan]] [[Kategori:Demokratik Halk Partisi]] [[Kategori:Siyaset liderleri]] [[Kategori:Özbekistan ekonomisi]] [[Kategori:Birleşmiş Milletler]]