Klang Vadisi Entegre Ulaşım Sistemi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Klang Vadisi Entegre Ulaşım Sistemi
KTM Komuter Rapid KL Express Rail Link
Genel
Yerel adıSistem Transit Bersepadu Lembah Klang (Malayca)
BölgeKlang Vadisi
Taşıma türüBanliyö treni, metro ve metrobüs
Hat sayısı16 (12 işletmede, 2 inşa halinde ve 2 çalışmayan)
İstasyon sayısı117
Günlük yolcu sayısı671.885 (2019)[1]
Yıllık yolcu sayısı245.238,163 (2019)[1]
Hizmet
Hizmete giriş14 Ağustos 1995
İşletmeci(ler)
Teknik
Sistem uzunluğu555.7 km
Hat açıklığı
Elektriklendirme
Sistem haritası

Klang Vadisi Entegre Ulaşım Sistemi (Malayca: Sistem Transit Bersepadu Lembah Klang), Klang Vadisi ve Büyük Kuala Lumpur bölgesinde hizmet veren bir toplu ulaşım sistemidir. Sistem toplam 11 hattan oluşur; iki banliyö hattı, beş metro hattı, bir metrobüs hattı ve Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı'na ve Sultan Abdülaziz Şah Havalimanı'na ulaşan iki demiryolu hattı.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Sistemin yıllara göre gelişimi

Başlangıçta, farklı rakip şirketler çeşitli toplu taşıma sistemlerini işletiyor ve bu raylı ve otobüs sistemlerini ayrı ayrı ve çeşitli zamanlarda geliştiriyorlardı. Ancak bu şekilde, sistemlerin çoğu diğerleriyle iyi bir şekilde entegre olmadı ve bu da sistemden sisteme geçişi yolcular için elverişsiz hale getirdi. Kuala Lumpur'un zayıf yaya ağı tarafından daha da kötüleştirilen, bir raylı sistemden diğerine geçmek genellikle çok fazla yürümeyi, merdiven çıkmayı ve yürüyen merdiven kullanmayı gerektiriyordu. Tüm raylı sistemler için entegre bileti Touch 'n Go kartlarının kullanıma sunulması, herhangi bir yolcunun Klang Vadisi bölgesindeki tüm istasyonlar ve hatlar arasında sorunsuz bir şekilde geçiş yapmasına yardımcı oldu.

Entegrasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

28 Kasım 2011'den bu yana, Kelana Jaya Hattı, Ampang Hattı ve Sri Petaling Hattı için Rapid KL sistemi boyunca ortak istasyonların ücretli alanları ve 1 Mart 2012'den itibaren KL Monoray'ın ücretli alanları, sistemler arasında daha kolay ödeme işlemi yapmak için ortak bir ödeme sistemine geçmiştir. Bu sistem, banliyö yolcularının, ücretli alandan çıkmamaları koşuluyla, her seferinde yeni bir bilet almadan aktarma istasyonlarındaki hatlar arasında geçiş yapmalarını sağlar; şu anda Titiwangsa, Hang Tuah, Putra Heights ve Masjid Jamek istasyonlarında mümkündür. 17 Temmuz 2017'de en son hızlı geçiş hattı olan Kajang Hattı'nın eklenmesiyle, entegre sistem Pasar Seni, Merdeka-Plaza Rakyat ve Maluri istasyonlarına ve BRT Sunway Hattı'nın hizmete girmesiyle USJ 7 istasyonuna genişletildi.

Metrobüs, LRT, MRT, BRT ve monoray hatları ile KTM Komuter'de ödeme yöntemi olarak kabul edilen Touch 'n Go kartı, farklı hatlarda seyahat için ayrı bilet alma sorununu ortadan kaldırmaktadır. Ancak Rapid KL sistemi için ücret entegrasyonu, KTM Komuter ve Express Rail Link gibi diğer raylı sistemler de geçerli değildir.

Hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir banliyö demiryolu hizmeti olan KTM Komuter, 1995 yılında Kuala Lumpur ve çevresindeki Klang Vadisi banliyö bölgelerinde yerel demiryolu hizmetleri sağlayan ilk raylı toplu taşıma sistemi olarak tanıtıldı.[kaynak belirtilmeli] Hafif raylı sistem (LRT) hatları ve monoray hattı daha sonra kentsel Kuala Lumpur bölgesi ve banliyölerinde hizmet etmek için kullanılmaya başlandı. Metro (MRT) hatları, Klang Vadisi'nin Sungai Buloh, Putrajaya, Kajang gibi kentlerini şehir merkezine bağlamıştır. Malezya'nın ilk metrobüs (BRT) hattı, Subang Jaya'da gelişen bir eğlence ve eğlence kasabası olan Bandar Sunway'de yaya trafiğini kolaylaştırmak için yapılmıştır. 3 havaalanı demiryolu bağlantısı, şehir merkezini Klang Vadisi'ndeki 3 büyük havaalanına, ikisi Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı'na (KLIA) ve klia2'ye ve biri Subang'daki Sultan Abdülaziz Şah Havalimanı'na bağlar.

Harita
Klang Vadisi çevresindeki demiryolu hatları

İşletmedeki hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hat numarası Hat adı Açılış Son genişletme İstasyonlar İstasyon sayısı Uzunuluk

(km)

Sistem
Seremban Hattı 14 Ağustos 1995 Ağustos 2010 Batu Caves Pulau Sebang/Tampin 26 135.6 Banliyö treni (S-train)
Port Klang Hattı 12 Temmuz 2016 Tanjung Malim Port Klang 34 127.5
Ampang Hattı 16 Aralık 1996 6 Aralık 1998 Sentul Timur Ampang 18 15 Hafif raylı sistem
Sri Petaling Hattı Putra Heights 29 37.6
Kelana Jaya Hattı 1 Eylül 1998 1 Aralık 2016 Gombak 37 46.4[2]
KLIA Ekspres 14 Nisan 2002 1 Mayıs 2014 KL Sentral klia2 3 59.1 Ekspres havalimanı demiryolu bağlantısı
KLIA Transit 6 Havalimanı demiryolu bağlantısı
KL Monoray 31 Ağustos 2003 - Titiwangsa 11 8.6[3] Monoray
Kajang Hattı 16 Aralık 2016 17 Temmuz 2017 Kwasa Damansara Kajang 29 51[4] Metro
Skypark Link 1 Mayıs 2018 - KL Sentral Terminal Skypark 3 24.5 Havalimanı demiryolu bağlantısı (sınırlı ekspres)
Putrajaya Hattı 16 Haziran 2022 - Kwasa Damansara Kampung Batu 12 17.5 Metro
BRT Sunway Hattı 2 Haziran 2015 - Sunway-Setia Jaya USJ 7 7 5.6 Metrobüs
Toplam 175[note 1] 528.4

İnşa halindeki hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci MRT hattı olan Putrajaya Hattı'nın inşasına Kasım 2015'te başlandı.[5] Dördüncü LRT hattı Shah Alam Hattı da yapım aşamasındadır.[6] Üçüncü KVMRT hattı olan Circle Hattı'ın inşasına ise 2023 yılında başlanması planlanmaktadır.[kaynak belirtilmeli]

Hat numarası Hat adı İstasyon sayısı Uzunuluk

(km)

Durum Planlanan açılış tarihi İstasyonlar
Shah Alam Hattı 25 37 km İnşa halinde 28 Şubat 2024 Bandar Utama Johan Setia
Putrajaya Hattı 37 52.2 km
2. kısım: Ocak 2023 Kentonmen Putrajaya Sentral
13 Circle Hattı 31 50.8 km Onaylandı ve ihale aşaması bekleniyor[7] 1. kısım: Aralık 2028 Bukit Kiara Selatan TBA
2. kısım: 2030 TBA UM
14 Putrajaya havarayı 8 TBA Yeni önerilen LRT hattı için planlama aşamasında[8][9] TBA Kajang Bandar Cyberjaya
B2 BRT Federal Hattı 24 32.52 km 28 Kasım 2017'de rafa kaldırıldı N/A Pasar Seni Klang

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Statistik Rel 2019" (PDF). Ministry of Transport (Malaysia). 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ "Kelana Jaya Line". Prasarana Malaysia. 30 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2014. 
  3. ^ "KL Monorail Line". Syarikat Prasarana Negara. 30 March 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 June 2014. 
  4. ^ Razak Ahmad, Hemananthani Sivanandam (17 Temmuz 2017). "Najib launches Phase 2 of Sungai Buloh-Kajang MRT line". The Star. 20 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2022. 
  5. ^ CH’NG, BRENDA. "Building of new MRT second line to begin next November". The Star (İngilizce). 20 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2022. 
  6. ^ ALI, SHARIDAN M. "Prasarana to roll out LRT 3 projects by second half of 2015". The Star (İngilizce). 26 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2022. 
  7. ^ "MRT 3 tender to be opened this year, says Dr Wee". The Star (İngilizce). 15 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2022. 
  8. ^ "Kajang-Putrajaya rail link may be revived | The Star Online". www.thestar.com.my. 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ Sulaiman, Noor Atiqah (19 Nisan 2019). "Monorail project in Putrajaya to go on". NST Online. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Aktarma istasyonları (doğrudan ve bağlantılı) yalnızca bir kez sayılmıştır.